Buradasın

Türkiye, Ermeni Sorunu ve 1915 Olayları Üzerine Tarihsel Bir Tartışma

youtube.com/watch?v=Favr2_EyXCY

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

Bu video, bir televizyon programı formatında olup, sunucu ve konuklar arasında (Deniz Tansi, Ramazan Hoca, Erhan Gül ve İlyas Topsakal) yer alan tarihçiler ve hukuk uzmanları arasında geçen bir tartışma programıdır. Konuklar arasında İngiltere'de post doktora yapmış olan Ramazan Hoca gibi akademisyenler bulunmaktadır.
Program, Amerika Başkanı Biden'in 1915 olaylarını soykırım olarak nitelendirmesi, 14 Mayıs E-Muhtıra ve 15 Temmuz darbesi gibi güncel siyasi konuların yanı sıra, Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerindeki siyasi ve sosyal gelişmeler, Berlin Antlaşması'nın etkileri ve Ermeni sorununun tarihsel süreci üzerine kapsamlı bir tartışma sunmaktadır. Ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan günümüze kadar uzanan tarihsel süreci, askeri darbeler ve demokratik gelişmeler de ele alınmaktadır.
Programda, 1915 olaylarının tarihsel arka planı, uluslararası hukuk çerçevesindeki yeri ve Amerikan siyasetindeki gelişmeleri değerlendirilmekte, aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti'nin 2230 yıllık devlet tarihine ve Atatürk'ün "Ne mutlu Türk'üm diyene" sözünün anlamı gibi konular da tartışılmaktadır. Konuşmacılar, Türk milliyetçiliğinin diğer milliyetçiliklerden farklılığını vurgulayarak, tarihsel bilgilerin eğitim programlarında yer alması gerektiği görüşünü paylaşmaktadır.

00:06Amerikan Başkanı'nın 1915 Olaylarını Soykırım Deyimi: Program, Amerikan Başkanı'nın 1915 olaylarını soykırım olarak nitelendirmesinden ve 27 Nisan E-Muhtıra'nın 14. yıldönümünden bahsedecek.
Türkiye'de üç askeri darbe ve dördüncünün girişimini yaşamış bir millet olarak bu olayların yeniden hatırlanması gerektiği vurgulanıyor.
Amerika Birleşik Devletleri'nde Temsilciler Meclisi ve Senato'da 1915 olaylarını soykırım olarak tanıyan bir karar verilmişti.
01:53Ermeni Meselesinin Tarihi Boyutu: Ermeni meselesi Cumhuriyet'in başlangıcında hem Sivas Kongresi'nde hem de Erzurum Kongresi'nde uluslararası örgütlerin ve Müslüman Türk devleti'ne karşı bir siyasi unsur olarak düşünülmüş.
Bu mesele uzun yıllardır Batı ülkeleri tarafından (İngiltere, Fransa, Almanya, Rusya ve Amerika) Şark meselesi olarak görülmüş ve Osmanlı'nın bir amacı olarak düşünülmüş.
Mesele temelinde Osmanlı İmparatorluğu'nun doğu topraklarını Türklerin elinden alıp Kars, Ardahan, Van ve bugünkü Ermenistan'ın olduğu bölgeyi Ermenilere verme projesiyle ilgili.
04:33Ermeni Meselesinin Siyasi ve Hukuki Boyutu: Ermeni meselesinin hukukla, insan haklarıyla, soykırımla veya uluslararası mahkemelerle hiçbir alakası yoktur.
Soykırım meselesi 1948'den sonra uluslararası mahkemelerde karara bağlanmış bir meseledir ve uluslararası mahkemelerin karar verebilmesi için bölgedeki yerel mahkemelerin önce karar vermesi gerekir.
İsviçre mahkemelerinde Doğu Perinçek'in hadisesinde bu durum ispatlanmış ve uluslararası mahkeme ve hukuk kurallarıyla ilgisi olmadığı gösterilmiştir.
