Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Türkiye Gündemine" adlı televizyon programında sunucu, Atılım Üniversitesi'nden Hasan Ünal ve Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı'nda görev yapan Prof. Abdulkadir Çevik (Politik Psikoloji Derneği'nin kurucusu ve başkanı) yer almaktadır.
- Program, Suriye'deki gelişmeler ve Türkiye-Rusya ilişkileri üzerine başlayıp, uluslararası ilişkilerde duygusal faktörlerin rolü, liderlik kavramı ve devlet baba tanımı üzerine bir tartışma yapmaktadır. Son bölümde ise Türk kadın hakları, eğitim ve tarihsel bağlamda Türk dünyasındaki kadın rolünün değişimi ele alınmaktadır.
- Programda Himeymim Havaalanı'na yapılan saldırılar, Rusya büyükelçisinin öldürülmesi, Amerika Birleşik Devletleri'nin Suriye'deki rolü, PYD/YPG ile ilişkileri ve Türkiye'nin Suriye politikası gibi güncel konular tartışılmaktadır. Ayrıca, narsistik kişilik yapısının liderlerdeki etkileri, Batı toplumlarındaki bireysellik ve bağımlı toplumlardaki liderlere olan ihtiyaç gibi psikolojik konular da ele alınmaktadır.
- 00:14Programın Konukları ve Konuları
- Programda Atılım Üniversitesi'nden Hasan Ünal ve Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı'nda görev yapan Prof. Abdulkadir Çevik konuk olarak yer alıyor.
- Prof. Çevik aynı zamanda Politik Psikoloji Derneği'nin kurucusu ve başkanı olarak tanıtılıyor.
- Programda Türkiye gündemine ilişkin ilginç konu başlıkları ele alınacak.
- 01:52Putin'in Türkiye'ye Yönelik Açıklamaları
- Putin, Tartus üssünü bombalayan silahlı İHA'ların Türkiye'nin kontrolündeki Özgür Suriye Ordusu veya ılımlı muhalif unsurlar tarafından gönderildiğini iddia eden açıklamaları reddetti.
- Putin, Türkiye'nin mülkiye olmadığını, ne Türk askeridir ne de Türkiye olduğunu, bu bir provokasyon olduğunu ve partnerlerle aralarını bozmaya çalışan ülkelerin olduğunu belirtti.
- Putin, hangi ülkelerin bu provokasyonu düzenlediğini, ne kadar para verildiğini ve kimlere verildiğini bildiğini ifade etti.
- 03:15Türkiye-Rusya İlişkileri ve Geçmiş Olaylar
- Türkiye'nin Rus uçağını düşürme olayı sonrası Rusya'da kapsamlı değerlendirmeler yapılmış ve Türkiye'nin bu eylemi anlamsız bulunmuş.
- Rusya'nın en önemli devlet tanklarından birinin başında olan emekli istihbarat generali, Türkiye'nin bu eylemi başka ülkelerin içindeki bazı insanlara yaptırdığını ve Rusya'nın Türkiye'yi füze yağmuruna tabi tutacağını beklediklerini açıkladı.
- Rusya, bu bilgileri bildiği için Türkiye'ye sert bir askeri karşılık vermedi ve bu durum Türkiye'nin Rusya ile ilişkilerini bozmaması açısından memnuniyet verici oldu.
- 09:05Suriye Politikası ve Gelecek
- Türkiye'nin Suriye'deki denetimindeki bölgeden silahlı insansız hava araçlarının kalkıp Himeymim Havaalanı'na saldırması ve Rus uçaklarını kullanılamaz hale getirmesi, Türkiye'nin Suriye politikasını yeniden tahlil etmesi gerektiğini gösteriyor.
- Türkiye'nin Suriye'nin toprak bütünlüğünü desteklediğini ancak bu durumun desteklemiyor gibi görünmesi, Suriye politikasının ince ayarlanması gerektiğini gösteriyor.
- Rusya'nın FETÖ örgütünün okullarını ilk keşfeden ve bunlara engel olan ülke olduğu, bu bilgilere sahip olan Rusya'nın Türkiye Cumhurbaşkanı'na telefon açmasının bir anlamı olduğu düşünülüyor.
- 11:45Suriye'deki Olaylar ve Amerika'nın Rolü
- Konuşmacı, Suriye'deki olaylarda Amerika'nın rolüne dikkat çekiyor ve Rus uçağını düşüren pilotların FETÖ'cü olduğu iddiasını savunuyor.
- Putin'in açıklamalarında Türk askeri ve Türkiye değil, Siha'ların 100 km uzaktan kontrol edilebilir nitelikte olduğu belirtiliyor.
- Rakka operasyonu sırasında "İşık" denilen insanların buharlaştığı ve tahliye edildikleri ortaya çıktığı, İngiliz makamlarının bunu kabul ettiği belirtiliyor.
