Buradasın

Zor Geçmişlerle Yüzleşme ve Toplumsal Hafıza Çalışmaları Paneli

Toplumsal Hafıza

youtube.com/watch?v=eFoFLaGqnQI

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

Bu video, Hrant Dink Vakfı'nda gerçekleşen bir panel sohbeti formatında olup, Linda Laurence (Uluslararası Vicdan Mekanları Koalisyonu), Amina Kravaç (Savaşta Çocukluk Müzesi) ve Katarina Kronik gibi konuşmacılar tarafından sunulmaktadır.
Panel, zor geçmişlerle yüzleşme pratikleri ve yaratıcı hafıza çalışmaları üzerine odaklanmaktadır. Konuşmacılar, Uluslararası Vicdan Mekanları Koalisyonu'nun faaliyetleri, Bosna Hersek'teki Savaşta Çocukluk Müzesi'nin çalışmaları ve Şili'deki Pinochet dönemi tarihi olayları ele almaktadır. Video, toplumsal hafıza, adalet ve uzlaşma kavramları etrafında şekillenmekte ve farklı ülkelerdeki projeler üzerinden bu konuların nasıl işlendiğini göstermektedir.
Panelde ayrıca, müzelerin ve tarihi mekanların toplumsal diyalog ve uzlaşma için yaratıcı yaklaşımlar, savaş dönemindeki çocukluk deneyimlerinin anlatımı, siyasi tutukluluk ve müzik arasındaki ilişki gibi konular da ele alınmaktadır. Konuşmacılar, bireysel hikayelerin toplumsal uzlaşma sürecindeki önemini vurgulayarak, travmatik deneyimlerle çalışırken psikolojik destek ve korunma yöntemlerini de tartışmaktadır.

00:13Panel Tanıtımı: Zor geçmişlerle yüzleşme pratikleri ve yaratıcı hafıza çalışmaları paneline hoş geldiniz mesajı veriliyor.
Geçmişle, tarihle ve şahitlikle ilgili hafıza pratikleri üzerine düşünerek gelecek ve bugünle ilgili ipuçları veren projelerin tanıtımı yapılacak.
Üç farklı konuşmacı projelerini tanıtacak, ardından konuşmacılarla sorularla görüşme yapılacak ve son olarak izleyicilerin soruları alınacak.
00:48Konuşmacılar Tanıtımı: Linda Laurence, Uluslararası Vicdan Mekanları Koalisyonu'ndan, Ankatolog Museum'da blog yazarı ve program direktörü olarak çeşitli bölgelerde çalışan bir konuşmacı.
Amina Kravaç, Savaşta Çocukluk Müzesi'nden Bosna Hersek'ten, açık ve bilinçli diyaloğun geliştirilmesi için workshoplar düzenleyen bir konuşmacı.
Kata Kronik, Pinoşe dönemi Şili'sinde gerçekleşen tarihi olaylarla ilgili çalışmalar yürüten ve refakatsiz sığınmacı çocuklar ile ilgilenen bir konuşmacı.
02:43Linda Laurence'nin Sunumu: Linda, Uluslararası Vicdan Mekanları Koalisyonu'nu ve dünyadaki diğer üyelerin hafıza mekanları yaratma konusundaki tecrübelerini anlatacağını belirtiyor.
Koalisyon 19 yıl önce New York'ta kurulmuş, yedi kurucu üyenin yanı sıra şu anda 240 üyeye sahip ve 60 ülkede yayılmış bir ağ oluşturmuş.
Vicdan mekanları, tarihi yorumlayan, sosyal katılımı canlandıran ve önemli sosyal konularda diyalog geliştiren mekanları ifade ediyor.
05:54Vicdan Mekanlarının Özellikleri: Vicdan mekanları fiziksel bir mekan olabilir veya henüz erişilemeyen bir mekanla ilgili çalışmalara sahip olabilir.
Mekanlar tek bir bina, bir şehir veya tüm bir ülke olabilir ve çoğunlukla müze koleksiyonlarına, eşyalara ve arşivlere sahip olabilir.
