Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Cumhuriyet TV'de yayınlanan "Türkiye Hepimizin Eğitim Hepimizin" programının bir bölümüdür. Programda sunucu Şahin Aybek, eğitim uzmanı ve yetişkin eğitimi uzmanı Ali Tansu Balcı ile Türkiye'nin eğitim tarihi ve güncel durumu hakkında bir röportaj gerçekleştiriyor.
- Video, Türkiye'nin eğitim tarihini üç dönem olarak değerlendirmekte ve güncel eğitim sisteminin kriz durumunu ele almaktadır. İlk bölümde eğitim tarihi anlatılırken, ikinci bölümde eğitim sisteminin geleceği tartışılmaktadır. Üçüncü ve dördüncü bölümlerde ise kooperatiflerin halk eğitimdeki rolü, Türkiye'deki kooperatifçilik hareketinin gelişimi ve enstitülerin kooperatifçilik bilincinin yayılmasına katkıları incelenmektedir.
- Röportajda ayrıca Milli Eğitim Bakanlığı'nın yapısı, yetişkin eğitimi alanındaki sorunlar, kooperatiflerin köylerdeki sosyal, kültürel ve eğitimsel rolü ve Türkiye'nin ikinci yüzyıl eğitimi konuları da ele alınmaktadır. Ali Tansu Balcı'nın "Milli Eğitim Bakanı Olsaydım" başlıklı kitap çalışması hakkında da bilgi verilmektedir.
- 00:12Eğitim Programı Tanıtımı
- Türkiye'de haftada bir düzenli yayınlanan eğitim programı olmamasına rağmen, Cumhuriyet TV ekranlarında haftada yedi yayınla eğitim konusu ele alınıyor.
- Program, eğitimin güncel ve teorik sorunlarını, çözüm önerilerini konunun uzmanlarıyla aklın ve bilimin ışığında tüm yönleriyle ele alıyor.
- Program, Atatürk'ün eğitim felsefesini layık, demokratik, bilimsel, kamusal, karma ve çağdaş bir eğitimi hakim kılıncaya kadar devam edecek.
- 01:37Eğitim Tarihi Seyahati
- Yüzyıllık eğitim süreci üç dönem üzerinden değerlendiriliyor: Cumhuriyet'in ilk yılları, çok partili dönemden 1980'lere kadar olan dönem ve 1980'den günümüze neoliberal dönem.
- Cumhuriyetin ilk yıllarında halkın büyük çoğunluğunun köylerde yaşadığı ve okuryazar olmadığı göz önüne alındığında, eğitime dair önemli adımlar atılıyor.
- Bu dönemde enstitüler bugünkü anlamda eğitim kurumu değildi, eğitim ve üretimin bir arada yürütüldüğü yerlerdi ve halk eğitim merkezi olarak düşünülebilirdi.
- 03:16Köy Ziyaretleri
- Yıldırımkaya ile birlikte yapılan köy ziyaretlerinde, enstitülerin devasa arazileri ve kurulmuş yapıları gözlemlenmiş.
- Bu ziyaretler, köylerin mevcut durumunu, arazilerinin korunup korunmadığını ve ne yapıldığını tespit etmek amacıyla yapılmış.
- Ziyaretlerin sonucunda "Çözüm Göğüsleri" başlığı altında bir etkinlik düzenlenmiş ve gözlemler kitaplaştırılmış.
- 04:53Eğitim Tarihi Dönemleri
- Çok partili dönemden 1980'ye kadar olan dönemde, 1950 öncesi kazanımlar gerilemeye başlamış ve bu gerileme sağ ve muhafazakar iktidarlar eliyle yaşanmış.
- 1960'lı yıllardan itibaren Cumhuriyet'in devrimci birikimiyle öğretmen hareketi ve üniversitelerde gençlik hareketleri öne çıkmış.
- 1980 darbesi ile öğretmen, erkek ve gençlik hareketleri bastırılmış ve günümüze kadar devam eden neoliberal politikalar uygulanmaya başlanmış.
- 06:00Günümüzdeki Eğitim Durumu
- 1950'lerden günümüze Türkiye'nin eğitimine yön verenler ve Milli Eğitim Bakanlığı'nın yönetenleri sağ ve muhafazakar iktidarlar olmuştur.
- Günümüzde eğitimde özelleştirme ve ticarileştirme söz konusu olup, muhafazakarlık ayyuka çıkmış durumda.
- Türkiye'de aydınlanmacı, ilerici bir damar da var ve son dönemlerde bu iki damarın çatışması yaşanmaktadır.
- 07:40İkinci Yüzyılda Eğitimde Beklenenler
- İkinci yüzyılda eğitimde beklenenler, geçmiş yüzyılı iyi değerlendirmek ve ilk yüzyıldan doğru dersler çıkarmakla ilgilidir.
- Eğitim sistemi krize girmiş durumda ve sorunlar yumağı ile karşı karşıyayız.
