Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Bin Pil YouTube kanalında yayınlanan, Nizami Özçelik ve Cenk Bey gibi uzmanların yer aldığı bir eğitim yayınıdır. Nizami Özçelik, Turner International firmasında sözleşme şefi olarak görev yapmakta ve İTÜ Mimarlık Fakültesi'nde doktora yapmaktadır.
- Video, yalın yönetimi ve Lean Construction kavramlarını detaylı şekilde ele almaktadır. İçerik, yalın yönetimin tarihçesi, Toyota üretim sisteminin gelişimi, Lean felsefesinin beş temel prensibi ve bunların inşaat sektöründeki uygulamalarını kapsamaktadır. Ayrıca, 5S uygulaması, LPS (Las Planner Sistem) ve BIM gibi araçların inşaat sektöründe nasıl kullanılabileceği açıklanmaktadır.
- Eğitimde, Lean felsefesinin temel prensipleri (müşteri değerini tanımlama, değer akışını haritalama, akış oluşturma, çekmeyi sağlamak ve mükemmelliği arama) inşaat sektöründe nasıl uygulanabileceği örneklerle anlatılmaktadır. Video, teorik bilgilerin yanı sıra pratik uygulamalar, depo düzenleme, malzeme etiketleme gibi örnekler ve izleyicilerden gelen soruların yanıtlanmasıyla zenginleştirilmiştir.
- 01:16Giriş ve Sunucu Tanıtımı
- Bin Pil YouTube kanalında yeni bir canlı yayın başlatılıyor ve izleyicilerden soru ve yorumlarını YouTube sohbet kısmına yazmaları isteniyor.
- Nizami Özçelik, ODTÜ İnşaat Mühendisliği mezunu, yüksek lisansını yapım yönetimi üzerine tamamlamış ve İTÜ Mimarlık Fakültesi'nde proje ve yapım yönetimi dalında doktora tez aşamasında olan bir akademisyen.
- Nizami Özçelik, mezun olduktan bu yana yaklaşık dokuz yıldır özel sektörde çalışmakta ve şu anda Turner International firmasında sözleşme şefi olarak görev yapmaktadır.
- 03:21Sözleşme Şefi Görevi
- Sözleşme şefi, işin kapsamını yöneten, iş değişikliklerini, sözleşmeli konuları ve yazışmaları takip eden bir pozisyon.
- Sözleşme şefi, döküman kontrol sistemi kurup takip eden, hak taleplerini yöneten ve maliyet yönetimi dahil olmak üzere çeşitli alanları kapsayan bir pozisyon.
- Sözleşme şefi, teknik birim ile entegre çalışan ve proje boyunca üretilen tüm dökümanların kontrol edilmesi için proje yönetim kontrol ve döküman kontrol araçlarını kullanarak hazırlayan bir pozisyon.
- 05:15Yalın Yönetimi Hakkında
- Bugünkü yayın, yalın kavramı, tarihçesi, prensipleri, atık ve israf tanımı ve 5S uygulamasına giriş yaparak yalın yönetimi tanıtmayı amaçlıyor.
- Yalın yönetimi, Toyota üretim sisteminden çıkmış olup, otomotiv sektöründeki başlangıçlardan bahsedilecek.
- Yalın yönetimi, Henry Ford'un hareketli konveyör sistemiyle seri üretimde hız kazanma ve üretim maliyetlerini düşürme girişiminden sonra gelişmiştir.
- 08:51Toyota ve Yalın Yönetiminin Tarihçesi
- 1800'lerden 1947'ye kadar Henry Ford tarafından ilk hareketli konveyör sistemi piyasaya sürülmüş ve ilk seri üretim fabrikaları kurulmuştur.
- 1930'larda Edward Deming tarafından "Total Quality Management" (Toplam Kalite Yönetimi) adı verilen bir kalite stratejisi ortaya atılmıştır.
- Edward Deming, II. Dünya Savaşı'ndan sonra Japonya'ya geçerek PDC döngüsü (Planla-Yap-Kontrol Et) adlı meşhur döngüyü ortaya atmıştır.
- 10:44Toyota'nın Gelişimi
- Toyota ilk olarak tekstil firması iken 1937'de otomobil sektörüne girmiş ve ilk ürünlerini piyasaya sürmüş, ancak bu ürünler çok arızalı ve başarısız olmuştu.
