Buradasın
Türkiye'de Siyasi Partiler ve Seçmen Davranışları Üzerine Bir Söyleşi
youtube.com/watch?v=bZxkXOmmVPcYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir söyleşi formatında olup, konuşmacı siyaset bilimci olarak Türkiye'deki siyasi partilerin durumu ve seçmen davranışları hakkında bilgi vermektedir. Söyleşide İzmir örneği üzerinden siyasi partilerin performansı ve seçmen davranışları incelenmektedir.
- Söyleşide, 1990'lardan sonra Batı demokrasilerinde görülen partilerin işlev kaybı ve Türkiye'de de benzer bir durumun yaşandığı anlatılmaktadır. Konuşmacı, Türkiye'deki siyasi partilerin temsil ve meşruiyet kriziyle karşı karşıya kaldığını, seçmenlerin parti değiştirmelerindeki yüksek oranları ve bağımsız adayların parlamento içindeki durumunu açıklamaktadır. Ayrıca İzmir örneği üzerinden, kıyı mahallelerinde politik refleks, merkezden içe doğru kültürel ve ekonomik faktörlerin oy verme davranışını nasıl etkilediği detaylı olarak incelenmektedir.
- 00:01Siyasi Partilerin İşlev Kaybı ve Seçmen Davranışları
- 1990'lardan sonra Batı demokrasilerinde belirginleşen "partiler çöküyor mu" tezi, Türkiye'de 1990'larda temsil ve meşruiyet kriziyle karşı karşıya kalmıştır.
- Türkiye'de 1987'den 2002 genel seçimlerine kadar seçmenlerin parti değiştirmelerindeki yüksek oranlar (%22-23) bu krizin en temel göstergesidir.
- İzmir örneğinde 18 Nisan 1999 ile 3 Kasım 2002 seçimleri arasında parti değiştiren seçmen oranı %52'dir, yani 100 seçmenden 31 tanesi parti değiştirmiştir.
- 01:36Siyasi Partilerin İşlev Kaybının Nedenleri
- Bu durum büyük ölçüde 1980 öncesinde Türkiye siyasetinde egemen olan dava siyasetinin kayba uğramasıyla ilgilidir.
- 1980 öncesinde seçmenle parti arasında kurulan aidiyet ilişkisi ideoloji eksenine, politik patronaj, kliantalizm ve popülizm üzerine kurulmuştu.
- 1990'lardan sonra küreselleşme dalgası ve uluslararası aktörlerin ekonomi politikalarının belirleyici olması nedeniyle seçmenin partilerle kurduğu aidiyet bağı çökmeye başlamıştır.
- 02:42Bağımsız Adaylar ve Parlamento Durumu
- Olağan bir parlamenter demokraside parlamentoya çok sayıda bağımsız adayın girmesi mümkündür.
- Türkiye'deki parlamentonun iç hukukunda parlamenter süreç bağımsız adayların işlev sahibi olmasını engelliyor.
- Türkiye'de herhangi bir siyasi parti etiketi yoksa kendinizde işlev icra etmeniz parlamento içinde mümkün değildir.
- 03:48Türk Seçmeninin Refleksleri
- Türk seçmeninin iki temel refleksi vardır: politik refleks ve ekonomik refleks.
- Politik refleks olarak şiddetli bir milliyetçilik ekseninde üretilen politika, vatanseverlikle milliyetçiliği baş tacı eden seçmen için çok önemli bir faktördür.
- Türkiye'de en fazla kemikleşmiş seçmene sahip olan partiler Cumhuriyet Halk Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi ve DTP çizgisidir.
- 05:49İzmir'deki Seçmen Davranışları
- Türkiye'de Sabancı Üniversitesi'nden Çarkoğlu'nun yaptığı seçmen profili, Türkiye'yi İstanbul-Bursa-Balıkesir-İzmir-Antalya hattı, Kars-Gaziantep'e yönelen kısım ve İç Anadolu olmak üzere üç bölgeye ayırır.
- İzmir'de rasyonel seçmen davranışında ekonomik yaklaşımın ağır bastığı görülür, bu da 18 Nisan 1999'dan 3 Kasım 2002'ye 100 seçmenden 54 seçmenin parti değiştirmesiyle gösterilir.
- İzmir'de kıyı mahallelerde politik refleksle, cumhuriyetçivik ideolojisinin egemen olduğu bir refleksle seçmen var olan düzeni koruma üzerinden oy kullanırken, kentin merkezinden içeriye doğru geçildikçe kültürel ve ekonomik faktörler belirleyici olmaktadır.
- 09:36Kırsal Seçmen ve Popülizm
- İzmir'in 2,5 milyon toplam kayıtlı seçmeni içinde kırsal seçmen oranı 5'e 1'dir.
- Kırsal kesimde yürütülecek popülizm üzerinden politikalar İzmir seçmeniyle pek mesaj vermiyor.
- Popülizm ancak ekonomik çıkar ilişkisine dayalı bir alışveriş üzerinden başarılı olabiliyor İzmir'de.