- İkinci yüzyılda eğitimde ya tüm krizi ortadan kaldırmayı hedefleyeceğiz ya da küçük reformlarla sorunları çözmeye çalışacağız.
- 08:30İktidar Değişimi ve Eğitim Politikaları
- İktidar değişimi durumunda, geçmiş yüzyılın doğru okunması ve bilinçli politikaların değerlendirilmesi gerekiyor.
- Eğitimde atılan yanlış adımlar değil, bilinçli ve istikrarlı politikalar sonucu öğretmenin değersizleştirilmesi ve eğitimin ticarileştirilmesi gibi durumlar oluşmuştur.
- İktidar değiştiğinde "cumhuriyeti fabrika ayarlarına dönmek" gerekiyor, aksi takdirde sorunlar yumağı tekrar ortaya çıkacaktır.
- 10:06Milli Eğitim Bakanlığı'nın Sorunları
- Milli Eğitim Bakanlığı'nın neredeyse tamamı liyakatsız atamalardan oluşuyor, eğitimci olmayan insanlar orada görev yapıyor.
- Bakanlığa bağlı tüm birimlerde eğitim bilimcilerin yer alması, imam hatip ve ilahiyat mezunlarıyla doldurulmuş bakanlığın değiştirilmesi gerekiyor.
- Milli Eğitim Bakanlığı'nda cemaatlere ve tarikatlara kaynak aktarımı yapılmakta, bu kaynakların kesilmesi ve liyakatsız atamaların durdurulması gerekiyor.
- 11:21Eğitim Sistemindeki Çürüme
- Eğitim sisteminde nicel verilere yansıyan sorunlar var, Türkiye eğitim alanında son sıradadır.
- Milli Eğitim Bakanı, öğretmenlerin çalışma saatlerinin ilk defa OİS ortalamasının üzerine çıktığını müjde olarak vermiş, ancak öğretmenlerin maaşlarının OİS ortalamasında son sıralarda olduğunu söylememiştir.
- Öğretmenlik meslek kanunu ile ayrıştırma durumu oluşmuş, öğretmenler çok fazla çalıştırılıyor ama çok az maaş veriliyor.
- 12:43Umut ve Gelecek
- Eğitim sisteminde umut var, sendikaların, eğitim derneklerinin, öğretmenlerin, öğrencilerin ve velilerin eğitime dair umudu var.
- Bu umudu besleyen insanlarla birlikte yapılacak şeyler ikinci yüzyılda bizi iyi yerlere getirecektir.
- 13:37Yetişkin Eğitimi Süreci
- Eğitim yaşam boyu, hayat boyu süren bir süreç olarak değerlendirilmeli, ancak Türkiye'de halk eğitiminden yetişkin eğitimine dönüşen bir süreç yaşanmıştır.
- Cumhuriyetin ilk yıllarında halk evleri ve millet mektepleri ile köklü bir halk eğitim geleneği vardı, ancak bugün bunun yerine sertifika almaya indirgen bir kurs mantığıyla karşı karşıyayız.
- Kamusal eğitim, devletin temel görevlerinden biri olarak tüm halka ve halkın ihtiyaçları doğrultusunda eğitim vermesi gerekiyor.
- 15:05Yetişkin Eğitimindeki Sorunlar
- Yetişkin eğitiminde temel yaklaşım, halkın eğitim ihtiyaçlarını belirlemek ve ihtiyaç analizi yapmaktır.
- Türkiye'nin birçok yerinde halk eğitim merkezleri var, ancak oransal olarak bu merkezler dikiş nakış kurslarına indirgenmiş durumda.
- Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü'nün başındaki kişi yetişkin eğitimi veya halk eğitimi mezunu değil, ilahiyat mezunu olup, bu alanlarda formasyona sahip değil.
- 16:58Kooperatiflerin Halk Eğitimindeki Yeri
- Son zamanlarda kamuoyunda kooperatiflere yönelik yoğun ilgi görülmektedir.
- Kooperatifler, halk eğitim merkezi olarak değerlendirilebilir ve halkın eğitim öğrenme ihtiyaçlarını gideren yerler olarak görülebilir.
- Kooperatifçiliğin dünya genelinde kabul edilen yedi temel ilkesinden biri eğitim, öğrenim ve bilgilendirme ilkesidir.
- 17:51Cumhuriyetin İlk Yıllarında Kooperatifler
- Cumhuriyetin ilk yıllarında eğitim ve üretim iki temel ayak olarak değerlendirilmiştir.
- Tarımsal anlamda üretim kooperatifler üzerinden okunabilir ve o dönemin mevzuatında kooperatifler önemli atılımlar yapmıştır.
- Atatürk bizzat Mersin'de kendi arazisini bir kooperatif vermiş ve Ankara'da birkaç kooperatife ortak olmuştur.
- 18:40Son Zamanlardaki Kooperatif İlgi Artışı
- Son zamanlarda kooperatiflere ilgi artmıştır, özellikle yerel seçimlerden sonra.
- İzmir başta olmak üzere birçok belediye kooperatiflere yönelmiştir.
- Pandemi döneminden sonra sağlıklı ve güvenilir gıdaya ulaşma ihtiyacı artmış, bu da kooperatiflerin boşluğu kapatmasına yardımcı olmuştur.
- 19:50Kooperatiflerin Eğitim Rolü
- İzmir Seferihisar ilçesindeki Tarımsal Kalkınma Kooperatifi, 60-70'li yıllarda kurulan ve Cumhuriyet'in mirası olan bir kooperatiftir.
- Kooperatifte tarımsal eğitimlerin yanında sosyal ve kültürel anlamda köyün atmosferi değişmiştir.
- Kooperatifte düzenli etkinlikler düzenlenmekte, genel kurullar düzenlenmekte ve köy halkı için bir aydınlanma durumu söz konusudur.
- 21:18Kooperatiflerin Eğitim ve Üretim İlişkisi
- Kooperatiflerde köy okulları kapatıldığında okul görevini görüyor.
- Yerel yönetimlerin kooperatiflere verdiği desteği önemsiyor ancak bütünlüklü bir politika olmadığı belirtiliyor.
- Genel yönetimde kooperatiflere yer olması, yerel yönetimlerin daha aktif olması anlamına gelecektir.
- 22:19Kooperatifçilik ve Enstitüler
- Kooperatifçiliğe dair dersler ve ziraat dersleri enstitülerden önce de Cumhuriyet'in ilk yıllarında yasal anlamda yapılmaya başlanmış, ancak enstitüler bu uygulamaya geçmiştir.
- Enstitüler köylerde okul kooperatifleri kurarak kooperatif düşüncesini tüm ülkeye yaymıştır.
- 4272 sayılı enstitülerle ilgili yasada tüketim ve üretim kooperatiflerinin kurulması belirtilmiş, köy okulları ve enstitüler teşkilat kanunu izahnamesinde ise enstitülerin köy halkını yetiştirmekle ilgili görevleri arasında kooperatifçilik bilincinin oluşturulması ve kooperatiflerin kurulması bulunmaktadır.
- 23:41Kooperatifçilik Örnekleri
- Kayseri Pazar ve Öyküsü'nde enstitüler bir kooperatif kurmuş, başlangıçta köy halkı temkinli yaklaşmış ancak kooperatif kendi ürünleri üretmeye başladığında, uygun fiyata sattığında ve diğer sütlerden ürünler alırken, iki bakkal kapanmak durumunda kalmıştır.
- Malatya Akçadağ'da da benzer bir örnek bulunmaktadır.
- Köy halkı kooperatif kurmanın mümkün olduğunu ve devlet desteği de olduğunu anlamıştır.
- 24:52Kooperatifçilik Hareketinin Gelişimi
- Köy halkının kooperatif kurmaya zorlandığı eleştirileri komik bulunmakta, çünkü toprak ağlarının kontrolündeki altı ve devlet destekliyor kooperatif konusunda.
- 1940'lı yıllarda ortaya çıkan teorik ve uygulamalı birikimden 1960'lı ve 1970'li yıllarda Türkiye'de kooperatifçilik hareketi yükselmiştir.
- Günümüzde köy kooperatifleri sönümlenmeye başlamış, tarımsal kalkınma kooperatifleri bitmek üzere, ancak 2020'de tekrar canlandırılması gerektiği düşünülmektedir.
- 26:17Milli Eğitim Kitabı Çalışması
- "Milli Eğitim Bakanı Olsaydım" başlıklı bir kitap çalışması yapılmaktadır.
- Yaklaşık 60'ın üzerinde eğitimciye, öğretmenlere ve öğrencilere çağrıda bulunulmuş, olası bir Milli Eğitim Bakanlığı değişmesini bekleyerek "Milli Eğitim Bakanı olsaydınız ilk başta neler yapmayı düşünürdünüz?" sorusu sorulmuştur.
- Yaklaşık 40'a yakın yazarın yazıları gelmekte, kitap Şubat-Mart ayı içerisinde basılacak ve kamuoyuyla paylaşılacaktır.
- 28:28Program Kapanışı
- Türkiye'de haftada bir yayınlanan eğitim programı olmamasına rağmen Cumhuriyet TV ekranlarında haftada yedi yayınla ikinci yüzyılın eğitimini konuşmaya devam edilmektedir.
- Programda eğitim uzmanı Sayın Ali Tansu Balcı ile görüşme yapılmıştır.
- Program sunucusu Şahin Aybek, "Dünya ve Türkiye Eğitim Kurtaracak" sloganıyla Cumhuriyet TV ekranlarında yeryüzü aşkın yüzü oluncaya dek eğitimi konuşmaya devam edeceklerini belirtmiştir.