- 1950'lerde Deming'in teorisine tanıştıktan sonra Japon firmaları, özellikle otomotiv sektöründe, sorunların insan odaklı değil, süreç odaklı olduğunu anlayışını geliştirmişlerdir.
- Toyota, 1966'da ilk Corolla modelini üretmeye başlamış ve bu model o dönemde en çok satılan ürün olmuştur.
- 12:40Toyota'nın Başarısı ve Yalın Felsefesi
- 1973'teki yakıt ambargosu sırasında Toyota, düşük yakıt tüketen otomobiller üretmesiyle büyük başarılar yaşamıştır.
- 1990'larda Japon otomobil üreticileri Amerikan otomobil üreticilerini yakalamış ve geçmiştir, bu durumun temel sebebi Toyota üretim sistemi olmuştur.
- James ve Daniel Jones isimli yazarlar 1990'larda "Change the World" kitabında Toyota üretim sistemini "yalın fabrika" olarak tanımlamışlardır.
- 14:48Yalın Felsefesinin Tanımı ve Özellikleri
- Yalın felsefesi, sürekli gelişim ve insanlara saygı ile israfı ve atığı ortadan kaldırarak müşteri değerini en üst seviyeye çıkarmayı amaçlar.
- Yalın bir imalat üretim programı, bir yöntem veya bir araçlar topluluğu değildir, bir anlayış ve süreçtir.
- Yalın uzun bir süreçtir ve anında uygulanamaz, önce felsefenin tüm tarafların anlanması ve süreçlerin odaklanması gereklidir.
- 18:20Sürekli Gelişim ve Yalın Felsefesi
- Performans ve bilgi birikimi zamanla artsa da, bir süre sonra limit sınırı oluşur ve sürekli gelişim yapılmazsa performans düşer.
- Nokia örneği, en fazla telefon satan firmanın bile sürekli değişime ve yenilik getirmezse kaybedebileceği gerçeğini göstermektedir.
- Yalın felsefesi, modernenin yıkıcı yüzü ve kapitalizmin israfı dayalı üretim anlayışı karşısında, israftan uzak, sadeliğe dayanan ve insan önemseyen bir anlayıştır.
- 22:35Yalın Kültür ve İş Hayatındaki Uygulaması
- Yalın kültür, Toyota'da ortaya çıkan ancak farklı kültürlerde de işlenen ve Türkiye'de de çok fazla işlenen bir anlayıştır.
- Yalın kültürün zayıf noktası, bu anlayışı iş hayatında sistematik şekilde entegre etmektir.
- Yalın kültürde problem çözme anlayışı vardır ve problemlerin yok sayılmaması, bunun yerine teşvik edilmesi ve her problemin değişim ve gelişim için bir fırsat olarak görülmesi önemlidir.
- 25:16Problem Çözümü Yaklaşımı
- Gerçekçi ve sistematik veriye dayalı problem çözme, anında çözüm üretmek yerine kök neden analizi gibi yöntemlerle problemi inmekle ilgilidir.
- Zaman kısıtlı olduğu için kök nedenleri düşünüp konuşacak zaman yaratılmaması veya bulamamak sorun yaratmaktadır.
- Her çözüm bir geliştirme olmayabilir; bazen çözüm olmayabilir veya sonra tekrar karşımıza çıkabilir.
- 32:36Yalın İnşaat Yapısı
- Proje genellikle kar elde etmek ve müşteriyi memnun etmek için, belirlenen hedefleri (zaman, bütçe, kalite, iş sağlığı ve çevre) yerine getirmek amacıyla yapılır.
- Yalın felsefesi, Toyota'nın üretim sisteminden gelişen ve inşaata uyarlanan bir yaklaşımdır.
- Yalın inşaat, planla yap, kontrol et, düzelt döngüsü (PDS/ Deming döngüsü) temelinde, beş temel prensip üzerine, sürekli gelişim ve insanlara saygı değerlerini taşıyarak müşterinin istediği değeri yükseltmeyi amaçlar.
- 34:50Yalın Anlayışın Beş Temel Prensibi
- Yalın anlayışın beş temel prensibi, "The Machine That Changed the World" kitabında iki yazar tarafından üretim sisteminin prensipleri olarak belirlenmiştir.
- Beş temel prensip: müşteri değerini tanımlama, değer akışını haritalama, akış oluşturma, çekmeyi sağlamak ve mükemmelliği arama.
