Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Adem Hoca tarafından sunulan bir Türkçe dil bilgisi eğitim dersidir. Öğretmen, TYT ve KPSS sınavlarına hazırlanan öğrencilere yönelik fiilimsi konusunu ele almaktadır.
- Videoda fiilimsi türleri (zarf fiil, sıfat fiil, isim fiil, zaman eki) detaylı olarak açıklanmakta ve Milli Eğitim'in kazanım kavrama testlerinden fiilimsi soruları çözülmektedir. Öğretmen, fiilimsi olmayan olumsuzluk eki ve zaman eklerini vurgulayarak, fiilimsilerin kalıplaşması, yüklem eki alması ve öbekleşmesi gibi özelliklerini örneklerle anlatmaktadır.
- Video boyunca öğretmen, üniversite sınavlarında çıkabilecek soru tiplerini göstermekte ve özellikle 23 tane fiilimsi ekinden hangilerinin yükleme alabileceği, hangilerinin zaman eki olduğu ve bunların fiilimsi olmaktan çıkması gibi önemli bilgileri paylaşmaktadır.
- 00:01Fiilimsi Testi Tanıtımı
- Adem Hoca, TYT ve KPSS sınavlarına hazırlanan öğrencilere milli eğitim kazanım kavramı testlerinde fiilimsi konusunu anlatacak.
- Milli eğitim kazanım kavramı testleri nitelikli sorularla dolu olduğundan her öğrencinin çözmesi gerekiyor.
- 00:31Fiilimsi Türleri ve Özellikleri
- Fiilimsiler zarf fiil, sıfat fiil, isim fiil ve zaman ekleri olmak üzere dört türden oluşur.
- Olumsuzluk eki (-ma) fiilimsi değildir ve isim fiil olamaz.
- Zaman ekleri (gel, git, koş) fiilimsi değildir.
- 02:22Sıfat Fiil Sorusu
- Sıfat fiil sorusunda "adlaşmıştır" ifadesi önündeki ismin düşmesi anlamına gelir.
- "Çalan" (minareyi çalan adam) ve "bekleyen" (tekkeyi bekleyen adam) sıfat fiillerdir.
- "Akacak" (akacak kan) fiilimsidir çünkü isme gelmiş ve sıfat yapmıştır.
- 04:18Durum Anlamı Veren Fiilimsi
- Durum anlamı, fiilimsi fiile gelip zarf anlamı yani "nasıl" sorusunun cevabı olarak katmakta olan anlamdır.
- "Okuyarak" zarf fiilimsi olarak durum anlamı verir.
- "Etmiş" zaman eki olduğu için fiilimsi değildir.
- 07:32Sıfat Fiil ve Ek Fiil
- Sıfat fiil, ismi niteleyen fiilimsidir ve önündeki isim düşerse "adlaşmıştır" anlamına gelir.
- Ek fiil, fiilleri bileşik zaman yaparak geniş zamanı geniş zamanın rivayeti olarak gösterir.
- "Mış" eki (hikayelermiş) adı yüklem yapan ekildir.
- 10:06Fiilimsi Kullanımı
- Beşinci soruda "üşütme" olumsuzluk eki olduğu için fiilimsi değildir.
- "Damlar" zaman eki olduğu için fiilimsi değildir.
- "Ürkmesin" olumsuzluk eki olduğu için fiilimsi değildir.
- 11:16Fiilimsi Türleri
- Altıncı soruda üç farklı türde fiilimsi (isim fiil, sıfat fiil ve zarf fiil) bulunan şık aranmaktadır.
- Fiile gelenken her zaman zarf fiil ekidir (koşarken, gelirken, giderken).
- "Sarı bir denize dönen buğday" örneğinde "dönen" sıfat fiil eki, "dalgalanışı" isim fiil eki olarak kullanılmıştır.
- 12:24Fiilimsi Nesli
- Yedinci soruda fiilimsi nesli olan şık aranmaktadır.
- Fiilimsi nesli bulmak için yüklem "neyi, kimi ve ne" sorularını sorulmalıdır.
- Dördüncü ve beşinci şıklarda fiilimsiler nesli görevinde kullanılmıştır.
- 15:21Durum Zarfı Olarak Fiilimsi
- Sekizinci soruda durum zarfı olarak kullanılan bir fiilimsi olan şık aranmaktadır.
- "Durmadan" zarf fiil olarak kullanılmış ve yağmurun nasıl yağdığına dair durum zarfı oluşturmuştur.
- "Ürper iken" zaman zarfı anlamında kullanılmıştır.
- 16:53Fiilimsilerin Kalıplaşması
- Fiilimsiler bazen fiilimsi olmaktan çıkıp varlığın adı (isim) olabilirler.
- "Gidiş", "görmeye", "çakmak" ve "gözlemesi" gibi fiilimsilerden biri "gözlemesi" (gözleme) varlığın adı olmuştur.
- Fiilimsilerden biri "deniz" olarak isim olmuştur.
- 17:49Fiilimsilerin Yükleme Alması
- Fiilimsilerin çoğu yükleme alabilir, ancak "miş", "miş", "miş", "miş", "miş", "miş", "miş", "miş", "miş", "miş", "miş", "miş", "miş", "miş", "miş", "miş", "miş", "miş", "miş", "miş", "miş", "miş", "miş" ekleri yükleme alamaz.
- Bu ekler yükleme alırsa zaman eki olur ve fiilimsi olmaktan çıkar.
- "Yapmaktır" cümlesinde "mak" eki yükleme olarak kullanılmıştır.
- 20:09Zarf Fiil
- Zarf fiil, cümleye zaman anlamı katan fiilimsilerdir.
- "Çıktıkça", "kapatarak", "açar açmaz" gibi ifadeler zarf fiil örneklidir.
- "Açar açmaz" ifadesi doğrudan cümleye zaman anlamı katmıştır.
- 21:27Fiilimsilerin Sıfat veya Zarf Olması
- Fiilimsiler başka türden sözcüklerle öbekleşerek sıfat veya zarf olabilirler.
- Fiilimsilerin edat ile öbekleşmesi durumunda zarf olurlar.
- "Kadar" ve "yapmak" ifadeleri birlikte miktar zarfı oluşturabilirler.