Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan Türkiye ekonomisi ve işsizlik verileri hakkında kapsamlı bir ders anlatımıdır. Eğitimci, 10 Haziran sınavına hazırlık amacıyla güncel ekonomik verileri paylaşmaktadır.
- Video, Türkiye ekonomisinin işsizlik, enflasyon ve büyüme verilerinin 2002-2021 yılları arasındaki analizini içermektedir. Özellikle 2020 yılı işsizlik oranının %13,20 olarak açıklanmasının nedenleri, işsizlik hesaplamasında yapılan yenilikler ve bu yeniliklerin sınav sorularında nasıl yansıtılacağı detaylı şekilde ele alınmaktadır.
- Videoda ayrıca istihdamın sektörel dağılımı, bölgesel istihdam ve işsizlik oranları, meslek gruplarına göre istihdam payları, işgücüne dahil olmama nedenleri ve mevsim etkisinden arındırılmış veriler gibi konular da incelenmektedir. Video, bir mola verilerek ikinci videoda devam edeceği belirtilerek sona ermektedir.
- 00:02Türkiye Ekonomisi Güncel Sosyoekonomik Veriler Dersi
- Türkiye ekonomisinin güncel sosyoekonomik veriler dersi, 10 Haziran sınavına bir ay kala yayınlanmıştır.
- Eğitmen, geçen yıl yapılan ekonomik veriler kampının başarılarını tekrarlamak amacıyla bu yıl da ders notunu paylaşacağını belirtmiştir.
- Not, YouTube videosunun açıklama kısmında, Son Dakika İktisat Telegram kanalında veya Instagram hesabına mesaj atarak temin edilebilir.
- 01:44Not Hakkında Bilgiler
- 28-30 sayfalık not, kendi elleriyle hazırlanan tablolarla hazırlanmıştır.
- Notta en düşük, en yüksek, en önemli ve en yenilikçi bölümler yer almaktadır.
- Aylık ekonomik veriler de notun sonuna eklenmiştir.
- 03:29Ekonomik Veriler Kitabı
- Daha geniş kapsamlı analizler için Son Dakika İktisat markasının ekonomik veriler kitabı Google Play'den e-kitap veya basılı olarak temin edilebilir.
- Not, sınava dönük olması için biraz daha sıkıştırılmış kapsamda hazırlanmıştır.
- 04:12İşsizlik, Enflasyon ve Büyüme Verileri
- 2020 yılı verileri: Büyüme oranı %1,80, enflasyon oranı %14,60, işsizlik oranı %13,20 olarak açıklanmıştır.
- 2020 yılı işsizlik verileri, Uluslararası Çalışma Örgütü'nün 19. Çalışma İstatistikleri İstatistikçileri Konferansı'nda alınan kararlar metnine göre değişikliğe uğramıştır.
- TÜİK, 2021 Ocak işsizlik verilerini yayınlayarak önceki sistemdeki 2020 yılı işsizlik oranını %12,60 olarak açıklamış, daha sonra 2020 yılı için %13,20 oranını açıklamıştır.
- 08:23İşsizlik Verilerinin Analizi
- Son 10 yılda en düşük işsizlik oranı 2012 yılına aittir, en yüksek işsizlik oranı ise 2009 yılına aittir.
- İşsizliğin tek haneye düşmesi 2011 yılında gerçekleşmiş, bu aynı zamanda en yüksek büyüme oranını (%11,1 veya 12) yaşanan yıl olmuştur.
- 2015-2020 yılları arasında tamamen çift haneli işsizlik oranları yaşanmıştır.
- 10:02İşgücü Hesaplamasındaki Yenilikler
- Geçici olarak işten uzak olanlar (resmi tatil, senelik izin, hastalık izni, zorunlu olmayan doğum izni, eğitimde bulunma) işsizlik hesabına dahil edilmez.
- Sezon dışı dönemde, işle ilgili görev ve sorumlulukları yerine getirenler istihdamda sayılırlar, getirmeyenler ise işsizlik hesabına dahil edilir.
- 11:47İşten Uzak Kalma ve İstihdam Durumu
- Doğum izni gibi isteğe bağlı izinlerde, işten uzak kalma süresi üç ay veya daha kısa veya ücret geliri elde etmeye devam ediliyorsa, kişinin istihdamda olduğu kabul edilir.
- İşten uzak kalma süresi üç ay veya daha kısaysa, geçici olarak işten ayrılsanız bile istihdamda sayılırsınız ve işsiz sayılmazsınız.
- 12:32İşsizlik Tanımı ve Yenilikler
- Bir kişinin işsiz olarak tanımlanabilmesi için üç koşul birlikte sağlanmalıdır: istihdamda olmamak, son dört hafta içerisinde aktif iş arama kanallarını kullanmak ve iş bulduğunuz takdirde iki hafta içinde işe başlayabilecek durumdaysınız.
