Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Wikipedia'nın ne olduğunu, nasıl çalıştığını ve kurallarını anlatan bilgilendirici bir içeriktir. Jimmy Wales tarafından kurulan Wikipedia, gönüllü insanlar tarafından ortaklaşa hazırlanan ücretsiz, açık kodlu ve kar amacı gütmeyen bir ansiklopedidir.
- Video, Wikipedia'nın tanımı ve özellikleriyle başlayıp, güçlü ve zayıf yönlerini anlatmaktadır. Ardından Wikipedia'yı kim yazıyor, maddeleri nasıl geliştiriyorlar ve wiki düzeni kim sağlıyor gibi konular ele alınmaktadır. Son bölümde ise Wikipedia'nın ne olduğu ve ne olmadığı detaylı olarak açıklanmaktadır. Video, Wikipedia'nın sadece bilgi kaynağı olduğunu, tartışma platformu, kişisel çalışma yeri veya reklam yeri olmadığını vurgulamaktadır.
- 00:02Wikipedia Nedir?
- Wikipedia, kullanıcıların katkıda bulunabileceği ve düzenleyebileceği ücretsiz çevrimiçi bir ansiklopedidir.
- Kurucusu Jimmy Wales, Wikipedia'yı "dünyadaki herkesin kendi dilinde ücretsiz, kaliteli, herkesin kullanımına açık bir ansiklopedi oluşturma çabası" olarak tanımlamıştır.
- Wikipedia, dünyanın her köşesinde gönüllü insanlar tarafından ortaklaşa hazırlanan açık kodlu, özgür, kar amacı gütmeyen ve ücretsiz bir ansiklopedidir.
- 00:43Wikipedia'ya Katkı Yapma
- İnternet bağlantısı olan herhangi bir kişi, korumalı sayfa dışındaki tüm sayfalara ekleme, çıkartma ve düzenleme yapabilir.
- Sayfanın üstündeki "değiştir" butonuna basarak sayfayı değiştirebilir veya ekleme yapabilirsiniz.
- Wikipedia'ya bilgi edinmek veya bildiklerini paylaşmak için birçok kişi gelmektedir.
- 01:25Wikipedia'nın Özellikleri
- Wikipedia sayfaları arasında iç bağlantılar bulunur ve bu bağlantılar, sitede başka bir maddenin okuduğunuz konuyla alakası olduğunu gösterir.
- Wikipedia birçok dilde birçok aktif yazar ve editör sahiptir, bu sayede birçok konuda diğer kaynaklardan daha çok bilgiye sahiptir.
- Wikipedia, popüler kültürü ansiklopedik bir dille anlatan nadir kaynaklardan biridir ve bazı önemli olaylar gerçekleşmesinden birkaç saat veya gün sonra anlatılabilir.
- 02:10Wikipedia'nın Zayıf Yönleri
- Wikipedia'nın radikal bir şekilde herkese açık olması, herhangi bir maddenin herhangi bir zamanda kötü bir vaziyette olabilmesi anlamına gelir.
- Çok önemli maddelerin doğruluğu hakkında hiçbir sistematik kontrol mekanizması yoktur ve kusur ve eksiklikler içerebilirler.
- Wikipedia tam editöryel bir anlaşmazlık çözme mekanizmasına sahiptir, bu nedenle madde üzerinde anlaşmazlıkların çözülüp maddenin tarafsız ve kaliteli hale gelmesi uzun sürebilir.
- 03:00Wikipedia'yı Kim Yazıyor?
- Wikipedia'nın gönüllü yazarlarının herhangi bir konuda uzman olmaları gerekmemektedir, farklı ülkelerden, geçmişlere ve yaşlara sahip insanlardır.
- Bu ansiklopediye katkıda bulunan herkese "wikipedit" veya "wiki" adı verilir.
- Wikipedia'ya sadece doğrulanabilir bilgiler eklemek bir kuraldır ve biçim rehberi editörleri kaynak gösterme konusunda teşvik edecek şekilde düzenlenmiştir.
- 03:37Wikipedia'nın Çalışma Prensibi
- Wikipedia, sayısız kişinin gönüllülük esasıyla ortak çabasıyla geliştirilmektedir ve milyonlarca insan bu projenin farklı bölümlerine katkıda bulunmuştur.
- Sayfanın en üstünde yer alan geçmiş bağlantısına tıklayarak maddeye kimlerin ve hangi tarihte katkıda bulunduğunu görebilirsiniz.
- Bir madde üzerinde birçok sayıda insanın çalıştığı durumlarda zaman zaman anlaşmazlıklar doğabilir, bu anlaşmazlıkları gidermek için konuyla ilgilenen editörler düşüncelerini maddenin tartışma sayfasında belirtirler.
