Buradasın
Türkiye'nin Mülteci Politikası ve Suriyeli Mültecilerin Durumu
youtube.com/watch?v=XxyybYTNiZQYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Isa tarafından düzenlenen bir sempozyumda bir konuşmacının Türkiye'nin mülteci politikası hakkında yaptığı akademik sunumudur.
- Sunum, Türkiye'nin mülteci politikasının gelişimini kronolojik olarak ele almaktadır. İlk bölümde "açık kapı" anlayışı, geri göndermeme politikası, "misafir ve ensar" kavramı ve "geçici kalıcılık" anlayışı gibi kavramsal başlıklar incelenirken, ikinci bölümde Suriyeli mültecilerin Türkiye'deki yaşam süreci, çalışma izni, eğitim, barınma ve entegrasyon süreçleri detaylandırılmaktadır.
- Sunumda ayrıca Suriyeli nüfusun %10'unun kamplarda, %90'ının şehirlerde yaşadığı, okullaşma oranının %52 olduğu ve 300 civarında Suriyeli akademisyenin üniversitelerde görev yaptığı gibi istatistiksel bilgiler de paylaşılmaktadır. Konuşmacı, Türkiye'nin kapsamlı bir göç politikası oluşturması ve yeni mülteci durumunu pozitife çevirebilecek bir eylem planı geliştirmesi gerektiği vurgusuyla sunumunu sonlandırmaktadır.
- 00:06Mülteci Sorununun Önemi
- İsa'nın bu meseleyle ciddi anlamda ilgilenen bir sempozyum düzenlemesi son derece önemlidir.
- Dünyadaki mülteci sayısının hemen hemen yüzde yüzü Müslüman dünyasından gelmektedir.
- Türkiye, ülkesinde en fazla mülteci barındıran ülke ve dünyaya en fazla milli gelirine oranla insani yardım götüren ülke konumundadır.
- 01:34Mülteci Sorununun Küresel Boyutu
- Mülteci sorunu aslında mülteciler değil, mülteci üreten sistemdir.
- Sisteme köklü cevap verme adına dünya adına ciddi sorular sormak ve cevaplar bulmak gerekmektedir.
- Mülteci sorunu birbirinden ayrıştırılamayacak birçok boyutu içeren bir meseledir.
- 03:16Türkiye'nin Mülteci Sorununa Yaklaşımı
- Savaşla birlikte Suriyeliler Türkiye'ye gelmiş olup, altı yıldır bu sorun devam etmektedir.
- Türkiye siyasi anlamda "açık kapı" anlayışını benimsemiş ve geri göndermeme politikasını uygulamıştır.
- Türkiye'de "misafir" ve "ensar" kavramları kullanılarak toplumun meseleyi sahiplenmesinde imkan sağlanmış, ancak bu kavram geçicilik algısı vermiştir.
- 06:21Geçici Kalıcılık Kavramı
- 2015'ten itibaren mesele daha orta vadeli, belki uzun vadeli düşünülmesi gereken boyuta doğru gittiği değerlendirilerek geçicilik kavramından uzaklaşılmaya başlanmıştır.
- Geçici kalıcılık kavramı, mültecilerin savaş bitince ülkelerine döneceği varsayımına rağmen, Türkiye'de kalıcılarmış gibi planlamalar yapma anlayışını ifade etmektedir.
- Cumhurbaşkanı'nın vatandaşlık kavramını gündeme getirmesiyle Türkiye'nin meseleye bakışındaki köklü değişiklik yaşanmıştır.
- 08:03Cenevre Sözleşmesi ve Geçici Koruma Yönetmeliği
- Cenevre Sözleşmesi, II. Dünya Savaşı'ndan sonra ortaya çıkan büyük mülteci yüküne dönük oluşturulmuş bir sözleşmedir.
- Türkiye, Cenevre Sözleşmesinden kaynaklanan Geçici Koruma Yönetmeliği'ni 2014 yılında hazırlamıştır.
- Geçici koruma anlayışı ilk olarak Bosna Savaşı'ndan sonra ortaya çıkmış ve Almanya tarafından uygulanmıştır.
- 12:01Suriyeli Mültecilerin Hukuki Durumu
- Geçici koruma yönetmeliği kapsamında temel insan haklarına ve onuruna dayanan haklar tanınmıştır.
- Çalışma izni 2016'nın başında Bakanlar Kurulu kararıyla verilmiş ve Suriyeli mülteciye uluslararası koruma almış bir kişinin elde ettiği hakların tamamını idari olarak sağlamaktadır.
- Geçici koruma bakışı, hizmetleri ve ilgili kurumları belirlemiş olup, AFAD, Göç İdaresi ve Kızılay ön planda yer almaktadır.
- 13:38Göç İdaresi ve Koordinasyon Kurulu
- 2012 yılında Uluslararası Koruma ve Yabancılar Kanunu çıkarılarak Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesindeki Yabancılar Dairesi yeni bir Genel Müdürlüğü yapısına dönüştürülmüştür.
- 2015 yılında Başbakan Davutoğlu'nun talimatıyla üst koordinasyon kurulu oluşturulmuştur.
- Acil insani yardımlarla süreç başlatılmış ve sınır bölgelerindeki illere kurulan acil çadır kentlerde kamp içi çalışmalar yapılmıştır.
- 15:33Kamp ve Şehir Ortamında Yaşam
- Kapasite genişlemesi ve sürecin uzaması nedeniyle kamp içi alanlar yetmemiş, şu anda yaklaşık 26-27 kamp bulunmakta ve toplam 3 milyona yakın Suriyeli nüfusun %10'u kamplarda, %90'u şehirlerde yaşıyor.
- Şehir ortamı sadece kamunun yürütebileceği bir alan olmaktan çıkmış, yerel, ulusal ve uluslararası STK'lar da devreye girmiştir.
- Geçicilikten kalıcılığa doğru gidilmesinin kabullenildiği süreçte, temel ihtiyaçların ötesinde ev sahibi topluluklarla uyum süreci başlamıştır.
- 17:22Suriyeli Nüfusun Dağılımı ve Eğitim Durumu
- Suriyeli nüfusun binin altında olduğu iller giderek azalmış, Türkiye'nin birkaç ili dışında Suriyelilerin yaşadığı ilk kalmamıştır.
- Suriyeli nüfusun yaklaşık %44'ü çocuk nüfusu olup, okullaşma oranı %52'dir.
- Yükseköğrenimde Suriyeli öğrenci sayısı ve yaygın eğitim merkezlerinde (Aile Bakanlığı toplum merkezleri) yaklaşık 150 bin kursiyer bulunmaktadır.
- 19:37Çalışma İzni ve Akademik Alan
- Ocak ayında çıkan en son çalışma bakanlığındaki rakamlara göre henüz 10 bin Suriyeli çalışma izni almıştır.
- YÖK'ün sayfasında "YABSIS" (Yabancı Akademisyen Bilgi Sistemi) adı altında bir web portalı oluşturulmuştur.
- Şu anda Türkiye'de yaklaşık 300 Suriyeli akademisyen üniversitelerde görev yapmaktadır.
- 21:03Gelecek İçin Öneriler
- Türkiye'nin kapsamlı ve bütüncül bir göç politikası oluşturması gerekmektedir.
- Türkiye'ye gelen mülteci süreci sadece Suriyeliler değil, Afganistan, Bangladeş, Myanmar, Somali, Mısır ve Yemen gibi dünyanın birçok bölgesinden gelen mültecileri de kapsamaktadır.
- Türkiye'nin bu yeni durumla birlikte pozitife çevirebilecek bir eylem planı oluşturması gerekmektedir.