Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Türkiye-Avrupa Birliği arasındaki gümrük birliği ilişkisini ve ekonomik etkilerini anlatan bir eğitim içeriğidir.
- Video, Türkiye'nin 1996 yılından beri Avrupa Birliği'ne üye olmadığı halde gümrük birliği içinde olan tek aday ülke olduğunu açıklayarak başlar. İçerik, uluslararası ekonomik bütünleşme, gümrük birliği ve katma protokol kavramlarını tanıtarak, gümrük birliğinin kısa dönemli (statik) ve orta-uzun dönemli (dinamik) ekonomik etkilerini detaylı şekilde incelemektedir. Ayrıca Türkiye-Avrupa Birliği arasındaki gümrük birliği sürecinin 1963 Ankara Antlaşması ve 1973 Katma Protokolü ile başladığı, 22 yıllık bir geçiş dönemi geçirdiği ve Türkiye'nin 1996'da bu birliğe dahil olduğu bilgisi verilmektedir.
- 00:09Türkiye'nin Avrupa Birliği ile Ekonomik İlişkisi
- Türkiye, 1996 yılından bu yana Avrupa Birliği'ne üye olmadığı halde gümrük birliği içinde olan tek aday ülkedir.
- Gümrük birliği ilk yıllarda sevinçle karşılanırken, sanayici ve işadamları tarafından endişeyle karşılanmıştır.
- Gümrük birliği bir anda geçilen bir süreç değildir ve uzun bir geçiş döneminin ürünüdür.
- 01:45Gümrük Birliği ve Ekonomik Bütünleşme
- Uluslararası ekonomik bütünleşme, farklı ülkelerin bir bölgesel ekonomik grup oluşturacak şekilde bir araya gelmeleridir.
- Ekonomik bütünleşme, ticaretin bütünleşmesi başlayarak faktör bütünleşmesi, politika bütünleşmesi ve tam bütünleşmeye kadar uzanır.
- Gümrük birliği, üye ülkeler tarafından karşılıklı ticaretleri üzerindeki gümrük tarifeleri ve kotalar gibi engellerin kaldırıldığı, üçüncü ülkelere karşı ortak gümrük tarifesinin uygulandığı bir bütünleşme biçimidir.
- 03:03Gümrük Birliği'nin Ekonomik Etkileri
- Gümrük birliği'nin üye ülke ekonomisi üzerindeki etkileri kısa dönemli etkiler ile orta ve uzun dönemli etkiler olarak incelenir.
- Gümrük birliği'nin kısa dönemli etkileri statik etkiler olarak adlandırılır ve teknoloji ve ekonomik yapı değişmeksizin kaynakların yeniden dağılımı şeklinde ortaya çıkar.
- Statik etkiler, ticaret hadleri ve kaynak dağılımı etkilerinden oluşur; kaynak dağılımı etkisi ise üretim ve tüketim etkisi olarak ikiye ayrılır.
- 03:52Gümrük Birliği'nin Kısa Dönemli Etkileri
- Gümrük birliği öncesi yüksek gümrük vergileri nedeniyle ülkenin kendisi ürettiği malı, daha düşük maliyetle üreten gümrük birliği üyesi ülkeden ithal etmesi, pahalı üretim kaynağının yerini daha ucuz bir üretim kaynağı alır.
- Ticaret yaratıcı etki, üretim kazancı ve tüketim kazancından oluşur; üyeler arasındaki ticaret hacmi artarken, kaynak tahsisi daha etkin bir duruma gelerek refah artışı gerçekleşir.
- Ticaret saptırıcı etki, pahalı üretim yapan sektörlere kaynak aktarımına neden olur ve refahı azaltır.
- 05:17Tüketim ve Ticaret Hadleri Etkileri
- Gümrük birliği sonucu birlik içinde pahalıya üreten üye ülkeden ve ortak gümrük tarifesi sonucu ürünleri pahalı hale gelen birlik dışı ülkelerden ithalat yapılır, bu da birlik içi tüketim ve ithalat artışı gösterir.
- Ticaret hadleri, ihracat fiyatları ile ithalat fiyatlarının birbirine oranıdır ve birliğe üye ülkeler arasındaki iş bölümünün doğuracağı refah artışından her ülkenin alacağı payı belirler.
- Gümrük birliği sonucu, birlik içinde ucuza üreten üye ülkenin üretim ve geliri artarken, pahalıya üreten ülkenin üretim ve geliri de azalır.
- 06:47Kamu Gelirleri ve İşlem Maliyetleri Etkileri
- Birliğe üye ülkeler arasında tarifelerin sıfırlanması, üye ülkelerin gümrük vergisi kaybını doğurur.
- Üçüncü ülkelere karşı uygulanan ortak tarife de birliğe üye olunmadan önceki tarifeden genelde küçük olur, bu durumda da vergi kaybı ortaya çıkar.
- Gümrüklerin birleşmesinden sonra tarife ve kotaların uygulanmaması nedeniyle bürokratik engeller, gümrüklerde çalışan personel sayısı ve gümrükleme giderleri azalır.
- 07:28Gümrük Birliği'nin Orta ve Uzun Vadeli Etkileri
- Gümrük birliği'nin orta ve uzun vadeli etkileri dinamik etkiler olarak adlandırılır ve verimlilik ile büyüme üzerinde görülür.
- Dinamik etkiler ekonomik yapıda, orta ve uzun dönemde üretim kapasitesinde, teknolojik yapıda ortaya çıkan değişimler nedeniyle görülür.
- Dinamik etkileri rekabet etkisi, ölçek ekonomilere etkisi, dışsal ekonomi etkisi, teknolojik ilerleme etkisi, yatırımları özendirme ve sermaye etkisi olarak tanımlanabilir.
- 08:20Türkiye ile Avrupa Birliği Arasındaki Gümrük Birliği Süreci
- Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu arasında, Türkiye'yi AYT'ye ortak üye yapan taraflar arasında bir gümrük birliğine dayanan ve ileride tam üyeliği öngören ortaklık anlaşması 12 Eylül 1963 yılında Ankara'da imzalanır.
- Ankara Antlaşması'ndan sonra katma protokol imzalanır ve 1 Ocak 1973 tarihinde yürürlüğe girer, böylece toplam 22 yıl sürecek olan geçiş dönemi başlar.
- Türkiye, 1996 yılından itibaren topluluğun gümrük birliğine dahil olmakla birlikte, ortaklığın diğer düzenleme alanları ve mali işbirliği konusunda alınan yol beklentilerin hayli gerisinde kalır.