Buradasın
Türkiye'nin Ekonomi Politikaları ve Etkileyen Faktörler Dersi
youtube.com/watch?v=WsG95VbGmM8Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmen tarafından sunulan eğitim dersi formatında olup, Türkiye'nin ekonomi politikaları ve etkileyen faktörler hakkında kapsamlı bilgiler içermektedir.
- Video, ekonomi politikalarının temel amaçlarını açıklayarak başlıyor ve Türkiye'nin tarihsel kalkınma dönemlerini (1923-1932, 1932-1950, 1950-1960, 1960 sonrası) kronolojik olarak ele alıyor. Daha sonra Türkiye ekonomisini etkileyen faktörler (coğrafi konum, yeryüzü şekilleri, iklim özellikleri ve nüfus yapısı) detaylı şekilde inceleniyor.
- Video, ÖSS ve ÖYS sınavlarından örnek sorular çözülerek konunun pekiştirilmesi amaçlanmakta ve Türkiye'nin sanayi ürünlerinin dış ülkelere satılması ile sanayi dallarının gelişimi gibi konular da ele alınmaktadır.
- 00:01Ekonomi Politikaları ve Amacı
- Ülkeler ekonomik faaliyetlerini yürütürken önceden planlar yaparlar ve bu planlar ekonomi politikalarını oluşturur.
- Ekonomi politikalarının temel amacı doğal ve beşeri kaynakları en iyi şekilde kullanmak, istihdamı arttırmak, gelir dağılımını düzenlemek ve istikrarlı bir kalkınma sağlamaktır.
- Düzenli bir ekonomi politikası uygulanmazsa, ülkeler doğal kaynaklarını hızlıca tüketebilir ve ekonomik sorunlar yaşayabilir.
- 02:02Cumhuriyet'in İlk Yıllarında Ekonomi Politikaları
- 1923-1932 döneminde Cumhuriyet'in ilk yıllarında ülkeyi ekonomik ve sosyal açıdan kötü durumdan kurtarmak için kalkınma planları uygulanmıştır.
- 17 Şubat 1923'te İzmir İktisat Kongresi'nde devletin ekonomiyi özendirici ve geliştirici politika uygulaması kararlaştırılmıştır.
- İzmir İktisat Kongresi'nde çiftçiye kredi verebilecek bankaların kurulması, sanayide istihdam edilecek insanların eğitilmesi ve gümrük vergilerinin arttırılması gibi kararlar alınmıştır.
- 04:241929-1950 Dönemi Ekonomi Politikaları
- Bu dönemde ekonomide devlet denetimini arttıran kanunlar çıkarılmış ve karma ekonomi sistemi benimsenmiştir.
- Özel sermaye birikiminin yetersiz olması nedeniyle bazı özel şirketler devlet kuruluşlarına dönüştürülmüştür.
- 1933-1939 yılları arasında birinci beş yıllık sanayi planı hazırlanmış, ancak 1938-1942 yılları arasında ikinci beş yıllık sanayi planı hazırlanırken II. Dünya Savaşı çıkmış ve plan uygulamaya konulmamıştır.
- 07:061960-1970 Dönemi Ekonomi Politikaları
- 1960 dönemi Türkiye ekonomisinde ekonomik kalkınmanın en hızlı yaşandığı dönemlerden biridir.
- Ekonomide devletin etkisi azaltılıp özel sektör teşvik edilmiş, altyapı çalışmalarına önem verilmiş ve ülkenin birçok yerinde karayolu inşaatları başlanmıştır.
- Tarımda sulama ve makineleşme artarak tarımsal krediler yaygınlaşmış ve tarımsal üretimde önemli artışlar sağlanmıştır.
- 08:061960'tan Sonraki Kalkınma Planları
- 1960'tan sonraki beş yıllık kalkınma planları 1933'te başlamış ve günümüze kadar dokuz tane plan hazırlanmıştır.
- Kalkınma planları ile ekonominin sektörel dağılımı, ithalat, ihracat, kamu harcamaları, devlet yatırımları ve teşvikler önceden belirtilen hedefler doğrultusunda gerçekleştirilmiştir.
- 1980'den sonra devlet imalat sanayisi yatırımlarını azaltarak altyapı yatırımlarına ağırlık vermiş ve 1980 yılında ekonomik istiklal kararları alınarak ekonomide dışa açılma süreci başlamıştır.
- 10:29Türkiye'nin Sanayi ve Dış Satışları
- Türkiye günümüzde sanayi ürünlerinin bir kısmını dış ülkelere satar hale gelmiştir.
- Birçok sanayi dalında henüz istenilen düzeye erişmemiştir.
- Ürünleri dış satımda önemli yer tutan sanayi dallarının bugünkü düzeye ulaşmasında Cumhuriyet'ten önce üretime geçmiş olmalarının katkısı en azdır.
- 10:56Türkiye Ekonomisini Etkileyen Faktörler
- Türkiye ekonomisini etkileyen faktörlerden biri coğrafi konumudur.
