Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Ertuğrul Sevim tarafından sunulan tarih anlatımıdır. Sunucu, Türk ve Osmanlı donanmasının tarihini detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Video, Türk donanmasının 1081 yılında Çaka Bey tarafından İzmir'de kurulmasından başlayarak, Anadolu Selçuklu ve beylikler dönemlerindeki gelişimini, Osmanlı İmparatorluğu'ndaki yükselişini ve Amerika ile olan ilişkilerini kronolojik olarak ele almaktadır. Özellikle George Washington ve Beylerbeyi Hasanpaşa'nın imzaladığı anlaşma, Osmanlı donanmasının Amerika gemilerine saldırması ve bunun sonucunda yapılan anlaşma detaylı şekilde anlatılmaktadır.
- Videoda ayrıca Osmanlı donanmasının yapısı, kaptan-ı derya makamı, tersaneler, donanma askerleri ve Osmanlı donanmasının Atlas Okyanusu, Karayipler ve İrlanda bölgelerindeki faaliyetleri hakkında bilgiler verilmektedir. Tanzimat devri sonrası Osmanlı donanmasının gelişimi, demir donanmanın kullanımı ve denizaltı teknolojisindeki ilerlemeleri de anlatılmaktadır.
- Türk ve Osmanlı Donanmasının Tarihi
- İlk Türk donanması resmi olarak 1081 tarihinde İzmir'de Çaka Bey tarafından kuruldu.
- Türk kara ordularının tarihi 3000 yıl kadar geriye giderken, denizlerdeki faaliyetlerimiz çok eski değildir.
- Anadolu'yu fethettiğimiz tarihlerde Doğu Roma çok güçlü bir deniz kuvvetine sahipti ve Anadolu'yu tamamen sahip olmak için denizlerde faaliyet göstermek şarttı.
- 01:50Anadolu Selçuklu Dönemi ve Beylikler
- Anadolu Selçuklu devrinde Antalya ve Sinop limanlarından Akdeniz ve Karadeniz'e açıldık ve ilk ciddi deniz seferimiz Alaaddin Keykubat döneminde Kırım seferi oldu.
- Moğol saldırıları denizlere açılmamızı engelledi, ancak Anadolu'nun batısında beyliklerin faaliyetlerine kadar donanma faaliyetleri devam etti.
- Aydınoğulları, Karasioğulları, Saruhanoğulları ve Menteşeoğulları donanmalarını inşa ettiler ve bu beylerin donanmaları Ege adaları'na, Yunanistan'a kadar seferler gerçekleştirdiler.
- 03:23Osmanlı Donanmasının Gelişimi
- 1400'lü yıllara yaklaşırken Osmanlılar dünyada hatırı sayılır bir donanma oluşturmayı başardı, ancak Ankara Muharebesi donanmanın gelişmesini olumsuz etkiledi.
- Fatih Sultan Mehmet yönetimi ele aldıktan sonra donanma için ciddi geliştirme projeleri başlattı ve 1470 yılında Venedik donanmasına eşit sayılabilecek şekilde Osmanlı donanması geliştirildi.
- Fatih'in vefat ettiği 1481 yılında Osmanlı donanması tam iki Venedik donanması gücüne erişti.
- 04:48Osmanlı Padişahları ve Donanma
- II. Bayezid Han devrinde Osmanlı donanması aldığı mirasla yetinmedi, en büyük oğlu Şehzade Korkut denize, gemilere ve denizciliğe aşıktı.
- Yavuz Sultan Selim donanmaya gerekli önemi verdi, ancak saltanatı kısa olduğu için ataları kadar ilgilenemedi.
- Kanuni Sultan Süleyman (1520-1566) Türk tarihinde ilk ve son defa olmak üzere donanma ile orduya eşit ehemmiyet verdi.
- 06:17Osmanlı Donanma Amiralleri
- Selçuklu devrinde Karadeniz donanması amirali Resü'l-Bahr, Akdeniz amirali Emirü's-Sahahavil denirdi.
- Osmanlılarda donanma amirali Kapudan-ı Derya veya Kaptan-ı Derya ismi verilmişti, halk dilinde Kaptan Paşa denirdi.
