Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir anlatıcının Ulu Cami'ndeki yazılı levhaları tanıttığı bilgilendirici bir içeriktir. Anlatıcı, camiye batı kapısından giriş yapıldığında sağ taraftaki büyük tabeladan başlayarak çeşitli levhalardaki yazılara dair detaylı bilgiler vermektedir.
- Video, Ulu Cami'ndeki çeşitli levhaları ve bu levhalar üzerindeki ayetler, hadisler ve yazıları detaylı şekilde anlatmaktadır. Anlatıcı her bir levhayı, hangi hat ile yazılmış olduğunu, içeriğini, yazan hattatın kimliğini ve yazının tarihini açıklamaktadır. Özellikle besmele, "Şefaat" hadisi, "Nur" suresi, "Mümin" suresi ve "Vuruş" suresi gibi ayetlerin ve hadislerin levhalar üzerindeki yerleri ve anlamları detaylı olarak ele alınmaktadır.
- Ulu Cami'nin Batı Kapısındaki Yazılılar
- Ulu Cami'nin batı kapısından girdiğimizde sağ tarafta büyük tabelada Besmele-i Şerif (Bismillahirrahmanirrahim ve Bihi) ve "Fa'alün lima yurid buruş" suresinin 16. ayeti (Dilediğini yapan yalnız olur, yalnız Allah'tır) bulunmaktadır.
- Besmele'nin altında Hz. Ebubekir'in ismi ve "Ennehu la ilahe illallah muhammedun resulullah" ifadesi yer almaktadır.
- 1863 yılında yazılan bu levhada Hattat Mustafa İzzet Efendi'nin "Şefaati li ehlil kebairi min ümmetim" hadis-i şerifini nakş etmiştir.
- 01:38Caminin Güneybatı Köşesindeki Tuğra
- Caminin güneybatı köşesinde 0,65 metre eninde ve boyunda yazılmış olan tuğrada "Şefaati li ehlil kebairi min ümmetim" hadis-i şerif saklıdır (Peygamber Efendimiz, benim şefaatim ümmetimden büyük günah işleyenlere çizilir buyurmuştur).
- Yazının alt kısmında hattatın ismi ve yazıldığı tarih (Hicri 1392/Miladi 1778-79) kaydedilmiştir.
- Tuğranın altında "Elhakna bi hayr ya Muhtar" (Ya Resulallah, bize şefaat et ve bizim cennete girmemize yardım et) ifadesi bulunmaktadır.
- 03:18Nur Suresi Ayeti
- Celi Talik hatla Nur suresi 35. ayetin bir kısmı yazılmıştır.
- Büyük harfli kısımdan Müsenna iki taraflı usule göre "Nurun ala nur" yazının en üstünden "Yehdillahu li nurihi men yeşa" yazılmıştır.
- Yazının tam ortasında "Sadakallahülazim" yazılmış, en alta ise Hattat Şefik küçük harflerle ismini yazmıştır.
- 04:06Mihrabın Doğusundaki Duvar Payesindeki Yazılılar
- Mihrabın doğusunda kalan duvar payesinin üzerinde Celi, Sülüs ve Kufi hatlarla karışık olarak muhtelif ayetler ve bir hadis-i şerif bulunmaktadır.
- En yukarıda küçük harflerle "Allah" lafzı, altına Kufi yazı Müsenna tekniği ile "Kal Allahu Teala" ve "Allah Teala buyurdu ki" ifadeleri işlenmiştir.
- Bu yazıların hemen alt satırında iç içe yazılmış ve renkli bir ayet (Mümin suresi 65. ayet) bulunmaktadır.
- 05:46Besmele ve Tevbe Suresi Ayeti
- Bir alttaki yazıda düzden ve tersten biri siyah, diğeri kırmızı olmak üzere Besmele nakşedilmiştir.
- Bir Besmelenin üzerine Tevbe suresi 18. ayeti kerimesinin bir bölümü yazılmıştır (İnnema ya mesajdallahi men amene billahi).
- Besmelenin sağ ve sol yanında "Hattat" ve "Bihi bu benim güvencemdir" yazmıştır.
- 06:52Sultanlar Hakkındaki Hadis
- Yazılardan en alt satır bir hadis-i şeriftir: "Sultan'ın nurullahi fil ardı ye ileyhi küllü mazlumun" (Padişahlar, idareciler, devlet büyükleri yeryüzünde Allah'ın gölgesidir, bütün mazlumlar ona sığınırlar).
- Bu hadis-i şerif sol üst kısmındaki "Sadaka Rasulullah" cümlesi ile sona erer.
- 07:42Caminin Kapılarındaki Büyük Levhalarda Yazılanlar
- Üç kapısı bulunan Ulu Cami'nin batı kapısının üzerinde Celi Talik hat ile Vuruş suresi 20. ayeti kerime (Allahu min ve rahim hid) yazmaktadır.
- Bu ayeti kerimenin tam karşısında, yani doğu kapısının üzerinde Vuruş suresi 21. ve 22. ayetler (Belh ve Kur'an'ı mecid fi levhi mahfuz) görülür.
- Kur'an'ın yüceliğini ve Allah'ın kuşatıcı oluşunu vurgulayan bu ayetler, caminin iki uzak cephesinden camiyi kuşatarak bu yüceliği simgeliyor gibidir.
- 08:50Levhalarda Hattatların İmzaları
- Yazının sol üst kısmında "Sadakallahülazim" ibaresi yer almaktadır.
- Alt bölümünde küçük harflerle "Ketebehu abdülfetta ters sikke ani hazine-i hassai şahane hicri binikiyüzyetmişyedi" (Hazine-i Hassai Şahane'nin para bascılarının başı olan Abdulfattah, hicri 1277/Miladi 1860-61 yıllarında yazmıştır) ifadesi yer almaktadır.
- Levhanın sağında Celi Talik hat ile Ali İmran suresinin 159. ayetinin bir kısmı (Veşavirhüm fill emr) yazılmıştır.
- 10:36"Fedake Ebi ve Ümmi Ya Resulallah" Levhası
- "Vallahu min ve rahim hid" yazılı büyük tablonun solunda aynı hat ile "Fedake ebi ve ümmi ya resulallah" (Anam babam sana feda olsun ya Rasulallah) yazılı levha vardır.
- Tablonun alt kısmında küçük harflerle "Ketebe Mustafa Şerif binikiyüzseksen" ibaresinden hatta adını Mustafa Şerif, tarihin ise Miladi 1860-64 yılları olduğu anlaşılmaktadır.
- Bu iki tablonun aynı kapının iki tarafında durmalarının mana cihetiyle büyük bir bütünlük arz ettiği belirtilmiştir.