Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir seçim analizi programı formatında olup, Hüseyin Çalışkaner, Profesör Tanju Tosun ve Gökmen Karadağ gibi araştırmacılarla yapılan röportajları içermektedir.
- Videoda, Türkiye'deki seçim senaryoları ve yeni seçim yasasının partilerin milletvekili sayılarını nasıl etkileyeceği çeşitli simülasyonlarla analiz edilmektedir. İlk bölümde Hüseyin Çalışkaner'in 26 ilde 1500 kişiyle yaptığı Türkiye temsili araştırma sonuçları paylaşılırken, ikinci bölümde Profesör Tanju Tosun'un hazırladığı simülasyonlar gösterilmektedir.
- Simülasyonlarda AK Parti, MHP, CHP, İyi Parti, HDP, Deva Gelecek ve Saadet Partisi'nin farklı seçim senaryolarında elde edecekleri milletvekili sayıları karşılaştırılmakta, Cumhur İttifakı ve Muhalefet'in farklı listelerle girmesi durumunda meclis çoğunluğu nasıl değişeceği detaylı olarak açıklanmaktadır. Ayrıca, meclis aritmetiğinin seçim sonuçlarına etkisi ve cumhurbaşkanlığı seçimiyle meclis seçimlerinin ilişkisi üzerine yorumlar da içermektedir.
- 00:03Türkiye Genel Seçim Araştırması Sonuçları
- Hüseyin Çalışkaner'in 26 ilde 1500 kişiyle yapılan Türkiye temsili bir araştırma sonuçları inceleniyor.
- Araştırma bilgisayar destekli telefon anketi (CATİ) yöntemiyle gerçekleştirilmiş.
- Pazar genel seçim olsa oy oranları: AK Parti %29,80, CHP %27,20, İyi Parti %14,10, HDP %13,40, MHP %6,80, DEVA Partisi %4,20, Gelecek Partisi %1,90, Saadet Partisi %1,60, Diğer Partiler %1.
- 01:03AK Parti ve MHP'nin Durumu
- Yeni seçim yasası MHP'nin durumunu ortaya koymakta ve MHP'nin sağında bulunan diğer partilerin %7'yi geçmek gibi bir durumu söz konusu değil.
- Araştırma hata payı çerçevesinde +/- %2,50 gibi bir hata payına sahip.
- AK Parti uzun zaman sonra %30 psikolojik sınırının altına düştü, Ocak ayında %31,50-32 seviyesinde seyreden parti, dolar operasyonu ve asgari ücret zamlarından sonra %30'un altına düştü.
- 02:47MHP'nin Baraj Durumu
- MHP %10 barajını baz alacak olursak 2012'de baraj altında kalmasından sonra ilk kez baraj altında görünüyor.
- Yeni seçim yasasında en çok MHP gözetilerek yapılan bir seçim yasası olduğu düşünülüyor.
- AK Parti hem kendisinin hem ortağının kan kaybettiğinin farkında.
- 03:27Seçim Senaryoları
- İlk senaryoda 2018 seçim kanunu ile devam etsek AK Parti 173, CHP 173, İyi Parti 81, HDP 78 milletvekili çıkaracak ve MHP baraj altında kalacak.
- İkinci senaryoda MHP'nin AK Parti listesinden seçime girmesi durumunda AK Parti'nin milletvekili sayısı 289'a yükseliyor, MHP'den kaynaklı yaklaşık 20-21 civarında bir yükselme görülüyor.
- Üçüncü senaryoda yeni seçim kanunu olsa AK Parti 238, CHP 178, İyi Parti 76, HDP 70, MHP 38 milletvekili çıkaracak ve muhalefet 324, iktidar 276 milletvekili olacak.
- 08:13Cumhurbaşkanlığı Seçimi ve Meclis Aritmetiği
- Seçim yasasının cumhurbaşkanlığı seçimi ile bir ilgisi yok, bilgisi yok, hiç etkilemiyor.
- Erdoğan büyük ihtimalle cumhurbaşkanlığı seçimini kaybetmeyi göze aldı, bari parlamentoyu kurtaralım diye düşünüyor.
- MHP'nin yeni sistemde meclis aritmetiği değiştiğinde ve yeni cumhurbaşkanının millet ittifakı adayının olduğunda halen AK Parti ile hareket edip etmeyeceği konusunda soru işaretleri var.
- 09:53AK Parti'nin Baraj Altı Kalma ihtimali
- AK Parti'nin birden bire seçime yaklaştıkça daha net görülecek ve baraj altı kalma ihtimali bile görülebilir.
- Erdoğan ve Bahçeli anketlere güvenmiyoruz gibi açıklamalar yaparken seçim barajını MHP'nin alacağı oy oranına bağlı olarak ayarlıyorlar.
- Erdoğan'ın 2023 Haziran'da yapılan seçimlerde üçüncü kez aday olmama hakkı var, bu durumda AK Parti barajın altına bile inebilir.
- 11:49Seçim Simülasyonu ve Parti Performansı
- Deva Gelecek ve Saadet Partisi, CHP listelerinden değil, daha sağdan danslı olan İyi Parti listelerinden girmeyi tercih edeceklerdir.
- CHP tabanında Deva Gelecek ve Saadet Partisi adaylarına karşı handikaplı bakış açıları vardır.
- İyi Parti'nin milletvekili sayısı yaklaşık 18-20 artabilirken, MHP hemen hemen aynı kalırken, AK Parti'nin milletvekili sayısı düşmektedir.
- 13:14Meclis Çoğunluğu ve Muhalefet İttifakı
- Cumhurbaşkanlığı'nın Millet İttifakı'na geçmesinden itibaren MHP'nin muhalefetin tarafında yer almasıyla meclis çoğunluğu büyük oranda Millet İttifakı'na geçecektir.
- Millet İttifakı'na geçmese bile, şu anda muhalefet Cumhur İttifakı'nın önünde olduğunu net görüyoruz.
- 13:40Tanju Tosun'un Simülasyonu
- Tanju Tosun, kamuoyu araştırma şirketlerinin seçtiği sonuçların ortalamasını çıkararak bir simülasyon hazırlamıştır.
- Birinci senaryoda her parti tek başına girerse, iktidar 277, muhalefet 323 milletvekili çıkaracaktır.
- İkinci senaryoda AK Parti tek başına, MHP'nin listesinde Deva Gelecek ve Saadet Demokrat Parti, CHP listesinde İyi Parti tek başına, HDP listesinde ise iktidar 255, muhalefet 345 milletvekili çıkaracaktır.
- Üçüncü senaryoda AK Parti tek başına, MHP'nin listesinde Deva Gelecek ve Saadet Demokrat Parti, CHP listesinde İyi Parti tek başına, HDP listesinde ise iktidar 258, muhalefet 342 milletvekili çıkaracaktır.
- Dördüncü senaryoda AK Parti tek başına, İyi Parti tek başına, Saadet Partisi, Demokrat Parti ve Yeniden Refah Partisi, CHP tek başına ve MHP'nin listesinde iktidar 270, muhalefet 330 milletvekili çıkaracaktır.
- Beşinci senaryoda AK Parti ve MHP'nin Büyük Birlik Partisi tek liste ile gittiği, diğer partilerin muhalefette tek başına olduğu durumda iktidar 276, muhalefet 324 milletvekili çıkaracaktır.