- Kaptan-ı Derya Divan-ı Hümayun üyesiydi, bağımsızdı ve Karadeniz, Akdeniz ve Atlas Okyanusu'nun kumandanıydı.
- 08:55Osmanlı Tersaneleri
- Osmanlı tersaneleri tarihte zamanın en modern sanayi kuruluşları olarak bilinirdi, Gelibolu, Haliç ve Cezayir tersaneleri oldukça büyük tersanelerdi.
- En az 50 bin kişi burada çalışırdı, Fatih devrinde Venedik donanmasını geçmek için 100 bin kişi çalıştı.
- Devlete bağlı 81 devlet tersanesi ve özel sektörde yüzlerce tersane vardı, Samsun ve Sinop'ta bulunan tersaneler de oldukça ünlüydü.
- 09:33Osmanlı Donanmasının Teknik Özellikleri
- 1600'lü yıllara kadar donanmada kürekli gemiler kullanıldı, bu kürekleri forsa denen savaş esirleri, mahkumlar ya da ücretli kürekçiler çekerdi.
- Donanma askerine levent denirdi, ayrıca donanmada topçu sınıfı da bulunurdu.
- 1500'lü yıllarda donanma ile 63 bin asker taşınabiliyordu, sıkı çalışıldığında yılda 50 gemi denize indirilebiliyordu.
- 10:31Osmanlı Donanmasının Gelişimi ve Seferleri
- 1600 yılından sonra Osmanlı donanması kalyon tipi savaş gemilerine geçti, bu gemiler sınıfının ve dünyanın en büyükleriydi.
- 1650 yıllarına gelindiğinde 3 bin mürettebatlı, 150 top barındırabilen gemiler vardı.
- Padişahlar ve vezir-i azamlar pek deniz aşırı sefere çıkmazlardı, Fatih Sultan Mehmet Midilli ve Ağrıboz, Kanuni Sultan Süleyman ise Rodos seferine çıkmıştı.
- 11:29Osmanlı Donanmasının Küresel Faaliyetleri
- Türk donanması Atlas Okyanusu'nda çok defa faaliyet gösterdi, Barbaros Hayreddin Paşa dahil Cebelitarık'tan geçip okyanusa girdiği bilinir.
- Türk donanması Karayip Denizlerine kadar faaliyet gösterdiler, hala burada Türk ismi bulunan adalar mevcuttur.
- Türk donanması Kanarya ve Azor adalarına dahi vurmuştu, İrlanda bölgelerinde Türk donanmaları dolaşırdı.
- 13:11Osmanlı ve Amerika Donanmaları Arasındaki İlişkiler
- Amerika tarihinde sadece Osmanlı Devleti'ne vergi ödemek zorunda kaldı.
- Türk donanması Amerikan gemilerini yakalayıp el koydu ve Amerikalılar o dönemde Türk denizcileri ile baş edebilecek güce sahip değillerdi.
- George Washington 1795 tarihinde Türklerin Amerikan donanmasına saldırmaması için Türkçe anlaşma yaptı ve ABD, Cezayir'e defaten 642 bin altın ve yıllık 12 bin altın ödemeyi kabul etti.
- 13:58Tanzimat Devri ve Sonrası Osmanlı Donanması
- 1867 yılından sonra Kaptan-ı Derya'ya Bahriye Nazırı adı verildi.
- İlk demir donanma ciddi anlamda Abdülaziz devrinde kullanıma sunulmuştur.
- Osmanlılar denizaltı teknolojisinde II. Abdülhamid döneminde dünyada ilk kez torpido atmayı başarabilen devlet olmuştur.
- 14:29Osmanlı Donanmasının Durumu ve Gelecek Videolar
- 1914 yılında donanmaya sahip 27 devlet arasında Osmanlılar dokuzuncu sıradaydı.
- Parası ödendiği halde teslim edilmeyen İngiltere'den aldığımız iki gemi donanmaya büyük bir güç katacaktı, ancak Birinci Dünya Savaşı sebebiyle bu gemiler teslim edilmedi.
- Bir sonraki videoda Osmanlı ve Amerika donanmaları ve münasebetleri hakkında bilgi verilecek ve bir sonraki videoda Osmanlı Devleti'nde din, hukuk, adalet ve eğitim üzerine konuşma yapılacak.