Buradasın
Türkiye'nin Siyasi Tarihi ve Diplomatik İlişkileri Üzerine Bir Analiz
youtube.com/watch?v=EVPMH2X7ZY0Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacının Türkiye'nin siyasi tarihi, diplomatik ilişkileri ve güncel siyasi durumu hakkında yaptığı kapsamlı bir analiz sunmaktadır. Konuşmacı, Daron Acemoğlu'nun Nobel Ödülü kazanması, Türkiye-İzlanda arasındaki diplomatik ilişkiler ve Türkiye'nin karmaşık siyasi yapısı gibi konuları ele almaktadır.
- Video, dört ana bölümden oluşmaktadır: İlk bölümde Daron Acemoğlu'nun Nobel Ödülü kazanması ve Türkiye'deki tepkileri incelenmektedir. İkinci bölümde Acemoğlu'nun "Ulusların Düşüşü" kitabındaki tespitleri ve Türkiye'deki yolsuzluk örneği olan Şak adlı bakanın hikâyesi anlatılmaktadır. Üçüncü bölümde Türkiye-İzlanda arasındaki diplomatik ilişkilerin tarihsel arka planı ve 400 yıl önce Türk korsanların İzlanda'ya yaptığı saldırılar ele alınmaktadır. Son bölümde ise Türkiye'nin karmaşık siyasi yapısı, Hayati Yazıcı ve Hasip Kaplan gibi siyasi figürlerin farklı süreçlerdeki rolleri değerlendirilmektedir.
- Videoda ayrıca Türkiye-İzlanda arasındaki diplomatik temsilciliğin olmamasının nedenleri, bir İzlanda anne ve Türk baba arasındaki velayet davası ve Türkiye'nin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin kararını tanımaması gibi konular da detaylı olarak anlatılmaktadır.
- 00:11Daron Acemoğlu'nun Nobel Ödülü ve Tepkiler
- Daron Acemoğlu'nun Nobel Ekonomi Ödülü kazanması üzerine hükümet tarafından sadece Mehmet Şimşek tarafından tebrik edildi.
- CHP tarafında da hafif bir rahatsızlık var çünkü Kılıçdaroğlu'nun adamı kabul ediliyor.
- Daron Acemoğlu'nun Ermeni kökenli olması nedeniyle soykırım yanlısı, Avrasyacı, kapitalizmin maşası gibi eleştiriler yapıldı.
- 01:42Nobel Ödülü Tartışmaları
- AKP milletvekili Yeliz, Daron Acemoğlu'nun Nobel Ödülü'ne iade etmesi gerektiğini söyledi.
- Aziz Sancar'ın da Nobel Ödülü'nü iade etmesi gerektiğini söyledi.
- Konuşmacı, Daron Acemoğlu'nun Nobel Ödülü'nü kazanmasının hayatının en büyük hatası olduğunu düşünüyor.
- 02:31Aziz Sancar'ın Nobel Ödülü Sonrası Tartışmaları
- Aziz Sancar'ın Nobel Kimya Ödülü'nü kazanması sonrası Türk mü yoksa Kürt mü olduğu tartışıldı.
- Aziz Sancar, Türk bayrağının önünde fotoğraf çektirip "Ben Türk'üm" açıklaması yapmak zorunda kaldı.
- Aziz Sancar'ın Alevi-Sünni tartışması başladı, Amerikalı eşinin Müslüman olup olmadığı sorgulandı.
- 04:18Daron Acemoğlu'nun Nobel Ödülü'nün Önemi
- Daron Acemoğlu'nun Nobel Ödülü'nü kazanması, Orhan Pamuk'un soykırım iddiasını çürütüyor.
- Türkiye'de doğup büyüyen, temel eğitimini Türkiye'de alan Daron Acemoğlu'nun Nobel Ödülü'nü kazanması, Türklerin soykırım yaptığı iddiasının yanlış olduğunun kanıtıdır.
- Daron Acemoğlu, İstiklal Marşı'nın orkestrasyonunu yapan Edgar Manas gibi Türk tarihindeki önemli isimlerden biri olarak görülmelidir.
- 06:59Daron Acemoğlu'nun Nobel Ödülü'nü Kazanma Nedeni
- Daron Acemoğlu, Nobel Ekonomi Ödülü'nü farklı ülkeleri ve o ülkelerdeki kurumları inceleyen bir çalışması nedeniyle kazandı.
- 07:11Daron Acemoğlu'nun Nobel Ekonomi Ödülü ve Kitabı
- Daron Acemoğlu, kurumların ülke refahını nasıl etkilediğini bilimsel olarak ortaya koyan bir kitap yazmıştır.
- Kitabın adı "Ulusların Düşüşü" olup, zenginlik ve yoksulluğun kökenlerini anlatmaktadır.
- Kitapta hukuk, demokrasi, güçler ayrılığı, bilim, eğitim, teknoloji, fırsat eşitliği, gelir adaleti ve siyasette yolsuzluğun olmaması durumunda milletin yoksullaşmayacağı belirtilmektedir.