- 04:42Vikipedi Maddelerini Geliştirme
- Bir okuyucu herhangi bir maddede orada olmaması gereken bir şey o maddeyi geliştirebilir ve böylece o maddeyi değiştirebilir.
- Bir başkası bir maddenin üstüne bir not düşerek o maddenin temizlenmesi gerektiğini belirtebilir.
- Vikipedi'de olmayan bir bilginin paylaşılması için yeni bir madde oluşturulabilir.
- 05:14Vikipedi Düzenini Kim Sağlıyor?
- Vikipedi'nin pek çok yazarı madde içeriklerini dostane bir üslupla tartışır veya birilerinin çalışmalarını sessizce geliştirirler.
- Pek çok hata veya kötü değişiklik, bunu fark eden birisi tarafından ya da geri alınarak ya da silinerek düzeltilir.
- Vandalizm savaşlarına yol açan anlaşmazlıklar ve diğer rahatsız edici tutumlar gibi ciddi problemler ortaya çıkabilir, bu durumlarla mücadele etmek için sayıları birkaç yüzü bulan Vikipedi hizmetlisinin maddeleri koruma altına alma ve kullanıcıları engelleme gibi etkileri vardır.
- 06:05Wikipedia'nın Değil Olduğu
- Wikipedia sözlük değildir, sadece tanım yapmayın, bazı durumlarda madde iyi bir tanımla başlayabilir ama ansiklopedik içerikle devam etmelidir.
- Wikipedia kullanma kılavuzu, argo kullanım yeri ve deyimler sözlüğü değildir, kelimeler veya deyimler nasıl kullanılır, nerede kullanılır gibi konularla ilgilenmez.
- Wikipedia özgür kürsü değildir, sohbet, tartışma, propaganda veya reklam yapma yeri değildir, propaganda yapamaz ve taraf tutamaz.
- 07:19Wikipedia'nın Değil Olduğu (Devam)
- Wikipedia tartışma platformu değildir, maddenin içeriğindeki problemler ve yanlışlıklar ile ilgili tartışmalar olacaktır ama konuya ilişkin fikirlerinizi kendinize saklayın.
- Wikipedia kişisel çalışma yeri değildir, eğer bir konu hakkında araştırma birikiminiz varsa bunu diğer ciddi araştırma yayınlayan yerlerde kullanın.
- Wikipedia kişisel reklam yeri değildir, kendi hakkınızda ve yaptığınız çalışma ile ilgili yazmakta özgür olsanız da ansiklopedik standartlara uygun olması gerektiğini unutmayınız.
- 08:13Wikipedia'nın Değil Olduğu (Son)
- Wikipedia reklam yeri değildir, ürünlerle veya şirketlerle ilgili maddeler tarafsız bir şekilde bilgi vermek için yazılabilir.
- Wikipedia dosya depolama yeri değildir, ne bir bağlantı yönlendirme alanıdır ne de resim ve benzeri medya dosyalarını depolama yeridir.
- Wikipedia gelişigüzel bilginin toplandığı bir yer değildir, kesinlikle doğru olsa da ansiklopedik değer içermeyen yazılar eklenemez.
- 08:50Wikipedia'nın Değil Olduğu (Son)
- Wikipedia kitap, metin içerikleri ile kopyalama yeri değildir, kaynaklar tarafından yazılıp yayınlanmış kaynaklar yer alamaz.
- Wikipedia seyahat rehberi değildir, önemli mekanlar geçebilir ama otel adresleri, telefon numaraları veya yiyecek fiyatları gibi bilgiler bulunmaz.
- Wikipedia kişilerin anısına yazılmış maddeler yer alamaz, insanların ölümü üzücü olsa da onları anma yeri değildir.
- 09:47Wikipedia'nın Değil Olduğu (Son)
- Wikipedia medya portalı veya gazete değildir, kayda değer nitelikler nitelikte kişilere ve olaylara yer verilir, ilanlar, spor, hava durumu veya köşe yazılarına yer verilmez.
- Wikipedia hain değildir, birkaç istisna dışında ileriye yönelik bilgi henüz gerçekleşmemiş olduğundan ansiklopedik olarak kabul edilemez.
- Wikipedia savaş alanı değildir, her kullanıcının diğer kullanıcıyla medeni ve soğukkanlı bir iletişim ve yardımlaşma içerisinde olması beklenir.
- 10:34Wikipedia'nın Değil Olduğu (Son)
- Wikipedia kaos ortamı değildir, özgür ve açık bir ansiklopedidir ama bu özgürlük ve açıklık ansiklopedi oluşturmak çerçevesinde sınırlıdır.
- Wikipedia özgür konuşma platformu değildir, çoğunluk demokrasisi değildir.
- Doğrusunu bulmak için öncelikli yöntem tartışmadır, oylama değildir, çoğunluğun dediği her zaman Wikipedia kuralı olarak kabul edilemez.