Buradasın
Türkiye Cumhuriyeti'nin Temel Nitelikleri ve Demokrasi Eğitim Videosu
youtube.com/watch?v=845eXrIEVlgYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan, demokrasi ve Türkiye Cumhuriyeti'nin temel nitelikleri hakkında bilgi veren eğitim içeriğidir.
- Video, demokrasi kavramının tanımı ve kavramlarıyla başlayıp, Türkiye Cumhuriyeti'nin sosyal, laik ve demokratik devlet niteliklerini açıklamaktadır. İçerikte Atatürk'ün Türk demokrasisine katkıları, Türkiye'de demokrasiyi kurma çabaları ve demokrasi uygulamalarında karşılaşılan sorunlar ele alınmaktadır. Ayrıca Magna Carta, İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi, Kanuni Esasi gibi önemli tarihsel belgelerin Türkiye demokrasisine katkıları da incelenmektedir.
- Video, soru-cevap formatında ilerleyerek konuyu pekiştirmekte ve çeşitli etkinlikler, değerlendirme soruları ve çoktan seçmeli sorularla desteklenmektedir. Türkiye'nin sosyal devlet olma niteliği ve ekonomik istikrar kalkanı paketinin sosyal destek programı gibi güncel konular da videoda yer almaktadır.
- 00:06Ünite Kavramları
- Ünite kavramları bulmacada eksik harflerle verilmiş ve bu kavramlar belirlenerek boşluklara yazılmalıdır.
- Cumhuriyet, milletin egemenliği kendi elinde tuttuğu ve bunu belirli süreler için seçtiği milletvekilleri aracılığıyla kullandığı yönetim biçimidir.
- Divan, yüksek düzeydeki devlet adamlarının kurduğu büyük meclis; anayasa ise bir devletin yönetim biçimini belirten temel yasadır.
- 01:38Ünite İçeriği
- Ünite kapsamında demokrasinin ortaya çıkışını, gelişim evrelerini ve günümüzde ifade ettiği anlamları açıklamak öğreneceğiz.
- Atatürk'ün Türk demokrasinin gelişimine katkılarını açıklamak ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin temel niteliklerini toplumsal hayattaki uygulamalarla ilişkilendirmek öğreneceğiz.
- Demokrasinin uygulanma süreçlerinde karşılaşılan sorunları analiz etmeyi öğreneceğiz.
- 02:21Demokrasinin Gelişimi
- Demokrasinin ortaya çıkışı ve gelişim evreleriyle ilgili dört önemli olay kronolojik sıraya göre yazılmalıdır.
- 508 MÖ'de Atina'da demokrasinin doğuşu, halkın doğrudan karar alma süreçlerine katılımını sağlayan ilk sistemdir.
- 1215 Magna Carta ile mutlak iktidar olan kralın yetkileri ilk defa yazılı bir belge ile sınırlandırıldı.
- 03:18Demokrasi Konulu Afiş
- Demokrasi konulu bir afiş hazırlanmalıdır.
- Afişte demokrasi tarihindeki önemli olaylara yer verilmelidir.
- Afişe demokrasinin önemini ifade eden bir slogan eklenmelidir.
- 03:33Osmanlı'da Demokrasi
- Kurultay, Orta Asya ilk Türk devletlerinde hükümdarın başkanlığında yılda iki kez devletin ileri gelenleri ile yapılan toplantıdır.
- Divan, Türk-Islam devletlerinde mali, idari, askeri konuların görüşüldüğü üst düzey yönetim organıdır.
- Mebusan, Osmanlı Devleti'nde meşrutiyet döneminde halkın seçtiği temsilcilerden oluşan meclisdir.
- 04:00Osmanlı'da Demokrasi Gelişimi
- Tanzimat Fermanı ve Islahat Fermanı anayasa ve meclis içermez, Fransız İhtilali'nin etkisi vardır ve tüm Osmanlı vatandaşlarını kapsar.
- Birinci ve İkinci Meşrutiyet anayasa ve meclis içerir, Fransız İhtilali'nin etkisi vardır ve tüm Osmanlı vatandaşlarını kapsar.
- Bakanlar Kurulu, Tanzimat ve Islahat Fermanları'nda yokken, Birinci ve İkinci Meşrutiyet'te vardır.
- 04:46Atatürk Dönemi
- Atatürk dönemindeki tarihsel gelişmeler kronolojik sıraya göre doldurulmalıdır.
- 1919 Amasya Genelgesi, Erzurum Kongresi, Sivas Kongresi, 1920 Büyük Millet Meclisi, 1921 İlk Anayasa, 1923 Cumhuriyetin İlanı, 1924 Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ve 1930 Serbest Cumhuriyet Fırkası zamanı önemlidir.
- 05:25Türkiye Cumhuriyeti'nin Temel Nitelikleri
- Türkiye Cumhuriyeti seçimler yoluyla yönetime katıldığı, halk egemenliğine dayanan yönetim biçimidir.
- Laik devlet, din ve devlet işlerinin ayrıldığı, herkesin inanç özgürlüğüne sahip olduğu yönetim anlayışıdır.
- Hukuk devleti, kanunların üstünlüğünün esas alındığı, herkesin yasa önünde eşit olduğu ve yargı bağımsızlığının sağlandığı yönetim sistemidir.
- Sosyal devlet, devletin vatandaşlarının temel ihtiyaçlarını karşılayarak sosyal adaleti ve refahı sağladığı yönetim anlayışıdır.
- 05:58Demokrasi Değerlendirmesi
- Farklı dinden insanların muhabbetlerine saldırılar bireylerin inanç özgürlüğünü ihlal eder ve demokratik değerlere aykırıdır.
- Halkın seçtiği iktidara karşı darbe girişimleri halkın seçme ve seçilme hakkına müdahale ederek demokrasiye zarar verir.
- Keyfi sınır dışı etme insan haklarına ve demokrasiye aykırıdır.
- İslam karşıtı ifadeler hoşgörüsüzlük ve ayrımcılığı teşvik ederek demokratik değerlere zarar verir.
- Futbol maçında siyahi oyunculara ırkçı sözler söylendiğinde ayrımcılık yaparak demokratik değerlerin ihlal edilmesi söz konusudur.
- Farklı milletlerden insanlarla bir arada yaşama kültürü zayıfladığında bu tür ayrışmalar demokrasi ve toplumsal barışa zarar verir.
- 06:58Demokratik Uygulamalar
- Evde televizyon izlemek için ayrılacak sürenin bütün aile bireylerinin ortak kararıyla belirlenmesi demokratik bir davranıştır.
- Akşam yemeği saatinin anne tarafından belirlenmesi demokratik olmayan bir davranıştır.
- Tatile gidilecek şehir belirlenirken bütün aile bireylerinin görüşünün alınması demokratik davranıştır.
- Çocuğun gideceği lisenin aile büyükleri tarafından belirlenmesi demokratik olmayan bir davranıştır.
- 07:36Demokrasi Sloganları
- Ailede demokrasinin önemi: Demokratik aile huzur dolu, herkesin fikri değerli, alınan kararlar ortak.
- Toplumda demokrasinin önemi: Demokratik toplumlarda herkesin fikri değerlidir.
- 07:54Okulda Demokrasi
- Sınıf başkanının sınıf öğretmeni tarafından belirlenmesi demokratik değildir.
- Sınıf başkanı seçimine sınıfta başkan olmak isteyen her öğrencinin aday olarak katılması demokratik bir uygulamadır.
- Okulda yapılacak faaliyetler için öğrencilerin görüşlerinin alınması demokratik bir faaliyettir.
- Sınıfın duvar rengine yedi B sınıfının başkanının karar vermesi demokratik olmayan bir davranıştır.
- Öğrenci kıyafetlerinin belirlenmesinde öğrencilerin görüşlerinin alınması demokratik bir davranıştır.
- 08:35Anti-Demokratik Uygulamalar
- İlçe belediye başkanının keyfi kararlar alması anti-demokratik bir uygulamadır.
