Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, ekonomi uzmanları Tuğba Naci Ağbal, İşak Ökte, Tuncay Turşucu ve Perihan Tantu gibi konukların yer aldığı bir sohbet programıdır. Programda finansal analiz ve yatırım konularında uzman kişiler yer almaktadır.
- Video, 2024 yerel seçimlerine ilişkin ekonomik analiz, para politikaları, borsa performansı ve yatırım beklentileri üzerine odaklanmaktadır. Konuşmacılar, seçim öncesi ve sonrası ekonomik durum, döviz kuru beklentileri, faiz oranları, enflasyon ve borsa endeksleri hakkında detaylı görüşler paylaşmaktadır. Program, Türkiye'nin ekonomik durumunu, vergi politikalarını ve yabancı yatırımcıların Türkiye'ye gelmesinin önemi gibi konuları ele almaktadır.
- Videoda ayrıca, 2024 yıl sonu dolar/TL kuru beklentileri (40-42 TL arası), 2025'e kadar borsa piyasalarının gelişimi, mevduat faizi ile hisse senedi yatırımı arasındaki getiri karşılaştırması ve şirketlerin yüksek faiz ortamında nasıl ayakta kalabileceği gibi konular da tartışılmaktadır. Programın seçimlerden hemen sonra yeniden yayınlanacağı belirtilmektedir.
- Yerel Seçim Öncesi Ekonomik Durum
- Konuşmacı, yerel seçim öncesi ekonomi yönetiminin gereken adımı attığını belirtiyor.
- Türk halkının döviz talebi seçim öncesi ekonomide önemli bir konu olarak vurgulanıyor.
- Borsanın ucuz olduğu ve iyi şirketlerde yatırım yapmanın iyi bir zaman olduğu tavsiye ediliyor.
- 01:00Seçim Öncesi Ekonomik Atmosfer
- 2024 yerel seçimlerine sayılı günler kalmış durumda ve ülke olarak seçimlerin piyasa hareketlerine ve makroekonomik dinamiklerine dikkat etmiş bir geçmişe sahip.
- Seçim öncesi ekonomik atmosferin daha önceki seçimlere göre farklı olduğu belirtiliyor.
- Konuklar arasında İşık Ökte, Tuncay Turşucu ve Perihan Tantu yer alıyor.
- 02:05Seçim Öncesi Ekonomik Sorunlar
- Halkın döviz talebi seçim öncesi ekonomide en önemli konu olarak görülüyor.
- Yükselen faiz ortamının seçim sonrası nasıl devam edeceği önemli bir soru olarak sorgulanıyor.
- Yabancı TL varlıklarına olan ilginin ve borsa İstanbul'a olan talebin faizlerin kalması durumunda nasıl etkileneceği tartışılıyor.
- 03:10Ekonomi Yönetimi ve Seçimler
- İlk defa bir yerel seçimlere girerken genel seçim havası oluşturulduğu belirtiliyor.
- Ekonomi yönetiminin masaya vura vura bazı hayat gerçeklerinin değişmeyeceğini söylediği ifade ediliyor.
- Ekonomi ve para olaylarının psikoloji üzerine kurulu olduğu ve negatif yönde oluşumlar yaratmaya çalışan insanlar olduğu vurgulanıyor.
- 04:24Seçim Öncesi Ekonomik Politikalar
- Seçim öncesi hükümetin daha önce gevşek bir havada girdiği, paralar verip harcamaları artırdığı belirtiliyor.
- Bu sefer seçim öncesi daha sıkı bir şekilde girildiği, merkez bankasının faiz artışları yapması ve gelecekte de faiz artırımı yapma sözü vermesi vurgulanıyor.
- Cumhurbaşkanı'nın açıklamasında finansal istikrarın öncelikli olduğu ve enflasyonla mücadele edileceği belirtiliyor.
- 06:19Döviz ve Kredi Faizi Beklentileri
- Seçim öncesi döviz patlayacağı veya çatlayacağı şeklinde yönlendirmelerin ilginç olduğu belirtiliyor.
- Kredi faizlerinin seçimden önce ve bayramdan önceki seyirde damgasını vuracağı tahmin ediliyor.
- Vatandaşların döviz talebinin durup durmayacağı ve bu beklentilerin politikaları nasıl belirleyeceği önemli olduğu vurgulanıyor.
- 07:39Türkiye'de Ertelme Psikolojisi
- Türkiye'de ertelemeyi sevmek bir kültür haline gelmiş, önemli kararlar genellikle bayram, seçim, seyran veya yılbaşı gibi nedenlerle erteleniyor.
