• Buradasın

    2024 Yıllı Dünya ve Türkiye Ekonomisi: Riskler ve Belirsizlikler

    youtube.com/watch?v=00K7rqbo75Y

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, Artunç adlı bir sunucu ve Ahmet Nazım Hoca adlı ekonomi uzmanı arasında geçen bir röportaj formatındadır. Ayrıca Mehmet Şimşek ve Murat Aysan gibi ekonomi uzmanları da sohbete katılmaktadır.
    • Video, 2024 yılı için dünya ve Türkiye ekonomisi, risk yönetimi ve belirsizlikler üzerine odaklanmaktadır. Konuşmacılar, günümüzdeki risklerin klasik risk yönetimi anlayışlarıyla ele alınamayacak kadar karmaşık hale geldiğini, "belirsizlik yönetimi" anlayışının önemini ve 2024'te artacak risklerin (jeopolitik, ekonomik, teknolojik) nasıl yönetilebileceğini tartışmaktadır.
    • Sohbette ayrıca şirketlerin ortalama ömürlerinin azalması, Türkiye'nin ekonomik rekabet gücünün azalması, enflasyon, faiz politikaları, döviz kuru ve siyasi riskler gibi konular ele alınmaktadır. Konuşmacılar, Türkiye'nin adaptasyon yeteneği ve laik demokratik cumhuriyetin sağlamlığı gibi olumlu yönlerini vurgularken, önümüzdeki bir buçuk iki yılın zor geçeceğini belirtmektedir.
    00:122024 Yılı ve Dünya Ekonomisi
    • 2024 yılında siyaset ve ekonomi konuları değerlendirilecek.
    • Ukrayna ve Hamas'ın saldırısıyla başlayan olumsuzluklar artarak devam edecek gibi görünüyor.
    • Dünya ekonomisi ve Türkiye açısından risk ve fırsatlar değerlendirilecek.
    01:13Dünya Sisteminin Tıkanması
    • Klasik risk yönetimi mantığı artık yeterli olmuyor, dünya sistemi tıkanıyor ve bir yerde patlama kaçınılmaz.
    • Riskler olağanüstü kompleks hale gelmiş, klasik risk yönetimi anlayışı bu durumu başa çıkamıyor.
    • Belirsizlik normal olmuş, doğal olan hali istikrarsızlık haline gelmiş durumda.
    02:51Yeni Risk Yönetimi Yaklaşımı
    • Tek boyutlu risk yönetimi artık yeterli olmayacak, teknoloji, finans piyasaları, ekonomi ve siyasetin baskısı karmaşık hale gelmiş.
    • Büyük dünya şirketleri ve ulus aşırı şirketler, dış politika uzmanlarını ve diplomatik muhabirleri istihdam etmeye başlamış.
    • Mitsu gibi şirketler küresel istihbarat komiteleri kurmuş, riskleri değerlendirmek ve önceliklendirmek için.
    05:29Jeopolitik Risk Yönetimi
    • Büyük inşaat şirketleri jeopolitik risk algısı yüksek yerlerde yatırım yaparken, sadece ülkenin riski değil çevresindeki faktörler de göz önünde bulundurulmalı.
    • Birleşik Arap Emirlikleri örneğinde, etrafındaki ülkeler ve stratejik konum gibi faktörler de risk değerlendirmesinde önemli.
    • Barton Marlon gibi şirketler, uzmanları toplayarak senaryo planlama çalışmaları ve stres testleri yaparak bilgi üretiyor.
    07:232024'ün Farklılığı
    • 2024'ün farklılığı sistem sıkışması, gittikçe artan riskler ve belirsizlik.
    • Jeopolitik riskleri sadece şantiye şefleri değil, farklı disiplinlerde bilgiye sahip uzmanlar ve gruplar yönetmelidir.
    • Siyaset ve ekonomi iç içe olduğu için, jeopolitik risk danışmanlığı yaparak şirketlerin riskini azaltan uzmanlar önemli hale gelmiştir.
    10:15Risk Algılama ve Gerçekleşme
    • Riskin varlığını bilmeden veya farkında olmamak, ancak riskin hala orada olması bir sorun teşkil eder.
    • Bir riskin varlığına dair bilgi edinildikten sonra, zamanla daha fazla insanın farkına varması ve tedbir almaya başlaması, o riskin yakında gerçekleşeceği anlamına gelir.
    • İnsanlar genellikle jeopolitik risklerle ilgili konuşmak istemezler, ancak bir gün işler sarpa sarmaya başladığında herkes bu konulara dikkat eder.
    12:21Düşük Olasılıklı Fakat Yüksek Etkili Riskler
    • Düşük olasılıklı, zamana yayılmış fakat yüksek etkili risklere "black" denir ve bu riskler gerçekleştiğinde baş edilemez hale gelir.
