Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Haritalı Tarih kanalında yayınlanan bir tarih anlatımıdır. Konuşmacı, Türklerin ilk anayurdu ve göçleri hakkında bilgi vermektedir.
- Video, Türklerin ilk anayurdu olan Altay Dağları, Ötügen, Orhun Nehri, İsık Göl, Tanrı Dağları ve civarından başlayarak, göçlerinin ekonomik ve siyasi sebeplerini açıklamaktadır. Ardından Türklerin Çin'e, Sibirya'ya, Avrupa'ya, Hindistan'a ve Orta Doğu'ya yaptığı göçleri kronolojik olarak anlatmaktadır. Her göç yolu için kurulan devletler, önemli olaylar ve günümüzde bu göçlerin kalıntıları hakkında bilgiler verilmektedir.
- Türklerin İlk Anayurdu ve Göç Sebepleri
- Türklerin ilk anayurdu Altay Dağları, Ötügen, Orhun Nehri, Issıkgöl, Tanrı Dağları ve civarıdır.
- Türklerin göç sebepleri ekonomik (otlakların darlığı ve kuraklık) ve siyasi (Çin baskısı, Moğol baskısı, Türklerin birbiri ile mücadeleleri) sebeplerdir.
- Türklerin göçleri cihan hakimiyeti ülküsü de etkilemiştir.
- 00:51Türk Göçleri Asya'da
- Hun Devleti yıkıldıktan sonra Türkler Çin'in kuzeyine yerleşip Tabgaç devletini kurmuş, yaklaşık ikiyüz yıl devletlerini yaşatmışlardır.
- Çin içinde bugün Sarı Uygurlar ve Çin Türkmenleri (Saurlar) olarak iki Türk topluluğu yaşamaktadır.
- Baykal Gölü civarında yaşayan Yakut ve Saha Türkleri, Moğol baskısıyla 13. yüzyılda Sibirya'nın kuzeyine göç etmişlerdir.
- 01:47Türk Göçleri Avrupa'ya
- Türklerin asıl göç yönü Asya'dan Avrupa'ya, doğudan batıya olmuştur.
- Büyük Hun Devleti'nin yıkılmasından sonra Türkler Aral Gölü'nün kuzeyinden Yayık bölgesine, oradan İdil bölgesine ve Avrupa'nın içlerine doğru ilerlemişlerdir.
- Atilla'nın ölümünden sonra Hunlar Karadeniz'in kuzeyine geri çekilmiş, 630 yılında Kubratan tarafından Büyük Bulgar Devleti kurulmuştur.
- 02:41Bulgarlar ve İdil Bulgarları
- Kafkasya'nın kuzeyinde kurulan Hazar Devleti Büyük Bulgar Devleti'ne son vermiştir.
- Tuna bölgesine giden Bulgarlar Boris Han zamanında Hristiyanlığı kabul etmiş ve yerli Slavlarla karışarak Slavlaşmışlardır.
- İdil Bulgarları Hazar Devleti'ne bağlı olarak varlıklarını sürdürmüş, 1326 yılında Moğollar tarafından yıkılmışlardır ve bugün Rusya Tataristan'da, Başkurtlar Başkurdistan'da ve Çuvaşlar Çuvaşistan'da yaşamaktadırlar.
- 03:43Avarlar ve Peçenekler
- Göktürklerin 552 yılında yıktığı Avarlar 562 yılında Macaristan'da görülmüşler, en parlak dönemini Bayan Kağan döneminde yaşamışlardır.
- Avar Devleti 805 yılında Franklar tarafından yıkılmış, bugün Avrupa'da Avar bakiyesi olan herhangi bir topluluk yaşamamaktadır.
- Peçenekler Karluk Hakimiyeti altında yaşamak istemeyen önce Balkaş bölgesine, sonra İdil-Yayık bölgesine göçmüşlerdir.
- 04:59Peçeneklerin Göçleri
- Peçenekler Karadeniz'in kuzeyine gelmiş, burada Macarlarla karşı karşıya gelmişlerdir.
- Hazarlar Macarları destekleseler de Peçenekler Macarları bu bölgeden çıkarmışlardır.
- Peçenekler daha güneye ilerleyip Balkanlar'ın güneyine doğru ilerleyip 1091 yılında Kıpçaklar ve Bizanslılara mağlup olup tarih sahnesinden silinmişlerdir.
- 05:39Kıpçaklar ve Uzlar
- Kıpçaklar Peçeneklerle aynı yolu izleyerek Karadeniz'in kuzeyine gelmişler ve 1048-1253 yılları arasında bu bölgeyi kontrolleri altında tutmuşlardır.
- Kıpçaklar Rusların Karadeniz kıyısına inmesini engellemişlerdir.
- Uzlar Ruslar Karadeniz'in kuzeyini kullanarak Balkanlar'a doğru ilerlemişlerdir, bugün Moldova'da yaşayan Gagavuzlar Uzların torunlarıdır.
- 06:42Türk Göçleri Hindistan'a
- Türklerin diğer bir göç yolu Hindistan'dır, Akhun Devleti Hindistan'ın kuzeyine hakim olan ilk Türk devleti olmuştur.
- Gazneli Mahmut'un 17 seferi neticesinde Hindistan'da İslam yayılmış ve Müslüman topluluklar ortaya çıkmıştır.
- Delhi Sultanlığı 1226 yılında Kubbettin Aybek tarafından kurulmuş bir Türk devletidir ve 1414'e kadar Türk hanedanlar tarafından yönetilmiştir.
- 08:05Türk Göçleri Ortadoğu ve Anadolu'ya
- Emeviler döneminde 674 yılında Ubeydullah bin Ziyad Türkistan'dan getirdiği iki Türk'ü Basra şehrine yerleştirmiştir.
- Abbasi ordusundaki Memlük askerleri önemli mevkilere gelmiş, Tolunoğlu Ahmed 868 yılında Mısır'da bağımsızlığını ilan edip Tunaoğlu Devleti'ni kurmuştur.
- Selçuklular 1040 yılında Gaznelileri mağlup ettikten sonra bağımsızlıklarını ilan etmiş, 1071 yılında Malazgirt Zaferi ile Anadolu'nun kapılarını Türkler açmışlardır.
- 10:01Türk Göçleri Orta Asya'ya
- Türkler Orta Asya'nın içinde de göç etmişlerdir.
- Kırgızlar Yeni Sayı boylarından bugünkü Kırgızistan'a göç etmişlerdir.
- Uygurlar Ötügen ve çevresinden Uygur Devleti yıkıldıktan sonra Kaşgar ve Kansu'ya göç etmişlerdir.