- 08:02Coğrafya Kader Değildir
- Güney Kore ile Kuzey Kore örneği, coğrafyanın kader olmadığını göstermektedir; demokrasi ile yönetilen Güney Kore halkı refah içindeyken, diktatörlükle yönetilen Kuzey Kore halkı sürünüyor.
- Daron Acemoğlu, ABD ile Meksika sınırındaki Nogales şehri örneğini vererek coğrafyanın kader olmadığını, nasıl yönetiliyorsan ekonomi sana aynen öyle yansıyacağını anlatmaktadır.
- 09:50Daron Acemoğlu'nun Kayınpederi'nin Yolsuzluk Öyküsü
- Daron Acemoğlu'nun kayınpederi, Manisalı yoksul bir ailenin çocuğu olarak ODTÜ'ye girmiş, makine mühendisi olmuş ve siyasete meraklı biri olarak tanınmıştır.
- 12 Eylül darbesinden sonra Turgut Özal'ın kurduğu Anavatan Partisi'nden milletvekili olmuş ve Özal'ın sağ kolu olarak bakan yapılmıştır.
- Kayınpederi, nüfusunu kullanarak armatörlerin tankerlerine yük verilmesini sağlayarak rüşvet istemiş ve bu durum ortaya çıktığında Turgut Özal tarafından Yüce Divan'a sevk edilmiştir.
- 17:10Yolsuzluğun Ekonomik Etkileri
- Yolsuzluk siyasete bulaşırsa o millet mutlaka yoksullaşır ve yolsuzluk varsa mutlaka yoksulluk olur.
- Daron Acemoğlu'nun Türkiye'ye kazandırdığı Nobel ödülünün kanıtı, Türkiye'de yaşanmış ibret verici öyküdür.
- Kitapta hükümetlerin, kurumların milletin refahını nasıl etkilediği, zenginlik ve yoksulluğun kökenleri, hukuk, demokrasi, güçler ayrılığı, bilim, eğitim, fırsat eşitliği ve siyasette yolsuzluğun olmaması durumunda milletin yoksullaşmayacağı belirtilmektedir.
- 19:07Türkiye'nin Nobel Ekonomi Ödülü ve Milli Futbol Maçı
- Konuşmacı, Türkiye'nin Nobel Ekonomi Ödülü'nü nasıl kazandığını anlattığını belirtiyor.
- Önceki akşam UEFA Uluslar Ligi'nde İzlanda'yı deplasmanda 4-2 yenerek tarihte ilk kez İzlanda'yı yenmeyi başardıklarını ve genç bir jenerasyonun tarih yazdığını söylüyor.
- İtalyan teknik direktör Montella'nın bu başarıyı sağladığını ve bu kadronun Dünya Kupası'na gitmeyi hak ettiğini düşünüyor.
- 21:40Türkiye-İzlanda Diplomatik İlişkileri
- İzlanda'da Türkiye Cumhuriyeti'nin elçiliği ve konsolosluğu bulunmuyor, Türkiye ile İzlanda arasında diplomatik ilişki yok.
- Türkiye, İzlanda'ya bir şey söylemek isterse Norveç üzerinden Oslo Büyükelçisi üzerinden, İzlanda da Türkiye'ye bir şey söylemek isterse Danimarka üzerinden Kopenhag Büyükelçisi üzerinden iletişim kuruyor.
- Bu durumun nedeni, 400 yıl önce Murat Reis'in İzlanda'ya yaptığı ziyaret ve sonrasında gelen diğer korsanların İzlanda'yı yağmalaması.
- 23:01Murat Reis'in İzlanda Ziyareti
- 1627 yılında Murat Reis (asıl ismi Jan Janson van Harlem), 15 parçalık filosuyla Cezayir Limanı'ndan yelken açarak Atlas Okyanusu'na çıktı.
- İngiliz ve İrlanda limanlarını yağmaladıktan sonra Danimarka ve Norveç kıyılarını talan etti, sonra İzlanda'ya demirledi.
- Murat Reis, 26 gün İzlanda'da kaldı, 400 civarında esir aldı, bazılarını fidye karşılığında geri sattı, bazılarını köle olarak götürdü ve bazılarını hareme hediye etti.
- 26:39Diğer Korsanların İzlanda Ziyaretleri
- Murat Reis'ten sonra Ali Bey'in Reis (asıl ismi Picchio), daha fazla gemiyle İzlanda'ya gitti ve 800 civarında esir aldı.
- Yusuf Reis (asıl ismi Jack Ward), İngiltere'nin izniyle korsanlık yapıyordu, İngiltere korsanlığı yasaklayınca Tunus'a geldi ve Müslüman oldu.
- Bu korsanlar İzlanda'yı yağmaladıktan sonra, İzlanda'da "tir yarani" (insan çalan Türk) kavramı oluştu.
- 29:42İzlanda'nın Türklerle İlişkisi
- İzlanda, Türklerle olan travmatik hadiseden sonra özel bir kanun çıkardı: İzlanda topraklarında Türk öldürmeyi suç olmaktan çıkardı.
