Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Sultanbeyli Rehberlik Araştırma Merkezi psikolojik danışmanı Seda Yalçın Şengül'ün moderatörlüğünde, Fenerbahçe Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü öğretim görevlisi Dr. Elif Başak Sarıoğlu'nun Z kuşağı hakkında yaptığı bir eğitim sunumudur.
- Sunum, kuşak kavramının tarihsel gelişiminden başlayarak modern dünyadaki farklı kuşakları (Sessiz Kuşak, Baby Boomers, X Kuşağı, Y Kuşağı ve Z Kuşağı) tanıtmakta ve özellikle Z kuşağının özellikleri, teknolojiye olan bağı, sosyal medya kullanımı ve eğitim ihtiyaçları üzerine odaklanmaktadır. Video, Türkiye'nin demografik yapısı, Z kuşağıyla etkili iletişim kurma önerileri ve uzaktan eğitimde dikkat edilmesi gereken noktalar gibi konuları da içermektedir.
- Sunumda Z kuşağı, 2000-2010 yılları arasında doğan, dijital dünyaya doğan ve çeşitli isimlerle (Kristal Nesil, Derin Duygusal İ Generation, Dijital Nesil, Google Kuşağı, Dijital Doğanlar, A Kuşağı) anılan bir kuşak olarak tanımlanmaktadır. Ayrıca, Z kuşağıyla iletişim kurarken dikkat edilmesi gereken teknoloji bağı, kişiselleştirme beklentileri, sosyal medya kullanımı ve eğitimde görselliğin önemi gibi konular ele alınmaktadır.
- 00:09Giriş ve Konuşmacı Tanıtımı
- Sultanbeyli Rehberlik Araştırma Merkezi psikolojik danışmanı Seda Yalçın Şengül, Fenerbahçe Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü öğretim görevlisi Dr. Elif Başak Sarıoğlu'nun Z kuşağı ve etkili iletişim konusunu anlatacağını belirtiyor.
- Katılımcılar chat kısmına sorularını yazabilir, sonrasında Dr. Sarıoğlu'na yönlendirilecek.
- 01:02Konuşmacının Tanıtımı ve Sunum Planı
- Dr. Elif Başak Sarıoğlu, eğitim alanından kişilerle buluşma fırsatı bulması için mutlu olduğunu belirtiyor.
- Sunumda kuşak kavramı, jenerasyon teorisi, modern dünyada kuşaklar, bilgi toplumu, dijital yerliler ve dijital göçmenler kavramları ele alınacak.
- Z kuşağı derinlemesine anlatılacak ve iletişim açısından önemli noktalar vurgulanacak.
- 02:50Kuşak Kavramı ve Nesil Farklılıkları
- George Orwell'un "Her kuşak kendi bir önceki kuşaktan daha zeki, bir sonraki kuşaktan ise daha erdemli zanneder" sözüyle başlanıyor.
- Plato'nun da genç kuşakları eleştirmesi gösteriliyor, yeni nesillerin davranış biçimlerini eleştirmek uzun süredir devam eden bir olgudur.
- Nesil farklılıkları iletişim teknolojisindeki yenilikler sonrasında daha keskin bir şekilde hissedilir hale gelmiştir.
- 05:06Kuşak ve Jenerasyon Teorisi
- Kuşak, yetiştiği dönemin davranış biçimleri ve beklentileri içinde büyümüş, sosyolojik, politik ve ekonomik açıdan yaşadığı dönemin özellikleriyle yoğrulmuş insan topluluklarıdır.
- Jenerasyon teorisi, bir topluluğu anlamak için en önemli adımlardan biridir ve nesiller, yaş, yaşam evresi, koşullar ve yaşanmışlıklar gibi faktörleri barındıran güçlü bir segmentasyon yöntemidir.
- Jenerasyon teorisi, kuşaklara yön veren dünya ve yerel sosyoekonomik olayları ve farklı yaş gruplarının bu olaylara verilen ortak reaksiyonları anlamayı sağlar.
