Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Mehmet Burak Aykenar tarafından sunulan, yarı iletkenler ve çip endüstrisi hakkında bilgilendirici bir eğitim içeriğidir. Mehmet Burak Aykenar, ODTÜ Elektrik-Elektronik mezunu, doktora öğrencisi ve Yongatek Microelectronics firmasında elektronik mühendisi olarak çalışan bir akademisyendir.
- Sunum, Türkiye ve dünyada çip sektörü hakkında kapsamlı bilgiler sunmaktadır. Video, yarı iletkenlerin ne olduğu, silikondan nasıl yapıldığı ve dünyadaki ekonomik önemine odaklanarak başlamakta, ardından çip endüstrisinin büyüklüğü, teknolojik gelişimi ve dünya liderlerinin (Tayvan, Çin, Kore) durumu ele alınmaktadır. Son bölümde ise Türkiye'nin çip tasarım alanında durumu ve Teknofest'teki çip tasarım yarışmasının önemi anlatılmaktadır.
- Sunumda ayrıca çip krizinin nedenleri, COVID-19'un dijital dönüşümü nasıl hızlandırdığı, Joe Biden'in çip üretimindeki stratejik önemini vurgulayan resimler ve çip üretiminin sadece ekonomik değil, know-how, bilgi birikimi ve siyasi irade gibi faktörlerin de önemli olduğu vurgulanmaktadır.
- 00:01Sunum ve Konuşmacının Tanıtımı
- Konuşmacı Mehmet Burak Aykenar, kısa bir sunum hazırladığını ve Türkiye ve dünyada çip sektörü hakkında bilgi vereceğini belirtiyor.
- YouTube ve LinkedIn'de aktif olarak ders videoları yüklediğini, TOBETÜ'de mantıksal devre tasarımı dersi verdiğini ve Yongatek Microelectronics firmasında elektronik mühendisi olarak çalıştığını söylüyor.
- Mehmet Burak Aykenar.com adresinde GitHub repomunu paylaştığını ve ODTÜ Elektrik-Elektronik bölümünden 2011'de mezun olduğunu, 2011'de master'a başladığını ve 2018'de doktoraya başladığını belirtiyor.
- 01:56Çalışma Deneyimi ve Hacı Bayram'daki Augustus Tapınağı
- Bir yıl asistanlık yaptığı TOBETÜ'de ve on yıla yakın Roketsan'da çalıştığını, bu yılın başında Yongate'ye geçtiğini ve çip tasarım konusunda çalışmak istediğini belirtiyor.
- Hacı Bayram'da Augustus Tapınağı'nın Hacı Bayram Veli Camii'nin yanında olduğunu ve bu tapınakın tarihsel açıdan çok önemli olduğunu anlatıyor.
- Augustus'un Roma'nın ilk imparatoru olduğunu, Julius Sezar'ın manevi oğlu olduğunu ve Sezar öldürüldükten sonra imparatorluk ilan ettiğini, Roma Cumhuriyeti'nin Augustus sonrası 200'lü yıllara kadar devam ettiğini açıklıyor.
- 03:01Augustus'un Yazıtı
- Augustus'un her yere yaptığı işleri anlatan bir yazı gönderdiğini ve bu yazıyı yazın insanlar için önemli olduğunu belirtiyor.
- Roma İmparatorluğu'nun Suriye'den Mısır'a, Anadolu topraklarından Kuzey Avrupa ve İngiltere'ye kadar genişlediğini anlatıyor.
- Augustus'un heykellerinin ve yazıtı (Divi Augusti) dünyada kalan en okunur şeyin Hacı Bayram'da olduğunu, bu bilgiyi yabancı bir kitap okurken öğrendiğini söylüyor.
- 03:55Yarı İletken Teknolojisi ve Önemi
- Yarı iletken sektöründe silikon, element tablosunda dört A metal grubunda yer alan ve yüzde doksan küsür oranında kullanılan bir malzemedir.
- Çipler silikondan yapılmakta olup, çip tasarımı, üretimi ve kullanımı dünyadaki hacmi yaklaşık beşyüz milyar dolar olup, 2030 yılında bir trilyon dolar olacak şekilde tahmin edilmektedir.
- Yarı iletkenler otomotiv, akıllı telefonlar, bilgisayarlar, endüstri ve haberleşme gibi alanlarda kullanılmaktadır.
