Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan Türkçe dilbilgisi dersidir. Eğitmen, zamirler konusunu detaylı bir şekilde anlatmaktadır.
- Video, zamirlerin genel sınıflandırılmasıyla başlayıp, sözcük durumundaki zamirler (kişi, işaret, belgesiz ve soru zamirleri) ve ek durumundaki zamirler (iyilik ve ilgi zamiri) hakkında kapsamlı bilgiler sunmaktadır. Her zamir türü için tanım, özellikleri ve kullanım örnekleri verilmektedir.
- Videoda özellikle kişi zamirleri (ben, sen, o, biz, siz, onlar), dönüşlülük zamiri, işaret zamirleri, belgesiz zamirler, soru zamirleri, soru sıfatları ve soru zarfları detaylı olarak incelenmektedir. Ayrıca, YGS sınavlarında çıkabilecek önemli noktalar vurgulanmakta ve "ne" sözcüğünün farklı kullanım şekilleri örneklerle açıklanmaktadır.
- 00:01Zamirlerin Genel Özellikleri
- Zamirler genel olarak sözcük durumundaki zamirler ve ek durumundaki zamirler olmak üzere ikiye ayrılır.
- Sözcük durumundaki zamirler kişi, işaret, belgesiz ve soru zamirleri olmak üzere dörde ayrılır.
- Ek durumundaki zamirler ise iyilik ve ilgi zamiri olarak karşımıza çıkar.
- 00:49Zamirlerin Tanımı ve Kullanımı
- Zamirler adların, isimlerin yerini kişi gösterme, belirsizlik ve soru kavramlarıyla geçici olarak tutarlar.
- Zamirlerin tek başına anlamları yoktur, cümle dışında hiçbir kavramı doğrudan doğruya anlatamazlar.
- Zamirler tıpkı adlar gibi isim çekim eklerini alabilirler.
- 02:33Kişi Zamirleri
- Kişi zamirleri kişi adlarının yerine kullanılan zamirlerdir ve üç tekil (ben, sen, o) ve üç çoğul (biz, siz, onlar) olmak üzere altı şekilde karşımıza çıkar.
- Kişi zamirleri insanın yerini tutması gerekiyor, aksi takdirde işaret zamiri olarak kabul görür.
- Kişi zamirleri saygılı konuşma, çekingenlik, alçakgönüllülük veya büyüklenme amacıyla "ben" yerine "biz", "sen" yerine "siz" kullanılabilir.
- 06:39Kişi Zamirlerinin Özellikleri
- Kişi zamirleri ad, durum ve ek eylem eklerini alabilir.
- "Ben" ve "sen" zamirleri yönelme durum ekini almaya kalktığında kökte ünlü değişimi meydana gelir (ben → bana, sen → sana).
- Kişi zamirleri isim tamlamasında tamlayanda yer alır.
- 10:10Kişi ve İşaret Zamirlerinin Ayırımı
- Kişi zamirleri kesinlikle insanın yerinde tutmalı.
- "O" ve "onlar" zamirleri bir insanı anlatıyorsa kişi zamiri, insan dışındaki bir varlığı anlatıyorsa işaret zamiri olarak kabul görür.
- Cümledeki kullanımına ve anlamına bakarak "o" ve "onlar" hem işaret hem kişi zamiri olabiliyor.
- 11:49Dönüşlülük Zamiri
- Dönüşlülük zamiri, "kendi" sözcüğüne dönüşlülük eklerini almış biçimleriyle kullanılan bir zamirdir.
- Dönüşlülük zamiri, eylemin kendisine döndüğünü ifade eden bir kelime olduğu için bu ismi almıştır.
- Dönüşlülük zamiri, etken çatılı bir eylemin kullanıldığı cümleyi anlamca dönüşlü yapar.
- 14:10Dönüşlülük Zamirinin Özellikleri
- Dönüşlülük zamiri isim tamlamalarında tamlayan ya da tamlanan olarak yer alabilir.
- Dönüşlülük zamiri yerini tuttuğu kişi zamiri ile birlikte kullanılırsa pekiştirme görevi üstlenir.
- Dönüşlülük zamiri ikileme kurarak zarf görevi üstlenir.
- 16:50İşaret Zamirleri
- İşaret zamirleri, isimlerin yerini işaret yoluyla tutan alan zamirlerdir ve "bu, şu, o, bunlar, şunlar, onlar, öteki, beriki, şöyle, böyleleri, öylesi" tarzında kullanılır.
- Birlikte sıfat ve zarf olarak kullanılan "böyle, şöyle, öyle" sözcükleri iyilik eklerini aldıklarında işaret zamirine dönüşür.