- Türkiye, 36-42 kuzey paralelleri ile 26-45 doğu boylamları arasında yer alan, ekvatorun kuzeyinde bulunan ve eski dünya karalarının tam ortasında yer alan bir ülkedir.
- Coğrafi konumu ve iklim özellikleri Türkiye'de birçok tarım ürününün yetiştirilmesine neden olmuştur.
- 11:35Coğrafi Konumun Ekonomik Etkileri
- Türkiye'nin coğrafi konumu, kıtaların kavşak noktasında yer alması başta uluslararası ticaret olmak üzere turizm, ulaşım gibi birçok ekonomik faaliyeti olumlu yönde etkilemiştir.
- Üç tarafının denizlerle çevrili olması balıkçılık ve ormancılığa, yüksek bir ülke olması turizme ve hayvancılığa olumlu katkılar sağlamıştır.
- Türkiye'nin coğrafi konumu ülke ekonomisine ve ekonomik faaliyetlerine çok büyük katkılar sağlamıştır.
- 12:17Yeryüzü Şekillerinin Ekonomik Etkileri
- Türkiye, jeolojik zamanın sonunda ve başında toptan yükseldiğinden dolayı çok dağlık ve engebeli bir ülke olmuştur.
- Dağlık ve engebeli yeryüzü şekilleri iklim çeşitliliğine neden olmuştur, bu da yetiştirilen tarım ürünü çeşitliliğine neden olmuştur.
- Engebeli olması ulaşımı engellemiştir, bu da belli yerlerde sanayi tesisleri kurulamamış ve ekonomik faaliyetlerin azalmasına neden olmuştur.
- 13:03Bölgesel Ekonomik Etkiler
- Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgelerinde yeryüzü şekilleri dağlık ve engebeli olduğundan dolayı gelişme sınırlıdır.
- Marmara, Ege ve İç Anadolu gibi daha sade yeryüzü şekilleri olan bölgelerde ekonomik faaliyetler daha yaygındır.
- Doğu Anadolu Bölgesi'nin ekonomisinde en büyük etki hayvancılıktır.
- 13:52Ekonomik Etkileri Olumlu Olmayan Faktörler
- Türkiye ekonomisini olumlu yönde etkilediği savunulamayan faktörlerden biri ortalama yükseltisinin fazla olmasıdır.
- Çeşitli toprak türlerinin bulunması, Avrupa-Asya kıtalarını birbirine bağlayan önemli ticaret yolları üzerinde olması, kıyılardan iç kesimlerinde farklı tarım ürünlerinin yetiştirilmesi ve enerji potansiyeli yüksek akarsuların bulunması olumlu etkilere sahiptir.
- 14:31İklimin Ekonomik Etkileri
- İklim, doğrudan ya da dolaylı olarak ekonomik faaliyetleri etkiler.
- Türkiye'de aynı anda farklı iklim özellikleri görülür ve bu da tarımsal ürün çeşidinin fazla olmasına neden olur.
- Tarımsal ürün çeşidinin fazla olması başta iç ticaret olmak üzere tarıma dayalı sanayi faaliyetlerini de olumlu yönde etkilemiştir.
- 15:06İklimin Turizm ve Orman Yangınları Üzerindeki Etkileri
- Sıcak iklim koşullarının hakim olduğu yerlerde deniz ve kıyı turizmi, soğuk iklim koşullarının hakim olduğu yerlerde ise kış turizmi gelişme göstermiştir.
- Karadeniz kıyılarında Karadeniz iklimi, Akdeniz, Ege ve Marmara'da Akdeniz iklimi, İç Anadolu, Doğu, Güneydoğu Anadolu ve Ergene'de de karasal iklim özellikleri görülür.
- Türkiye'de orman yangınları batı ve güney kesimlere göre kuzey kesimlerde daha azdır, bunun nedeni nem oranının fazla olmasıdır.
- 16:03Tarım ve İklim İlişkisi
- Türkiye'de buğday hasadının çeşitli yörelerde farklı zamanlarda başlaması sıcaklık farkından kaynaklanmaktadır.
- Mısır tarımının Marmara, Karadeniz, Ege bölgelerinde, buğday tarımının ise İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yoğunluk kazandığı görülür.
- Bu gözlem, buğday ve mısır tarımı yapılan bölgelerin nemlilik açısından farklı olduğuna işaret edebilir.
- 16:56Nüfus ve Ekonomik Faaliyetler
- Nüfus ve nüfusun yapısal özellikleri ekonomik faaliyetler üzerinde etkili olumlu önemli bir faktördür.
- Türkiye'de nüfus artış hızının ve genç nüfus oranının yüksek, okuryazar oranının düşük olduğu görülür ve bu durum ekonomiyi olumsuz yönde etkilemektedir.
- Kalkınma hızının nüfus artış hızından yüksek olması gerekir, aksi takdirde işsizlik oranının yükselmesine ve ülke ekonomisinin olumsuz etkilenmesine neden olur.