Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, "Emekliliğin Danışma Saati" adlı YouTube kanalında yayınlanan bir bilgilendirme programıdır. İlk bölümde sunucu Muhsin Soysal, ikinci bölümde ise sosyal güvenlik uzmanı ve eski daire başkanlığı yapmış Hasan Karaalioğlu yer almaktadır.
- Video, emeklilikte yaşa takılanların 18 yaş öncesindeki çalışma başlangıçlarının emeklilik hesaplamalarına etkisini ele almaktadır. 5510 sayılı kanun ve 2009-2010 yıllarındaki kanun değişiklikleri ışığında, 18 yaş altındaki sürelerin emeklilik hesaplamasında değerlendirildiği, prim günlerinin ve sigortalılık süresinin 18 yaşını doldurmuş gibi değerlendirildiği açıklanmaktadır.
- Program, izleyicilerden gelen soruları yanıtlamak amacıyla hazırlanmış olup, bir sonraki programda borçlanmalarla ilgili soruların yanıtlanacağı duyurulmaktadır. Ayrıca yurtdışı vatandaşların 18 yaş öncesi sürelerinin de Türkiye'de çalışma başlangıcı olarak sayılacağı ve bu sürelerin emeklilik hesaplamasında fayda sağlayacağı belirtilmektedir.
- 00:31Emeklilik Sistemi ve Yaş Şartı
- Karada Hallolu Emeklilik Merkezi'nin Danışma Artık programında sosyal güvenlik alanında bir sohbet yapılacak.
- Aralık ayında emeklilikte yaşa takılanların 18 yaş öncesindeki çalışma başlangıçları alakalı birçok yorum ve kanun teklifi bekleniyor.
- 2 Mayıs 2006'da yürürlüğe giren ve Ekim 2008'de tam madde ile yürürlüğe alınan 5510 sayılı kanun birçok maddede değişiklik yaptı.
- 02:43Emeklilik Sistemindeki Değişiklikler
- 4447 sayılı kanun çıkararak emeklilik sisteminde sosyal güvenlik kurumunun sürdürülebilirliği ile alakalı kriterleri yeniden oluşturdu.
- 8999 sonrasında yaş şartı ortaya çıktı ve emeklilikte yaş şartı, prim gün şartı ve 20-25 yıllık bekleme süresini tamamlayan vatandaşlar emekli olabiliyor.
- 8999 öncesindeki çalışma başlayan vatandaşların 18 yaşındaki altındaki sürelerin geçerli olmayacağını söyleyen yorumlar var, ancak bu doğru değil.
- 04:50Genel Yazının İçeriği
- Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü'ne sorulan görüş yazısında 2011/58 sayılı genelgenin 13/18 yaşın altında geçen hizmetler bakım başlıklı kısmında açıklamalar yer alıyor.
- 506 sayılı kanunun 60. maddesinin G fıkrası, 18 yaşından önce malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası sigortalarına tabi olanların sigortalılık süresinin 18 yaşını doldurdukları tarihte başlamış kabul edilir hükmünü içeriyor.
- 4447 sayılı kanunda 506 sayılı kanuna eklenen geçici 81. maddeye göre yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları kademede kademelendirilmiş.
- 06:3218 Yaşın Altındaki Çalışma Başlangıçları
- 14.09.1981 tarihine göre 18 yaş ile ilgili sınırlamanın sadece 506 sayılı kanunun 60. maddesini kapsadığı, bu nedenle geçişi 81. inci maddeye göre aylığa hak kazanma koşullarının belirlenmesinde 17-18 yaş koşu uygulamasına bakılmayacağına hükmedilmiştir.
- 5652 sayılı kanunla beraber 3201 sayılı kanunun 5. maddesinde yapılan değişiklikle, sosyal güvenlik sözleşmelerinde özel hüküm bulunan ülkelerdeki sigortalılık sürelerini borçlananların 18 yaşın altındaki geçen ilk işe başlama tarihi ile ilgili uygulamanın ve aylığa hak kazanıp kazanmadıklarını tespitinde yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda gerçekleşecektir.
- 2020 yılında kısa süreli çalışmalar ve primsiz çalışmalarla ilgili bir işlem geldi ve bu işlemin neticesinde Sosyal Güvenlik Kurumu mini jop yaparken yurtdışındaki yaşayan vatandaşların da ayaklarını bağlamış oldu.
- 12:5018 Yaş Altındaki Sigortalı Süreler
- Türkiye'den aylık bağlama yoluna gidildi ve birçok vatandaş bu imkandan faydalanmıştır.
- 18 yaş altındaki sürelerin değerlendirilmeyeceği konusunda yanlış bilgiler yayılmaktadır, ancak genel yazı, 2018-38 nolu genelge ve diğer yönetmeliklerle bu durum açıkça belirtilmiştir.
- 18 yaşından önceki çıraklık, mesleki eğitim ve üst süreler içerisinde ölüm, yaşlılık ve malullükle ilgili prim yapılmışsa, bu süreler emeklilik hesaplamasında değerlendirilmektedir.
- 14:38Yurtdışı İşlemler ve Emeklilik
- Yurtdışı vatandaşlar Türkiye'deki birçok kanun ve düzenlemeden faydalanabilmektedir.
- Çalışma başlangıcı ile ilgili sorular sıkça sorulmaktadır.
- Program, 18 yaşın altındaki sigortalı olanlarla ilgili bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır.
- 16:2918 Yaş Altındaki Çalışmaların Değerlendirilmesi
- Memuriyette 18 yaş öncesi işe başlama yasaktı, ancak Bağkur'da önce 22 yaş öncesi tescil yapılamaz denilmişti.
- 1981 tarihine kadar 18 yaş öncesi çalışmalara kişinin yaşını, ödeyeceği prim gün sayısını ve 20-25 yıl sigortalı süresini olumsuz etkilemiyordu.
- 1981'de yapılan yasa değişikliğinde, 18 yaş öncesi çalışmaların başlangıç sayılması konusunda değişiklik yapılmıştır.
- 19:50Yurtdışı Anlaşmalar ve Emeklilik
- 35 ülkeyle yapılan anlaşmaların 22'sinde, bu ülkelerin sigorta başlangıcının Türkiye başlangıcı sayıldığı belirtilmiştir.
- 18 yaş öncesi o 22 ülkede çalışması olan birisi varsa, emeklilik yaşının ve prim gün sayısının hesabında sanki 18 yaşını doldurmuş da Türkiye'de çalışmış gibi değerlendirilmektedir.
- 18 yaş öncesi çalışmalar hem Türkiye'deki çalışmaları kısa salınmakta, hem de sözleşmeli ülkede 18 yaş öncesi çalışmaya başlamışsa ve prim ödenmişse emeklilik yaşı ve prim gün sayısı konusunda avantaj sağlıyor.
- 23:54Programın Kapanışı
- Hasan Karaalioğlu, sosyal güvenlik alanında uzman bir üstat olarak programda görüşlerini paylaştı.
- Program, 18 yaşın altındaki sürelerle ilgili Türkiye'de ve yurt dışındaki vatandaşların çalışma başlangıçlarının Türkiye'de çalışma başlangıcı olarak sayılacağı konusunda kanun hükümlerini ve yönetmeliklerdeki geçmiş durumları aktarmıştır.
- Cuma günü borçlanmalarla ilgili bir soru-cevap işlemi yapılacağı ve izleyicilerin WhatsApp numarası üzerinden iletişime geçebilecekleri belirtilmiştir.