Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin Türkçe dilbilgisi konularını anlattığı eğitim içeriğidir.
- Video, fiilimsi eylemsi ve fiilimsi ekleri hakkında detaylı bilgiler sunmaktadır. İlk bölümde fiilimsilerin tanımı ve üç ana türü (isim fiil, sıfat fiil ve zarf fiil) açıklanırken, ikinci bölümde fiilimsi eklerinin özellikleri ve kullanım alanları ele alınmaktadır. Her iki bölümde de fiilimsilerin ad, sıfat veya belirteç görevinde nasıl kullanıldığı örneklerle anlatılmaktadır.
- Videoda ayrıca fiilimsilerin kalıplaşması durumunda fiilimsi özelliğini kaybetmesi, sıfat fiillerin adlaşmış sıfat olarak kullanılabilmesi ve zarf fiillerin cümle içinde zarf olmak zorunda olması gibi önemli noktalar vurgulanmaktadır. Fiilimsi eklerinin fiilden isim yapım ekleri olduğu ve türemiş sözcükler olduğu da belirtilmektedir.
- 00:07Fiilimsilerin Tanımı ve Türleri
- Fiilimsiler, eylemlerden belirli eklerle türetilip ad, sıfat veya belirteç görevinde kullanılan sözcüklerdir.
- Fiilimsiler üçe ayrılır: isim-fiil, sıfat-fiil ve zarf-fiil.
- Tüm fiilimsi ekleri fiilden isim yapım ekidir.
- 00:44Isim-Fiil
- Isim-fiil, diğer adıyla ve maşmak, ma, me ve ış iş ekleri ile yapılır.
- Ma olumsuzluk ekidir, isim-fiil eki değildir.
- Bazı isim-fiiller kalıplaşarak fiilimsi özelliğini kaybeder.
- 02:38Sıfat-Fiil
- Sıfat-fiil, diğer adıyla ortaç, eylemlerden anası mezar dikecekmiş ekleri ile türetilir.
- Sıfat-fiiller öteki sıfatlar gibi adlaşabilir.
- Sıfat-fiiller her zaman sıfat görevinde olmak zorunda değil, fiilimsi özelliği devam edebilir.
- Bazı sıfat-fiil eklerini alan sözcükler kalıcı isim olabilir.
- 06:06Zarf-Fiil
- Zarf-fiil, diğer adıyla bağ-eylem veya bafi, ip, arak, erek, madam, beden maksızın max'in dıkça, dikçe, ince ince, al eli, kanken, a, mas, cms, asya, casına, cisine ekleriyle türetilip zarf görevinde kullanılan sözcüklerdir.
- Zarf-fiiller cümle içinde zarf olmak zorundadır.
- Zarf-fiil ekleri durum zarfı veya zaman zarfı oluşturabilir.
- 08:45Fiilimsi Ekleri ve Özellikleri
- Zarf, fiil, ekiken, ad, soylu sözcükler fiilimsi ekleri alabilir ve eklendiği sözcüğe zarf görevi kazandırır.
- Fiilimsi eklerin ön şartı fiil eki almasıdır, isim eki alması fiilimsi oluşturmaz.
- "Çocukken" ve "öğrenciyken" gibi örneklerde, fiilimsi ekleri isimlere gelmiş olsa da fiilimsi oluşturmazlar.
- 09:42Fiilimsi Eklerinin Kullanımı
- Bazı sözcükler fiil eki almış görünse de bafiil olmayabilir, örneğin "konuşmadan" ve "konuşmadan" farklı anlamlara sahiptir.
- Cümleyi okumadan ve sözcüğün cümle içindeki görevine bakmadan bir sözcüğün ne olduğuna karar verilmemelidir.
- Zarf fiiller cümle içinde zarf olmak zorundadır, sıfat fiiller için bu zorunluluk yoktur.
- 10:38Fiilimsilerin Türetilme Yapısı
- Tüm fiilimsi ekleri fiilden isim yapım ekidir ve türemiş birer sözcüktür.