- 05:36Moore Yasası ve Teknolojik Gelişmeler
- 1960'larda Intel'in kurucusu Gordon Moore, bir çipteki transistör sayısının her onsekiz ayda iki katına çıkacağını öngörmüştür.
- Transistörlerin küçülmesi ve çiplerin büyümesi hızla ilerlemekte olup, şu an iki nanometre üzerinde çalışılmaktadır.
- Kuantum computing ve süper iletkenler gibi yeni teknolojiler geliştirilmekte olup, semiconductor teknolojisinin darboğaza geldiği söylenmektedir.
- 07:50Çip Krizi ve COVID-19 Etkisi
- 2020'de yaşanan çip krizi, COVID-19 pandemisi sonrası dijital ve online geçiş yönünde bir devrim yaratmıştır.
- İnsanlar evlerinde kalarak eğitim ve iş için daha fazla tablet, telefon ve diğer cihazlara ihtiyaç duymuştur.
- Otomotiv endüstrisi satışlarını artırmaya çalışırken, fabrika kapasitesi yetersiz kalmış ve çip krizi hala kısmen devam etmektedir.
- 09:07Çip Üretimindeki Uluslararası Rekabet
- Dünyanın büyük çip üretiminin yaklaşık yüzde elli'si Tayvan'da gerçekleşmektedir.
- 1990'lı yıllarda Avrupa, Amerika ve Japonya en büyük üreticilerken, şu an Tayvan, Çin ve Kore büyümüş, Avrupa ve Amerika'nın payı yüzde yirmi seviyelerine düşmüştür.
- Avrupa Birliği ve Amerika, çip üretimi ve tasarımını ulusal güvenlik sorunu olarak görerek bu alanlarda firmaları desteklemek için kanunlar çıkarmıştır.
- 10:50Çip Üretiminin Stratejik Önemi
- Joe Biden, 12 Nisan 2020'de kongrede silikon wafer (çip üretiminde kullanılan büyük parçalar) göstererek çip üretiminin ulusal güvenlik açısından önemini vurgulamıştır.
- Biden, Trump döneminde bile çip konusuna önem verilmesine rağmen, COVID-19 pandemisi nedeniyle bu konuya daha fazla önem verilmiştir.
- 6 Aralık 2022'de Biden, Tayvanlı TSMC'yi Amerika'nın Arizona eyaletinde çip üretimine teşvik etmiş ve iPhone'un artık Asya'da değil Amerika'da üretileceğini açıklamıştır.
- 12:31Uluslararası Çip Üretimi Stratejileri
- Nancy Pelosi'nin 2 Ağustos 2022'de Tayvan'a yaptığı ziyaret, Çin'in Tayvan'ı kendi parçası olarak gördüğü ve uluslararası statüsünün karışık olduğu bir durumdu.
- Biden, Hindistan'ı ziyaret ederek çip üretimine dair yatırımlarla ilgili konuşmalar yapmış ve Hindistan'ın çip tasarımı ve yazılım alanında güçlü bir iş gücüne sahip olduğunu belirtmiştir.
- Ermenistan'da Zeylings ve Sinopsis gibi çip üretimi ve tasarımı ile ilgilenen büyük firmaların ofisleri bulunmakta ve bu durum uluslararası etkileri yaratmaktadır.
- 17:18Türkiye'nin Çip Üretim Durumu
- Türkiye'de tasarım alanında çalışan firma sayısı bir elin parmaklarını geçmiyor ve üretim kapasitesi sınırlıdır.
- Teknofest'te iki yıldır çip tasarım yarışması düzenlenmekte ve bu yarışma farkındalık oluşturmak için önemli bir adımdır.
- Türkiye'de çip üretimi için gerekli know-how, bilgi birikimi ve temiz oda gibi özel koşullar bulunmamaktadır.
- 20:58Çip Üretiminde Gerekli Faktörler
- Çip üretimi için tasarım ve üretim ayağı olmak üzere iki farklı alan bulunmaktadır.
- Üretimde milyonlarca dolar, hatta milyar dolar yatırım gerekmekte ve bunu kimin yapacağı önemli bir sorundur.
- Çip üretimi için siyasi irade, su kaynağı gibi kapsamlı faktörler de dikkate alınmalıdır.