- 07:56Yaşam Aşamaları ve Keepers Jenerasyonu
- 19. yüzyılda bireyler sadece çocuk ve yetişkin olarak kategorize edilirken, zamanla daha detaylı ayrım yapılmaya başlanmış, günümüzde yaşamın farklı aşamaları tanımlanabilmektedir.
- Keepers jenerasyonu, ebeveynlerinin emeklilik tasarrufunu aşındıran, okula gitmeyen veya yüksek öğrenim yıllarında olan ancak hala ebeveynleriyle aynı evde yaşayan yetişkin çocuklardan oluşur.
- Keepers jenerasyonu, temizlik ve yemek gibi sorumluluklardan kaçınarak evin düzgün işlemesini sağlayan görevlerden uzak durabilir.
- 10:05Kuşak Kavramının Tarihsel Gelişimi
- Kuşak kavramının kökeni Mısır ve Yunan uygarlıklarında izlenebilir.
- 14. yüzyıl düşünürü ve devlet adamı İbn-i Haldun'un 1377'de kaleme aldığı "Mukaddime" adlı eserinde kuşaklar çalışmasına temel oluşturabilecek sosyolojik, tarihsel ve felsefi açıklamalar bulunmaktadır.
- X, Y, Z kuşakları gibi tanımlamaların popüler kültürdeki yeni bir konu olarak algılanması, aslında bu konunun çok daha eski düşünürler tarafından ele alınmış olduğunu göstermektedir.
- 11:16Kuşak Kavramının Tarihsel Gelişimi
- Sosyolojinin babası kabul edilen Auguscom, bir kuşağın bir sonraki kuşağa bırakacağı birikimler ile sosyal ilerlemenin gerçekleşebileceğini öne sürmüştür.
- Carl Menheim (1893-1947), kuşak kavramını kişilerin yaşam deneyimlerine göre bakış açılarının geliştiği sosyal bir konum olarak değerlendirmiştir.
- Menheim'ın kuşaklar modelinde aynı kuşağa ait bireylerin paylaşması gereken faktörler biyoloji, sosyal konum ve tarih-kültür başlıkları altında ayrıştırılmıştır.
- 13:00Modern Dünyadaki Kuşaklar
- Modern dünyada beş kuşak olarak Sessiz Kuşak, Baby Boomers (Bebek Patlaması Kuşağı), X Kuşağı, Y Kuşağı ve Z Kuşağı bulunur.
- Sessiz Kuşak (1928-1944): Otorite ile uyumlu, tasarruflu bireylerden oluşan, cumhuriyetin ilk yıllarına şahit olmuş bir kuşak.
- Baby Boomers (1946-1964): İkinci Dünya Savaşı'nın ardından yaşanan nüfus patlaması sonucu doğan, işkolik olma eğilimi yüksek olan bir kuşak.
- 16:00X, Y ve Z Kuşakları
- X Kuşağı (1965-1979): Petrol krizleri ve ekonomik iniş çıkışlarının gölgesinde yetişmiş, televizyonun en çok yıldızının parladığı dönemde büyüyen bir kuşak.
- Y Kuşağı (1980-1999): Bolluk ve refah içinde büyüyen, teknoloji meraklısı, iş ve yaşam dengesi fikrine pratiğe taşıyan ilk kuşak.
- Z Kuşağı (2000 sonrası doğanlar): Bilimin farklı çalışmalarda 1995 sonrası doğanlar olarak da nitelendirilen, Türkiye için 2000 sonrası doğumlular olarak kabul edilen bir kuşak.
- 19:07Kuşaklarla İlgili Eleştiriler
- Kuşak geçişleri geleneksel olarak 20 yıllık bir süreç olarak kabul edilirken, eleştirel bakış açısıyla bu tanımlamanın artık geçerli olmadığı savunulabilmektedir.
- Hızlı teknoloji, değişen kariyerler ve artan çalışma seçenekleri sebebiyle nesillerin geçmişe göre daha hızlı değişim gösterebileceği belirtilmektedir.
- Son 30-40 yılda ebeveynlerinin doğumu ile evlatlarının doğumu arasındaki süre uzamış, bu nedenle kuşak farklılıklarının artık biyolojik sebeplere göre değil, sosyolojik bir zemine oturtulması gerektiği savunulmaktadır.
