Buradasın
Türkiye'de Ceviz Yetiştiriciliği Hakkında Bilgilendirici Program
youtube.com/watch?v=Kc-TVKyjhDAYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Tarımın Nabzı" adlı televizyon programında sunucu, Doçent Doktor Mehmet Sütyemez (Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Ziraat Fakültesi öğretim üyesi) ve diğer konuklar ceviz yetiştiriciliği hakkında bilgi paylaşmaktadır.
- Program, Türkiye'nin ceviz yetiştiriciliğindeki durumu, ceviz yetiştiriciliğinin üç temel faktörü (ekolojik, ekonomik ve kültürel) ve doğru ceviz çeşit seçiminin önemi üzerine odaklanmaktadır. Türkiye'nin ceviz üretiminin 1970'lerden günümüze kadar olan gelişimi, farklı iklim şartlarına uygun ceviz çeşitleri ve bunların özellikleri detaylı olarak ele alınmaktadır.
- Programda ayrıca ceviz yetiştiriciliğinin uzun soluklu bir yatırım olduğu vurgulanmakta, toprak yapısı, pH seviyesi gibi ekolojik faktörler, ekonomik faktörler ve Türkiye'nin ceviz pazarındaki konumu tartışılmaktadır. Türkiye'de tescil edilen 26 ceviz çeşidi hakkında bilgi verilmekte ve farklı bölgelerde hangi ceviz çeşitlerinin daha uygun olduğu açıklanmaktadır.
- Ceviz Yetiştiriciliği ve Türkiye'nin Durumu
- Türkiye cevizin gen merkezlerinden ve anayurtlarından biri olmasına rağmen, son yıllarda özellikle 2000'lerden sonra ithalatçı konumuna geçmiştir.
- Ceviz hem gıda maddesi olarak sağlığımız açısından önemli hem de tarımsal üretimde katma değer adına önemli bir yetiştiricilik alanıdır.
- Türkiye ceviz yetiştiriciliğinde istenilen performansı gösteremediği için yeni üreticiler sahaya çıkarken kötü sonuçlar ve hüsranla biten durumlar yaşanmaktadır.
- 02:54Ceviz Üretimindeki Sorunlar
- Türkiye cevizin gen merkezlerinden biri olmasına rağmen, üretim ve ihracata yansıması bakımından istenilen seviyede değildir.
- Ülkeye legal ya da illegal yolla standart olmayan ve taze olmayan ceviz girişleri yapılmaktadır.
- Ülkede önemli bir miktarda ceviz üretiminde açığın olduğu, bu açığın ceviz yetiştiricilerinin hataları ve yanlışları sonucu oluştuğu belirtilmektedir.
- 05:14Ceviz Yetiştiriciliğinde Başlangıç Noktası
- Ceviz yetiştiriciliğinde başlangıç noktası çok önemlidir, heyecanla kurulan ceviz bahçeleri bir sene sonra terk edilmektedir.
- Ceviz yetiştiriciliği uzun soluklu bir yatırım olup, en az 50-75 hatta 100 yıllık bir projeksiyonu olmalıdır.
- Ceviz yetiştiriciliği için önce ekolojik özellikler, ekonomik özellikler ve kültürel önlemler değerlendirilmelidir.
- 06:51Ceviz Yetiştiriciliğinde Ekolojik Özellikler
- Türkiye'nin genel anlamda çok ekstrem yerleri dışında hemen hemen her bölgesinde ceviz yetiştiriciliğine müsait ekoloji bulunmaktadır.
- Ceviz yetiştiriciliğinde iklim özellikleri son derece önemlidir, özellikle sıcaklık bakımından dikkatli olunmalıdır.
- Erken ilkbaharda ve erken sonbaharında geçiş bardonlarının yoğun görüldüğü bölgelerde ceviz yetiştiriciliği tehlikelidir, örneğin Kırklareli merkez civarında ceviz yetiştiriciliği müsait değildir.
- 10:15Ceviz Yetiştiriciliğinde Toprak Özellikleri
- Ceviz yetiştiriciliği için toprak derinliği çok önemlidir; meyvecilik için en az 1 metre, ceviz yetiştiriciliği için en az 1,5 metre toprak et kalınlığının olması gerekir.
- Toprak pH seviyesinin 6,5 ile 7,5 arasında olması ve aktif kireç oranının 5'i geçmemesi gerekir; 15'ten sonraki değerlerde toprağın ıslaha ihtiyacı vardır.
- Anadolu toprakları genelde kireçli olup, pH değeri 7'nin üzerindedir; fidan dikim esnasında 1,5 kepçe ile derin ve genişçe açarak lokal olarak ıslah edilebilir.
- 12:29Ekonomik Faktörler ve Pazar Durumu
- Ceviz yetiştiriciliğinde ekonomik faktörler; dünya çapında ceviz üretimi, tüketimi, pazar durumu ve pazarlama imkanları değerlendirilmelidir.
- Türkiye'nin ceviz yetiştiriciliğinde pazarla ilgili bir sıkıntısı yoktur; Avrupa ülkelerinin ceviz yetiştiricilerinin toplamı Türkiye'nin neredeyse yarısı kadardır.
- Avrupa cevizi Amerika ve Şili'den alırken, Türkiye'nin doğru bir üretim yapması durumunda satmaması mümkün değildir.
- 13:52Su Kaynağı ve Ceviz Yetiştiriciliği
- Ceviz hiçbir meyve türü susuz yetiştirilemez; su yoksa ceviz de olmaz.
- Susuzluk, ağaçların ve cevizlerin hastalık ve zararlılara mukavemetini zayıflatır; su almayan bitkiler depo maddeleri bakımından güçlenemeyip enfeksiyona karşı savunmasız duruma geçerler.
- Ceviz insan beslenmesindeki önemi son yıllarda daha da artmıştır; bazı uzmanlar bir insanın yılda 5 kilogram civarında ceviz tüketmesi gerektiğini belirtmektedir.
- 17:32Ceviz Çeşitleri ve Sertifikasyon
- Ceviz yetiştiriciliğinde hangi çeşidin nerede yetiştiği önemlidir; rakıma, iklim değerlerine ve sıcaklığa bakılmalıdır.
- Sertifikasyon konusu önemlidir; sertifikalanmamış cevizler bulunmaktadır.
- Ceviz yetiştiriciliğinde en önemli nokta seçilen çeşidin üzerine kuruludur.
- 19:22Trakya Bölgesi Örneği
- Edirne'de 1200 dönümlük bir alanda kapama ceviz bahçesi yapılmıştır.
- Trakya'da 30 bin dönümün üzerinde ceviz olmasına rağmen ürün konusunda sıkıntılı durumdadır; ısı farkı, su ve sulama sorunları yaşanmaktadır.
- Edirne iliğinde yapılan 30 bin dönüm ceviz bahçesinde ceviz eylem planı yapılmakta ve ceviz sulama göletleri yaptırma kararı çıkmıştır.
- 21:27Ceviz Yetiştiriciliğinde Çeşitin Önemi
- Ceviz yetiştiriciliğinde çeşit seçimi çok önemlidir, çünkü her şey onun uğruna yapılır.
- Doğru çeşit seçimi yapılmazsa, sadece ceviz elde edilebilir ancak ekonomik hedeflere ulaşmak mümkün olmaz.
- Türkiye'nin ceviz üretimi 1970'lerde 70 bin ton civarındayken, İran'ın ceviz üretimi 3 bin ton civarındaydı; 2011-2012 yıllarında İran'ın ceviz üretimi 450 bin ton, Türkiye'nin ise 200 bin ton olmuş, bu farkın %80-90'ı çeşitten kaynaklanmaktadır.
- 24:03Ceviz Yetiştiriciliğinin Stratejik Önemi
- Ceviz, Türkiye için stratejik meyvelerden biridir ve bu nedenle ülke politikası durumuna getirilmelidir.
- Ceviz yetiştiriciliği için bilimsel veriler ve akademik çalışmalar gereklidir.
- Tarım Bakanlığı son on yılda ceviz yetiştiriciliği ile ilgili çalışmalar yürütmektedir.
- 27:42Ceviz Çeşitlerinin Özellikleri
- Bir ceviz çeşidinde aranan özellikler bitkisel özellikler ve meyve özellikleridir.
- Bitkisel özelliklerin verimli olması gerekir; dünya standart verim değeri tam verim çağına geldiğinde (8-10 yaşından sonra) ağaç başı en az 35-40 kilogram alana alınmalıdır.
- Meyve özellikleri olarak cevizin en az 12 gram olması, iç oranının %47'nin üzerinde olması, iç renginin açık sarı olması ve dolgunluk durumu önemlidir.
- 30:26Türkiye'deki Ceviz Çeşitleri
- Türkiye'de şu anda üretimine izin verilen tohumluk tescil merkez müdürlüğü listesinde yer alan 26 tane ceviz çeşidi bulunmaktadır.
- 30:41Ceviz Yetiştiriciliğinde Çeşit Seçimi
- Türkiye'de ceviz yetiştiriciliği yaparken bakanlığın listesinde olan standart çeşitlerden birini kullanmak zorunludur.
- Bakanlığın listesinde 26-27 tane ceviz çeşidi bulunmakta olup, bu çeşitlerin kalitesi ve verim değerleri belirlenmiştir.
- Bakanlığın listesinde olmayan herhangi bir genotiple ilgilenmemek gerekir, çünkü bu çeşitler sertifikasyon sistemine dahil değildir.
- 32:22Ceviz Yetiştiriciliğinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Ceviz yetiştiriciliğinde verimliliği artırmak için hangi bölgede hangi çeşit yetişecekse o bölgeye o çeşidi önermek önemlidir.
- Aksu Tarım, Kahramanmaraş'ta Türkiye'de bir ilk olarak tescil ettirilen iki ceviz çeşidinin üretim hakkını satın almıştır.
- Aksu Tarım, Türkiye'deki fidan sektörüne yaklaşık 2 milyon lira yatırımla katkıda bulunmuş ve Türkiye'de üretilen ceviz çeşitlerinin %90'ını üretmeye çalışmaktadır.
- 35:55Önemli Ceviz Çeşitleri
- Türkiye'de verim ve kalite değerleri ile öne çıkan ceviz çeşitleri: Maraş 18, Chandler, Sütlemez 1 ve Kama 1'dir.
- Chandler çeşidi Amerikan orijinli, son derece verimli ve kaliteli bir çeşittir, ancak kışları çok soğuk ve sert geçen bölgelerde yetiştirilmemelidir.
- Maraş 18 ceviz çeşidi, yazları çok sıcak olmayan tüm bölgelerde yetiştirilebilir ve meyve kalitesi, iç oranı, iç rengi, lezzet ve tat açısından birçok çeşidi üstün özelliklere sahiptir.
- 39:02Diğer Önemli Çeşitler
- Petro çeşidi dünyada bilinen standart çeşitlerin içerisinde en verimli ağaç olarak bilinmektedir, ancak meyve kalitesi orta seviyedir.
- Kama 1 çeşidi özellikle karasal iklim bölgeleri için kalite özellikleri açısından tavsiye edilebilir.
- Ceviz yetiştiriciliğinde, hangi bölgede yetiştirileceği ve iklim şartları değerlendirildikten sonra uygun çeşitler tavsiye edilebilir.
- 40:14Ceviz Çeşitleri ve Verim Değerleri
- Ceviz çeşitlerinin verim ve kalite değerleri, ıslah bilgileri ve adaptasyon çalışmaları sonucunda belirlenmiştir.
- Listede 26 çeşit ceviz bulunmakta olup, tüm bu çeşitlerin yetiştirilmesi zorunlu değildir.
- Chandler Pedro, Maraş 18, Sütyemez 1 ve Kamon 1 gibi verim ve kalite bakımından öne çıkan çeşitler tercih edilmelidir.
- 41:04Ceviz Çeşitlerinin Önemi ve Gelişim
- Ceviz çeşitleri listesi genişleyebilir ve yeni çeşitler eklenebilir.
- Akademik çalışmalar ve sanayicilerin buluşması, yeni genotiplere ve çeşitlere ulaşabilmek için önemlidir.
- 42:14Ceviz Pazar Durumu ve Çeşit Seçimi
- Dünyada en çok tüketilen ve Türkiye'nin dışarıdan en çok ithal ettiği ceviz türü Chandler'dır.
- Chandler, Amerika üretiminin %77'sini oluşturan, iç beyazlık ve adaptasyonunun yüksek olması nedeniyle diğer çeşitlerin önüne geçen özelliklere sahiptir.
- Yetiştiriciler yatırım yaparken kılavuzlarını doğru seçmeli ve resmi kurumlar, akademisyenlerin sözlerini dinlemelidir.
- 43:04Fidan Üretimi ve Damızlık Önemi
- Fidan üretimi yapan üreticilerin anaçlık kurmaları gerekmektedir.
- Damızlık parseli oluşturmayan üreticiler standart fidan üretmekte ve bu da bahçelerde çeşit yanlışının oluşmasına neden olmaktadır.
- Sütçü İmam Üniversitesi'nin tescil ettirdiği yerli çeşitler ve Chandler, fidan üreticilerinin damızlık alarak doğru çeşitler üretmesine yardımcı olacaktır.
- 44:03Ceviz Bahçesi Seçimi ve Doğru Çeşit
- Ceviz bahçesi seçimi kulaktan dolma sözlerle değil, doğru bilgilerle yapılmalıdır.
- Ceviz bahçesi için doğum çukuru olmaması gerekmektedir.
- Doğru çeşidi elde etmek için akademik çalışmalar ve sanayicilerin buluşması önemlidir.