- Müşteri değeri, projelerde hedefleri belirlemek ve değer akış haritaları (velustream mapping) kullanarak süreci görselleştirmek anlamına gelir.
- 35:39Müşteri Değerini Tanımlama
- Yalın anlayışın ilk prensibi müşteri değerini tanımlamaktır, yani müşterinin beklentilerini (zaman, bütçe, kalite, isg, çevre) iyi tarif etmektir.
- Her aktivite üç kategoriye ayrılır: değer katan işler, yapılması gereken işler ve kaynak tükettiği halde üretim yapmadığı aktiviteler (atık olarak değerlendirilenler).
- Yapılması gereken işler, teknik, yasal veya iş için gerekli olanlar (ihale, sözleşmenin imzalanması, satın alma süreçleri) olabilir.
- 37:11Değer Akışını Haritalama
- İkinci prensip, değer akışını haritalama (veliestream mapping) olarak adlandırılır.
- Bu süreçte iş süreci (aref, sunum, temel beton dökümü, test devreye alma, online alışveriş siparişinin teslimi gibi) tarif edilir.
- Amac, herkesin işbirliği içinde çalışması, problemlerin tarif edilmesi ve sürecin herkes tarafından anlaşılması, böylece ileriki süreçte problem varsa net şekilde görülerek müdahale edilmesidir.
- 38:14Akış Oluşturma ve Çekmeyi Sağlama
- Üçüncü prensip, akış oluşturmaktır ve bireysel verimlilik yerine sistem verimliliği odaklanır.
- Kısmi iyileştirmeler hedefe düzgün ve istenen şekilde ulaşmayı garanti etmez, istenen sistem verimliliğidir.
- Dördüncü prensip, "pull plan" denilen çekmeyi sağlamadır; müşterinin veya işverenin istediğini istediği anda teslim etmeyi amaçlar.
- 39:36Las Planner Sistemi ve Çekme
- Las planner sistemi, inşaat sektöründe kullanılabilecek bir yöntemdir ve çekmeyi sağlamak için kullanılır.
- Geleneksel yöntemlerde planlama birkaç kişi tarafından yapılır ve sahada uygulanmaya çalışılır, ancak işler ötelenir ve sonunda birikme yaşandı.
- Las planner sisteminde, sahadaki forma ne kadar mümkünse dahil edilerek planlama yapılır ve her önünüzdeki engeller tarif edilerek işler zamanında teslim edilir.
- 41:54Sürekli Gelişim ve Atık İsrar
- Beşinci prensip, mükemmelliği arama (PDSA döngüsü) olarak adlandırılır ve sürekli gelişim anlamına gelir.
- Sürekli gelişim, mevcut durumdan hedeflediğiniz duruma küçük adımlarla, parça parça ve yavaş yavaş ulaşmaktır.
- Atık israf, kaynak tüketirken bir değer üretmiyorsa bir israftır; üretim sektöründe ve inşaat sektöründe hatalı üretimler, çatlaklar, uygunsuz imalatlar, fazladan üretimler, beklenen süreler, kullanılmayan yetenekler, gereksiz taşımalar ve hareketler gibi durumları kapsar.
- 48:10Yalın Araçlar ve Beş S Kavramı
- Konuşmacı, test aşamasında yayın başında heyecanlı olduğunu belirtiyor ve "yalın araçlar" konusunu tanıtacağını söylüyor.
- "Beş S" kavramı, Japonca beş kelimenin baş harflerinden gelmekte ve Türkçe'de "sistemleştir, temizle" anlamında kullanılmaktadır.
- Beş S, düzen ve tertip sağlayarak işyerindeki kayıp zamanı ortadan kaldırmak için kullanılan bir organizasyon yöntemidir.
- 49:43Beş S'nin Önemi ve Uygulamaları
- Beş S, iş sürecindeki atığı görmenize vesile olur ve zaman kayıplarını ortadan kaldırır.
- Literatürde ve pratikte birçok yalın uygulama bulunmaktadır: just-in-time, timeder, six sigma, kan ve andon gibi.
- Bu yöntem üretim sanayinde, inşaatta ve yurtdışı projelerde yaygın olarak uygulanmaktadır.
- 50:31Beş S Uygulaması
- Konuşmacı, izleyicilere Beş S uygulamasını deneyimletmek için bir oyun sunuyor.
- İlk aşamada, karışık sayıları bulma görevi veriliyor ve sadece birkaç sayı bulunabiliyor.
