Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir sunucu tarafından anlatılan tarih anlatımı formatında olup, Türkiye'deki önemli tarih öncesi yerleşim yerlerini tanıtmaktadır.
- Video, Türkiye'deki ilk yerleşim yerlerini kronolojik olarak incelemektedir. İlk bölümde Göbeklitepe'den başlayarak Çatalhöyük, Hacılar, Arslantepe gibi yerleşim yerleri ele alınırken, ikinci bölümde Samsun'daki İkiztepe Höyüğü, Çanakkale'deki Kumtepe, Denizli'deki Beyce Sultan Höyü, Erzurum'daki Sosyöyük ve Karaz gibi yerler tanıtılmaktadır.
- Her yerleşim yerinin konumu, tarihi, mimari özellikleri ve kültürel önemi detaylı şekilde anlatılmaktadır. Video, Türkiye'deki ilk yerleşim yerlerini tanıtan bir serinin bir parçası olup, bir sonraki videoda dünya genelindeki ilk yerleşim yerlerinin ele alınacağı belirtilmektedir.
- 00:06Türkiye'nin İlk Yerleşim Yerleri
- Bu video, Türkiye'de var olan ilk yerleşim yerlerini inceleyecek.
- 2009 senesi "Göbeklitepe Yılı" olarak kayıtlara geçti ve Atiye dizisi ile gündeme geldi.
- Göbeklitepe, 12.000 yıllık geçmişiyle tarihin sıfır noktası olarak nitelendirilen, 2011'de UNESCO Dünya Miras Geçici Listesine ve 1 Temmuz 2018'de Dünya Miras Listesine dahil edilen önemli bir yerdir.
- 01:32Hallan Çemi ve Çayönü
- Batman'ın Kozluk ilçesinde bulunan Hallan Çemi, 11.700-11.200 yıl öncesine dayanan Anadolu'daki bilinen en eski yerleşim yerlerinden biridir.
- Diyarbakır'ın kuzeyinde bulunan Çayönü, 12.000 yıl öncesinde ilk yerleşim görmüş ve bölgede 4.200'lü yıllara kadar yaşamıştır.
- Çayönü'nde 6.000 yıl boyunca farklı mimari tasarımlarda binalar bulunmuştur.
- 02:53Nevali Çori ve Aşıklı Höyük
- Şanlıurfa'nın Hilvanlı ilçesinde yer alan Nevali Çori, 10.000 yılına dayanmakta ve burada ilk defa insan figürleri heykellere işlenmiş olup, 1963 yılında kazılara başlanmış.
- Aşıklı Höyük, 9.000 yılında yerleşiklik görmüş ve 8.000 yılın sonuna kadar sürmüş, 8.200-7.500 arasında tarihlendirilmektedir.
- Aşıklı Höyük, Orta Anadolu'da şimdiye kadar keşfedilen en eski yerleşim yeridir ve Konya'nın Volkan'ın Kapadokya bölgesinde, Kırşehir il merkezinin 25 km doğusunda yer almaktadır.
- 04:12Norşintepe ve Yumuktepe
- Elazığ il merkezinin 25 km güneydoğusundaki Norşintepe Höyü, 1975 yılında Keban Barajı'nın tamamlanmasıyla sular altında kalmış, en eski tabakası 8.000 yıl öncesine dayanmaktadır.
- Mersin'de bulunan Yumuktepe Höyü, 7.500'lü yıllarda başlayan yerleşim 1.000 yılına kadar kesintisiz devam etmiştir.
- Yumuktepe'de 33 yerleşim katına sahip olduğu anlaşılmış, erken neolitik döneme ait binalar, obsidyen aletler ve seramik parçaları keşfedilmiştir.
- 05:39Çatalhöyük ve Hacılar
- Konya'nın Çumra ilçesinde yer alan Çatalhöyük, 1958 yılında keşfedilmiş, 7.400 yıllarına tarihlendirilmiş ve 2012 yılında UNESCO Dünya Miras Listesine dahil edilmiştir.
- Hacılar, Burdur'un 25 km güneybatısında yer alan, 7.000 yıllarına tarihlendirilen Batı Anadolu'nun bilinen en eski yerleşimidir.
- Hacılar'da tarım ve hayvanların ehlileştirilmesi gibi adımların izlenebildiği merkezlerden biridir ve taş aletlerin yanında bakır kullanımı da görülmüştür.
- 07:32Diğer Önemli Yerleşim Yerleri
- Konya'nın Beşililer ilçesinin 10 km kuzeybatısında bulunan Erbaba Höyü, 6.600-6.400 yıllarına dayanmakta ve yerleşmenin sonu yaklaşık 6.000 civarında görülmektedir.
- Niğde'nin Bor ilçesine bağlı Bahçeli beldesi yakınlarındaki Köşköyük, 6.000 yıllarına dayanmakta ve obsidyen ticaretinde önemli bir merkez konumundadır.
- Bursa ile Orhangazi ilçesi sınırlarındaki İlipınar Höyü'nde ilk yerleşimin yaklaşık 6.000'lü yıllara dayandığı keşfedilmiştir.
- 09:30Can Hasan ve Arslantepe
- Karaman şehir merkezinin 15 km kuzeydoğusunda bulunan Can Hasan Höyü, 5.500 ile 3.250 tarihleri arasında var olan yerleşim yeridir.
- Malatya'nın 7 km kuzeydoğusunda, Fırat Tırma'nın batı kıyısı yakınındaki Arslantepe Höyü, 5.000 yıllarından 11. yüzyıla kadar yerleşim görmüştür.
- Arslantepe Höyü, dünyanın en eski kral mezarı ve en eski kılıçları gibi çok sayıda tarihi objeye ev sahipliği yapıyor.
- 11:09Tilki Tepesi ve Diğer Yerleşim Yerleri
- Van ilinin 8 km güneyinde, Van Gölü'nün kıyısında yer alan Tilki Tepesi Höyü, 5.000 yılına işaret eden buluntularla bilinmektedir.
- Malatya'nın 25 km kuzeydoğusunda bulunan Değirmentepe Höyü, 5.000 yıllarına dayanan heykelcikler ve diğer buluntular sayesinde keşfedilmiştir.
- Keban Barajı gölü tarafından sular altında kalmadan önce Elazığ ilinin yaklaşık 20 km doğusunda bulunan Tülinte, 5.000 yıllarında başlayan ve Osmanlı dönemine kadar devam eden yerleşime sahiptir.
- 12:45Türkiye'deki Önemli Höyükler
- İkiztepe Höyüğü, Samsun ilinin Bafra ilçesinin 7 km kuzeybatısında, yaklaşık 400x200 metre çapında bir alan kaplamaktadır.
- Kumtepe, Çanakkale il merkezinin güneybatısında, Çanakkale Boğazı'nın 2,50 km, Ege Denizi'nin ise 2 km uzaklıkta yer almaktadır.
- Bece Sultan Höyü, Denizli ile Çivril ilçesi sınırları içerisinde yer almaktadır ve 1950'li yıllarda keşfedilmiştir.
- 14:02Bece Sultan ve Diğer Höyükler
- Bece Sultan'da dört farklı kültür katmanı bulunmuş olup, en alt katman MÖ 4500-3210 Kalkolitik Çağ'a dayanmaktadır.
- Sos Höyük, Erzurum'un Pasinler ilçesinin 13 km batısında yer almakta ve MÖ 4000 yıllarına dayanmaktadır.
- Büyüktepe Höyük, Karadeniz Bölgesi'nde Bayburt ile Demirözü ilçesi sınırları içerisinde yer almaktadır.
- 15:28Karaz ve Limantepe
- Karaz, Erzurum il merkezinin 15 km kuzeybatısında, İlıca ilçesi sınırları içerisinde yer almakta ve MÖ 3000'li yıllara tarihlendirilmektedir.
- Limantepe, İzmir'in Uğurlu ilçesi sınırları içerisinde, kasabanın deniz kıyısındaki İskele Mahallesi'nde yer almaktadır.
- Limantepe, Ege Bölgesi'nde bulunan en eski yapay olma özelliğine sahiptir ve MÖ 600 yılda kullanılan bir liman keşfedilmiştir.