Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Siemens'de yüksek gerilim iletim çözümlerinde tasarım mühendisi olarak çalışan Kaan Kuer tarafından sunulan bir eğitim içeriğidir. Yıldız Teknik Üniversitesi elektrik mühendisliği mezunu olan sunucu, Areva'da da çalışmış olup, yaklaşık 72-73 kişiye yönelik bir sunum gerçekleştirmektedir.
- Sunumda yüksek gerilim şalt merkezleri ve elektrik merkezlerinde kullanılan ekipmanlar detaylı şekilde ele alınmaktadır. İlk bölümde hava izoleli ve gaz izoleli şalt merkezleri, gerilim seviyeleri (alçak, yüksek, ekstra yüksek, ultra yüksek) ve Türkiye'deki uygulamalar açıklanırken, ikinci bölümde fideler, ayırıcılar, trafolar, topraklama sistemleri ve koruma röleleri gibi ekipmanlar anlatılmaktadır.
- Sunumda ayrıca elektrik merkezlerinde güvenlik önlemleri, topraklama sistemlerinin önemi ve farklı gerilim seviyelerinde kullanılan ekipmanlar hakkında bilgiler verilmektedir. Konuşmacı, hızlı bir şekilde bilgiler aktardığını belirterek, IEC uyumlu bir yazılım programının da bulunduğunu ifade etmektedir.
- 00:22Sunum Giriş ve Konuşmacının Tanıtımı
- Konuşmacı Kaan Kuer, Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği mezunu ve yüksek lisansı aynı bölümden olan bir mühendis.
- Areva'da orta gerilim mühendisliği bölümünde çalışmış, şu anda yaklaşık beş senedir Siemens'te yüksek gerilim iletim çözümlerinde tasarım mühendisi olarak görev yapmaktadır.
- Sunumda yüksek gelir merkezleri hakkında bilgi verilecek ve sonunda iletişim bilgileri paylaşılacak.
- 05:30Sunumun Genel İçeriği
- Sunumda yüksek gerilim şalt merkezleri, hava izoleli ve gaz izoleli şalt merkezlerinin genel gereksinimleri, kullanılan ekipmanlar, bağlantılar ve bara yapıları anlatılacak.
- Tipik bir şalt görüntüsü, kullanılan cihazlar ve prim cihazların genel özetinden bahsedilecek.
- Son olarak topraklama sistemi ve topraklama tasarım esasları ele alınacak.
- 06:32Gerilim Seviyeleri
- Gerilim seviyeleri A'ya göre ASİ 68'e göre tanımlanmıştır ve iki farklı ana gerilim seviyesi vardır.
- Alçak gerilim, etkin değeri 1 volt veya altında olan fazlar arası gerilimdir, yüksek gerilim ise etkin değeri 1000 volt üstünde olan fazlar arası gerilimdir.
- Türkiye'de 380 kV, 154 kV ve 66 kV yüksek gerilim seviyeleri ile 6,35 kV ve 33 kV orta gerilim seviyeleri kullanılmaktadır.
- 08:29Şalt Merkezleri ve İşlevleri
- Şalt merkezleri, elektrik kuvvetli akım tesislerinde enerjisinin üretilmesini, değiştirilmesini, biriktirilmesini, iletilmesini, dağıtılmasını ve farklı enerji türlerine dönüştürülmesini sağlayan tesislerdir.
- Kuvvetlendirici transformatör, akımı azaltarak gerilimi arttırır, zayıflatıcı transformatör ise akımı arttırırken voltajı düşürür.
- Şalt sahaları enerjinin seviyesinin yükseltildiği, düşürüldüğü ve yönlendirildiği yerlerdir, iletim hatları ve katılım çıkışları arası yük akış kontrolü, bakım ve koruma amaçlı açma-kapama işlemlerinin yapıldığı yerlerdir.
- 10:22Şalt Merkezleri Türleri
- Toprak üstü şalt merkezlerinde üniteler sütunlar üzerine yerleştirilir ve baralar beton kaydır üzerine monte edilir.
- Gaz izoleli şalt merkezleri, SF6 gazı kullanılarak izolasyon sağlanır ve 12 kV'dan 800 kV'ye kadar sistemler mevcuttur.
- Gaz izoleli şalt merkezleri, dağlık bölgeler, dar vadiler veya yeraltı santrallerinde ve yüksek maliyet gerektiren yerlerde tercih edilir.
- 12:13Bara Sistemleri
- Şalt trafo merkezleri projeleri ve bağlantıları tasarlandığında beslenecek yük sayısı ve gerilim seviyesi dikkate alınır.
- Tek bara sisteminde giriş ve çıkışlar aynı baraya müşterek olarak bağlanır.
- Çift bara ve transfer bara sistemi, dünyada en yaygın kullanılan bara sistemlerinden biridir ve transfer barı üzerinden enerjiyi yer baraya aktararak sistemin yüklemeye devam etmesini sağlar.
- 13:33Elektrik Merkezlerinde Fideler ve Ayraçlar
- Bir buçukluk fideler birbirini arttırır ve merkez maliyetini artırır.
- Akım ihtiyacına göre Baran'ın tipi ve adedi belirlenir.
- Ayraçların akım durdurma özellikleri yoktur, akımın bulunduğu sırada açılmaz veya kapatılamazlar.
- 14:31Trafolar ve Topraklama
- Trafolar tek normal kullanma şartlarında primer akımını belli bir oran dahilinde düşürür.
- Topraklama, tehlikeli temas gerilimine karşı can ve mal emniyetini sağlaması için zorunludur.
- Farklı gerilim seviyelerinde tesislerinde gerilim altında olmayan bütün iletken tesisat kısımlarının topraklanması işletme emniyetinin şartları sağlamak için gerekli olup, bunun için de uygun tasarımlı topraklamalar oluşturulmalıdır.
- 16:24Merkezde Kullanılan Ekipmanlar
- Merkezde ana ekipmanlar, koruma iletkenleri ve izolatörler kullanılır.
- Arızalar sebebiyle kısa devre, istenilmeyen yüksek gerilimler gibi tahribatlar meydana gelebilir.
- Bu tahribatları önlemek için sekonder aşırı akım rölesi, diferansiyel aşırı akım rölesi ve toprak kaçağı koruma rölesi gibi koruma röleleri kullanılır.