- 20:50Türkiye'deki Kuşak Dağılımı
- 2018 yılı itibariyle Türkiye nüfusunun %31'i Z Kuşağı, %32'si Y Kuşağı, %19'u X Kuşağı ve %18'i yaşlı nesillerden bireylerden oluşmaktadır.
- Türkiye'nin 2007-2019 yılı nüfus piramitleri karşılaştırıldığında, doğurganlık ve ölümlülük hızlarındaki azalmaya bağlı olarak yaşlı nüfusun arttığı ve ortanca yaşın yaklaşık 32'ye yükselmiş olduğu görülmektedir.
- İstanbul'da Z Kuşağı beş yıl önce nüfusun %23'ünü oluştururken, bugün bu oran %30'ı zorlamış veya geçmiştir.
- 22:27Z Kuşağının Önemi
- Son 15-20 yıldır Y kuşağının özelliklerinden bahsedilirken, yakın geleceğin Z kuşağının yön vereceği belirtiliyor.
- Z kuşağının iş hayatına giriş yapmaya başladığı ve alışveriş tercihlerinde söz sahibi olduğu görülüyor.
- Z kuşağı anlamını anlamak için sadece pazarlama araştırmaları yetersiz kalıyor, sosyoloji, psikoloji, iletişim, ekonomi, tarih ve siyaset gibi farklı açılardan çalışmalar yapılması gerekiyor.
- 23:41Z Kuşağının Farklı İsimleri
- Z kuşağı 2000-2010 yılları arasında dünyaya gelen kişilerden oluşuyor ve farklı isimlerle adlandırılıyor: Kristal Nesil, Derin Duygusal I Generation, Dijital Nesil, Dijital Yerler, The Minecraft Generation.
- Minecraft, bloklardan yeni bir dünya yaratma oyunu olarak Z kuşağının yaratıcılığını ortaya koyabildiği bir oyun olarak tercih edilmiş ve 2011'den beri yaklaşık 91 milyon aktif oyuncuya ulaşmış.
- Z kuşağı "doğuştan dijital bir kuşak" olarak tanımlanıyor, çünkü son 20 yıldaki iletişim teknolojisindeki ilerleme hızı şimdiye kadar hiçbir dönemde deneyimlenmemiş.
- 25:42Z Kuşağının Teknoloji İlişkisi
- Z kuşağının cep telefonu olmayan bir dünyaya dair anıları olmadığı, teknolojik cihazlarla doğduğu için bunları daha yetenekli kullanabildiği belirtiliyor.
- Z kuşağı bilgi edinmek için Google'a veya Siri'ye soruyor, sadece anne-baba veya öğretmenlere değil.
- Z kuşağı için çevrimiçi olamama veya akıllı telefonlardan uzak kalmak huzursuzluk yaratıyor (nomofobi), 16-22 yaş arası gençlerin %53'ünün teknolojik ürünlerini yitirmektense koku alma duyusunu kaybetmeyi tercih ettikleri ortaya çıkmış.
- 27:50Dijital Entegratörler
- Z kuşağı hayatlarını teknolojiyi sorunsuz bir şekilde entegre etmiş durumda, dijital entegratörler olarak tanımlanabiliyor.
- Technolojik determinizm kuramına göre teknolojik araçlar vücudumuzun uzantısı haline gelmiş, bilgisayarlar merkezi sinir sisteminin, cep telefonları kolların uzantıları olarak hayatımızdaki yerini almıştır.
- A toplumu olarak nitelendirilen Z kuşağı, teknolojik aletlere sahip olmayan çocuklar bile günlük yaşantılarında teknoloji ile sürekli karşılaşıyorlar.
- 29:55Sosyalleşme ve İletişim
- Z kuşağı önceki kuşaklardan farkını ağların sosyalleşme aracı olarak yoğun olarak kullanılması olarak tanımlanıyor.
- Z kuşağı daha önceki tüm nesillerden daha fazla birbiriyle bağlantılı, bilgisayar oyunlarında diğer oyuncularla daha fazla iletişim kuruyorlar.