- 14:11Aşırı İslamcı Gruplar ve Amerika İlişkisi
- 11 Eylül olaylarından bu yana aşırı İslamcı, cihatçı grupların Amerika ile bağlantılı olduğu vurgulanıyor.
- Bu grupların ya doğrudan Amerika tarafından eğitildiği, beslendiği veya Amerika tarafından iyi yönlendirildiği iddia ediliyor.
- Rusya gibi istihbarat toplama kabiliyeti yüksek ülkelerin bu grupları tespit ettiği belirtiliyor.
- 15:19Türkiye'nin Suriye Politikası
- Türkiye'nin Suriye politikasının perde arkasında netleşmiş durumda olduğu ve artık tamama ermesi gerektiği vurgulanıyor.
- Rusya ve İran büyükelçilerinin Dışişleri Bakanlığı'na çağrılıp Suriye'ye mesaj yolladıkları belirtiliyor.
- Türkiye'nin Suriye'nin toprak bütünlüğünün bozulmaması için PYD-YPG'ye karşı mücadele etmesi gerektiği vurgulanıyor.
- 16:23Suriye Devleti ve Türkiye'nin Müttefiki
- Türkiye'nin Suriye devletinin bizzat kendisinin müttefiki olduğu, çünkü Suriye devleti kendi topraklarında etkili egemenlik kurmaya çalışıyor.
- Suriye'de Amerika, Rusya, İran, Hizbullah ve İran Devrim Muhafızları gibi güçlerin varlığı, Türkiye'deki durumdan farklı bir durum oluşturuyor.
- Suriye Cumhurbaşkanı'nın PYD unsurlarını vatan haini ilan ettiği ve Suriye topraklarında barındırmayacaklarını açıkladığı belirtiliyor.
- 19:08Türkiye-Suriye İlişkileri
- Türkiye ile Suriye'nin dış politikasında anlaşmaması için hiçbir neden olmadığı, ortak sorunları var ve bu sorunlar ortaklıkla çözülebilir.
- En önemli ortak nokta, Suriye'nin kuzeyinde bir Kürt devleti, YPG devleti veya PKK devleti olmaması.
- Erdoğan ve Esad arasındaki problem, iki ülkenin anlaşmasının önündeki en büyük engel olarak görülüyor.
- 20:04Uluslararası Diplomaside Duygusal Faktörler
- Uluslararası politikada klasik diplomasi vardır, ancak insan-insan ilişkilerinde duygusal faktörler işin içine girer.
- Uluslararası ilişkilerde insani duyguları inkar ederek yüzde yüz sonuç almak mümkün değildir.
- Türkiye-Suriye ilişkilerinde, Türkiye'nin büyük Ortadoğu projesi bağlamında eş başkanı olarak görev ifa etmesi ve istediği şeyi elde ettiğinde Esad tarafından isim değişikliği yapılması gibi duygusal gerilimler yaşanmıştır.
- 21:51Liderlerin Duygusal Tepkileri
- İki tarafın da lideri insan olduğu için insani duygularla hareket eder ve Putin gibi realistik olamazlar.
- Putin gibi liderler duygularını nasıl kullanacağını çok iyi bilir ve KGB kökenli olduğu için kendini gizlemeyi de iyi yapabilir.
- Hayal kırıklığı öfkeye yol açabilir, engellenme durumunda şiddete başvurma veya aşağılama gibi tepkiler ortaya çıkabilir.
- 23:15Suriye'deki Siyasi Yapı
- Suriye'de Sünni çoğunluk, Ermeni ve diğer Hristiyan azınlıklar bulunur.
- Hristiyan azınlıklar Avrupa ülkeleri ve Amerika ile bağlantılı ve ekonomik yönden zenginlerdir, bu nedenle Esad'ı daha çok desteklerler.
- Müslüman kesim daha ekonomik yönden zayıf bir kesimdir, nüfusu daha fazla olsa bile Esad'ın şiddet uygulama eğilimi yoktur.
- 25:51Liderlerin Narsist Yapısı
- Liderler genellikle öz seviyesi yüksek olan görkemli bir yapıya, narsist yapıya sahiptir.
- Narsisizm liderlerin bazı realistik şeyleri görmelerine engel olabilir.
- Narsistik yapı, liderlerin kitleleri peşinden sürüklemelerine olanak sağlar ve kitleler de kendi değersiz yanlarını değerli gördükleri bir kişinin söylemleriyle özdeşleşirler.
- 28:43Bireysellik ve Liderlik
- Birey olabilmek, olgun, özgür ve bağımsız bir birey olabilmek kolay bir şey değildir.
- Batı toplumları aile yapıları ve toplumsal-kültürel özellikleri sebebiyle bağımlı bir yapıya sahip değildir.
- Türkiye'de bireysellik tam olarak ortaya konulamadığı için sınırlar belirsizdir ve bireyler dış destek yardımcı egolara ihtiyaç duyar.
- 31:46Türkiye'nin Devlet Yönetimi
- Türkiye'nin iyi bir devlet olma özelliği, özellikle Ortadoğu'daki komşularıyla mukayese edildiğinde devam etmektedir.
- Avrupa Birliği diplomatı, Türkiye'de liderlerin yukarıdan başlayıp profesyonel bir şekilde konuşmaları ve diplomatik ilişkilerin profesyonel bir şekilde yürütüldüğünü belirtmiştir.
- Cumhurbaşkanı'nın Tunus ve Fransa'daki konuşmalarında Esad'ı terörist olarak itham etmesine rağmen, devlet bürokrasisi ve politikalar aynen devam etmektedir.
- 34:03Liderlik ve Toplum İlişkisi
- Güçlü bir liderin toplumlara ihtiyacı vardır; Trump gibi liderler hamasi söylemlerle duygularına hitap ederek prim yapabilmektedir.
- Yenilmiş ülke psikolojisi, özellikle Almanya ve Japonya'da güçlü liderlerin felaketlere götürdüğü algısı nedeniyle uzak durma duygusu yaratabilir.
- Bazı kişilerin ikna etme gücü oldukça fazladır ve toplum onların etkisiyle onlara canını verecek kadar takipçisi olabilmektedir.
- 36:08Birey Olma ve Terör
- Birey olabilmek, sınırları iyi bilmek ve koruyabilmektir; birey olamamış kişiler birçok yandan etkilenme imkanına sahiptir.
- Terör örgütleri genellikle ergenlik dönemindeki, kimliği oturmamış ve kimlik arayışı içinde olan çocukları aday olarak seçmektedir.
- Terör örgütleri, aile ve toplumla ilgili kızgınlıkları kullanarak bu kişileri daha da bilelenmelerine yol açacak beyin yıkamalarına başlayabilmektedir.
- 38:16Devlet Baba ve Ana
- Türk dünyasında kadın çok önemli bir işlevde olup, ailede ana evin temel direğidir.
- Devlet baba olarak tanımlanır çünkü fiziki güç, dışarı ile ilişkiler ve ekonomik güç bakımından baba rolü üstlenir.
- Dünyanın birçok yerinde devlet daha çok erkek olarak tanımlanır çünkü fiziki güç ve güvenlik güçleri erkeklikle ilişkilendirilir.
- 42:19Türk Kadınının Rolü ve Atatürk'ün Devrimi
- Tarihte Türklerin kadının rolü çok önemli olsa da, Müslümanlığın kabulünden sonra Arap kültürünün etkisiyle bu rol değişmiştir.
- Atatürk, Avrupa'da olmayan kadın haklarını Cumhuriyet'e getirmiş ve Türk tarihini iyi incelemiş bir insan olarak kadının kaybettiği rolü tekrar kazanması için gayret etmiştir.
- Türkiye'nin nüfusunun yaklaşık yarısı kadın olduğundan, toplumun yarısını toplum dışı düşünmek akıl dışıdır.
- 43:41Anne ve Dil Eğitimi
- Anne, çocuklara dilini öğreten kişidir ve "anne anadil" denir, baba anadil olarak adlandırılmaz.
- Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde Kürt vatandaşlarının yoğunluklu olduğu bölgelerde, Osmanlı döneminde bile kimse doğru dürüst Türkçe bilmiyordu.
- Cumhuriyet kurulduktan sonra da oradaki vatandaşlara, özellikle kadınlara Türkçe öğretilememiştir.
- 44:35Eğitim ve Medya Sorunları
- Cumhuriyetin ilk yıllarında muhafazakar ve tutucu bir toplum vardı, kadınlar erkeklerle beraber olmasın diye ilkokula gönderilmemişlerdi.
- Eskiden ilkokula gidenler şimdiki gibi beş-altı yaşında çocuklar değildi, evli ve yaşlı kişiler de okula gidiyordu.
- Kadınlar Türkçe öğrenmeyince çocuklarda da Türkçe öğretilememiş, bu noktada Cumhuriyet hükümetleri büyük bir başarısızlık sergilemiştir.
- 45:21Medya Erişimi
- Cumhuriyet'in ilk yıllarında radyo bile ulaşamıyordu, lambalı radyolar kullanılıyordu.
- İstanbul ve Ankara radyosu dışında başka bir şey yoktu, sadece Halit Kıvanç'ın maç anlatma saati vardı.
- Moskova'nın sesi ve Amerika'nın sesi radyoları Kürtçe yayın yapıyordu ve Kürt vatandaşları bu radyolara ne şeyler söylüyordu.