Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan Türkçe dilbilgisi dersidir. Eğitmen, fiilimsi kavramını detaylı bir şekilde açıklamaktadır.
- Video, fiilimsi kavramının tanımıyla başlayıp, özellikleri ve üç ana grubu (isim-fiil, sıfat-fiil ve zarf-fiil) hakkında bilgi vermektedir. Özellikle isim-fiil grubu üzerinde durularak, "mak", "mek", "ma" gibi eklerin kullanımı ve olumsuzluk eki ile karıştırılmaması gerektiği örneklerle anlatılmaktadır. Ayrıca kalıplaşmış isimler (çakmak, kaymak, ekmek, dolma, çizme, kayış) konusu da ele alınarak, bu sözcüklerin fiilimsi olup olmadığı incelenmektedir.
- Fiilimsi Tanımı ve Özellikleri
- Fiilimsi, Türkçe veya gözleri fiil olan fakat aldığı ekler yardımıyla isim, sıfat veya zarf olarak kullanılan sözcüklerdir.
- Fiilimsilerin ortak özelliği fiilden türemiş olmalarıdır.
- Fiilimsiler isim çekirdeklerini alabilirler ancak küp veya küp ve şahıs alamazlar.
- 01:51Fiilimsilerin Grupları
- Fiilimsiler üç gruba ayrılır: isim-fiil, sıfat-fiil ve zarf-fiil.
- Isim-fiil, fiille iş ve mekiklerinden birleştirilerek oluşturulan ve cümle isim görevinde kullanılan fiilimsilerdir (yapmak, etmek, gitmek, girişmek gibi).
- Fiilimsiler kesin fiil değildir, fiilden üretilmiş bir isim, sıfat veya zarftır.
- 02:50Fiilimsi ve Olumsuzluk Eki Arasındaki Fark
- Fiilimsi olan ekiyle olumsuzluk eki olan iki karıştırılmamalıdır.
- Fiilimsi olup olmadığını anlamak için, kelimenin olumsuzluk eki alıp alamayacağını kontrol etmek gerekir.
- Fiilimsi olan kelimeler olumsuzluk eki alabilirken, olumsuzluk eki olan kelimeler olumsuzluk eki alamaz.
- 03:49Fiilimsi Örnekleri
- "Ders çalışmak istiyorum" cümlesinde "çalışmak" isim-fiilidir çünkü "çalışmamak" anlamlı bir olumsuzluk eki olarak kullanılabilir.
- "Seni aramayı ben de çok isterim" cümlesinde "aramayı" isim-fiilidir çünkü "aramamayı" anlamlı bir olumsuzluk eki olarak kullanılabilir.
- "Okula gidiş zor oluyor" cümlesinde "gidiş" isim-fiilidir çünkü "gidişi" anlamlı bir olumsuzluk eki olarak kullanılabilir.
- "Okuma alışkanlığımız ne yazık ki yok" cümlesinde "okuma" isim-fiilidir çünkü "okumama" anlamlı bir olumsuzluk eki olarak kullanılabilir.
- 05:02Kalıplaşmış Fiilimsiler
- Bazı sözcükler isim-fiilleri türediği halde zamanla kalıplaşmış isim haline gelmiştir.
- Çakmak, kaymak, ekmek, dolma, çizme ve kayış gibi sözcükler fiilimsi değildir çünkü olumsuzluk eki alamazlar.
- Bu sözcükler artık fiil köklerinden türetilmiş isimlerdir ve olumsuzluk eki alamazlar.