- İş bulmuş ve işe başlayacak kişiler de işsizlik tanımına girer.
- 15:08Aktif İş Arama Kanalları
- Aktif iş arama kanalları arasında doğrudan işverene başvurma, eşe dosta ricada bulunma, İŞKUR'a başvurma, özel istihdam ofislerine başvurma, gazete, dergi, internet aracılığıyla iş arama gibi yöntemler bulunmaktadır.
- İş arama kanallarına başvurmak için son dört hafta içinde başvurmuş olmak şarttır.
- 15:572020 İşsizlik Verileri
- TÜİK, 2020 işsizlik verilerini 15 yaş ve üzeri için açıklamıştır.
- 2020 yılındaki işsizlik oranı %13,20, tarım dışı işsizlik oranı %15,30, istihdam oranı %42,80, işgücüne katılım oranı ise %49,30 olarak açıklandı.
- 15-24 yaş arası genç nüfusun işsizlik oranı %25,30 olarak belirlenmiştir.
- 17:36İstihdamın Sektörel Dağılımı
- 2020 yılında en fazla istihdam hizmetler sektöründe (%56,20), ardından sanayi (%25,50), tarım (%17,60) ve en azda inşaat (%10,70) bulunmaktadır.
- Son üç yılda inşaat sektöründe aşırı bir gerileme yaşanmıştır.
- 18:50Bölgesel İş Gücü İstatistikleri
- 2020 yılında en yüksek istihdam oranı ve işgücüne katılım oranı Tekirdağ, Edirne, Kırklareli bölgesinde (%50,21) olmuştur.
- En düşük istihdam oranı ve en yüksek işsizlik oranı Mardin, Batman, Şırnak ve Siirt bölgesinde (%27,50) olmuştur.
- İşsizliğin en düşük olduğu bölge Kastamonu, Çankırı, Sinop bölgesi (%7,50) iken, işgücüne katılım oranının en düşük olduğu bölge Şanlıurfa ve Diyarbakır bölgesi (%35,50) olmuştur.
- 21:19Meslek Gruplarına Göre İstihdam
- 2019 ve 2020 yıllarında istihdam edilenlerin sektörel açıdan en yüksek pay hizmetler sektöründe, en düşük pay ise inşaat sektöründe olmuştur.
- Meslek gruplarına göre en yüksek pay hizmet ve satış elemanlarına (%30,50), en düşük pay ise yöneticilere (%5,50) aittir.
- 22:34İşgücüne Dahil Olmama Nedenleri
- İşgücüne dahil olmama nedenleri arasında ev işleri ile uğraşmak, eğitim-öğretimde olmak, emekli olmak, çalışamaz halde olmak, mevsimlik çalışan olmak ve iş arayıp da bulamadığı için üzülenler bulunmaktadır.
- İşgücüne dahil olmayanlar arasındaki en fazla grup ev işleriyle uğraşanlar (ev hanımları)dır.
- 23:06İş Gücü Verileri ve İstihdam Durumları
- 2018 ve 2019 sınav sorularında en düşük istihdam durumları mevsimlik çalışanlardır.
- 2019-2020 yıllarında işteki durumlar en yüksekten en düşüğe sıralandığında; ücretli ve yevmiyeli çalışanlar en yüksek, işverenler en düşük konumdadır.
- Meslek gruplarına göre en fazla hizmet ve satış elemanları, en az ise yöneticiler bulunmaktadır.
- 25:11İş Gücü Verileri ve Mevsim Etkisi
- 18 Mayıs'ta yayınlanan verilerde 2021'in birinci çeyreğinde (ocak, şubat, mart) mevsim etkisinden arındırılmış işgücüne katılım oranı %50,30'dur.
- Mevsim etkisinden arındırılmış temel işgücü verisi olarak açıklanan işgücüne katılım oranı %50, istihdam oranı %43,80, işsizlik oranı %12,90'dur.
- İşgücü verilerinde mevsim etkisinden arındırılmış ve arındırılmamış iki farklı veri vardır, soruda mevsim etkisi sorulduğunda bunun belirtmesi gerekir.
- 27:19İş Gücü Sektörel Dağılımı ve Mutsuzluk Endeksi
- 2021'in birinci çeyreğinde (ocak, şubat, mart) sektörel istihdam dağılımında hizmetler en yüksek, inşaat ise en düşük sektördür.
- Sefalet endeksi, mutsuzluk endeksi veya hoşnutsuzluk endeksi, ekonomideki hoş olmayan durumlar olan işsizlik ve enflasyon oranlarının toplamıdır.
- 2020 yılında enflasyon oranı %14,60, işsizlik oranı %12,20 veya %12,60 olarak kabul edilmektedir.