- İletişimin çevrimiçi ortamlarda ağırlık kazanması gençlerin ilişki sürdürmesine yardımcı olurken, siber zorbalık gibi olumsuzlukların ortaya çıkmasına neden olabiliyor.
- 31:46Ekonomik ve Gelecek Kaygısı
- Z kuşağı büyük depresyon sonrası şimdiye kadar görülen en kötü ekonomik şartlarda yetişmiş kuşak, durgunluk döneminde yetişmiş olmalarından dolayı para harcamaktan ziyade para biriktirmeyi tercih ediyorlar.
- Türkiye'de genç işsizlik en büyük sorunlardan biri olarak karşımıza çıkıyor ve TÜİK'in gençlik istatistiklerine göre yaşam memnuniyeti oranında genel bir düşüş var.
- Z kuşağı belirsiz gelecek kaygısıyla andan ziyade gelecekle daha fazla ilgileniyor, ayaklarının yere daha çok bastığı ve gerçeklik algısı onları ileriye düşünme ve hazırlanmaya yönlendirdiği belirtiliyor.
- 33:35Görsellik ve Yapay Zeka
- Z kuşağında bilgi edinme, eğlence ve iletişim amaçlı görsellik tercih ediliyor.
- YouTube'un yükselişi ve Google'da günde 3,5 milyon arama yapılmasına karşın YouTube'da her gün yaklaşık 5 milyar videonun izlenmesi, görselliğin önemini gösteriyor.
- Z kuşağı yapay zekadan bahsetmeden anlatılamıyor.
- 34:22Z Kuşağının Yapay Zeka ile İlişkisi
- Almanya, İsveç ve Norveç gibi gelişmiş ülkeler yapay zeka altyapısına göre yatırımlar yapmaya başlamıştır.
- Almanya 2025'e kadar yaklaşık 1,6 milyon geleneksel işin yok olacağını, ancak dijitalleşme ile 2,3 milyon yeni iş yeri açılacağını belirtmiştir.
- Dünya Ekonomik Forum'un raporuna göre, Z kuşağının yapay zeka kuşağı olduğu, yapay zeka çocukların oyuncaklarından eğitim alanına kadar hemen hemen her alana intikal ettiği belirtilmiştir.
- 35:16Z Kuşağının Psikolojik Özellikleri
- Z kuşağı, selfie kuşağı olarak bilinen Y kuşağından farklı olarak narsisizm belirtilerinin biraz daha gerilediği gözlemlenmektedir.
- 11 binin üzerinde Z kuşağından kişiye uygulanan anket sonuçlarına göre %69'unun akıllı olmayı iyi görünmeye tercih ettiği belirtilmiştir.
- Tersine mentorluk artık Z kuşağıda çok daha yaygın bir şekilde uygulanmaktadır; özellikle teknoloji bağlantılı bilgi aktarımı konusunda aileler çocuklarından sıklıkla bilgi alabilmektedir.
- 36:26Z Kuşağının Ekonomik ve Kültürel Özellikleri
- Z kuşağı, bütçesini deneyime yatırmayı tercih eden, ürün sahibi olmaktan daha çok deneyimlere para harcamayı tercih eden bir kuşaktır.
- Z kuşağı, Tokyo'dan Melbourne'ne, İstanbul'dan Petersburg'a kadar aynı filmleri ve müzikleri takip eden gerçek anlamda ilk küresel kuşak olarak tanımlanabilir.
- Teknoloji sayesinde küreselleşme daha önce hiç olmadığı kadar tabana yayılmış, kültürel farklar çevrimiçi eğlencelere ve sosyal trendlere artık engel olamamaktadır.
- 37:55Z Kuşağının Kişiselleştirme Tercihi
- Z kuşağı günlük hayatlarında her şeyin kişiye özel olmasını, kişiselleştirilmiş olmasını tercih etmektedir.
- Kullandıkları ayakkabılardan seçtikleri içeceklere kadar kişiselleştirilmiş ürünler onlar için çok daha cazip olmaktadır.
- Bazı markaların sadece renk ve beden seçimi dışında üzerinde ne yazması, hangi renk kombinasyonları ile gelmesine kadar farklı seçenekleri tüketicilere sunduğu görülmektedir.
