Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan günümüze kadar il ve ilçe statüsündeki değişimleri anlatan bir bilgilendirme içeriğidir.
- Video, Türkiye'nin 1923'te 71 il ile kurulduğunu ve yıllar içinde siyasi ve iktisadi sebeplerle bazı ilçelerin il, bazı illerin ise ilçe haline dönüştürüldüğünü kronolojik olarak anlatmaktadır. Özellikle Kırşehir ve Adıyaman gibi illerin siyasi sebeplerle ilçe yapılıp sonra tekrar il haline getirilmesi gibi ilginç olaylar detaylı olarak açıklanmaktadır. Video, 2017 itibariyle Türkiye'nin 81 ili olduğunu belirterek sona ermektedir.
- 00:08Türkiye'de İl ve İlçe Yapımlarının Tarihi
- Türkiye Cumhuriyeti kurulduğunda 71 il bulunuyordu.
- Zamanla siyasi ve iktisadi sebeplerle bazı ilçeler il haline getirilirken, bazı iller ise ilçe haline dönüştürülmüştür.
- İlçe yapılan eski illerin milletvekilleri, hükümetin politikalarına karşı muhalefet ettikleri için cezalandırılmış veya muhalif saflara katılmıştır.
- 00:411920'lerde İl ve İlçe Yapımları
- 1924'te Artvin, Kars ve Ardahan genelge ile il yapılmıştır.
- 1926'da il sayısı 74'ten 63'e düşmüş, Üsküdar, Beyoğlu, Çatalca, Gelibolu, Ardahan, Muş, Dersim, Siverek, Ergani ve Kozan ilçe haline getirilmiştir.
- 1927'de Ağrı isyanları sonrası Doğubeyazıt ili ilçe yapılmış ve Karaköse kazası günümüzdeki Ağrı iline bağlanmıştır.
- 01:221930'lar ve 1940'lardaki Yapımlar
- 1929'da Bitlis ilçe, Muş ilçesi ise il haline getirilmiştir.
- 1933'te Aksaray, Osmaniye, Artvin, Şebinkarahisar, Hakkari ilçe olmuş, Mersin ve Silifke illeri birleştirilerek İçel ili kurulmuştur.
- 1936'da Artvin, Dersim ve Hakkari'ye tekrar il statüsü verilirken, Dersim'in adı Tunceli olarak değiştirilmiştir.
- 02:071950'lerde İl ve İlçe Yapımları
- 1953'te Uşak il yapılmış, Kırşehir ise ilçe haline getirilmiştir.
- 1954'te Kırşehir'in ilçe yapılması, muhalefet lideri Osman Bölükbaşı'nın tekrar milletvekili seçilmesi nedeniyledir.
- Kırşehrilerin tepkisi karşısında 1 Temmuz 1957'de Adnan Menderes hükümeti tarafından tekrar il haline getirilmiştir.
- 03:311960'lar ve Sonrası Yapımlar
- 1964'te Adıyaman, Sakarya ve Nevşehir illeri kurulmuştur.
- 1989'da Bayburt, Karaman ve Kırıkkale'ye il statüsü verilmiştir.
- 1990'da Batman ve Şırnak, 1991'de Bartın, 1992'de Ardahan ve İğdır, 1995'te Yalova, Karabük ve Kilis illeri doğmuştur.
- 04:05Son Yapımlar
- 1996'da Osmaniye'ye tekrar il yapılmıştır.
- 1999'da Düzce'nin il olması sonrası 2017 itibariyle Türkiye'nin 81 ili bulunmaktadır.