Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Emrah Hafız Karaca tarafından sunulan bir idari hukuk dersidir. Hoca, hasta olmasına rağmen dersine devam etmektedir.
- Video, Türkiye'deki idari teşkilatı ve yerel yönetimleri kapsamlı şekilde ele almaktadır. İlk bölümde cumhurbaşkanlığı teşkilatı, cumhurbaşkanı yardımcıları ve bağlı kurumlar anlatılırken, ikinci bölümde il ve ilçe yönetimi, vali ve kaymakamların görev ve yetkileri açıklanmaktadır. Son bölümde ise belediye ve köy kurma kuralları, nüfus sınırları ve Türkiye'deki yerel yönetim yapısı detaylandırılmaktadır.
- Eğitmen, bu konuların sınavlarda sıkça sorulduğunu ve özellikle vali ve kaymakamın atanması, ilişki kurulması ve kaldırılması gibi konuların önemli olduğunu vurgulamaktadır. Ayrıca Türkiye'de 81 il, 30 büyükşehir belediyesi, 51 il özel idaresi ve 87 seçim bölgesi olduğu bilgisi de paylaşılmaktadır.
- 00:59Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı
- Cumhurbaşkanlığı teşkilatı çok geniş bir yapıya sahip olup, önceden başbakanlığa ait kurumlar yeni düzenlemelerle buraya kaydırılmıştır.
- Cumhurbaşkanlığı teşkilatının en tepesinde cumhurbaşkanı bulunur ve hem en üst hiyerarşik amir hem yürütmenin başı hem de başkomutan olarak görev yapar.
- Cumhurbaşkanı'nın altında bir veya birden fazla cumhurbaşkanı yardımcısı bulunur ve cumhurbaşkanı hastalanır, ölür veya istifa ederse, cumhurbaşkanı yardımcılarından biri vekalet eder.
- 02:18Cumhurbaşkanlığı Teşkilatının Yapısı
- Cumhurbaşkanlığı teşkilatı içerisinde yazışmaları yapan özel kalem müdürlükleri ve Cumhurbaşkanı İdari İşler Başkanlığı bulunur.
- Cumhurbaşkanı İdari İşler Başkanlığı, 82. Anayasaya gelen Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği'nin 2017'de değiştirilmiş halidir ve memurlukta en yüksek hiyerarşik amirdir.
- Cumhurbaşkanı'na ait ofisler arasında finans ofisi, insan kaynakları ofisi, dijital ofisi, dönüşüm ofisi ve yatırım ofisi bulunur ve bu ofisler kamu tüzel kişiliği, ayrı bütçe ve özerk yapıya sahiptir.
- 04:54Cumhurbaşkanına Bağlı Kuruluşlar
- Cumhurbaşkanına bağlı kuruluşlar arasında Diyanet İşleri Başkanlığı, İletişim Başkanlığı, MGK Genel Sekreteri, MIT Başkanlığı, Milli Saray İdaresi, Savunma Sanayi Başkanlığı, Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Türkiye Varlık Fonu, Devlet Arşivler Başkanlığı ve Devlet Denetleme Kurulu bulunur.
- Bu kuruluşlar arasında hiyerarşi ilişkisi vardır ve aralarında idari vesayet yoktur.
- Savunma Sanayi Başkanlığı, cumhurbaşkanlığına bağlı olmasına rağmen kamu tüzel kişiliği, ayrı bütçe ve özerk yapıya sahiptir.
- 07:33Bakanlar ve Diğer Atamalar
- Cumhurbaşkanına bağlı 17 bakanlık bulunmaktadır ve cumhurbaşkanı istediği bakanlığı kurup kaldırabilir, bakanları görevden alıp göreve getirebilir.
- Cumhurbaşkanı genelkurmay bakanı, vali, kaymakam, büyükelçi, rektör, YÖK üyeleri, DDK üyeleri ve başkanı, MGK Genel Sekreteri gibi üst kademe yöneticileri atar.