- İnsanlar döviz alırken matematiksel hesaplamaları yapmıyor, kurun yükselmesini bekleyerek döviz alıyorlar.
- Hane halkı ideolojik görüşlerini ve geçmiş tecrübelerini göz önünde bulundurarak karar verirken, sermaye piyasalarından gelen kişiler ise objektif bakabiliyor.
- 09:49Döviz Alım Psikolojisi
- İnsanlar döviz alırken, TL'nin yüzde 62 değer kaybetme olasılığına karşı yüzde 62 faiz garantisi alıyorlar, bu matematiksel hesaplamada bir sorun var.
- Kültürel eksiklik YouTube başlıkları tarafından yakalanıyor ve "kurda sert fiyatlama çöküş senaryosu" gibi başlıklarla insanları döviz bürolarına yönlendiriyor.
- Beklenti yönetimi konusunda sorun var, alım gücü yükselmediği için DTA (Döviz Tahsis Alanı) talebi aşağı kayıyor.
- 11:09Ekonomik Gruplar ve Beklentiler
- Üretici tarafı ihracatçılar yüksek kur istiyor, ancak bu maliyeti kredi faizlerinin yükselmesi ve alım gücünün erimesi şeklinde ödemek zorunda kalıyor.
- Yatırımcı tarafı yabancı yatırımcılar reel pozitif getiri istiyor, bu da ekonomiye zorluklar getiriyor.
- Son iki aydır para politikasında ve maliye politikasında ciddi adımlar atılmış, ancak beklentileri yönetmek zor.
- 12:12Pandemi Dönemi ve Ekonomik Yanlışlar
- Pandemi döneminde ekonomi yönetimi yanlış yapılmış, sürekli düşük maliyetli kredi verilerek para arzı yükseltilmiş.
- Pandemi döneminde "pandemi zamanı büyüyen tek ülke" olmak için yapılan yanlışlar, günümüzdeki ekonomik sorunlara neden olmuş.
- Türkiye'de her soruna para atma politikası devam ediyor, insanlar paralarını TL mevduat, döviz veya altın şeklinde saklıyor.
- 14:30Seçim Sonrası Beklentiler
- Seçim sonrası iki farklı alanda mücadele edilecek: maliye politikası ve TCMB politikası.
- Maliye politikasında vergilendirme ve sosyal yardımlarda değişiklikler olabilir, bütçeyi 2024 ve 2025 için aşağı çekme amaçlanabilir.
- TCMB tarafında daha büyük bir gevşeme bekleniyor, ancak politika faizi 2024 senesinde 50'ye kalacak.
- 15:27Türkiye'de Vergi Sistemi ve Ekonomik Sorunlar
- Türkiye'de dolaylı vergiler diğer Avrupa ülkelerine göre ciddi bir ayrışma gösteriyor.
- Erdoğan'ın "maaş fanları cebe girmeden erimeye başlıyor" açıklaması, yeni para politikası ve maliye politikasıyla birlikte alım gücünün daha da erimesine işaret ediyor.
- Ekonomik sarmaldan çıkmanın yolu, faizlerin sıkılıp devam etmesi ve beklentilerin yönetilmesiyle sağlanabilir.
- 16:05Faiz Politikası ve Beklentilerin Yönetilmesi
- 2024'te faizlerin sıkılıp devam etmesi, beklentileri yönetme yeteneğine tekrar sahip olmayı sağlayabilir.
- Maliye politikalarında tasarruf adımları atılırsa ve bu politikalar inatçı bir şekilde devam ederse, enflasyonda iyileşme görülmedikçe faiz indirimi olmamalıdır.
- Faiz indirimi gibi gevşek politikalar döviz talebini yeniden canlandırabilir ve ekonomiye zarar verebilir.
- 18:19Ekonomi Yönetiminde İtiraf ve Rasyonel Politika
- Ekonomi yöneticileri, geçmişte yapılan yanlış politikaların bedelini ödediklerini itiraf etmişlerdir.
- Rasyonel politikalar uygulanması zorunludur ve başka bir istikamet olmamalıdır.
- Türkiye için basit bir çözüm vardır: dolar borcu olan ülkelerin yapması gereken her zaman aynıdır.
- 20:43Döviz İhtiyacı ve Çözümler
- Döviz içeri çekmenin en kolay yolu, önce yabancıları tahvile alıp, sonra hisse ikna etmektir.
- Döviz ihtiyacını karşılamak için üç şey yapılması gerekir: Londra swap piyasasının açılması, şirketlerin kendilerini göstermeleri ve yatırımcılara doğru bilgi verilmesi.
- Maliye politikasında sıkılık ve faizlerin yüksek kalması, ülke riskini azaltarak yatırımcıları çekmeyi sağlayabilir.