- İkinci aşamada, sayılar ve harfler sınıflandırılıp ayrılır, bu sayede daha fazla sayı bulunabiliyor.
- Son aşamada, sayılar sistemleştirilerek daha düzenli bir şekilde sıralanır ve daha fazla sayı bulunabiliyor.
- 53:445S Uygulaması ve Örnekler
- 5S uygulaması, değerleri doğru tanımlamak ve ihtiyaçları karşılamak için sayıları sıralamayı içerir.
- Uzaktan eğitimde anlatımlar için basit örnekler seçmek önemlidir.
- 5S uygulamasının bir aşamasında, 30 sayıdan 3 tanesinin eksik olduğu problemi çözülür.
- 55:415S Uygulamasının Sahada Kullanımı
- Yurt dışından bir şantiye örneğinde, malzeme raflarının etiketlenmesi ve düzenlendiği gösterilmiştir.
- Depolarda aletlerin düzenli ve etiketli tutulması, imalat sürecini hızlandırır.
- Ofis ortamında da düzenli bir çalışma alanı, performansı ve odaklanma yeteneğini artırır.
- 58:24Lean Dönüşümü ve İpuçları
- İnşaat sektöründe Lean dönüşümü için yeni bir üretim sistemi geliştirilmesi veya mevcut sistemlerin uyarlanması gerekebilir.
- Lean dönüşümü piramit şeklinde düşünülebilir: temelde felsefe, üstte süreçler, en üstte ise insanlara saygı ve müşteri değeri.
- İnşaat sektöründe Lean dönüşümü 20-30 yıllık bir süreç olabilir ve küçük adımlarla gerçekleştirilebilir.
- 1:01:49Lean Araçları ve Küçük İşletmelerde Uygulama
- İnşaat projelerinde BIM (Building Information Modeling), 3D uygulamalar, metraj alma ve yapay zeka gibi araçlar kullanılabilir.
- 5S, kamban (görsel yönetim), veli mapping (değer akışları) ve problem çözme gibi araçlar inşaat sektöründe uygulanabilir.
- LPS (Las Planı Sistemi) küçük işletmelerde daha kolay uygulanabilir çünkü işi yapan kişilerin planlamaya entegre olduğu bir sistemdir.
- 1:03:51İşbirliği Planlamasının Uygulanması
- Büyük organizasyonlarda ve tarafların çok olduğu ortamlarda işbirliği planlamasında bazı kalıplar kırılabilir.
- İşbirliği içinde hazırlanan planların daha verimli olduğu, bu sistemlerin kullanımında hak taleplerinin, orduların ve değişikliklerin azaldığı, zamanın tutturulduğu gibi veriler ve makaleler bulunmaktadır.
- Yeni sistemleri uygulamak için önce herkesi ikna etmekle başlanmalı ve küçük adımlarla uygulama denenmeli, fayda görüldükçe uygulama genişletilmelidir.
- 1:05:04LPS Uygulamasının Zorlukları
- LPS (İlerletmiş Las Planner) uygulaması geleneksel yöntemlere göre daha zorlu bir süreçtir çünkü her yenilik dirençle karşılaşır.
- Geleneksel sistemde belli küçük ekiple veya birkaç kişiyle yapılan planlamaya karşılık, LPS'te tüm tarafların dahil olduğu bir planlama anlayışı kullanılır.
- Problemlerin tablolarda, toplantı salonlarında ve kısıtlamalar tablosunda gösterildiği bu yöntem her zaman herkes tarafından kabul edilebilir değildir.
- 1:06:02Değişime Karşı Direnci Kırmak
- Sahadaki kalfaya ve işçiye değişime karşı ciddi bir direnç olduğu durumunda, bu direnci kırmak için göstererek çalışmak etkilidir.
- Saha mühendisleri önce kendi ekibiyle başlayarak, alet kutusu düzenleme veya depodaki malzemeleri düzenleme gibi projeleri birlikte yaparak uygulamayı gösterirler.
- Değişime karşı direnci kırmak uzun bir süreçtir ve hemen bitirilebilecek bir durum değildir.
- 1:07:22Yayının Sonu
- Katılımcılar paylaşılan bilgiler için teşekkür ederken, sunucu da ekibe teşekkür eder ve güzel bir deneyim olduğunu belirtir.
- Yayının sonlandırılması söylenirken, YouTube kanalında yayınların devam edeceğine dair bilgi verilir.