- Sayıştay başkanı, RTÜK üyeleri ve kamu baş denetçisi gibi kurumlar meclis tarafından seçilir.
- 11:11İl ve İlçe Yönetimi
- İllerin kurulması, kaldırılması, ad ve merkezinin belirlenmesi kanunla yapılır.
- İlçelerin kurulması, kaldırılması, ad ve merkezinin belirlenmesi de kanunla yapılır.
- İlin başında hiyerarşik amir vali, ilçenin başında kaymakam bulunur.
- 11:43Vali'nin Özellikleri ve Yetkileri
- İlde vali hem devletin hem cumhurbaşkanının temsilcisidir.
- Vali istisna devlet memuru olup, üniversite mezunu olmak şartıyla hiçbir sınava tabi olmadan cumhurbaşkanı kararıyla atanır.
- Vali bakanlıkların temsilcisi olup, bakanlıklarca verilen emir ve talimatları yerine getirmek zorundadır.
- 13:14Vali'nin Yetki Genişliği
- Vali genel emir çıkartabilir ve acil hallerde bakanlıkların yetkilerini kullanabilir.
- Vali komşu sınır makamları ve yabancı ülke konsolosluklarıyla irtibata geçebilir.
- Vali idari vesayet amiri olarak denetleme yapabilir ve ildeki kolluk karar tedbirleri alabilir.
- 14:49Vali'nin Kolluk Gücü Yetkisi
- Vali kolluk güçleri yetersiz kalırsa TSK'dan yardım isteyebilir ve TSK yardım etmek zorundadır.
- Sivas Madımak olayında vali kolluk güçlerinin yetersiz kaldığını belirterek TSK'dan yardım istemiş ve TSK yardım etmiştir.
- Vali devlet memurları üzerinde kamusal hizmetleri denetleyebilir ve sağlık hizmetlerini gider denetleyebilir.
- 17:07Kaymakam'ın Özellikleri ve Yetkileri
- İlçenin en üst hiyerarşik amiri kaymakamdır ve sadece cumhurbaşkanının temsilcisidir.
- Kaymakam klasik güvenceli bir devlet memuru olup, iktisadi, idari bilimler, hukuk veya kamu yönetimi mezunu olmak şartıyla ÖSYM sınavından yeterli puan alarak atanır.
- Kaymakam cumhurbaşkanı kararı ile atanır ve ilçede bütün yazışmaları cumhurbaşkanı adına yapar.
- 19:34Kaymakam ve Vali Arasındaki Farklar
- Kaymakam ilçede ayaklanma bastıramazsa valiye iletecek isteği ve vali kaymakam adına TSK'dan yardım ister.
- Vali yetki genişliği ilkesine sahipken, kaymakam yetki genişliği ilkesine sahip değildir.
- Vali genel emir çıkartabilir ve komşu sınır makamlarıyla irtibata geçebilirken, kaymakam bunları yapamaz.
- 21:16Belediye ve Köy Kurma Kuralları
- İl ve ilçe belediyeleri nüfusa bakılmaksızın kurulmalıdır.
- Normal standart bir belediye kurmak için nüfusun 5 bin ve üzeri olması gerekir.
- Normal belediye cumhurbaşkanı kararı ile kurulurken, büyükşehir belediyesi kanunla kurulur ve nüfusu 750 bin ve üzeri olmalıdır.
- 22:55Köylerin Durumu
- Köyler her yerde kaldırılmamıştır, sadece büyükşehir belediyelerinde kaldırılmıştır.
- Köyün kurulması İçişleri Bakanlığı'nın idari kararı ile olur.
- Bir yerin köye dönüştürülebilmesi için nüfusun 2 bin'in altına inmiş olması gerekir.
- 24:15Türkiye'nin İdari Yapısı
- Türkiye'de 81 il vardır ve en son il olan Düzce'dir.
- Türkiye'de 30 büyükşehir belediyesi vardır.
- Türkiye'de 51 il özel idaresi ve 87 seçim bölgesi bulunmaktadır.