Üyeler sosyal katılımı canlandırıyor, modern kölelik, toplu alıkoyma, soykırım ve hukukun üstünlüğü gibi önemli sosyal konularda diyalog geliştirmeye çalışıyor.
08:53Koalisyonun Çalışma Yöntemleri: Koalisyon bölgesel ağlarla çalışıyor, iki yılda bir toplantı düzenliyor ve iyi uygulamaları paylaşarak ağını güçlendiriyor.
Adalet, Hakikat ve Çözüm için Küresel Girişim Programı, çatışma sonrası ülkelerde (Kolombiya, Sri Lanka, Afganistan) yürütülen bir çalışmayı içeriyor.
Metodoloji ve Uygulamalar Programı, eğitim ve profesyonel gelişim için kurumlarla çalışıyor.
10:55Mevcut Projeler: Dijital haritalandırma projesi, Ermenistan ve Mena bölgelerinde pilot çalışmayla başlamış.
Ortadoğu'da alıkoyma ve işkence mekanları ile ilgili bir çalışma yürütülüyor.
Ferguson'da Brown ve kurum arasındaki çalışmadan Amerika'da medeni haklar konusu önem taşımaktadır.
12:09Koalisyonun Projeleri ve Çalışmaları: Koalisyon, özellikle siyahi toplumlar arasında gençleri bir araya getirerek eğitim bakanlığına açılan Brown davası kapsamında eğitim desteklemeleri konusunda çalışmalar yapıyor.
Front Page Diyaloglar kapsamında Charlie Hebdo saldırısı, Paris'teki iklim anlaşması, kadın yürüyüşü ve Amerika'daki silah meselesi gibi konularla ilgili diyalog çalışmaları yürütülüyor.
Amerika dışındaki üyelerle yabancı düşmanlığından otoriteryanlığın artışına kadar çeşitli konularda diyalog geliştirebilmeleri için araçlar sunuluyor.
13:23Yaratıcı Müdahaleler ve Vicdan Mekanları: Üyelerin vicdan mekanlarında gerçekleştirilen yaratıcı müdahaleler arasında Nampe'nin katliamlarının yapıldığı bölgeden çekilen duvar resimleri bulunuyor.
Barış İçin Gençler adlı üye kurumu, köyleri ziyaret ederek hayatta kalanlar ve kurbanlar tarafından yapılan duvar resimlerini sergiliyor.
Lübnan'da 1975'ten beri siyasi şiddet yüzünden ortadan kaybolan insanlarla ilgili Add for the Disappeared isimli bir kurum kurulmuş ve kayıp kişilerle ilgili sergiler düzenleniyor.
15:02Küçük Proje Destekleri ve Tiyatro Çalışmaları: Üyelere küçük proje destekleri sağlanıyor, örneğin Kamboçya'daki bir üyeye verilen destekle zorla evliliklerle ilgili sessizliğin ortadan kaldırılması için tiyatro programı oluşturuluyor.
Kaliforniya'daki açık müzede ziyaretçiler, şehir yetkililerine ve seçimle işbaşına gelen yöneticilere seslerini duyurabiliyorlar.
Şili'deki ulusal stadyum, geçmişte gözaltı merkezi olarak kullanılmış olmasına rağmen hala spor faaliyetleri için kullanılıyor ve gözaltında tutulan kişilere ait alanlar ayıtılmış.
17:05Sanal Gerçeklik ve Yaratıcı Çabalar: Avustralya'dan Parameta Female Factory isimli yerde sanal gerçeklik kullanılarak mekanların hikayeleri anlatılıyor.
Zoot yeni üyelerden biri, siyasi bir oyun yarışması düzenleyerek toplumlarındaki sorunları dile getiriyor.
Voices from the Walt projesi, Kuzey İrlanda'daki çeşitlilik zorlukları ile ilgili çalışırken, polis ve IRA gibi çatışmanın taraflarından hikayeleri toplamak için güven tesis etme süreci başlatmış.
19:06Göçmenlerin Hikayeleri ve Sanat Eserleri: Belçika Antrep'teki Red Starline Müzesi, Doğu Avrupalı göçmenlerin yaşadığı yer ve Safe Harbor projesi minibüslerle hikayeleri topluyor.