06:27Biden ve Ermeni Lobileri: Biden, Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nden özür dilemiş bir adam olmasına rağmen, Ermeni lobilerinin koruyucusu ve hamisi Kamera Ağırı gözden kaçırılmamalıdır.
Kamera Ağırı artık Amerika Birleşik Devletleri'ni yöneten bir irade olmuştur ve Biden ve çevresi bu iradeyi temsil etmektedir.
Yeni gelen ekip Kıbrıs, Doğu Akdeniz ve Yunanistan mevzusunda 150 yıl önce yaptıkları projeleri uygulamaya çalışacak bir ekibidir.
09:411915 Olaylarının Nedeni: Patrik Devecihan Asala'nın avukatı ve İçişleri Bakanlığı yapmış olan bir kişiye göre, Ermeniler Osmanlı'nın kalbinde yaşıyorlardı.
Osmanlı'nın Ermenilere müsamaha göstermesi durumunda kendisini bitireceğinden dolayı Ermenilere yönelik tehcir kararı alındı.
10:32Ermeni Silahlı Hareketi ve Osmanlı'nın Anadolu'ya Bakışı: Ermeni silahlı hareketi ve partileri, bağımsız bir Ermenistan arzusuyla hareket ederken, kendilerine örnek olarak Balkan coğrafyasını alıyorlardı.
İttihat ve Terakki hükümetinin Balkan coğrafyasını kaybetmesi durumunda, Anadolu'dan da vazgeçebileceği düşünülüyordu.
Osmanlı'nın, özellikle II. Abdülhamit döneminden itibaren zihinlerde Anadolu'nun anavatan olarak belirlenmiş olması ve devletin Anadolu'ya yönelik yatırımları bu görüşü destekliyordu.
12:01Birinci Dünya Savaşı ve Anadolu'nun Önemi: Birinci Dünya Savaşı sırasında hükümet, Anadolu'dan taviz verilirse Doğu Anadolu'da Türklerin devlet olarak ayakta kalması mümkün olmayacağını düşünüyordu.
Anadolu'nun tarihi coğrafyasında herhangi bir parçalanmaya sebep verilirse kalan kısmı da yönetilemeyeceği görüşü hükümetin temel görüşüydü.
Rusya'nın Doğu Anadolu'ya ve müttefiklerin Çanakkale'ye girmesiyle, Birinci Dünya Savaşı büyük ölçüde Osmanlı'nın toprakları üzerine kurgulanmıştı.
13:20Soykırım Tartışmaları ve Fransız İlişkileri: Soykırım tartışmalarında olay sadece 1915'e değil, 1915-1923 arası olarak ifade edilmektedir.
Fransa, Ermenilere üniforma giydirip Osmanlı'ya karşı savaştırıp sonra çekildiği gibi bir politika izlemişti.
Ankara Antlaşması'nın imzalanmasından sonra Fransa ile Ankara hükümeti arasında Fransız ordusunun çekilmesi görüşmeleri yapılmıştı.
15:52Biden'in Açıklaması ve Siyasi Perspektif: Biden'in açıklaması tarihi bir gerçeği ortaya çıkarmaktan ziyade Türkiye'ye karşı gelecek için bir mesaj anlamına geliyordu.
Biden'in açıklaması, Ortadoğu'daki yeni düzenlemeler, Akdeniz'deki tartışmalar, Kıbrıs sorunu ve Suriye'deki durum gibi konularla ilişkilendirilebilir.
Biden'in açıklamasında "bunun herhangi bir hukuki sonucu olsun diye değil" ifadesi, gelecekteki politikaları belirlemek için bu kelimenin kullanılacağını gösteriyor.
19:12Soykırım Tartışmalarının Zihinsel Yapısı: Soykırım savunucuları olayı 1915-1923 arası süreci kapsayarak tanımlarlar.
Soykırım savunucuları genellikle II. Abdülhamit'ten başlayıp İttihat ve Terakki'nin zirveye çıkardığını, Mustafa Kemal'in ise 1923'te milli mücadelele sonucu koyduğunu iddia ederler.