- 38:49Z Kuşağının İş Hayatı Beklentileri
- Z kuşağının beklentileri sonrasında iş ve özel hayat çizgisi gittikçe bulanıklaşmaktadır.
- İşten beklentiler yeterli bir maaşın çok ötesine geçmiştir; değerlerin uyuştuğu bir şirket ve sosyal ihtiyaçların karşılanması gibi beklentilerin karşılanması artık önemli bir faktördür.
- Yüksek koalifikasyonlu bireyleri çekmek isteyen şirketler bu beklentileri karşılamalıdır.
- 39:31Bilgi Toplumu ve Dijital Jenerasyon
- 21. yüzyılın düşünürlerinden biri insanlığın gelişimini üç dalga olarak adlandırmıştır: birincisi tarım toplumu, ikinci dalga endüstri toplumunun, üçüncü dalga bilgi toplumunu temsil ediyor.
- Bilgi toplumunun en büyük gücü ve silahı bilgidir; bireylerin veya toplumların gelişmişlik düzeyleri bilgi ile ilintili çıkarımları ile ölçülür hale gelmiştir.
- Bilgi toplumunun ortaya çıkışına dijital yerli neslinin doğuşu ile çakışmıştır; birbirini tetikleyen bir durumdadırlar.
- 41:17Z Kuşağının Önemi ve Geleceği
- Z kuşağı hem günümüz hem de geleceğimizi temsil etmektedir.
- Sistemlerimizi Z kuşağı tarafından kişiselleştirilen yeni gerçekler ve beklentiler üzerine şekillendirmemiz gerekmektedir.
- Z kuşağı ile yeni bir döneme girdiğimiz aşikardır; bu kuşağın dinamiklerini anlamak, yönetebilmek ve ayakta durma ayak uydurmak özellikle genç nüfusun yoğun olduğu ülkeler için büyük bir kazanç olacaktır.
- 43:51Öğretmenlere Öneriler
- Öğretmenlerin eğitimlerinde görselliği mutlaka kullanmaları gerekiyor, bu artık olmazsa olmaz bir unsur.
- Uzaktan eğitimde etkinliğin düşmesine rağmen, artırılmış gerçeklik gibi çözümlerle etkilerin %35 hatta daha fazla artması mümkün.
- Öğretmenlerin kısa, akılda kalıcı ve özet iletişim kurması, merak uyandırıcı diyaloglar başlatması ve öğrencilerin seçimlerini kontrol edebilecekleri alanlar yaratması gerekiyor.
- 45:35Z Kuşağının Özellikleri
- Z kuşağı için kişiselleştirme çok önemlidir, bu kuşak anne-babalarıyla ilişkilerinde farklı yaşadığı için daha yakınlık beklentisi içindedir.
- Öğretmenlerin bu kuşağın ihtiyaçlarını göz ardı etmemesi gerekiyor.
- Genç kuşakların çağdaş eğitime ulaşma imkanından yoksun ve nitelikli eğitime ulaşma önündeki fırsat eşitsizliğini kaldırmak için yatırım yapılması gerekiyor.
- 48:05Anne-Baba İlişkisi
- Z kuşağı çocukların ağırlıklı olarak Y kuşağında, bir kısmı da X kuşağında anne-babalara sahip.
- Çocuklara kendi kararlarını verebilecekleri, sorumluluk alabilecekleri ve her şeyi konuşabileceği bir ortam yaratmak önemlidir.
- Günümüzde çocuklar yaşlarından daha ileri seviyede şeylere erken ulaşabiliyor, bu nedenle anne-babaların teknoloji ayarlarını kontrol altında tutması tavsiye ediliyor.
- 50:21Z Kuşağı'nın Avantajları
- Z kuşağı, dezavantajlar yaşarken aynı zamanda yeni pencereler ve avantajlarla karşı karşıyadır.
- Bu kuşak, önceki jenerasyonların hatalarını analiz edip düzeltme yoluna gitmek isteyen daha bilinçli bir nesildir.
- Z kuşağı, Y kuşağı gibi dünyayı değiştirmek isteyen ama daha pratiğe dönük, ayakları yere basan projelerle geliyor.