Toplanan hikayeler kağıttan teknelere dönüştürülerek sanat eserleri haline geliyor.
Afganistan'daki İnsan Hakları ve Demokrasi Örgütü'nün oluşturduğu hafıza kutuları, insanların anılarını ve tanıklıklarını toplamak için kullanılıyor.
20:59Toplumsal Duvar Boyama ve Vücut Haritaları: Kenya'daki Tika kurumu, kaynaklar için yarışma temalı duvar boyama çalışmaları yapıyor.
Body mapping (vücut haritası) workshop'larında sözsüz araçlar kullanılarak uzlaşma çalışmaları yapılıyor.
Sri Lanka'daki çatışmanın her iki tarafından kadınlar katılan bir workshop'ta, kayıp ve ölüm duygularının her iki tarafta da benzer olduğu fark edilmiş.
22:46Nepal'deki Kayıp Kişiler ve Geçim Kaynakları: Nepal'de ortadan kaybolan kişilerin aileleri için ulusal bir ağ oluşturulmuş.
Kadınlara nakış ve işleme yapma imkanı verilerek farklı duygularını ifade etme yolu sunuluyor.
Bu çalışmalar, kayıp kocaları hatırlamaları için platform sağlarken aynı zamanda geçim kaynağı ve gelir elde etme imkanı sunuyor.
23:55Koalisyonun Amacı: Koalisyon, uluslararası vicdan mekanları olarak daha adil bir dünya yaratmak istiyor.
Vicdan mekanlarında genellikle mağdurların fotoğrafları yer alırken, Koalisyon çocuklardan oluşan kısa kesilmiş hayatlara odaklanıyor.
25:34Savaşta Çocukluk Müzesi'nin Kuruluşu: Konuşmacı Amina, Bosna Hersek'in Saraybosna şehrinde bulunan Savaşta Çocukluk Müzesi'nden konuşuyor.
Müze, Jasminiko Helloviç'in "Savaşta Çocukluk" projesinden doğdu, Jasminiko 5 yaşında savaşta Saraybosna'da yaşamış ve yetişkinliğinde bu deneyimi anlamlı bir şeye dönüştürmek istedi.
Jasminiko, savaşta çocukluk deneyimlerini anlatan kısa tanıklıkları toplamak için bir online çağrı başlattı ve 160 karakterlik tweetlerle 35 farklı yerden binlerce kişi cevap verdi.
28:57Projenin Gelişimi: Toplanan kısa tanıklıklar bir kitapta toplandı ve 2013'te yayımlandı, daha sonra Almanca ve Japonca'ya çevrildi.
Jasminiko, insanların hikayelerini paylaşabilecekleri bir yer ihtiyacı olduğunu fark etti ve insanlar tanıklıklarını paylaşırken aynı zamanda anılarını temsil eden nesneler de getirdiler.
2015 yılında müze kurma fikri doğdu ve 2017 Ocak'ından beri Saraybosna'da kalıcı bir sergi mekanı bulundu.
33:03Müzenin Çalışmaları: Müzenin faaliyetleri üç ana alanda kategorize edilebilir: koleksiyon, araştırma ve sergi.
Müze, kişisel eşyalar, fotoğraflar, belgeler, sesli ve görsel tanıklıklar topluyor ve 150 saatlik sözlü tarih kaydediyor.
Müze, savaşta çocukluk deneyimini çok katmanlı ve karmaşık bir deneyim olarak anlatıyor ve eğitim faaliyetleri düzenliyor.
35:02Müzenin Amacı ve Yaklaşımı: Müze, savaşta çocukluk deneyimini sadece mağduriyet olarak değil, hayatta kalan olma kavramına doğru bir kayma sağlayarak anlatıyor.
Savaşın çocuk üzerindeki olumsuz etkilerini gösterirken, aynı zamanda çocukların baş etme mekanizmaları, esneklik, dayanıklılık, yaratıcılık ve hayal gücü gibi yönlerini de vurguluyor.
Sergilerde oyun, kişisel kayıp ve travma gibi konuların yanı sıra çocukların yaratıcılığı, güvenli alanlar yaratma gibi olumlu yönler de dengeli bir şekilde yer alıyor.
40:00Bosna Hersek'te Çocuk Deneyimleri Müzesi: Bosna Hersek'teki zorlu geçmişi anlatırken, kimin ne yaptığı veya kimin suçlu olduğu perspektifinden değil, ortak noktalar bulup herkesin hikayelerini anlatabileceği bir platform oluşturmayı hedeflediler.
Müze, çocukların deneyimlerine odaklanarak ulusal, etnik ve toplumsal bölünmelerin ötesine geçebiliyor çünkü her tarafın bir çocuğun deneyimi olduğunu kabul etmesi daha kolay.
Bu platform, geçmişteki çatışma toplumunda uzlaşma ve yapıcı diyalog için uygun bir zemin sağlıyor.
41:43Müzenin Etkisi ve Ödülleri: Müze, katılımcıların geçmişle yüzleşmelerine ve bu sayede birey olarak daha iyi işlev gösterebilmelerine yardımcı oluyor.
Müze, ilk faaliyetlerinin sonunda Avrupa Konseyi Müze Ödülünü 2018 için kazanmış, bu ödül çocuk haklarının ve insan haklarının desteklenmesi konusunda bir onay olarak görülüyor.
Müzede çalışan Suriyeli bir gönüllü, master derecesini İngiltere'de çatışma konusunda tamamlamış ve mültecilerle çalışma deneyimi olan biri olarak, Suriye'deki mülteci çocukların hikayelerini belgelemeye başladıklarını gösterdi.
44:51Suriye Mültecilerle Çalışma: Müze, Suriyeli mülteci çocuklarla çalışan kuruluşlarla ortaklıklar geliştirdi ve şimdi Suriye'deki mülteci çocukların deneyimleri ile ilgili bir sergi hazırlıyor.
Lübnan'da çalışmaya başladıklarında, savaştan şu anda etkilenen çocuklarla çalışmanın daha zor olduğunu hissettiler.
Alandaki ortaklar (sosyal çalışanlar, öğretmenler, psikologlar, aktivistler) bu çalışma için önemli bir rol oynadı ve Suriyeli aileler müzenin çalışmalarına çok ilgi gösterdi.
46:50Suriye Projelerinin Hedefleri: Suriye projelerinin hedefi, farklı silahlı çatışmalardan dolayı çocuklar nasıl yaşadığıyla ilgili farkındalık oluşturmaktı.
Çocuklara "size nasıl yardımcı olabiliriz?" sorusu soruldu ve bir kız çocuğunun, Bosna'daki savaşta çocuk olan müzenin ekibinden sonra kendileri için de ümit olduğunu hissettiğini belirtti.
Müze, Suriye'deki çocukların için umut kaynağı olabildiğini ve daha iyi bir gelecek olduğunu gösterdi.
49:01Pinoche rejimi ve Şili'deki Tarihi Olaylar: Augusto Pinoche, CIA destekli bir darbe ile 11 Eylül 1973'te Salvador Allende'yi devirerek başa geldi ve siyasi ve kişisel çıkarlarını devlete empoze etmeye başladı.
Pinoche, 1988'de referandumda kaybetti ve 1990'da demokratik seçimler yapıldı, 1998'de Londra'ya seyahat ederken tutuklandı ve 503 gün tutuklu kaldıktan sonra serbest bırakıldı.
1990'ların ve 2000'li yılların başlarında kurulan Hakikat Komisyonu, diktatörlük dönemindeki insan hakları ihlalleriyle ilgili tanıklıkları topladı, ancak bu bilgilerin kamuyla paylaşılmasına yönelik erişim zorlaşıyor.
52:44Victor Jara ve Şili Müziği: Victor Jara, şarkıcı ve söz yazarı olarak Latin Amerika tarihinde önemli bir figür, Şili'deki Santiago Stadyumu'nda tutuklu tutuldu ve işkenceye maruz kaldı.