    • Bir risk beş senedir konuşuluyorsa, ancak tedbirler alınmazsa, bu risk gerçekleştiğinde kontrol edilemez olur.
    • Herkes birden bu risklerle ilgili konuşmaya başladığında, artık gerçekleşme aşamasına geldiğini gösterir.
    13:43Risklerin Yayılması ve Etkileri
    • Eski zamanlarda sadece Microsoft gibi şirketler ilgilendiği riskler, bugün hipermarket zincirleri gibi daha geniş kitleleri de etkilemeye başlamıştır.
    • Makro riskler gittikçe tabana doğru iniyor ve daha geniş kitleleri etkiliyor.
    • Ortalama şirket ömürleri üçte bire düşmüş, eskiden 67 sene yaşayan şirketler bugün 19 sene yaşıyor.
    16:03Büyük Şirketler ve Devletler
    • Bazı markalar (Microsoft, Alphabet) tekelleşiyor ve devasa oluyor, devletlerle rekabet eden, devletleri andıran kompleks yapılar geliştirmişler.
    • Amazon'un elindeki nakit miktarı, dünya üzerinde var olan ülkelerin neredeyse yarısından daha fazla.
    • Bu riskler artık daralan bir koridora girmiş durumda ve 15-20 senede sonuç verecek.
    17:29Yapay Zeka ve Riskler
    • Yapay zeka, bir gece içinde 40 bin yeni molekül dizini üretmeyi başarabilir.
    • Yapay zeka, toksisiteden uzaklaşarak moleküller icat etmek yerine, zehirlilik derecesi artan moleküller üretmeyi de başarabilir.
    • Bu tür riskleri yasaklamak mümkün değil çünkü rekabet avantajı yasaklamayı istemeyenlere hediye edilmiş olur.
    20:31Risk Yönetimi ve Belirsizlikler
    • 2024'te riskler değil belirsizlikler artacak ve siyasi belirsizlikler çok fazla olacak.
    • Büyük şirketler belirsizlikleri yönetmenin önemli olduğunu biliyor ve bunu daha iyi yapıyorlar.
    • Çin ve Amerika gibi büyük ülkeler risk yönetimi konusunda daha fazla çaba gösteriyor.
    22:58Patronların Yetkinliği ve Şirket Ömrü
    • Son elli sene içinde patronların zeka düzeyi ve işine hakimiyeti, eğitimi ve çalışanlarının yetkinlikleri azalmıştır.
    • Türkiye'de patronların ortalama zeka düzeyi düşmüş, çalışanların zeka düzeyi ise yükselmiştir.
    • Büyük şirketlerde patronların veya çalışanların kalitesi son yetmiş sene içinde düşmemiştir, işlerini daha kötü idare etmemektedirler.
    25:10Şirket Ömrünün Azalması
    • 1980'de var olan şirketlerin ortalama ömrü 36,40 sene iken, 2008'de 15,70 sene olacak şekilde düşmüştür.
    • Günümüzde şirketlerin ortalama ömrü 19 sene olarak belirlenmiştir.
    • İş ortamının değişmesi, risklerin artması ve yönetim biçimlerinin değişmesi nedeniyle iş yapmak zorlaşıyor.
    29:48Ekonomik Riskler ve Türkiye
    • Türkiye'deki durum dünyadakinden ayrı kalamaz, finansman arayanlar "Fed faiz indirecek, biz kurtulacağız" demesi doğru değildir.
    • Türkiye'nin büyüme modelinde yarın öbür gün sesleri çok fazla çıkacak olan konut piyasası, gayrimenkul ve inşaat sektörleri bulunmaktadır.
    • 2024'te konut fiyatlarının düşeceği ve yeni satışların artacağı beklentisi vardır.
    32:43Türkiye Ekonomisindeki Riskler
    • Schumpeter'in meşhur "yapıcı yıkım" yaklaşımı ve dönüşüm getirdiği değişimler işler üzerinde büyük bir baskı yaratmaktadır.
    • Jeopolitik risklerle birleştiğinde bu durum daha da karmaşık hale gelmektedir.
    • Çin'de yerel yönetimlerin arsa imar rantından yararlanabilme kapasitesi sınırlı olduğundan, Çin'in kredi notu düşürülmüş ve büyüme tahminleri 4,70'a düşürülmüştür.
    • Çin'de bir gayrimenkul krizi yaşanmakta ve gayrimenkul fiyatları dünyanın her yerinde şiştiği için bir düşüş beklenmektedir.
    35:22Dünya Ekonomisi ve Türkiye'nin Durumu
    • Servet dağılımının dünya genelinde bozulduğu belirtiliyor.
