Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Türk tarihindeki önemli bir savaş olan Yassı Çemen Savaşı'nı anlatan tarihsel bir anlatımdır. Savaş, 1230 yılında Alaeddin Keykubat yönetimindeki Anadolu Selçuklu ve Eyyubi ittifak ordusu ile Celaleddin Mengübert yönetimindeki Türkmenlerden oluşan Harezmşah ordusu arasında gerçekleşmiştir.
- Video, önce Harezmşah Devleti'nin tarihçesi ve Celaleddin'in Moğollarla mücadelesi hakkında bilgiler vererek başlar, ardından Alaeddin Keykubat'ın Anadolu Selçuklu Devleti'nin en parlak dönemini yaşattığı döneme değinir. Ardından iki hükümdar arasındaki ilişkilerin nasıl bozulduğu, Ahlat kuşatması gibi olayların nasıl savaşa yol açtığı anlatılır. Son olarak, üç günlük Yassı Çemen Savaşı'nın detayları ve sonuçları, Celaleddin'in kaçışı ve sonunda ölümü ile Selçuklu Devleti'nin Moğollar karşısında durabilme şansının kapanması aktarılır.
- 00:11Yassı Çemen Savaşı'nın Arka Planı
- Yassı Çemen Savaşı, 1230 yılında Alaeddin Keykubat yönetimindeki Anadolu Selçuklu ve Eyyubi ittifak ordusuyla Celaleddin Mengübert yönetimindeki Türkmenlerden oluşan Harizmşah ordusu arasında yaşanmıştır.
- İki büyük Türk hükümdarı olan Celaleddin Harizmşah ve Alaaddin Keykubat, Moğolları durdurabilecek bir ittifak kurup birbirleriyle savaşmışlardır.
- Bu savaşın sonucunda her iki hükümdar da öldürülmüş, bu da iki büyük Türk devletinin sonunu getirmiştir.
- 00:59Celaleddin Harizmşah'ın Geçmişi
- Harezmşah hükümdarı Alaaddin Muhammed döneminde Türkmen devletinin sınırları Bağdat'tan Talas'a kadar uzanıyordu.
- Celaleddin Mengüberti'nin hükümdarlığı Moğol egemenliğinde başlamış, başkent Ürgenç'in işgal edilmesiyle Gazne'ye taşınmış ve orada kendi ordusunu kurmuştur.
- Celaleddin, Moğolları Pervan Savaşı'nda yenilgiye uğratmış, ancak Cengiz Han tarafından Hindistan'a sürülmüş ve İndus Nehri kıyısında ordusunu kaybetmiştir.
- 02:03Celaleddin'in Doğu Anadolu'ya Gelişi
- 1225 yılında Azerbaycan bölgesine gelen Celaleddin, Kafkasya, Batı İran ve Doğu Anadolu'da ülkesini yeniden kurmuştur.
- Gürcistan'a sefere çıkarak onları Aras Nehri boylarında yenmiş, 1226'da Tiflis'i ele geçirmiştir.
- 1228'de Moğolların İspanna'ya geldiğini haber alarak oraya gitmiş ve Moğolları bir süre durdurmuştur.
- 03:11Alaaddin Keykubat'ın Anadolu'daki Eserleri
- 1220 yılında Selçuklu tahtına çıkan Sultan Alaaddin, Selçuklu'nun en parlak dönemini yaşamıştır.
- Anadolu'nun her yerinde saraylar, kaleler ve kervansaraylar yaptırmış, Eyyubiler ile dostluk kurmuş ve Eyyubi emiri Melik Eşref'in kız kardeşi ile evlenmiştir.
- Haçlılara savaş açarak Akdeniz'de tüm kıyı şeridini, Karadeniz sahillerinde Sinop, Samsun ve Ünye'ye kadar sahili ele geçirmiştir.
- 04:21İki Sultanın İlişkileri
- Celaleddin Harizmşah, Moğollardan kaçarak Azerbaycan'a yerleşmiş ve Doğu Anadolu meselelerinde ismi geçmeye başlamıştır.
- 1226 yılında mektuplaşmaları sonucu ittifak kuracaklarını bildiren Celaleddin ve Alaaddin, aralarında sorunlar yaşanmıştır.
- Trabzon İmparatorluğu Celaleddin'e bağlılıklarını bildirmiş, Erzurum Meliki Cihan Şah ise Alaaddin'i değil Celaleddin'i desteklemiştir.
- 05:39Savaşın Nedenleri
- Celaleddin'in Selçuklu ittifaklarına saldırması ve Alaaddin karşıtlarını kendisine itaat ettirmesi ile iki sultanın arası açılmıştır.
- Moğol casurlarının Harizmşah askeri görünümünde Selçuklu köylerine saldırması ilişkileri gerginleştirmiştir.
- Ahlat'ın Sultan Celaleddin tarafından alınması savaşın en büyük sebebi olmuştur.
- 06:39Savaşın Başlaması
- Sultan Alaaddin, Celaleddin'e mektupla Ahlat'i bırakmasını ve Eyyubilerle iyi geçinmesini istemiş, ancak Celaleddin bu çağrıyı kabul etmemiştir.
- Sultan Alaaddin ve Melik Eşref'in ordusu Sivas'ta buluşmak üzere ayrılmış, Celaleddin de Malazgirt kuşatmasını yarıda bırakarak Sivas'a doğru hareket etmiştir.
- İki taraf 1230 yılında Erzincan-Yassı Çemen bölgesinde karşılaşıp, yaklaşık kırk bin kişilik ordularla savaşa girmiştir.
- 07:35Savaşın Sonuçları
- Celaleddin, Sultan Alaaddin'e gönderilen on bin kişilik Selçuklu öncü kuvvetlerini bozguna uğratmış, ancak Sultan Alaaddin cesareti kırılmış ve geri çekilme düşüncesiyle savaşa girmiştir.
- Yassı Çemen Savaşı üç gün boyunca sürmüş, üçüncü gün tüm ordular savaşa girmiş ve şiddetli çarpışmalardan sonra yorgun Celaleddin ordusu yenilmiştir.
- Savaşı kaybeden Celaleddin savaş meydanından kaçarak hayatını kurtarmış, ancak Moğollar peşine düşmüş ve dağlardaki göçebe halk tarafından hayatını kaybetmiştir.
- 10:10Savaşın Sonuçları ve Gelecek
- Bu savaştan sonra Moğollar artık Sultan Alaaddin'in öldürülmesiyle Anadolu'ya girebilmişlerdir.
- 1243'te Selçukluları Köse Dağ'da ağır şekilde yenerek devleti Moğol egemenliğine girmiştir.
- Sultan Alaaddin de 1237'de öldürülmüş, bu da Anadolu Selçuklu Devleti'nin fiili olarak sona ermesini sağlamıştır.