Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün Yeşil Radyo programında sunucu Elif Müdrike Koç ve Dr. Levent Yalçın arasında geçen bir röportajdır. Programda ayrıca teknik yönetmen Emel Eroğlu da yer almaktadır.
- Video, Türkiye'nin iklim değişikliği konusundaki yasal çerçevesi ve çevre politikalarını ele almaktadır. Türkiye'nin Kyoto Protokolü'ne katılım süreci, anayasada ve kanunlarda iklim değişikliği kavramının yer aldığı, çevre kanununun tarihsel gelişimi ve önemli çevre yasaları (çevre etki değerlendirme raporu, kıyı kanunu, mera kanunu, milli parklar kanunu) detaylı olarak incelenmektedir.
- Programda ayrıca mühendislik yapılarında bilimsel yaklaşımın önemi, kıyı doldurma çalışmaları ve bunların doğal afetlere neden olduğu örneklerle açıklanmaktadır. Dr. Yalçın, disiplinler arası bir yaklaşımın iklim değişikliği konusundaki önemini vurgulamakta ve programın sonunda önümüzdeki hafta yönetmelikler ve tebliğler gibi alt mevzuata değinileceği duyurulmaktadır.
- 00:13Programın Tanıtımı
- Meteorolojinin sesi radyosunda Yeşil Radyo programında Elif Müdrike Koç ve Dr. Levent Yalçın, enerji ve iklim değişikliği konularını ele alıyor.
- Programda küresel ısınma ve iklim değişikliği konuları ele alınıyor ve hazırlıklı olmak için çaba gösteriliyor.
- Geçtiğimiz haftalarda iklim değişikliğinin çeşitli konularından bahsedilmiş, bu hafta da devam edilecek.
- 01:14Programın Yöntemi
- Programda önce tarihi sürece bakılıyor, sonra teknik açıklaması yapılıyor, uluslararası camiada neler yapıldığı inceleniyor ve en son Türkiye'deki tepkiler sorgulanıyor.
- Geçtiğimiz hafta güneş enerjisine yatırım yapacaklar için Haziran ayında lisanslama konusu ele alınmış ve Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün tebliğinde yapılan değişiklikler tartışılmış.
- Geçtiğimiz hafta İğdır Meteoroloji Müdürlüğü önderliğinde ve Serhat Kalkınma Ajansı'nın desteğiyle güneşten elektrik elde etme üzerine bir proje gerçekleştirilmiş.
- 02:47Türkiye'nin İklim Değişikliği Konusundaki Durumu
- Türkiye'nin iklim değişikliği konusunda uluslararası verdiği sözler ve vermediği sözler ele alınmış.
- Türkiye'nin kanuni olarak neler yaptığı, uluslararası sözleşmelerin kanunların üzerinde hiyerarşik olarak uyumu sağlayabilmek adına neler yapıldığı incelenecek.
- 2013 Nisan itibarıyla Türkiye'nin iklim değişikliği konusundaki durumunun bir fotoğrafı çekilecek.
- 03:44Kyoto Protokolü ve Türkiye'nin Yaklaşımı
- Önceki programda direnç gösterilen Kyoto Protokolü'nden bahsedilmiş ve Türkiye'nin bu protokolde düştüğü yanlışlar ve hatalar ele alınmış.
- 2012 yılında Türkiye, Kyoto Protokolüne çok fazla yükümlülük altına girmeden imza koyarak uluslararası mecrada kendini göstermiş.
- İklim değişikliği meseleleri çok fazla gündeme gelmesine rağmen Türkiye'nin yasal mevzuatında "iklim değişikliği" tabiri sadece iki kanunda geçiyor.
- 05:32Türkiye'nin İklim Değişikliği Kanunları
- Türkiye'de iklim değişikliği tabirini içeren iki kanun var: 2003 yılında çıkan Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Sözleşmesi'ne üye olma kanunu ve 2009 yılında yürürlüğe giren Kyoto Protokolüne katılmaya dair kanun.
- Uluslararası sözleşmeler kanunların üzerinde olduğu için Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde bağlayıcılığı söz konusu ve kanunlar bu yetkiyi alabilmek için çıkarılıyor.
- İklim değişikliği tabirinin kanunlarda sık geçmesi, bu konuda kurum ve kuruluşların yapılanma cesareti veriyor ve bütçe ayrılmasına, eleman tahsisine olanak tanıyor.
- 08:00Anayasa ve Çevre Kanunu
- Türkiye Cumhuriyeti'nin 1982 tarihli anayasasında iklim değişikliğine dair herhangi bir ibare bulunmuyor.
- 1983 tarihli 2872 sayılı Çevre Kanunu, kalkınma öncelikli bir kanundur ve çevreyi koruyup kollamaktan ziyade kalkınmayı ön planda tutuyor.
- Çevre Kanunu 1986, 1987, 1988, 2000, 2001 ve 2006 yılında bazı değişikliklere uğramış.
- 10:40Çevre Kanunlarının Gelişimi
- 2000'li yıllardan sonraki çevre değişiklikleri daha makul seviyelere gelmiş, uluslararası sözler ve ulusal bilinç oluşması nedeniyle 2006 senesinde son halini almıştır.
- Çevre politikaları kalkınma öncelikli değil, çevrenin korunması odaklı hale gelmiş ve iklim değişikliği bu politikaların içinde yer almıştır.
- Çevre Kanunu'na Çevre Etki Değerlendirme Raporu (ÇED) uygulamasını öngören bir madde eklendi, ancak bu maddenin uygulanması beş ay yerine on seneyi bulmuştur.
- 12:19ÇED Uygulamasının Önemi
- İşleyişe sahip bir ÇED uygulaması, çevreyi korumak adına birçok yatırıma engel olabilecek durumdadır.
- Yargı, kanunlara ve uygulanmasına bakarak, ÇED'e aykırı görülen faaliyetleri yürütmeyi durdurma veya tamamen iptal etme yetkisine sahiptir.
- 12:37Kıyı Kanunu ve Çevresel Sorunlar
- 3621 sayılı Kıyı Kanunu'nda kamu yararını gerektirdiği hallerde deniz, göl ve akarsularda doldurma ve kurutma çalışmaları yapılabileceğine dair bir ibare bulunmaktadır.
- Gölcük depreminde Değirmendere'nin çökmesi ve Karadeniz Otoyolu'nun kıyı şeridinde yapılması gibi örnekler, denizlerin doldurulması ve suni kıyı şeritlerinin doğal rüzgarlara karşı dayanıklı olmadığını göstermektedir.
- Bilime, mühendisliğe ve sayılara güvenmek can kaybına neden olabilir, insan odaklı bir yaklaşım aynı zamanda çevreci bir yaklaşım olarak görülmektedir.
- 14:24Mühendislik ve Çevre Bağlantısı
- Çevre evrensel bir kümedir ve insanoglu bu kümenin bir parçasıdır; iklim, atmosfer, fauna ve flora gibi unsurların dengesizliği birbirine yansıyacaktır.
- Mühendislik hesaplarında emniyet paylı tedbirler alınır, ancak ekonomik nedenlerle daha ucuza kaçıldığı için bu hesaplar göz ardı edilir.
- Mühendislik çalışmalarında ekonomik boyut vardır ve genellikle uygulayıcılar bu hesapları bilmedikleri için değil, ekonomik olarak daha ucuza kaçtıkları için göz ardı ederler.
- 20:20Program Tanıtımı ve İletişim Bilgileri
- Meteorolojinin sesi radyosunda Yeşil Radyo programında iklim değişikliği konusu ele alınıyor.
- Programda Dr. Levent Yalçın ile birlikte iklim değişikliği, sürdürülebilir enerji ve meteorolojik konularla ilgili öneriler, sorular ve eleştiriler alınıyor.
- Dinleyiciler 312 325 25 numaralı telefondan veya dr.yaldinlevent@gmail.com e-posta adresinden programla iletişime geçebilirler.
- 21:32Mera Kanunu ve Eleştirileri
- Mera Kanunu, 4342 sayılı olarak 2004, 2005 ve 2008 yıllarında güncellenmiş olup, iklim değişikliği sonucunda verimsizleşen arazilerin kazandırılmasına yönelik çıkarılmıştır.
- Mera Kanunu'nun güncellemelerinden birinde, uygun görülürse mera arazilerinin farklı amaçlarla kullanılabilirliği belirtilmiş, bu da kırmızı et ithalatı gibi tartışmalara yol açmıştır.
- Mera arazisi olarak tahsis edilmiş alanların farklı amaçlarla kullanılmasının önüne geçmesi gereken Mera Kanunu, bu tür hatalara yol açabilecek kapılar açmaktadır.
- 23:16Milli Parklar Kanunu ve Kanunların Önemi
- Milli Parklar Kanunu, 2873 sayılı olarak 2008 yılında çıkarılmış olup, sayı numarası küçük olan kanunların daha yaşlı olduğu belirtilmiştir.
- Konuşmacı, 6 ay kadar petrol yayılımını modellediği bir şirkette çalışmış ve kıyı tesislerine taşıma esnasında petrol yayılımını modelleyerek risk analizi yapmış ve acil müdahale planları hazırlamıştır.
- Kanunlar sadece bir disipline ait değil, disiplinler arası multidisipliner bir süreçtir; meteoroloji, enerji gibi farklı disiplinler arasında bağlantılar vardır.
- 26:08Kanunların Sistemsel Algılanması
- Dünyayı ve atmosferi hep bir arada algılayıp, sistem olarak hareket etmek daha mantıklı ve faydalıdır.
- Sadece bir disiplinle ilgilenenler bile, iklim değişikliği ile ilgili çerçeve sözleşmesine hakim olmak veya uluslararası sözleşmelere muhatap olmak zorunda kalabilir.
- Anayasada iklim değişikliği ve çevre kaygıları çok kısa yer aldığı için, önümüzdeki dönemde hazırlığı yapılan anayasada bu konulara daha fazla yer verilmesi beklenmektedir.