- Sorunun nedenleri: Belediye başkanının anti-demokrat olması ve belediye meclis kararına uymadan tek başına kararlar almasıdır.
- Sorunun çözümü için öneriler: Belediyelerde kararlar belediye meclis üyelerinin oylarıyla alınır ve başkanın bu kararlara saygılı olması gerekir.
- 09:13Cumhuriyetin Nitelikleri
- Anayasaya göre Türkiye Cumhuriyeti Devleti demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletidir.
- Muş valiliği maddi durumu yetersiz ailelerin çocuklarına ücretsiz servis hizmeti sağlama uygulaması cumhuriyetin sosyal niteliği ile ilgilidir.
- 31 Mart 2009 Pazar günü Türkiye genelinde yerel seçim yapılması cumhuriyetin demokratik niteliği ile ilgilidir.
- Bir vatandaşın bankadan aldığı krediden gereksiz yere işlem ücreti alınması sebebiyle bankaya açtığı davayı kazanması cumhuriyetin hukuk niteliği ile ilgilidir.
- Hristiyan vatandaşların dinlerinin gerektirdiği ibadetleri serbestçe yerine getirmeleri cumhuriyetin laiklik niteliği ile ilgilidir.
- Geçen yıl on binlerce yaşlı yurttaşa evde sağlık hizmeti sağlanması sosyal nitelikle ilgilidir.
- Mahalledeki boş arazinin park mı yoksa pazar yeri mi olması gerektiği ile ilgili seçim yapılması cumhuriyetin demokratik niteliği ile ilgilidir.
- Akarsuyu kirleten bir kuruluşa açılan davada kuruluşun yetkililerinin ceza alması cumhuriyetin hukuk ilkesi ile ilgilidir.
- 10:41Yönetim Biçimleri ve Kavramlar
- Demokrasi, halkın egemenliği temeline dayanan yönetim biçimidir.
- Monarşi, siyasi otoritenin genellikle miras yolu ile bir kişinin üzerinde toplandığı devlet düzenidir.
- Magna Carta, İngiltere'de 1215'te Kral John, Papa ve soylular arasında imzalanan anlaşmadır.
- 11:48Türkiye'de Demokrasi Tarihi
- Türkiye'de demokrasiyi kurma çabalarının yaklaşık 200 yıllık bir tarihi gelişim süreci vardır.
- 1808'de Senedi İttifak ile başlayıp 1876'da Kanuni Esasi'nin ilanıyla gelişen süreç Cumhuriyet'in bir eseri olarak günümüze kadar devam etmiştir.
- 14 Mayıs 1950'de yapılan seçimler sonucunda demokratik yöntemlerle Türkiye'de iktidar değişimi gerçekleşmiştir.
- 12:21Atatürk'ün Çok Partili Hayata Geçme İsteği
- Atatürk, mecliste tek parti'nin bulunması hükümetin denetlenmesini güçleştirdiğini düşünmüştür.
- Mustafa Kemal, Fethi Bey'den Cumhuriyetçiliğe ve laikliğe sağlık bir parti kurmasını istemiştir.
- 12:36Türkiye Cumhuriyeti'nin Devlet Nitelikleri
- Sosyal devlet, bireylere asgari gelir güvencesi veren, toplumsal risklere karşı koruyan ve yurttaşlara eğitim, sağlık, barınma gibi hizmetleri sunan bir anlayıştır.
- Laik bir devlet, tüm yurttaşlarına dinsel inançlarına bakılmaksızın eşit uygulamada bulunmayı iddia ve taahhüt eden bir devlettir.
- Demokrasinin uygulanma süreçlerinde karşılaşılan sorunlardan biri genel ve yerel seçimlerde hile yapılmasıdır.
- 13:33Demokrasi Kavramları ve Tarihsel Belgeler
- Demokrasi, kişinin vatandaşı olduğu ülkedeki yönetimde tüm vatandaşlarla eşit hakka sahip olmasına denir.
- Fransız İhtilali'nden sonra İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi kabul edilmiştir.
- Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra uluslararası barışı sağlamak amacıyla Milletler Cemiyeti kurulmuştur.
- 14:18Doğru-Yanlış Soruları
- İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi'nde mülkiyet hakkı güvence altına alınmıştır.
- Türkiye Cumhuriyeti demokratik bir devlettir ve demokrasilerde hukuk devleti ilkesi benimsenmiştir.
- Türkiye'de Cumhuriyet'in ilanıyla ilk anayasa yürürlüğe girmemiştir, ilk anayasa Kanuni Esasi'dir.
- 15:12Çoktan Seçmeli Sorular
- Atina kent devletinde yöneticilerin halk tarafından belirlenmesi ve kanunların meclis tarafından hazırlanması günümüzün demokrasi anlayışına uygundur.
- 1789 İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi'nin "egemenliğin temeli esas olarak ulustadır" maddesi milli hakimiyet ilkesini sağlamaya yöneliktir.
- Vatandaşların seçimlerde istedikleri adayı ya da partiyi desteklemesi anayasanın demokratik devlet ilkesiyle doğrudan ilgilidir.
- 16:44Türk Demokrasisine Katkıda Bulunan Olaylar
- Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılması, Cumhuriyetin ilan edilmesi ve Sivas Kongresi'nin milleti temsil eden delegelerle yapılması Türk demokrasisine katkıda bulunan olaylardır.
- Bütün insanların haklarının desteklenmesi demokratik uygulamalara örnek olarak gösterilebilir.
- Tarihte ilk kez Magna Carta ile mutlak iktidarın gücü sınırlanmıştır.
- 17:52Magna Carta ve İslahat Fermanı
- Magna Carta'da kralın yetkilerinin sınırlandırılması, hukuk devleti ön plana çıkartılması ve keyfi yönetim anlayışına son verilmek istenmiştir.
- İslahat Fermanı'nda gayrimüslimlere devlet memuru olma, askerlik yapma ve askeri okullara girme konularında müslümanlarla aynı haklar tanınmıştır.
- İslahat Fermanı'nda hiçbir ayrım gözetilmeden Osmanlı tebaasının yasa önünde eşitliği sağlanacak ve kamu hizmetlerinde gayrimüslimlerle müslümanlar arasında ayrım gözetilmeyecektir.
- 20:08Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi
- Ekonomik istikrar kalkanı paketinin sosyal destek programı faz bir kapsamında 1-5 Nisan'da 2.111.000 haneye ödeme yapıldı.
- Faz iki kapsamında sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarınca ihtiyaç sahibi 2.300.000 haneye 1.000 TL nakdi yardım ödemeleri 19 Nisan'da başladı.
- İlk iki fazdaki yardımlardan 4,40 milyon hane yararlandı ve sosyal destek programı faz üç başvurularına e-devlet kapısı üzerinden dün itibariyle alınmaya başlandı.
- 20:44Türkiye Cumhuriyeti'nin Temel Niteliği
- Haberde Türkiye Cumhuriyeti'nin sosyal devlet olma niteliği anlatılmıştır.
- Münevver'in devletin açtığı sınavı kazanarak öğrenimini parasız yatılı olarak sürdürmeye hak kazanması da Türkiye Cumhuriyeti'nin sosyal devlet olma niteliği ile ilgilidir.
- Diğer şıklar (hukuk ilkesi, demokrasi, laiklik) Türkiye Cumhuriyeti'nin temel nitelikleriyle doğrudan ilgili değildir.
- 21:44Cumhuriyet ve Demokrasi
- Demokrasinin tam anlamıyla ideali, milletin tümünün aynı zamanda idare eden durumda bulunabilmesini ve devletin son iradesini yalnız milletin ifade etmesini ister.
- Demokrasi prensibinin en modern ve mantiki uygulamasını sağlayan hükümet şekli cumhuriyettir.
- Cumhuriyet'te son söz millet tarafından seçilmiş meclistedir, millet adına kanunlar yapar, hükümete güvenoyu verir veya düşürür ve milletvekillerinden memnun olmazsa belirli zamanlar sonunda başkalarını seçer.