Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, doktora öğrencisi olan bir konuşmacının Türkiye'nin medya tarihini ve gazetecilik durumunu anlattığı akademik bir sunum formatındadır.
- Video, 2002'de AKP'nin iktidara gelişinden sonra Türkiye'deki medya tarihindeki köklü değişimleri ele alıyor. Konuşmacı, 2002-2007 yılları arasındaki ilk kuruluş dönemi ve 2007 sonrası iktidar istilası olarak nitelendirdiği süreçleri kronolojik olarak anlatıyor. Ayrıca tarafsızlık kavramının gazetecilikteki yeri, medyanın bağımsızlığı ve habercilik kuralları hakkında görüşlerini paylaşıyor.
- Videoda medyada yaşanan tekelleşme süreci, sansür, gazetecilere yönelik tutuklama endişesi ve Fethullah Gülen cemaati hakkındaki haberlerin nasıl kısıtlandığı gibi konular ele alınıyor. Türkiye'deki medyada iki farklı gazeteci türünün (iktidara yakın partizan medya ve ana akım medya) varlığı ve bunların arasındaki farklar vurgulanırken, ana akım medyadan sürülen gazetecilerin yeni oluşumlarda yer alması ve bu durumun nitelikli gazetecilik için olumlu bir gelişim olduğu belirtiliyor.
- Türkiye'nin Medya Tarihindeki Değişim
- Türkiye'nin medya tarihinde 2000'li yıllar köklü bir değişikliğe sahne oldu.
- 2002'de AKP iktidara geldiğinde medyada temel şikayet tekelleşme ve birkaç sermaye grubunun medyaya hakimiyetiydi.
- 2001 ekonomik krizinde bazı tekerli sermaye yapıları sarsılmış olsa da, kim iki manzarası birkaç grubun hakim olduğu bir medya düzenini gösteriyor.
- 01:01AKP İktidarının İlk Dönemi
- AKP iktidarının ilk kuruluş dönemi (2002-2007-2008) medya-AKP ilişkisi açısından sağlıklı değildi.
- Medya AKP üzerinde eleştirel bir gücü temsil edebiliyordu ve eleştiren bir pozisyonda durabiliyordu.
- 2002'deki medya gücü, 80'li yıllarda başlayan sermaye medyaya girişini ve ticarileşmesini üst boyuta taşımıştı.
- 03:102007'den Sonraki Dönem
- 2007 yılına vardığında AKP artık 27 Nisan muhtırasını bertaraf edip siyaset alanında güçlü bir aktör olarak %50 ile gelmiş ve bambaşka bir yönelime girdi.
- 2007'den sonra siyaset alanında demokratikleşme adı altında operasyonlar yapıldı, ancak kısa sürede düşman ceza hukuku pratiği ortaya çıktı.
- 2007 yılında devlet bankası'nın verdiği kredi ile büyük bir gazete hükümet tarafından el konuldu, bu da Türk kamulaştırılması işaret ediyordu.
- 04:58Medyanın İktidar İstilası
- AKP, inşaat sektörüyle güçlenmiş, kendisine itaat eden sermayeyi medya alanına sürdü ve girmek istemeyeni zorla sürdü.
- Medya alanında çoğulculaşma diye düşündüğümüz şey aslında iktidar istilasıydı ve doğrudan partizan bir basın ortaya çıktı.
- 2007'den sonra ana akım medya üzerinde sansür, klip ve kriminolojik vakalar yaratma gibi ağır vasıflar kuruldu.
- 06:06Medya Üzerindeki Baskılar
- Gazeteciler hakkında ard arda davalar açıldı ve muhalif gazeteciler üzerinde ciddi bir tutuklanma endişesi ortaya çıktı.
- Oda TV baskını ve Ahmet Şener'in alınmasından sonra bu endişenin doğruluğu ortaya çıktı.
- Ana akım medyada sermaye ve devlette işleri olan kişiler kısmi direniş gösterse de tam olarak direnemiyor, birçok insan işinden çıkarıldı.
- 07:45Fethullah Gülen Cemaati ve Medya
- Fethullah Gülen cemaati hakkında medyada kapsamlı bir araştırma yapılamadı, ne hükümetin penceresinden ne de cemaatin penceresinden.
- İktidar bloğundaki çatlamanın hayırlara vesile olduğu görülüyor, cemaat hakkında her şey yazılabilir.
- Yandaş medyada Fethullah Gülen cemaati hakkında karanlık örnekler verildi, aklıyla dalga geçen haberler yayınlandı.
- 09:47İki Tür Medya
- Türkiye'de iki tür gazeteci yarışıyor: iktidara yakın partizan medya ve ana akım medya.
- İktidara yakın medya, parti emirleri doğrultusunda yazılmış, ana akım medyanın sermaye yapısı ve tekelcileşmesini aşan bir karanlık yanı var.
- Ana akım medyada en ufak aykırı bir şey yazılabilirken, yandaş medyada en ufak bir sızmaya bile izin verilmez.
- 12:09Tarafsızlık ve Gazetecilik
- Konuşmacı, medyanın kendi sözcüsü gibi davranması ve propagandası gibi olması isteyen pespaye bir gazeteci türünü eleştiriyor.
- Tarafsızlık bir paradigma olarak yok, her gazetenin ve yayın noktasının bir tarafı var ve asılı olmak durumunda.
- Tarafsızlık ortadan kaldırılmamalı, ancak gazeteciliğin kurallarına uyarak taraflı olunabilir ve iyi bir yayıncılık yapılabilir.
- 13:58Türkiye'deki Medya Durumu
- Son dönem Türkiye'deki medyada iktidar baskısı sonucu ana akımdan sürülen nitelikli gazeteciler yeni oluşumlar içerisinde yer alıyor.
- Bu nitelikli gazeteciler giderek nitelikli gazetecilik ürünleriyle büyük fark koyuyorlar.
- Ana akım medyada medya patron baskısı ve iktidar baskısı altında kendilerini val edemeyen nitelikli gazeteciler, internet medyasında kendilerine zemin bulabiliyorlar.
- 15:49Tartışma Programları ve Kozmik Oda
- Tartışma programları çağdaş toplumu arenası gibi, imparatorun ve seyircilerin izlediği, tarafların çarpıştığı bir seyirlik haline gelmiş.
- Tartışma programlarında taraflar kendi durdukları yerde kendi adamlarının diğerini alt etmesine çalışıyor, bilgiyle karşıdakini susturan olumlu pratikler de var.
- Kozmik oda belgeleri, yabancı düşman işgaline karşı seferberlik çalışması değil, iç savaşa göre örgütlenmiş bir devletin kendi vatandaşına yönelik savaş hazırlığı içeriyor.