Jara'nın işkencesi sırasında bilekleri kırıldıktan sonra bileklerini kırdıktan sonra sürekli gitar çalmasını istediler ve bununla ilgili bir şiir yazdı.
Jara'nın şiirleri eşi tarafından İngiltere'ye götürüldü ve daha sonra Isabel Parra, Peter Gabriel, Sting, The Clash ve Simple Minds gibi müzisyenler onun anısına şarkılar bestelediler.
54:25Müzik ve Siyasi Tutukluluk İlişkisi: Victor Hara anısına, müzikün kültürel hafıza, insan haklarıyla tanıklıklar arasında bağlantı kurduğu gösterildi.
Siyasi tutuklular için müzik dayanışma, dayanıklılık ve umudu temsil etti, ancak rejim açısından zorla dinlettirilen müzik işkence aracı olarak kullanıldı.
Diktatörlükler müziği işkence ve endoktrinasyon aracı olarak kullandı, özellikle Şili'de yaygın bir şekilde işkence aracı olarak kullanıldı.
56:08Müzikün İnsan Hakları İhlali Olarak Kullanımı: Müziği işkence aracı olarak suçlamak zor çünkü 2016 yılına kadar işkence resmi bir suç olarak sayılmıyordu.
Mağdurlar müzikle kendilerini ifade etme aracı olarak kullandılar ve günümüzde hatıra niteliğinde girişimlerde ve travma tedavisinde kullanılıyor.
Müzisyenler besteledikleri şarkılarla miraslarını modern sosyopolitik konulara getiriyor.
57:00Araştırmacının Çalışmaları: Araştırmacı siyasi gözaltı merkezlerindeki müzikle ilgili yaklaşık on yıldır çalışmalar yapıyor ve otuz siyasi alıkoyma merkezinde çalışmış.
Gizli işkence odalarından toplama kamplarına ve hapishanelere kadar farklı yerlerde tanıklıklar toplamış.
Müzik aracılığıyla zor tecrübelerle başa çıkabildiklerini söyleyen kişilerin tanıklıklarını toplamak onun için öncelikli bir görev oldu.
58:22Arşiv Çalışmaları: Araştırmacı derinlemesine mülakatlar gerçekleştirdi ve dijital arşivden "cantos de cativos" (tutsak şarkıları) faydalandı.
İnsan Hakları ve Hafıza Müzesi'nin girişimi olan bu arşiv, 2016 yılından beri İngilizce olarak da erişilebilmektedir.
Arşivde halihazırda 130 tanıklık bulunmakta, bunların %30'unda tamamen veya kısmen gözaltında yazılmış şarkılar, %60'ında şarkı söylemekten, %20'sinde müzik dinleme tecrübelerinden bahsediliyor.
59:39Arşiv İçeriği: Arşivde Rönesans şarkılarından 1970'ler pop müziğine kadar uluslararası bir repertuar bulunuyor.
Arjantin, Bolivya, Şili, Ekvador, Almanya, İtalya, Meksika, Peru, İspanya, Ukrayna, Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri, Uruguay, Venezuela ve Sırbistan gibi ülkelerin şarkıları var.
Tanıklıkların büyük çoğunluğu eski siyasi tutuklulardan geliyor, bazıları da bu kişilerin çocuklarından veya ebeveynleri tutuklu bulunan kişilerden.
1:01:05Çakabuka Toplama Kampı Kayıtları: Arşivdeki en ilginç konular, özellikle Çakabuka toplama kampındaki tutukluların kayıtları.
İki tip kayıt var: halihazırda bilinen şarkıların söylendiği kayıtlar ve gözaltında yazılan şarkıların kayıtları.
Daha önce hiç kaydedilmemiş olan ama gözaltındayken yazıp daha sonra kaydettiği şarkılar da arşivde yer alıyor.
1:02:17Arşiv Web Sitesi: Arşivin mevcut versiyonu gösterildi ve yakında açılacak yeni web sitesi hakkında bilgi verildi.
Yeni web sitesinde her şarkı bir hikaye olarak sunulacak ve tanıklıklar şarkının ismine göre sıralanacak.
