Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan eğitim dersi formatında olup, soru-cevap şeklinde ilerlemektedir.
- Video, iki ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde Türkiye'nin dış politikası ve küresel gelişmeler ele alınmakta, Irak'ın Kuveyt'i işgali, Körfez Savaşı, Türkiye'nin ekonomik krizleri, Avrupa Birliği ilişkileri ve Türk Cumhuriyetleri ile Azerbaycan ile ilişkileri gibi konular işlenmektedir. İkinci bölümde ise Arap Baharı'nın 2010 yıllarında Tunus'ta başladığı, Ortadoğu'daki diktatörlüklerle mücadele süreci ve bu süreçte yaşanan askeri, toplumsal ve demokratik düzenlemeler anlatılmaktadır.
- Videoda ayrıca Arap Baharı sürecinde yaşanan göç, açlık ve salgın hastalık gibi sosyal gelişmeler de ele alınmakta ve bu süreçte bazı ülkelerin iktidar ve reformlar yapmak zorunda kaldığı açıklanmaktadır.
- 00:06Irak-Kuveyt Savaşı ve Ortadoğu'daki Durum
- Irak'ın Kuveyt'i işgali ile Ortadoğu'da ve dünya güç dengelerinde yeni bir durum ortaya çıktı.
- Dünya petrolünün yüzde altmışından fazlasına sahip olan Ortadoğu'daki bu durum, ABD ve Batılı devletler ile İran, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan gibi bölge ülkelerinin çıkarlarına ters düşmekteydi.
- Birleşmiş Milletler kararı ile ABD öncülüğünde koalisyon güçleri Irak'a saldırdı.
- 01:34Türkiye'de Ulusal İrade Kararına Aykırı Hareketler
- 1990 sonrası Türkiye'de yaşanan gelişmeler arasında 28 Şubat müdahalesi, 27 Nisan muhtırası ve 15 Temmuz darbe kalkışması ulusal iradenin kararına aykırı hareketler olarak gösterilebilir.
- Bu hareketler hükümete (meclise) karşıdır ve halk iradesi ile seçilen insanlara karşıdır.
- 02:32Birinci Körfez Savaşı ve Türkiye'nin Dış Politikası
- Irak'ın Kuveyt'e saldırması sonucunda BM, 19 Nisan 1991'de aldığı 688 sayılı kararla Irak'a 32. paralelin güneyini ve 36. paralelin kuzeyini askeri uçuşa yasak bölge ilan etti.
- 36. paralelin kuzeyinin denetlenmesi için Adana'da bulunan İncirlik üstüne Çekiç Güç adı verilen bir birlik konuşlandırıldı.
- Bu güç ABD, İngiltere, Fransız ve Türk hava birliklerinden oluşmaktaydı.
- Bu bilgiler Türk dış politikasında uluslararası ittifaklarla birlikte hareket etme ve Irak'ın geleceğinde söz sahibi olma durumlarının dikkate alındığını kanıtlar niteliktedir.
- 05:33Ekonomik Krizlerin Türkiye'deki Etkileri
- Türkiye'de 1994-2001-2008 yılları arasında ekonomik krizler yaşanmıştır.
- Bu krizler kalkınma hızının yavaşlamasına, bütçeden sportif ve kültürel faaliyetlere ayrılan payının azalmasına ve dış politikadaki etkinliğin azalmasına yol açmıştır.
- 06:37Türkiye'nin Ekonomik Ambargosu
- Türkiye, Irak'ın Kuveyt işgali sonrasında BM'nin aldığı yaptırım kararı üzerine 7 Ağustos 1990'da Yumurtalık petrol boru hattını kapattığını açıklamıştır.
- Bu durum savaşın ekonomiler ve komşularla ilişkileri üzerinde etkili olduğunu kanıtlar niteliktedir.
- 07:23Türkiye'nin AB Yolculuğu
- 1996'da Avrupa Birliği ile Türkiye arasında gümrük birliği oluşturuldu.
- 1999 yılında Helsinki'de yapılan AB zirvesinde Türkiye oy birliği ile aday ülke olarak kabul edildi.
- 2005'te Avrupa Birliği ile Türkiye arasında tam üyelik müzakerelerine başlandı.
- Bu gelişmeler iki taraf arasındaki ticaret hacminde artış yaşanmasını katkı sağlamıştır.
- 08:24Türkiye'nin Uluslararası Faaliyetleri
- TRT Avrasya kanalının açılması ve Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı'nın (TİKA) kurulması faaliyetlerinin Türkiye'nin Balkanlar, Orta Asya ve Ortadoğu'daki etkinliğini artmasına katkı sağlamıştır.
- Türkiye Cumhuriyeti, SSCB'nin dağılması sonrasında özellikle yeni kurulan Türk Cumhuriyetlerine tarımsal üretim, endüstriyel üretim, restorasyon ve üniversite kurma konularında ortak projeleri hayata geçirmiştir.
- Türkiye, Azerbaycan'ın bağımsızlığını tanıyan ve başkenti petrol ve doğalgazın uluslararası pazara sunulmasına Türkiye'nin öncülüğünde oluşturulan Bakü-Tiflis-Ceyhan ve Güney Türkiye-Ermenistan sınır kapısını kapatarak Ermenistan'la ilişkilerini belirli bir düzeye indirmiştir.
- Sovyetler Birliği'nin dağılması sonrası Türkiye'nin Kafkasya ve Orta Asya'ya yönelik faaliyetleri gelişmiştir.
- 12:14Arap Baharı ve Sosyal Gelişmeler
- Müslümanlara yönelik soykırımlar ve dini sorunlar ele alınmaktadır.
- Arap Baharı, 2010'larda Tunus'ta bir seyyar satıcının kendi sayı yapmak zorunda kalmasıyla başlamıştır.
- Arap Baharı, Ortadoğu'nun yaşanan dönüşüm sürecinde yöneticilerin sorunlar karşısında askeri, toplumsal ve demokratik düzenlemeler yapması anlamına gelmektedir.
- 13:01Arap Baharı'nın Sonuçları
- Arap Baharı'nda yaşanan sorunlar karşısında bazı ülkeler iktidar ve reformlar yapmak zorunda kalmıştır.
- Seçimler olduğu için o ülkelerde demokrasi ile ilgili düzenlemeler yapılmıştır.
- Arap Baharı, diktatörlükle yönetilen Arap ülkelerinde göç, açlık ve salgın hastalık sorunlarına yol açmıştır.