- Bu kanun 1970 yılına kadar (50 yıl) geçerli kaldı, ancak 1970'de iptal edildi.
- İzlanda, bu kanuna rağmen Türkiye ile diplomatik ilişki kurmadı ve 2024 yılına kadar Türkiye'nin İzlanda'da elçiliği yok.
- 31:46İzlanda'da Türk Öldürmeyi Serbest Bırakan Kanun
- İzlanda'da Türk travması nedeniyle Türk öldürmeyi serbest bırakan özel bir kanun çıkarılmıştı.
- 1970 yılında bu kanun yürürlükten kaldırıldı, ancak bu tarihe kadar İzlanda'ya ayak basan herkesi öldürme hakları vardı.
- Kanun iptal edildikten sonra Türk pasaportları kapanmış ve İzlandalılar pişman olmuşlardı.
- 33:22Türklerin İzlanda'ya Girişi ve İlişkileri
- İzlandalılar diplomatik temas kurmuyordu, elçilik bile açmıyordu, ancak Türkler manav piyasasına yerleşmeye başladılar.
- Türkler ve İzlandalılar arasında evlilikler başladı, Türk babalar kızlarını Türkiye'ye götürüp tesettüre sokmaya başladılar.
- İzlanda mahkemesi çocukların velayetini anneye vermiş olsa da, Türkiye ile İzlanda arasında yazılı sözleşme olmadığı için Türk hukuku tanınmadı.
- 35:37Çocukların Velayeti Davası
- İzlandalı anne, boşandığı eşinin kapısını Türk polisinin nezaretinde dayanırken, Türk baba para cezası ödeyip çocukları göstermiyordu.
- İzlanda'da Türk korkusu ve nefreti hortlamış, kampanyalar başlatılmış ve şarkılar bestelenmişti.
- İzlandalı anne, insan hakları avukatı olarak Abdullah Öcalan'ın da avukatı olan Hasip Kaplan'ı tuttu.
- 38:05Davanın Siyasi Boyutu
- Sağcı ve milliyetçi medya Hasip Kaplan'ı "hristiyan" ve "vatan haini" olarak ilan etti, İzlandalı anne ise "kahpe" olarak nitelendirildi.
- Dava, aile mevzusunu milliyetçilik ve din kavgasına dönüştürdü.
- İzlandalı anne hem Türkiye'de dava açtı hem de Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne gitti, ancak Türkiye bu kararı tanımadı.
- 39:40Davanın Sonuçları
- Hasip Kaplan, davayı "Anne Çığlığı" adıyla kitaplaştırdı.
- Hasip Kaplan Türkiye'de vatan haini, İzlanda'da hukuk kahramanı ilan edildi.
- Çocukları anneye göstermeyen baba İzlanda'da ırkçı, Türkiye'de dindarlığın ve milliyetçiliğin kahramanı olarak nitelendirildi.
- 42:27Davanın Sonrası
- Mahkemeden netice alamayan anne, yıllar akıp geçtikten sonra çocuklar reşit olduktan sonra davayı bıraktı.
- Politikacılar elini çekince hayat normale döndü, anne çocukları ile görüşmeye başladı.
- İzlandalı anne Türkiye'ye gelip avukat olarak Abdullah Öcalan'ın da avukatı olan Hasip Kaplan'ı tuttuğunda, kızları tesettüre sokan ve anne ile çocuklarını görüştürmeyen Türk babanın avukatı kimdi bilinmiyor.
- 43:29Türkiye'nin Hikaye İçinde Hikayesi
- Hayati Yazıcı, Tayyip Erdoğan'ın avukatı, AKP milletvekili ve bakanı olan bir hukukçudur.
- Türkiye, kadın-erkek, etnik köken, din ve türban konularında karşı karşıya olan kişilerin aynı zamanda PKK açılımında beraber çalıştığı bir ülkedir.
- PKK açılımı sürecinde AKP'nin başbakan yardımcısı Hayati Yazıcı, İmralı ile Kandil arasında kurye görevi yapmıştır.
- 45:41Hasip Kaplan ve PKK Açılımı
- Hasip Kaplan, PKK'ya yardım ettiği gerekçesiyle hapis cezasına çarptırılmış ve yurt dışına kaçmak zorunda kalmıştır.
- Hasip Kaplan, İzlandalı annenin Türkiye'ye gelebilmesi için uğraşırken şimdi kendisi bile Türkiye'ye gelemiyor.
- Hasip Kaplan'ın partisi, şimdi yeni açılımın pazarlıklarını yürütüyor.
- 46:35Video Kapanışı
- İzleyicilerden abone olmaları, beğenmeleri ve paylaşmaları isteniyor.
- Abone olmayanlar arasında çekiliş yapılacağı ve Nobel Ekonomi Ödülü kazanan Prof. Daron Acemoğlu'nun "Ulusların Düşüşü" isimli kitabının hediye edileceği belirtiliyor.
- Video, "Bitlo kripto para platformu sundu" ifadesiyle sonlanıyor.