Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacının yapay zeka konusundaki çalışmalarını değerlendirdiği bir eğitim içeriğidir.
- Konuşmacı, veri, enformasyon, bilgi ve bilgelik piramidini 1990'larda bilim adamlarının oluşturduğu hiyerarşik bir yapı olarak açıklamaktadır. Her bir kavramın özellikleri, aralarındaki farklar ve örneklerle anlatılmaktadır. Daha sonra bu piramidin yapay zeka ile ilişkisi ele alınmakta ve yapay zekanın veri, enformasyon ve bilgi basamaklarında yer aldığı, ancak bilgelik aşamasında insanın yerini alamayacağı vurgulanmaktadır.
- 00:05Veri, Enformasyon, Bilgi ve Bilgelik Piramidi
- Yapay zeka konusuna girerken en başta ele alınması gereken konu veri, enformasyon, bilgi ve bilgelik piramididir.
- Bu piramidi 1990'lı yıllarda bilim adamları hiyerarşiye çevirmişler; yer alt tabakasında veri, üstüne enformasyon, bilgi ve bilgelik aşamaları gelmektedir.
- Veride ilişkileri anlama, enformasyonda örüntü kurma, bilgide prensip anlama ve bilgelikte bu prensipleri kullanarak geleceğe dair yorumlar yapma ve karar verme süreci vardır.
- 01:04Piramidin Detayları
- Veri (data), enformasyon (information), bilgi (knowledge) ve bilgelik (wisdom) kavramlarının İngilizce karşılıkları önemlidir.
- Veride semboller, enformasyonda düzenleme ve veri işleme, bilgide işlenen verileri öğrenme ve yapma, bilgelikte ise keşfetme, buluş, muhakeme ve karar vardır.
- Veride parçalara ulaşma, enformasyonda bu parçaları ilişkilendirme, bilgide bütünü oluşturma, bilgelikte ise bütünler arasında ilişki kurma süreci vardır.
- 01:55Pratik Örnekler
- Bir sınıftaki kişilerin isimleri, yaşları, boyları, doğum tarihleri ve doğum yerleri veridir; bu verilerin listelendiği durum enformasyondur.
- Enformasyonun işlenerek üretilen boy ortalaması veya hangi ayda daha çok doğan var gibi bilgiler bilgidir.
- Bilgelik ise bu bilgiler arasında ilişki kurup yorum yapma ve bu yorumlar eşliğinde başka sınıflar hakkında çıkarımda bulunmayı gerektirir.
- 02:31Muhasebe Örneği ve Hiyerarşi
- Muhasebenin yevmiye defteri veri, büyük defter enformasyon, gelir-gider tablosu bilgi, bilanço ve bütçe planı ise bilgelik olarak örneklendirilmiştir.
- Bu hiyerarşide bazen şahıslar yer değiştirebilir; işçiden genel müdüre kadar veya genel müdürlükten patronluk, devlet yetkilisinden Davos'taki bilgelik sunucusuna kadar.
- 03:16Yapay Zeka ve Piramid
- Yapay zeka piramidinin her basamağında insan bulunur; veriyi toplayan, enformasyon üreten ve bilgelik yapan da insan olabilir.
- Canlı olmayan aygıtlar, sensörler, kameralar, mikrofon, yazılım, donanım, bilgisayar ve yapay zeka yazılımları veri, enformasyon ve bilgi basamaklarında yer alır.
- Bilgelik, ileriyi görebilme, karar verme konusunda bilginin nasıl kullanılacağına ilişkin anlayış kazanma, karar verme, keşfetme ve buluş aşamasıdır.