Arşivdeki bir örnek olarak Atacama çölündeki toplama kampından bir parça gösterildi, melodisi daha önceden olan bir parçanın üzerine tamamen yeni sözler yazılmış.
1:06:32Arşivde Gezinme: Yeni versiyonda bölgelere göre, gözaltı merkezi ismine göre, tanıklığın yazarına göre ve şarkı ismine göre arama yapılabilecek.
Genel bir arama kutusu da bulunuyor, burada her türlü kelime araması yapılabilir.
Arşivin keşfedilmesi için bir davet yapıldı.
1:08:55Hafıza ve Uzlaşma Konuları: Konuşmacı, hafızayı silemeyeceğimizi ve imkansız olan oluyor dediği gibi, koalisyonun üzerinde çalıştığı konulardan birinin Güney Afrika'daki Adalet Komisyonu'ndan gelen tanım olduğunu belirtiyor.
Konuşmacı, toplumların daha adil bir geleceğe ilerleyebilmesi için farklı düzeyleri anlamadan ileriye gitmenin imkansız olduğunu vurguluyor.
Müzelerin uzlaşma sürecinde sınırlı bir rolü olduğunu, müzenin bu süreci yürütemeyeceğini, ancak katkıda bulunabileceğini ve liderlik edebileceğini ifade ediyor.
1:11:54Uzlaşma ve Onarım Kavramları: Konuşmacı, uzlaşma kavramını çok desteklemediğini ve bu projede uzlaşma yapmak gibi bir amaclarının olmadığını belirtiyor.
Uzlaşma kavramının insan hakları ihlallerini tanımayan taraflarca benimsendiğini ve "hadi bunun üstünü kapatalım" şeklinde ele alındığını söylüyor.
Konuşmacı daha çok onarım kavramı üzerinde durduğunu ve bu projede hayatta kalanların hikayelerini tanıma konusunda etkili olduğunu ifade ediyor.
1:13:51Kişisel Hikayelerin Önemi: Son yıllarda Pinoche'nin Londra'da tutuklanması döneminde tanıklık konusunda değişimler olduğunu, daha önce sadece kriminal vakalara odaklı tanıklıkların önemli olduğu düşünüldüğünü belirtiyor.
Konuşmacı, kişisel hikayelere inandıklarını ve bu hikayelerin yeni bir geleceği şekillendirmeye fayda sağladığını vurguluyor.
Sovyet dönemi sonrası müzelerde bireylerin olmadığı, sadece dev kişilerin olduğu ve bireysel hikayelerin soruların sorulmaya başlandığı nokta olduğunu anlatıyor.
1:16:46Psikolojik Duyarlılık ve Sağlık: Araştırmacıların ve ekibin kendilerini nasıl koruyacaklarını ve travmatize olmayacaklarını öğrenmek için psikologlar birliği ile ortaklık kurduklarını ve eğitim aldıklarını belirtiyor.
Serginin çocuklar için, yetişkinler için travma yaşatacak nitelikte olmadığını, ancak ziyaretçilerin duygusal eğilimleri olabileceğini ifade ediyor.
Psikologlarla düzenli olarak görüşmeler yaparak hem kendilerini hem ziyaretçileri sağlıklı tutmak için çaba gösterdiklerini söylüyor.
1:20:14Kişisel Bağ ve Çalışma Ortamı: Konuşmacı, annesinin ve babasının farklı gözaltı merkezlerinde bulunmuş kişiler olduğunu ve bu sürecin kendisi için aydınlatıcı olduğunu belirtiyor.
Koalisyon içindeki kişilerin kendilerine bakma yöntemlerinden birinin başkalarını dinlemek olduğunu ve insanların bu çerçevede ne kadar cesur olduklarını görmek gerektiğini söylüyor.
Zor konuları düşünürken espri gücü ve neşenin çalışma ortamında önemli olduğunu, bunun içinde bir neşe unsuru olmasını sağladığını vurguluyor.

Zor Geçmişlerle Yüzleşme ve Toplumsal Hafıza Çalışmaları Paneli

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir