Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan "Yüz Türk Edebiyatçısı" adlı programın bir bölümüdür. Programda Haldun Taner'in hayatı ve eserleri anlatılmaktadır.
- Video, Haldun Taner'in "Keşanlı Ali Destanı" adlı oyunundan bir bölümle başlayıp, yazarın biyografisine geçiyor. Taner'in 1916'da İstanbul'da doğumundan, eğitim hayatı, akademik kariyeri, tiyatro yazarlığı ve kabare tiyatrosu kurması gibi önemli dönüm noktaları kronolojik olarak anlatılıyor. Ayrıca Taner'in hikaye ve tiyatro eserlerinin yapısı, konuları ve edebi özellikleri hakkında bilgiler veriliyor. Program, Taner'in "Saatlerle İnsanlar Arasındaki Benzerlikler" adlı hikayesinden bir bölümle sona eriyor.
- 00:12Keşanlı Ali Destanı
- Program, Haldun Taner'in "Keşanlı Ali Destanı" adlı oyunundan bir bölümle başlıyor.
- Oyunda Zilha, Keşanlı Ali'ye dayısını vurmadığını, onu çeşmeağında bulduğunu ve kan bulaştığını anlatıyor.
- Ali, Zilha'yı katil sanarak mahkemede direndiğini ve üç ay ranzada ağladığını söylüyor.
- 02:53Haldun Taner'in Hayatı
- Haldun Taner, 16 Mart 1916'da İstanbul'da doğan hikayeci ve oyun yazarıdır.
- Babası Ahmet Selahattin Bey, Osmanlı Meclisi Mebusan'da İstanbul milletvekilliği yapmış ve İstanbul Darfünunu Devletler Hukuku profesörüdür.
- Beş yaşındayken babası öldüğünde parasız yatılı olarak Galatasaray Lisesi'nde okumuş, Heidelberg Üniversitesi'nde eğitim görmüş ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Alman Dili ve Edebiyatı bölümünü bitirmiştir.
- 04:07Haldun Taner'in Kariyeri
- Viyana'ya giderek Max Reinhard Tiyatro Enstitüsü'nde öğrenim görmüş, Viyana Tiyatroları'nda yönetmen yardımcılığı yapmış ve Viyana Doğubilim Enstitüsü'nde Türkçe dersleri vermiştir.
- 1967'de Zeki Alasya, Metin Akpınar ve Ahmet Gülhan'la birlikte Devekuşu Kabare Tiyatrosu'nu kurmuş, 1979'da Tef Haberi'ni kurmuştur.
- 1980 yılında Berlin Senatosu'nun davetlisi olarak Almanya'da dramaturji ve tiyatro dersleri vermiş, UNESCO'nun kültür komisyonlarında görev yapmış ve 7 Mayıs 1986'da İstanbul'da vefat etmiştir.
- 05:25Haldun Taner'in Edebiyatı
- Edebiyat hayatına gençlik yıllarında hasta yatağında Ankara Radyosu için skeçler yazarak başlayan Taner, çeşitli dergilerde yayımlanan hikayeleriyle dönemin okunan usta yazarları arasında yer almıştır.
- Gözlem, mizah ve yergiden alan konuları, büyük şehrin tipik ve türedi yaşamlarından gelme hikayeleri ile tanınmıştır.
- İstanbul ve Almanya başlıca mekanlar olarak çıkarlarına karşımıza çıkmış, kurgu çok önemli bir yer tutmuştur.
- 08:24Haldun Taner'in Tiyatro Yazarlığı
- Haldun Taner'in tiyatro yazarlığı üç döneme ayrılabilir: 1960 yılında başlayan ilk dönemde "Günün Adamı", "Dışarıdakiler", "Değirmen Dönerdi", "Fazilet Eczanesi" ve "Lütfen Dokunmayın" gibi oyunlar yazmıştır.
- İkinci dönemde "Keşanlı Ali Destanı", "Gözlerimi Kaparım, Vazifemi Yaparım", "Eşeğin Gölgesi", "Zilli Zarife", "Sersem Kocanın Kurnaz Karısı" ve "Ay Işığında Şamata" gibi oyunlarında Brecht tiyatrosu'nun gerçekçi yaklaşımını benimsemiştir.
- Türk tiyatrosunun ilk epik oyunu sayılan "Keşanlı Ali Destanı"nda gecekondu hayatının toplumsal ve ekonomik zıtlıklarını bir kahramanlık parodisi şeklinde anlatmıştır.
- 10:54Kabare Tiyatrosu ve Son Eserleri
- 1962'de "Bu Şehri İstanbul Ki" ile başlayan kabare tiyatrosu ürünlerini kapsayan "Kabare Tiyatrosu'nun Cevval Zekalı" adlı eserini yazmıştır.
- "Vatan Kurtaran Şaban", "Bir Şehri İstanbul Ki", "Astronot Niyazi", "Dev Aynası", "Haneler", "Yalan Dünya" ve "Devekuşu Kabare Tiyatrosu'nun On Yılı" gibi eserlerini yazmıştır.
- "Saatlerle İnsanlar Arasındaki Benzerliklerden Söz Eden İlginç Hikaye" adlı eserinden bir bölümle program sonlanmaktadır.