- 25:09Yabancı Yatırımcıların Türkiye'deki Durumu
- Yabancı yatırımcıların Türkiye'ye gelmemesi ve CDS'nin 300'ün altına düşmemesi, enflasyon beklentilerinin Türkiye'de düşmediğini gösteriyor.
- Türkiye, Pakistan'dan sonra dünyanın en ucuz gelişen ülke piyasası olmasına rağmen yabancı yatırımcılar gelmiyor.
- F/K 4,50 Hindistan 22'ye vurmuş MSİ endeksinin bakıldığına göre, Türkiye'nin beklenen fiyat kazanç oranına göre en ucuz borsası olması gerekiyor.
- 25:54İç Yatırımcıların Borsa Algısı
- İçerideki yatırımcılar bile borsanın balon olduğunu düşünüyor çünkü Halka Arz hisselerini 130 F/K ve 30 defter değerlerinde görüyor.
- Yatırımcılar Ereğli Demir Çelik, Petkim, Tüpraş, Froto ve Tofaş gibi şirketlere yoğunlaşıyor.
- Halka Arz hisseleri dolar bazında son 25 işlem gününde ortalama %20 aşağıda, TL bazında ise %200 arttırsa bile gerçek değerlerine ulaşamıyor.
- 27:28Halka Arz Sektörünün Sorunları
- Bilişim yazılım sektörü de bu sene Halka Arz'a eklendi ve dolar bazında iki ayda %120, TL bazında %35 ralli ve %35 çöküş yaşadı.
- Türk insanı borsada yukarı giden şeyleri fiyat ve değer analizi yapmadan alıyor.
- Yabancı yatırımcıların Türkiye'ye gelmesi için enflasyon beklentilerinin düşmesi gerekiyor ve bunu sadece Cumhurbaşkanı yaratabilir.
- 30:52Seçim Sonrası Beklentiler
- Yabancı yatırımcılar son beş haftadır Fatma'ya devam ediyor ve seçim riskini almak istemiyor.
- 2009'dan bu yana yerel seçimleri çıkarınca, her bir seçimden sonra bir ay ve üç ay sonrasında pozitif getiri olduğu görülmüş.
- Seçimlerden sonra beklenen süreç hakkında konuşulacak.
- 31:26Hisse Senedi Piyasalarının Geleceği
- Yatay bir süreç yaşanacak ve bu süreç iki ay veya mayıs sonuna kadar sürebilir.
- Mevduat oranları %57'lere, hatta %60'lara doğru yükseliyor.
- Endeks, hisse senedi piyasaları 8.500-9.500 arasında yatay ve dalgalı bir dönem geçirecek, çalkalamalar olabilir.
- 32:58Yatırımcı Stratejisi
- İyi ve sağlam şirketlere yatırım yapan yatırımcıların sakin kalması gerekiyor.
- Borsada kredili mal taşıyan, borçla hareket eden veya kısa vadeli yatırım yapanlar sakin kalamayacak.
- Bayram öncesinde kredili malların gelmesi ve piyasanın düşüşüyle ilgili endişeler yaşanabilir.
- 34:08Uzun Vadeli Beklentiler
- İyi şirketlerde mal toplama zamanı olacak ve 2025 yılı için yüksek umutlar var.
- Yıllık kutlamalar için önümüzdeki iki ay içinde hayatta kalınması ve sakin kalmak gerekiyor.
- Sosyal medyada manipüle edici içeriklerle karşılaşılabilecek, bu nedenle dikkatli olunmalı.
- 34:46Seçim Sonrası Süreç ve Riskler
- Seçim sonrası süreçte halkın döviz ilgisinin azalması için bir-iki ay süre gerekecek.
- İki faktör piyasa üzerinde etki edecek: Türkiye'nin durumu ve Moskova katliamının evrileceği yönü.
- 2024 yılının ikinci yarısı ve son çeyreği, 2025'e kadar olumlu bir süreç olabilir.
- 36:19Şirketlerin Finansal Durumu
- Yüksek faiz oranları şirketler için zorlayıcı olacak ve birkaç ay etki edecek.
- Yüksek faiz ortamında net borç/FAVOK rasyosu düşük olan veya net nakdi olan şirketler tercih edilmeli.
- 2025'te çıkacak enflasyon muhasebesi ile şirketlerin gerçek değerleri daha net görülecek.
- 38:25Vergi ve Finansal Yapılandırma
- Şirketler 2023 yılı karları üzerinden vergi ödüyor, enflasyon muhasebesi sonrası net karlar üzerinden değil.
- Küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ'ler) için ciddi zorluklar yaşanabilir.
- Finansal yapılandırma işlemlerine yönelik mevzuat değişiklikleri ve bankaların sermaye ihtiyaçları dikkat edilmeli.
- 40:30Yatırım Kriterleri ve Ekonomik Durum
- Yapı Kredi'nin son adımı yurt dışından finansman yapmaktır.
- Portföyde net nakit pozisyonu olmayan ve geri alım yapmayan hisselerin bulunmaması çok önemlidir.
- Faizlerin ortamı belli olup, 2024'te faiz indirimi beklenmemektedir.
- 41:41Şirket Analizi ve Maliyetler
- Şirket analizinde borçların maliyet oranlarına dikkat edilmelidir, örneğin %16'dan alınmış düşük maliyetli borçlar.
- Maliyet yükleri giderek yükselecek ve KOBİ'lerde ciddi finansman sorunları yaşanacaktır.
- Bu durum ekonomide yavaşlamaya sebep olacak ve 2025'e kadar uzayabilir.
- 43:00Fed Toplantısı ve Hisse Senedi Yatırımcısı
- Fed toplantısında büyüme tahminleri %1,40'tan %2,10'e yükseltilmiş, küresel resesyon endişesi azalmıştır.
- Türkiye borsasında yabancı yatırımcı akışı olmamakta, 5 haftadır 2,60 milyar dolar mal çıkarmıştır.
- Dolar bazında borsa %11, bankalar %15, holdingler %17, hizmet %11, sanayi ise %9 artarak negatif ayrışma devam etmektedir.
- 45:32Ekonomik İyileşme ve Yabancı Yatırımlar
- Yabancı yatırımların gelmesi için enflasyon beklentilerinin düşmesi, KKM'deki çıkışların azalması ve döviz hareketlerinin daha az kontrol edilmiş olması gerekmektedir.
- Not artışı, swap kanalının açılması ve Türkiye'nin gri listeden çıkması birlikte gerçekleşecektir.
- Büyük fonların gelmesi yıl sonu veya seçim sonrası Swap kanalı açılmasıyla birlikte gerçekleşebilir.
- 47:47Yabancı Raporları ve Döviz Beklentileri
- Bir yabancı raporda 2024 sene sonu dolar/TL'si en yüksek 42, ortalama 38 liraya görecek.
- Türkiye çok dinamik bir ülke olduğu için beklentiler değişebilir, ancak mevcut koşulların korunduğu bir ortamda beklentiler alınacak.
- Tuncay Perran, yıl sonu dolar/TL'si 42 lirayı, borsa endeksi için 3 doları beklenti olarak belirtiyor.
- 49:20Yabancı Yatırımcılar ve Döviz Beklentileri
- Lila, dövizin enflasyonun altında kalacağını ve dolar/TL'si 40 lirayı beklendiğini belirtiyor.
- Endeks için 14-15 bin arası bir beklenti olduğu ve dolar bazlı endeksin 4 dolar civarına çıkabileceği tahmin ediliyor.
- 2025'in daha iyi bir sene olabileceği tahmin ediliyor.
- 50:06Döviz ve Yatırım Stratejisi
- Döviz bir yatırım enstrümanı değil, arabanızı satıp TL'ye dönüp dolar almak enflasyonu yenemeyecek.
- Seçimden sonra büyük bir çöküş senaryosu beklenmiyor, TL'ye flow bekleniyor.
- Yabancı yatırımcılar arasında "long only" (sadece alım pozisyonu) olanlar ve mini trade'e gelenler arasında ayrım yapılıyor.
- 52:13Yabancı Yatırımcıların Rolü
- 2018'de bırakılan 325 dolar tepesini geçmek için büyük ordinoların gelmesi gerekiyor.
- Borsa yatırımcılığında önemli bir soru: aracı kurum raporlarında yüksek hedef fiyatlar verildiğinde, neden riskli enstrümana yatırım yapılmalı?
- Endeks üzerinde getiri sağlayacak şirketleri bulmak önemli, çünkü endeks üzerinde %30-40 potansiyel varsa, %70 gibi daha yüksek getiriler de mümkün olabilir.
- 54:00Yatırım Stratejisi ve Analist Beklentileri
- Mevduat faizinin iki katı çarpı iki getiri bulamadığım bir hisse senedine yatırım yapmam.
- Analistler genellikle iyi yerden hisseleri yakalıyor ancak potansiyelini düşürmüyor veya mevduat faizinin üzerine taşımıyor.
- Tuğba, döviz için 40-44 lira bandında fiyat hareketi, endeks için 14-15 binler bandında kapanış bekliyor.