Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Paraf Akademi'de Sinan Aydın tarafından sunulan bir Türkçe yazım kuralları eğitim içeriğidir. Öğretmen, çeşitli yazım kurallarını örneklerle açıklamaktadır.
- Video, büyük harflerin kullanıldığı yerleri detaylı şekilde ele almaktadır. İçerikte tırnak içinde alınan cümleler, rakamla başlayan cümleler, özel isimler, devlet, din, mezhep, dil ve lehçe adları, mitoloji ile ilgili özel adlar, kitap, dergi, gazete ve sanat eserlerinin ilk harfleri, ulusal, resmi ve dini bayramlar, tarihi olaylar, çağ ve dönem adları, gökbilim kavramları, yer adları, kurum ve kuruluş adları gibi konular örneklerle anlatılmaktadır.
- Video, yazım kurallarının birinci bölümünün sonunu ve ikinci bölümün geleceğini belirterek sona ermektedir. Özellikle yer adlarında, kurum adlarında ve çekim eklerinin nasıl ayrılacağı gibi konularda kesme işareti kullanımı üzerinde durulmakta ve "düşünce, hayat tarzı gibi anlamlar bildirdiğinde doğu ve batı sözcüklerinin ilk harflerinin büyük yazılması" gibi özel durumlar vurgulanmaktadır.
- 00:08Yazım Kuralları Giriş
- Paraf Akademi'nde Sinan Aydın, yazım kuralları konusunu işleyecek.
- Yazım kuralları konusunda en çok aklımıza gelen konu büyük harflerin kullanıldığı yerlerdir.
- 00:33Cümlelerde Büyük Harf Kullanımı
- Cümleler, dizeler ve tırnak veya yay ayraç içinde alınan cümleler büyük harfle başlar.
- Rakamla başlayan cümlelerde rakamdan sonra gelen kelime özel ad değilse büyük harfle başlamaz.
- İki çizgi veya iki virgül arasında açıklama cümleleri varsa büyük harfle başlamaz.
- İki noktadan sonra cümle geliyorsa büyük harfle, örnekler sıralanıyorsa küçük harfle başlar.
- 02:37Özel İsimlerde Büyük Harf Kullanımı
- Kişi adları, soyadları, takma adlar büyük harfle başlar.
- Kişi adlarından önce ve sonra gelen unvanlar, saygı sözleri, rütbe ve lakaplar büyük harfle başlar.
- Akrabalık adı olup lakap veya ünvan olarak kullanılan kelimeler büyük harfle başlar.
- Cümle içinde özel adın yerine kullanılan makam veya unvan sözleri büyük harfle başlar.
- Hayvanlara verilen özel adlar büyük harfle başlar.
- 05:16Diğer Özel Adlarda Büyük Harf Kullanımı
- Devlet, din, mezhep, dil ve lehçe adları büyük harfle başlar.
- Din ve mezhep adları ile bunların mensuplarını bildiren sözler büyük harfle başlar.
- Din ve mitoloji ile ilgili özel adlar büyük harfle başlar.
- Özel adlardan türetilen bütün kelimeler büyük harfle başlar.
- Özel ad kendi anlamı dışında yeni bir anlam kazanmışsa büyük harfle başlamaz.
- 07:30Kitap ve Eserlerde Büyük Harf Kullanımı
- Kitap, dergi, gazete ve sanat eserlerinin tablo, heykel, beste gibi her kelimesi büyük harfle başlar.
- Özel adı dahil olmayan gazete, dergi, tablo ve benzeri sözler büyük harfle başlamaz.
- Kitap, makale, tiyatro eseri, kurum adı ve benzeri özel adlarda yer alan kelimelerin ilk harfleri büyük yazıldığında, edatlar, bağlaçlar ve soru eki her zaman küçük harfle yazılır.
- Bütün harfler büyükse edatlar ve bağlaçlar da büyük harfle yazılır.
- 09:29Büyük Harf Kullanımı Kuralları
- Ulusal, resmi ve dini bayramlarla anma ve kutlama günlerinin adları büyük harfle başlar (Cumhuriyet Bayramı, Ramazan Bayramı, Nevruz Bayramı).
- Tarihi olay, çağ ve dönem adları büyük harfle başlar (Kurtuluş Savaşı, Cilalı Taş Devri, Lale Devri, Milli Edebiyat Dönemi).
- Gökbilim kavramlarında gezegen ve yıldız adları terim olarak kullanıldığında büyük harfle başlar (Merkür, Neptün, Satürn, Ay), günlük hayatta kullanıldığında ise küçük harfle yazılır.
- 12:09Yer Adları ve Yapı Adları
- Kıta, bölge, il, ilçe, köy ve semt gibi yer adları büyük harfle başlar, ancak "kıta", "il", "ilçe" gibi kelimeler küçük harfle yazılır.
- Yer, millet, kişi adları ile kurulan birleşik kelimelerde sadece özel adlar büyük harfle başlar (Antep fıstığı, Brüksel lahanası, İngiliz anahtarı).
- Yer adlarında ilk isimden sonra gelen ve deniz, nehir, göl, dağ, boğaz gibi tür bildiren ikinci isimler büyük harfle başlar (Ağrı Dağı, Aral Gölü, Çanakkale Boğazı).
- 14:43Mahalle ve Yapı Adları
- Mahalle, meydan, bulvar, cadde, sokak adlarına geçen kelimeler büyük harfle başlar (Halit Rıfatpaşa Mahallesi, Karaköy Meydanı, Gazi Mustafa Kemal Bulvarı).
- Saray, köşk, hankale, köprü, kule, anıt ve benzeri yapı adlarının kelimeleri büyük harfle başlar (Dolmabahçe Sarayı, Çankaya Köşkü, Galata Köprüsü).
- Kurum, kuruluş, kanun, yönetmelik ve benzeri adların her kelimesi büyük harfle başlar, ancak bu sözcüklere gelen ekler kesme işaretiyle ayrılmaz.
- 16:51Kısaltmalar ve Kanun Adları
- Yer bildiren özel isimlerde kısaltmalı söyleyip söz konusu olduğunda yer adının ilk harfi büyük yazılır (Hisar, Boğaz, Köşk).
- Kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge, genelge adlarının her kelimesi büyük harfle başlar (Medeni Kanun, Türk Bayrağı, Telif Hakkı).
- 17:59Kurum ve Kuruluşların Yazım Kuralları
- Kurum, kuruluş, yönetmelik, makam ve benzeri sözleri asılları kastedildiğinde büyük harfle başlar.
- Kurum ve kuruluş adlarında üzerine gelen çekim ekleri ayrılmadığı için kesme işareti kullanılmaz.
- Kısaltmalara gelen ekler açılarak değil, kısaltma şeklinde okunur ve üzerine gelen çekim ekleri kesme işareti ile ayrılır.
- 19:21Yön Adlarının Yazım Kuralları
- Yön adları özel adın önünde kullanılırsa (sol tarafında) büyük harfle başlatılır ve ara yönleri bitişik yazılır.
- Yön adları özel adın sonra kullanıldığında (sağ tarafında) küçük harfle başlar.
- Düşünce, hayat tarzı gibi anlamlar bildirdiğinde doğu ve batı sözcüklerinin ilk harfleri büyük yazılır.