    • Çin'de 18-59 yaş arası çalışma yaşındaki toplam nüfusun %1'e denk 8,5 milyon insan kara listeye alınmış durumda.
    • Türkiye'de de bu rakam artmakta ve reyting kuruluşları büyük devletlerin bu gidişatını iyi görmüyor.
    37:13Türkiye'nin Rekabet Gücü Sorunu
    • Türkiye'nin rekabet gücü son 20-25 yılda değişmedi ve hala temel rekabet gücü ucuz işgücü üzerine kurulmuş.
    • Ucuz işgücü modelinden çıkmanın yolları sermaye artırmak ve üretimde teknoloji girdisini artırmak olabilir.
    • Türkiye'nin hala temel rekabet gücü ucuz işgücü üzerine dayalı olmasına rağmen, enflasyonun altında boğulduğu için artık olması gereken kadar ucuz değil.
    41:37Ekonomik Riskler ve Getiriler
    • 2024 yılında altın açısından hem dünya hem Türkiye'de ciddi bir getiri varmış gibi yorumlar yapılıyor.
    • Jeopolitik risklerin devamlılığı noktasında altının şansı olduğu belirtiliyor.
    • Geçen dönemlerle kıyaslandığında altın artışı diğer emtialarla kıyaslandığında düşük olduğu için farkı kapması normal görülüyor.
    43:20Türkiye'nin Ekonomik Verileri
    • 2007'de enflasyon %11,92 iken 2023 sonunda beklenti %65 ve oraya doğru gidiliyor.
    • 2007'de dolar 3,79, avro 4,5 iken, 2023'te dolar 28,90'larda, avro 31,40'larda geziniyor.
    • Dolar için %669, avro için %597 oranında devalüasyon gerçekleşmiş.
    44:07Ekonomik Sorunlar ve Çözüm Denemeleri
    • İhracatın ithalatı karşılama oranı 2008'den beri en düşük seviyede.
    • Merkez Bankası'nın sıva hariç net rezervi eksi ortalama 56-57 milyar dolardır.
    • 2007'de 47 milyar dolar olan cari açığın 2023 sonunda 51,7 milyar dolar olacak.
    45:02Faiz ve Mevduat Sorunları
    • Kur korumalı mevduatta 600-700 milyar TL arası düşüş mevcut ve bu düşüş toplam kur korumalı mevduatın beşte biri.
    • Faiz seviyesi %8'ten %40'a kadar artmış ancak kur korumalı mevduatın sadece beşte birini çözebiliyor.
    • Hazine ve Maliye Bakanı, parasal sıkılaştırmayı hızını yavaşlatacak ve sıkılaştırma adımlarını kısa bir zaman sonra tamamlayacaklarını belirtiyor.
    48:52Doğruların Yavaş Yapılması ve Maliyetleri
    • Doğrular yapılmakta olsa da, bunların biraz fazla yavaş ve hafif yapılıyor.
    • Yavaş yapılan doğrular, daha büyük maliyetlere yol açabilir ve bu maliyetler ileride aktarılmaya devam eder.
    • Yaptığımız doğrular, hesabımızda bulunan eksi bakiyeyi karşılamaya yetmez.
    49:54Türkiye'nin Pozitif Özellikleri
    • Türkiye'deki insanların belirsizlik içinde yaşamaktan bıktığı için belirsizliği yönetebilme yeteneği vardır.
    • Ülkenin yöneticilerinin kriz yönetimi birikimi, özel sektör yöneticilerinin hayatta kalma becerisi ve emeklilerin finansal okuryazarlık düzeyi olumlu yönlerdir.
    • Atatürk'ün kurduğu laik demokratik cumhuriyet de Türkiye'nin avantajlarından biridir.
    51:02Gelecek Hakkında Görüşler
    • Konuşmacı, önümüzdeki bir buçuk iki senenin çok zor geçeceğine dair verileri olduğunu belirtiyor.
    • Konuşmacı, ekonomik durumun 2020 yılına dair analizlerini yapmak istediğini söylüyor.
    • Konuşmacı, Zelensky ile Putin'in ağız çizgilerinin işaret ettiği grafiğin üzerinden dünyanın 2024 yılındaki geleceği hakkında konuşmak istediğini belirtiyor.
    53:34Güney Amerika'daki Siyasi Gelişmeler
    • Güney Amerika'da Uyana'nın Essequibo bölgesiyle ilgili bir sorun var, bu bölge ülkenin yarısından fazla yüzölçümünü kapsıyor.
    • Geçmişte Venezuela bu bölgeyi iddia etmiş, İngiltere sömürgesinden çıkarken dava açmış ancak sonuç çıkmamış.
    • Son zamanlarda Venezuela bu bölgeyi kendine katması yönünde oy kullanmış ve Brezilya askerleri sınır bölgesine hareket etmiş.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor