Buradasın
Türkiye'de Seçim Türleri ve Meclis Oylama Usulleri Eğitim Videosu
youtube.com/watch?v=jAZI5W2tHE4Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, İsem Yayıncılık için hazırlanmış bir eğitim dersi formatında olup, bir eğitmen tarafından Türkiye'deki seçim sistemi ve meclis oylama usulleri hakkında bilgi verilmektedir.
- Video, Türkiye'deki seçim türlerini detaylı şekilde ele alıyor. İlk bölümde genel seçimler, erken seçimler, yerel seçimler ve ara seçimler anlatılırken, ikinci bölümde meclisin üç farklı oylama usulü (işaretli, açık ve gizli oylama) açıklanıyor. Her seçim türünün özellikleri, tarihleri ve kuralları adım adım açıklanıyor.
- Video, bir ders serisinin parçası olup, bir sonraki videoda yürütme sistemi, cumhurbaşkanlığı ve yargı konularının ele alınacağı belirtiliyor. Ayrıca ara seçim yapma ihtimali, temsilsiz il kavramı ve Yüksek Seçim Kurulu'nun görevleri gibi konular da videoda yer alıyor.
- 00:06Seçim Türleri ve Oylama Usulleri
- Vatandaşlık videolarında yasama konusu tamamlanacak ve yürütme, yargı final konularına geçilecek.
- Türkiye'de yapılan seçimler genel seçimler, yerel seçimler, erken seçimler ve ara seçimler olmak üzere dört ana kategoriye ayrılır.
- Oylama usulleri işaretli oylama, açık oylama ve gizli oylama şeklinde üç farklı şekilde uygulanır.
- 00:55Genel Seçimler
- Genel seçimler, milletvekilliği seçimi olarak beş yılda bir yapılan seçimlerdir (2017 düzenleme ile dört yıldan beş yıla çıkarılmıştır).
- Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin görev süresi ile Cumhurbaşkanlığı'nın görev süresi eşitlenmiştir.
- Genel seçimlerde saat 9'da oy verme süreci başlar, saat 5'te biter ve il seçim kurulları tutanak hazırlar.
- 02:53Yüksek Seçim Kurulu
- Yüksek Seçim Kurulu, 1950'de bir kanunla kurulmuş, yedi asıl ve dört yedek üyeden oluşan bir kurul olup kararları kesin hükümdür.
- Yüksek Seçim Kurulu yargısal bir organdır ancak mahkeme değeri taşımaz çünkü mahkeme değil, kuruldur.
- Yüksek Seçim Kurulu'nun kararları hiçbir yere başvurulamaz.
- 03:56Erken Seçimler
- Erken seçim, seçimlerin periyodundan önce yapılması hadisesidir ve bir parlamento kararıdır.
- Parlamento kararları denetlenemez olduğu için, erken seçim kararı basit çoğunlukla (200'le toplanıp 151'le) alınabilir.
- 05:14Yerel Seçimler
- Yerel seçimler, mahalli idareler seçimleri olarak belediye seçimleri, muhtarlık seçimleri ve il özel idarelerinin seçimidir.
- Yerel seçimler dört ya da beş yılda bir yapılır ve 2017'ye kadar dört yılda bir yapılmıştı.
- Adaptasyon kuralı kaldırılmıştır, bu nedenle genel seçimlerle yerel seçimler arasında bir yıl ve daha kısa süre varsa bile seçim tarihleri birleştirilebilir.
- 07:33Ara Seçimler
- Ara seçim, milletvekilliklerinden herhangi bir sebeple (ölüm, istifa, düşürülme) boşalma olursa onların yerine yapılacak seçimdir.
- Genel seçimlerden otuz ay (iki buçuk yıl) geçmedikçe ara seçim yapılamaz, ancak boşalan üyeliklerin oranı meclis üye tam sayısının yüzde beşini bulduysa istisna olarak ara seçim yapılabilir.
- Ara seçim sadece boşalan üyeliklerin olduğu yerlerde yapılır, ülke çapında bir seçim değildir.
- 10:47Ara Seçim İhtimali
- Türkiye'nin tarihinde beş anayasası vardır: Kanuni Esasi (1876), 1921, 1924, 1961 ve 1982).
- Tüm anayasalarda ortak olan cümle, milletvekillerinin kendilerini seçenleri değil, bütün ülkeyi temsil etmeleridir.
- Bir il temsilsiz kalırsa, anayasa bu durumu kabul etmez ve son bir yıl içinde ara seçim yapılır.
- 13:46Oylama Türleri
- Türkiye'de meclisin üç tane oylama usulü vardır: acil durumlarda kullanılan işaretli oylama, açık oylama ve gizli oylama.
- İşaretli oylama, el kaldırma usulüdür ve meclisin hızlı karar alma noktasında istediği bir oylama usulüdür.
- Açık oylama, oy kullananın hangi yönde oy kullandığını gösteren bir yapıdır ve sözlü, yazılı veya elektronik olarak yapılabilir.
- 17:20Gizli Oylama
- Gizli oylama, özel durumlarda kullanılan bir oylama usulüdür ve normal milletvekili seçimindeki oy kullanma gibidir.
- Gizli oylamada beyaz (evet), kırmızı (hayır) ve yeşil (çekimser) renkli pusulalar kullanılır, ancak bazı özel oylamalarda (ülke güvenliği ile ilgili) yeşil renk çıkarılır.
- Anayasa değişikliklerinde, meclis başkanlığı seçiminde, anayasa mahkemesi ve diğer yargısal kurum üye seçiminde, meclis soruşturması ve bakanları yüce divan'a gönderme durumlarında gizli oylama yapılır.