- İşaret zamirleri adın yerine kullanıldıklarında işaret zamiri, adı işaret ettiklerinde ise işaret sıfatı olur.
- 20:04İşaret Zamirlerinin Özellikleri
- İşaret zamirleri ikileme kurduklarında kesinlik kavramı vermedikleri için belgisiz zamir olur.
- İşaret zamirleri kendinden önceki yargının yerine kullanılabilir.
- İşaret zamirleri ara sözcüğü ile kalıplaşarak yer anlamlı işaret zamiri oluşturabilir.
- 22:21Belgisiz Zamirler
- Belgisiz zamirler, isimlerin yerini belirsiz şekilde karşılayan zamirlerdir.
- En çok kullanılan belgisiz zamirler arasında "bazıları, kimileri, hiç kimse, kimse, herkes, birkaçı, biri, hepsi, tümü, başkaları, hiçbiri, birçoğu" yer almaktadır.
- Belgisiz zamirler, kaç kişi, ne kadar olduğu belirsiz olan durumları ifade eder.
- 23:22Vergisiz Zamirlerin Özellikleri
- Herkes, kimse, şey zamirlerinin dışındakiler üçüncü tekil kişi iyelik eki alarak belgisiz zamir olur, bu eki almayıp isimle kullanıldıklarında ise belgisiz sıfat olurlar.
- "Birkaçına konu anlatacağım" cümlesinde "birkaçı" belgisiz zamir, "birkaç öğrenci" cümlesinde ise "birkaç" belgisiz sıfat olarak kullanılır.
- "Kimi güler kimi ağlar" cümlesinde "kimi" belgisiz zamir, "kimi insan güler, kimi insan ağlar" cümlesinde ise "kimi" belgisiz sıfat olarak kullanılır.
- 25:37Belgisiz Zamirlerin İsim Tamlamalarında Kullanımı
- Belgisiz zamirler isim tamlamalarında tamlayan ya da tamlanan olarak kullanılabilir.
- "Evde kimsenin ağzını bıçak açmıyordu" cümlesinde "kimsenin ağzı" belirtili isim tamlamasında tamlayan unsur olarak belgisiz zamirdir.
- "Evlerin çoğu" cümlesinde "çoğu" belgisiz zamir tamlanan olarak kullanılmıştır.
- 26:16Soru Zamirleri
- Soru zamirleri adların yerine soru yoluyla geçen sözcüklerdir ve asıl soru zamirleri kim ve nedir'tir.
- Soru zamirlerine verilen cevaplar isim veya zamir olmalıdır.
- "Kimden söz ediyorsun?" cümlesinde "kimden" soru zamiridir çünkü ismin yerini soru yoluyla tutmaktadır.
- 27:24Soru Zamirlerinin Özellikleri
- "Ne" sözcüğünün soru zamiri olarak kullanılışı dışında soru zarfı ve soru sıfatı olarak da kullanılabilir.
- "Ne bağırıyorsunuz?" cümlesinde "ne" soru zarfı olarak kullanılmıştır.
- "Geleceğe dair ne planlarınız var acaba?" cümlesinde "ne" soru sıfatı olarak kullanılmıştır.
- 28:22Soru Sıfatları ve Soru Zamirleri
- "Ne" soru sözcüğü, "ne tür", "ne biçim", "ne kadar", "ne çeşit" gibi sözcüklerle öbekleşip soru sıfatı olarak kullanılabilmektedir.
- "Kaç soru?" cümlesinde "kaç" soru sıfatı olarak kullanılmıştır.
- "Kaçını" cümlesinde "kaçını" üçüncü tekil şahıs iyelik eki ve belirtme hal eki alarak soru zamiri olarak kullanılmıştır.
- 30:06Ek Durumundaki Zamirler
- "Ki" ilgi zamiri, belirtili isim tamlamalarında tamlanan sözcüğünün yerini tutan ek durumundaki bir zamirdir.
- "Pilavın ki iyiydi" cümlesinde "pilavın ki" tuz isminin yerini tutmaktadır.
- "Masanın ki güzel bir örtüymüş" cümlesinde "masanın ki" örtü isminin yerini tutmaktadır.
- 32:45İyelik Zamirleri
- İyelik eklerinin iyelik zamiri olarak adlandırılmasındaki neden, isim tamlamalarında tamlayanın kişi zamirinin yerini tutmasıdır.
- "Kitabım nerede" cümlesinde "ım" birinci tekil şahıs iyelik eki ve iyelik zamiridir.
- "Fikrin bizim için değerli" cümlesinde "in" sen şahsının yerini tutmaktadır ve iyelik zamiridir.