Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Açık Liste TV'de yayınlanan bir Türkçe edebiyat dersidir. Videoda bir öğretmen ve öğrencisi arasında geçen diyalog şeklinde ilerlemektedir.
- Video, gezi yazısı ve fıkra türlerini detaylı şekilde ele almaktadır. İlk bölümde gezi yazısının tanımı, özellikleri ve tarihsel gelişimi anlatılmakta, Türk edebiyatındaki önemli gezi yazıları (Seyyidi Ali Reis'in "Memleketlerin Aynası", Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesi, Reşat Nuri Güntekin'in Anadolu Notları) açıklanmaktadır. İkinci bölümde ise fıkra türünün tanımı, tarihsel gelişimi ve önemli fıkra yazarları (Ahmet Rasim, Refik Halit Karay, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Adile Ayda) hakkında bilgiler verilmektedir.
- 00:27Gezi Yazısı ve Seyahatname
- Gezi yazısı, bir insanın gezip gördüğü yerleri anlattığı yazılardır.
- Seyyah (gezgin) olarak bilinen kişilerin yazdıkları yazılara seyahatname denir.
- Seyahatnamelerde anlatılanlar hayal ürünü değil, gerçek olmalıdır.
- 02:27Seyahatname Özellikleri
- Okuyucunun ilgisini çekecek yerler ilgi çekecek şekilde anlatılmalıdır.
- Bolca betimleme kullanılarak anlatılan yerler gözde canlandırılmalıdır.
- Dili sürükleyici olmalı, insanı sıkmamalı ve gezilen yerler hakkında bilgi verilmelidir.
- 02:51Gezi Yazısı Kaynakları
- Gezi yazısı bilgi yazısı, coğrafya, tarih, folklor ve sosyolojik kaynaklara kaynaklık eder.
- Dünyada gezi yazılarının ilk ünlü Marco Polo'dur.
- Türk edebiyatında ilk gezi yazısı 15. yüzyılda Seyyidi Ali Reis'in yazdığı "Mira Emanet" (Memleketlerin Aynası) eseridir.
- 04:17Önemli Gezi Yazısı Örnekleri
- En önemli gezi yazısı Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesidir.
- Cumhuriyet döneminde Reşat Nuri Güntekin'in "Anadolu Notları" ünlü bir gezi yazısı örneğidir.
- Falih Rıfkı Atay'ın "Times Kıyıları", "Tuna Kıyıları", "Akdeniz", "Denizaşırı" ve "Hint" önemli gezi yazılarıdır.
- 06:16Fıkra ve Köşe Yazısı
- Fıkra, bir yazarın herhangi bir konuda kişisel görüş ve düşüncelerini anlattığı gazete ve dergi yazılarıdır.
- Köşe yazıları magazin, spor, siyaset gibi herhangi bir konuyla ilgili olabilir ve düşünce ağırlık yazılardır.
- Tanzimat döneminde gazete ve dergilerin etkisiyle başlayan fıkra yazarlığı, Ahmet Rasim'in "Eşkali Zaman" eseriyle önemli bir yere ulaşmıştır.
- 07:11Önemli Fıkra Yazarları
- Refik Halit Karay, Ahmet Haşim, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Halide Edip, Burhan Felek, Yusuf Ziya Ortaç ve Adile Aydan önemli fıkra yazarları arasındadır.
- Adile Aydan'ın "Paris Kütüphanesi" eseri de önemli bir fıkra örneğidir.