Dışarıdan Türkiye'nin tarihi devamlılık konusunda yorumlar yapıldığında, Türkiye'nin kendi içindeki tartışmaları dışarıdan farklı bir şekilde görülmektedir.
20:42Biden'in Konstantinopolis Açıklaması ve Türkiye'nin Tepkisi: Biden'in Konstantinopolis açıklaması, Türkiye'nin tepkisini tetikledi; Biden'in "Konstantinopolis" ifadesi, Osmanlı döneminde işlenen bir suç olduğunu ima ediyor.
Türkiye, Biden'in açıklamasında "Konstantinopolis" ifadesinin tarihsel bağlamda Osmanlı dönemindeki İstanbul'u ifade ettiğini vurguladı.
Türkiye, Biden'in açıklamasında sadece Osmanlı dönemindeki olayları ele alması gerektiğini belirtti.
21:50Türkiye'nin Daha Tarihsel Bir Tepki Yaklaşımı: Türkiye, bu kez hemen tepki vermek yerine yaklaşık 48 saat geçtikten sonra Cumhurbaşkanı'nın 26 Nisan'daki konuşmasında tarihsel argümanları ortaya koydu.
Türkiye, kendinden emin olduğunu göstererek arşivlerini açtı ve ortak komisyon kurma teklifinde bulundu.
Cumhurbaşkanı daha önce "ortak acılar" kavramını kullanarak, emperyalizmin halkların birini boğazlaması üzerine temel alındığını belirtmişti.
23:28Amerikan Siyasetindeki Değişim: Kamala Harris ve Nancy Pelosi gibi "nihilist liberaller" militan bir ekip oluşturmuş ve "Stay Walk" adı verilen siyasal doğruculuk hareketini başlatmışlardır.
Bu militan kadro, liberal sosyal tahakküm kurma siyasetini ortaya koymaktadır.
Amerika Birleşik Devletleri, kendini suçlamayacak bir ülke olmasına rağmen, kuruluşu soykırım üzerine inşa edilmiştir.
26:20Amerikan Emperyalizmi ve Stratejik Harita: Jimmy Carter dönemindeki ulusal güvenlik danışmanı Zbigniew Brzezinski'nin çizdiği "büyük satranç tahtası" haritası, günümüzde Sand.com'un haritasına dönüşmüştür.
Bu stratejik haritanın amacı, Kazakistan'dan Afrika boynuzuna kadar olan bölgeyi ele geçirmektir.
Soğuk savaş döneminde Türkiye bir kanat ülke olarak görülürken, günümüzde yeni bir stratejik eksen oluşmaktadır.
27:50Amerikan Siyasetinin Sonuçları ve Türkiye'nin Durumu: Amerika'ya güvenerek hareket eden ülkeler (Ukrayna, Gürcistan, Ermenistan) büyük hüsran yaşamıştır.
Türkiye, sözde soykırım konusunda soğukkanlı davrandı ve tarihçileri sayesinde güçlü bir tarih argümanı sundu.
Türkiye'nin kamu diplomasisinde akademik açıdan kuvvetli olduğu ancak bu bilginin daha etkili bir şekilde sloganlaştırılıp anlatılması gerektiği vurgulanıyor.
29:57Cumhurbaşkanı'nın Tarihsel Konuşması: Konuşmacı, Cumhurbaşkanı'nın konuşmasının isabetli ve tarihsel bir konuşma olduğunu vurguluyor.
Bu konuşma, tarihsel olaylardan örnek vererek yapılmış ve tarihsel zeminde başbakanları, dışişleri bakanlarını ve jeo-stratejik faktörleri hesaplayarak cevap verme işini bürokratlara bırakırken, bir cumhurbaşkanı tarafından ilk kez mantıklı bir şekilde anlatılmış.
Konuşma, iç siyaset değil, bir şuur verme hareketiydi ve dünyada onu takip edenlerin dikkatini çekmişti.
31:321928-1923 Dönemindeki Kayıplar: 1928'den 1923'e kadar Türkiye'nin insanının üçte ikisi Müslüman ve Türklerin üçte ikisi ya şehit, ya gazı veya göç etmiş durumda.
Balkanlar'da 1912-1914 arasında kaybedilen insan sayısı beş milyon olup, Bulgaristan ve Makedonya'nın yüzde elliiki'si Türk'tür.
Bu topraklar Anadolu'dan daha önemlidir ve Türk memleketleridir.
32:55Kafkaslarda Yaşanan Soykırımlar: Kafkaslarda 1825'ten 1903'e kadar Rus ordusuyla gelen Ermeni çeteleri tarafından üç yaşından büyük bütün insanlar ya ölmüş ya sürdürülmüştür.
Ermeni çeteleri Ardahan'dan Kars'a, Erzurum'dan Trabzon'a kadar bölgede dehşet vermiş, köyleri yakmış, yıkmış ve toplu olarak katletmişlerdir.
Arkeolojik kazılarda Türklerin toplu mezarları çıkmakta, Ermenilerin toplu mezarları ise çıkmamaktadır.
34:33Türk Milliyetçiliği: Türk milliyetçiliği diğer milliyetçiliklerden farklıdır; ırka veya kimliğe değil, devlete ve devletin idaresine dayanır.
Osmanlı'nın son döneminde, Sırplar, Karadağlılar, Yunanlılar, Bulgarlar ve Araplar sırayla Türklerden ayrılmışlardır.
Türk milliyetçiliği, devletin içindeki tebaanın ırkı, soyu veya mezhebiyle ilgisi olmaksızın devlete olan sadakatle ölçülür.
35:52Osmanlı'nın Son Dönemi ve Türk Devleti: Osmanlı'nın son döneminde 29 tane Ermeni paşası bulunmuş ve mecliste Ermeni mebusları vardı.
Türk devleti acı yarıştırmaz ve Türk dini de akılcıdır.
Devlet aklı selim ve adaletle bütün halkına saygıyı, sevgiyi ve güzelliği göstermek zorundadır.
37:48Eğitimde Tarih Öğretimi: Tüm bu tarihsel olaylar ilkokuldan itibaren çocuklarımıza öğretilme zorunluluğudur.
Türk devleti'nin görevi, milli eğitim'e ve üniversite mensuplarına bu olayları doğru dürüst vatandaşlarına anlatmalarını sağlamaktır.
Diğer ülkelerin (örneğin Yunanistan'ın) tarihi öğretim programları Türk eğitimindeki eksiklikleri vurgulamaktadır.
39:58Diplomatların Önemi ve Sorumlulukları: Diplomatlar, kendi ülkelerinin tarihini, hafızasını ve sosyolojisini en iyi bilen kişilerdir.
Diplomatların en önemli vazifesi, yurt dışında devletin çıkarlarını savunmaktır.
Diplomatların işleyişinde "sen menfaatim var, ben de sende menfaatim var" mantığı yer alır.
41:39Diplomatların Karşılaştığı Tehditler: Diplomatlar terör örgütlerine hedef olabilir, örneğin ASALA döneminde Türk diplomatları şehit olmuştur.
Diplomatlar, kendilerini iyi bilen ve geçmişini anlayan kişilerle karşılaşır.
Diplomatların işlerini yapabilmeleri için tarihçilerin de katkı sağlaması gerekir.
42:27Tarihçilerin Sorumluluğu: Diplomatlar işin inceliklerini bilmezse, tarihçiler de sorumludur çünkü doğru malzemeleri sağlamamışlardır.
2005'e kadar diplomatlara doğru dürüst malzeme verilmemiş, bu da üniversitelerin sorumluluğudur.
Yusuf Sarına ile Yusuf Halaçoğlu döneminde başbakanlık ve Türk Tarih Kurumu, dünya genelindeki arşivlere erişim sağlama çabalarına başlamıştır.
44:00Arşivlerin Önemi ve Açık Arşiv Politikası: 2005'ten sonra perspektif tamamen değişmiş, arşivler açılmış ve "buyurun, kendiniz emin olun" deme noktasına gelinmiştir.
Batı ülkelerinde arşivlerdeki belgelerin erişimi kısıtlı olabilir, ancak ilgili profesörlerin izniyle görülebilir.
Şimdi Türk arşivleri açık, diğer ülkelerin arşivlerini de açmaları istenirken, Türk arşivlerine "kendiniz bakın" deme noktasına gelinmiştir.
46:01Soykırım Tartışmaları ve İnsan Hakları: Tarihsel olarak Türkiye'nin sorunlu bir geçmişe sahip olmadığı bilinmektedir.
Dünyada birçok yerde soykırım olayları yaşanmasına rağmen, bunlara karşı genellikle ses çıkarılmamaktadır.
Bosna'da yaşanan olaylar gibi insanlık suçlarına karşı herkesin ses çıkarması gerektiği vurgulanmaktadır.
47:54Tarihimizle Yüzleşme: Batı'da ülkeler kendi tarihleriyle sert yüzleşirken, Türkiye'de kendimizle yüzleşecek hadiseler azdır.
Türkiye'de devletin geleneksel yapısı, han hanın etrafına aittir ve han öldüğünde oğulları arasında savaşırlar.
1913 Harbi, Osmanlı Devleti'ni tamamen yıkmaya yönelik bir süreç olarak değerlendirilmektedir.
49:50Çarlık Rusyası'nın Osmanlı'ya Yenilgisi ve Sonuçları: Çarlık Rusyası hem Doğu Anadolu'dan hem de Balkanlar üzerinden Osmanlı'ya ağır bir yenilgiye uğrattı ve İstanbul'a kadar ilerlediler.
İngiltere'nin bölgeyi tamamen Rusya'ya bırakmama arzusu, Berlin Antlaşması'nı oluşturdu ve Osmanlı başkenti kaybetmekten kurtuldu.
Bu olay, sonraki dönemlerdeki devletin endişelerinin ve travmalarının kökeniydi, özellikle Sultan Abdülhamit döneminde yaşanan kontrolcü süreç bu olaydan etkilenmişti.
50:42Ermeni Sorununun Uluslararası Boyutuna Taşınması: Berlin Antlaşması ile Ermeni sorunu uluslararası boyuta taşındı ve anlaşmanın maddesinde Osmanlı Devleti'nin Ermenileri, Kürtlerin ve Çerkezlerin saldırılarını korumayı taahhüt ettiği belirtilmiştir.
Bölgede zaten Müslüman-Hıristiyan anlaşmazlığı vardı, ancak bu yerel bir kavgadan çok daha büyük bir çatışmaya dönüştü.
Batılıların bu konuyla ilgilenmesi, Osmanlı Devleti'nin bölgede radikal adımlar atmaktan çekinmesine neden oldu, çünkü otoriteyi kaybetme endişesi vardı.
51:53Ermeni Silahlı Grupları ve Batılı Müdahalesi: Berlin Antlaşması'ndan sonra, 93 Harbi'nden sonra Ermeni silahlı grupları ortaya çıktı ve bölgede Ermeni isyan hareketleri başladı.
Ermeni komiteleri sadece Müslümanlara değil, kendilerinden olmayan Ermeni gruplarına da saldırı düzenledi.
Bu terör faaliyetleri, Müslümanların tepki vermesini sağlayarak Avrupa müdahalesini sağlamak amacıyla yapıldı.
53:17Ermeni Terör Faaliyetlerinin Yayılması: Silahlı hareketler bir anda yayıldı ve Doğu Anadolu'dan başlayarak İç Anadolu'ya ve İstanbul'a kadar ulaştı.
1890'larda İstanbul'da bile Ermenilerin terör faaliyeti yapabildikleri bir zemin oluştu ve Abdülhamid Han'a yönelik saldırılar gerçekleştirildi.
1905'te İstanbul'da Ermeni patriğine saldırı yapıldı ve ahali ile çatışmalar yaşandı.
54:17Batılı Müdahalesi ve Amerikan Rolü: 1895-1906 yılları arasında artan terör süreci meşrutiyet dönemine kadar geldi.
Osmanlı bir taraftan kendi ahalisini idare etmeye çalışırken, bir taraftan da Batılıların müdahalesini engellemeye yönelik adımlar atmak zorundaydı.
O dönemde Amerikalı misyonerlerin, konsolosların ve sefaretlerin bölgedeki faaliyetleri tartışılmaktaydı.
55:18Amerikan Eğitim Politikası ve Siyasi Amacı: Robert Koleji'nin kurucusunun yazışmalarında, Rumlar için devlet kurmak amacıyla eğitim verildiği belirtilmiştir.
Bu politika, bağımsız Bulgaristan ve Yunanistan'ın kuruluşunda da benzer şekilde uygulanmıştır.
Amerika, bölgedeki yerel ürünleri kendi ülkesine kolayca götürebilmek için ekonomik avantajlar sağlamış, aynı zamanda siyasi nüfuzunu da artırmıştır.
57:21Osmanlı'nın Durumu ve Ermeni Sorunu: 1890'ların sonunda devlet, okulların ruhsat verilmesine rağmen, bazı okulların müfredatına bile müdahale edemiyordu.
Osmanlı, Berlin Antlaşması'ndan sonra sadece Ermeni sorunuyla değil, birçok başka problemle de uğraşıyordu.
Devlet, bölgedeki güçlü unsurları (özellikle Müslüman olanlar) destekleyerek yerel idare kurmaya çalışıyordu, ancak bu da Kürt-Ermeni çatışmalarını artırdı.
59:23Eğitim ve Devlet Anlayışı: Serbestiyetçi ve özgürlükçü bir eğitim anlayışı sadece devletle değil, ahalinin de desteğiyle gerçekleşiyor.
Türkiye'de geçmişte konuşulmayan konular, özellikle Fransa'daki olaylarla birlikte gündeme geliyor.
Türk idarecilerin ve ahlakının geçmişte böyle konulara karşı olumlu bir tutum sergilediği vurgulanıyor.
1:01:03Osmanlı Dönemi Milliyetçilik Anlayışı: Osmanlı'nın kendi başkentinde bile terör problemleriyle karşılaştığı ve toprak kaybını önleyecek bir idare anlayışı geliştirdiği belirtiliyor.
Meşrutiyet döneminde (1911) kurulan "Türk Yurdu Derneği", bugünkü Türk Ocakları'nın temelini oluşturan bir cemiyet olup, kurucuları arasında Ermeniler de vardı.
Osmanlı'da "Türk" kavramı, milliyetçiliğe yönelik bir kurum teşkil ederken bile Osmanlı kimliği vurgulanıyordu.
1:02:20Gavur Kavramı ve Osmanlı Vatandaşlığı: 1830'larda Fransa'dan gelen Katolik misyonerlerin bağımsız kiliselerini kurduklarında, Ermeni Patriği onları "ecnebi gavurlar" olarak tanımladı.
Osmanlı'da Anadolu'daki Hıristiyanlar ve Müslümanlar "gavur" olarak görülmezken, Batı'dan gelenler "ecnebi gavur" olarak algılanıyordu.
Osmanlı'da Müslümanlar ve gayrimüslimler arasında bir vatandaşlık kavramı oluşmuştu, ancak aynı dönemde milliyetçilik ve etnik ayrışma süreci de başlamıştı.
1:03:55Soykırım Tezi ve Tarih Anlayışı: Soykırım tezi tartışmasında Türk tarafı olayın nedenlerini ve işleyişini anlatırken, diğer taraf sadece sonuçlar üzerinden konuşuyor.
Sadece nedenler veya sadece sonuçlar üzerinden konuşmanın farklı sonuçlara yol açabileceği belirtiliyor.
Ermeni diasporası siyasi bir güç haline gelmiş ve Amerika'nın tamamen desteğini almış durumda.
1:06:18Tehcir Süreci ve Türkiye'nin Yaklaşımı: 1915'te zorla iskan politikası uygulanmış ve yaklaşık 600 bin kişi iskan edilmiş.
1918'de geri dönüş için karar alınmış ve mal varlıkları koruma altına alınmış.
Türkiye 2015 yılında tehcirin 100. yılında patrikhanedeki anma törenine üst düzey temsilcileriyle katılmış ve bu konuda batılıların Türkiye'ye karşı gösterdiği katılığı göstermemiş.
1:09:15Türk-Ermeni İlişkileri ve Diaspora Etkisi: Konuşmacı, Türk ve Müslüman vatandaşların acılarını anlamanın önemini vurguluyor ve sokağa çıkma hareketlerinin karşılıklı acıları artırabileceğini belirtiyor.
Ermeni diasporasının ekonomik ve siyasi gücünü ağırlıklı olarak "soykırım" davasına odakladığını, Türkiye'de de buna karşı reflekslerin oluştuğunu ifade ediyor.
Türk diasporasının para kazanma amacıyla yaşadığı ülkelerde bulunurken, Ermeni diasporasının "milli vazife" olarak soykırımla ilgili faaliyet yapması gerektiğini düşündüğü belirtiliyor.
1:12:52Tarih ve Soykırım Tartışması: 24 Nisan 1915 teşhir kararnamesi ve 25 Nisan 1915'te Çanakkale'de İtilaf Devletleri çıkartma yapan bir savaşın 1915 yılının sonuna kadar sürdüğünü vurguluyor.
1948 soykırım sözleşmesine göre herhangi bir grubu sistemli olarak yok etme girişimine "soykırım" deniliyor ve bu bağlamda farklı yerlerde yaşanan soykırımlar da belirtiliyor.
Almanya'da yaşananlar gibi bir savaş olmadan bir halkı hedef haline getirip toplu olarak yok etme eylemleriyle 1948 sözleşmesi oluşturulmuş ve bu belgelenen bir soykırımdır.
1:15:16Türk Tarihinin Bütünlüğü: 2023 yıllık bir devlet tarihimiz var ve Mete Han'dan beri bu tarih bir bütün olarak bakılmalı.
Batı, Türk tarihini Osmanlı ve Türkiye olarak ayırmakta, bu ayrımı yaparak birbirimize düşman kılıyor.
Türkiye'nin bu konudaki vesayetlerini aştığını ve bu fırsatı iyi değerlendirmek gerektiğini vurguluyor.
1:17:4427 Mayıs Muhtırası: 27 Mayıs Muhtırası, Türkiye'nin kırılma noktası olarak tarif ediliyor ve ilk defa siyasi otoritenin eyalet muhtırayı tanımadığı bir olay olarak değerlendiriliyor.
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün eşinin başörtülü olması sebebiyle cumhurbaşkanlığı makamına geçemeyeceği yönünde bir muhtıraydı.
Muhtıra öncesinde mitingler ve hukukçuların başını çektiği yorumlar olmuş, mecliste "367" sayısıyla bir karar çıkmıştı.
1:19:25Türkiye'nin Devlet Geleneği: Türkiye büyük bir devlet kültüründen geliyor ve insanları yönetmeyi ve yönetilen coğrafyada mutlu olmayı öneren bir geleneğe sahip.
Türkiye Cumhuriyeti etnik bir unsur üzerine değil, devlet olma kültürüyle Türk olma ve devleti benimseme üzerine kurulmuştur.
Devlet kurmanın geleneğine sadık kalmak önemli olsa da, modern şartlara ve devlet felsefesine uyum sağlamak da gereklidir.
1:20:52Modern Devlet Anlayışı: Osmanlı'nın son iki yüzyılında türkleşmek, ırkçılık değil, İslamlaşmak ve muasırlaşmak anlamına geliyordu.
Atatürk, devleti kurduktan sonra askere "siz yerinizde olacaksınız" diyerek herkesin kendi işini yapmasını vurgulamıştır.
Türkiye Cumhuriyeti, herkesin eşit şartlarda milletin geleceğine faydalı işler yapabilmesi prensibiyle kurulmuştur.
1:22:16Demokrasi ve Hukuk Devleti: Türkiye'de meclis en üst seviyede idareci olarak yer almaktadır ve bir asker kendini meclisin yerine koyamaz.
Batı'daki modern hukuk ve demokrasi denilen devletler de Türkiye'nin geçtiği aşamadan geçmişlerdir.
Laiklik gibi terimler her devletin kendine özgü anlam kazanmıştır ve Türkiye Cumhuriyeti kendi yorumunu yapmıştır.
1:24:32Darbe ve Bölgücülük: Askerin çıkıp darbe yapması irtica, geriye dönüş demektir.
Darbe sadece irtica değil, aynı zamanda bölücülük de oluşturur ve milleti ikiye böler.
Darbe, terör faaliyeti gibi gönüllere kırılmayı sağlar ve herkesi ikna edemez.
1:26:42Türkiye'nin Olgunlaşması: 2016'da darbe girişimi sırasında millet sokağa döküldü ve artık kimse millet iradesinin üstünde kuvvet kullanamaz.
Türkiye 2016'da kendi iradesine ve idaresine sahip, olgunlaşmış bir millet olarak kendini göstermiştir.
Türkiye ilke olarak modern dünyadan vazgeçmeyeceğini göstermiştir ve bu olgunlaşma tarihi olarak demokrasi, devlet idaresi ve hukuk açısından değerlendirilmelidir.
1:29:17Türkiye'nin Tarihsel Süreci ve Askeri Müdahaleler: Konuşmacı, 1980 sonrası kuşağından olup, 28 Şubat ve sonrasında gelen 27 Nisan ile 15 Temmuz süreçlerini hatırlıyor.
Askeri yetkililerin 1990'larda teröre karşı büyük mücadeleler vermesine rağmen, bu mücadelelerin toplum nazarında zan altına bırakılan askeri arkadaşları olumsuz etkilemiş.
Askeri müdahaleler, toplumsal zemini dini gruplara bırakarak daha büyük felaketlere yol açmış, siyasette bu tür tehlikelere karşı daha dikkatli adımlar atılması gerektiği vurgulanıyor.
1:30:53Askeri Müdahalenin Değerlendirilmesi: Askeri vesayet, medeni vesayete benzetilerek anlatılmakta ve bu kavramın bilimsel olarak kitaplarla anlatılması gerektiği belirtiliyor.
1962 yılında Amerika'nın yayınladığı "National Security Action Memorando" (NSAM) 303, kontr-gerilla doktrini olarak adlandırılıyor.
27 Nisan emri, Soğuk Savaş sonrası eski usullerle yapılmaya çalışılan bir zemin olarak değerlendiriliyor.
1:31:5715 Temmuz'un Önemi ve Gelecek Beklentileri: 15 Temmuz 2016, Türkiye'nin bir dönüm noktası olarak görülüyor ve bundan sonra askeri darbe girişimlerinin daha iyi algılanacağı düşünülüyor.
Konuşmacı, Cumhurbaşkanı seçimlerinde askerin karar vermesinin yerinde olmadığını belirtiyor.
Program sonunda, Amerikan Başkanı'nın 1915 olaylarını soykırım olarak nitelendirmesi ve Türkiye'nin bu dönemleri geçip geçmediği sorusu ele alınıyor.

Türkiye, Ermeni Sorunu ve 1915 Olayları Üzerine Tarihsel Bir Tartışma

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir