Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Birinci Dünya Savaşı sonrası Osmanlı İmparatorluğu'nun durumundan başlayarak Türk Kurtuluş Savaşı'nın zaferine kadar olan süreci anlatan bir tarih belgeselidir. Mustafa Kemal Paşa (Atatürk), Kuvayi Milliye ve halk kahramanları ana karakterler olarak yer almaktadır.
- Video, kronolojik olarak Serves Muharebesi'nden başlayarak, Yunan işgalcilerinin Anadolu'ya girişi, Mustafa Kemal'in Ankara'ya çekilmesi, Sakarya Savaşı ve son olarak Büyük Taarruz planının hazırlanması ve uygulanması sürecini anlatmaktadır. 26 Ağustos'ta başlayan taarruz harekâtı ve 9 Eylül'de Yunanların İzmir'den çekilmesiyle sonuçlanan zafer detaylı şekilde aktarılmaktadır.
- Videoda ayrıca halkın ve kadınların Kurtuluş Savaşı'na verdiği destek, askerlerin zorlu koşullarda nasıl savaştığı, Türk ordusunun Yunan ordusuna karşı kullandığı stratejiler ve "ya istiklal ya ölüm" sözünün gerçek anlamı da ele alınmaktadır. Zafer, sadece bir askeri başarı değil, aynı zamanda bir milletin uyanışı olarak nitelendirilmektedir.
- 00:01Birinci Dünya Savaşı Sonrası Osmanlı İmparatorluğu
- Birinci Dünya Savaşı sona erdiğinde, 600 yıllık Osmanlı İmparatorluğu son nefeslerindeydi ve Batı devletleri ondan alabildikleri her şeyi almak istiyordu.
- Servi Antlaşması, Osmanlı'ya en ağır şartları içeren bir anlaşma olarak sunulmuş ve amaç Türkleri Avrupa'dan defetip Anadolu'nun küçük bir kısmına hapsetmekti.
- Dönemin padişahı savaşmamayı tercih etmiş ve Saltanat Şurası, İngilizlerle mücadele edecek ne orduları ne de silahları olmayan Osmanlı, Servi Antlaşması'na kabul etmek zorunda kalmıştır.
- 01:28Mustafa Kemal'in Ayağa Kalkışı
- Anadolu'da bir şeyler oluyordu; halk kemiklerini çatırdatarak ayağa kalkıyordu ve Mustafa Kemal adındaki bir subay, bu kaynayan toprakların kıvılcımıydı.
- Mustafa Kemal Ankara'da bir hükümet kurmuş ve Kuvayi Milliye adında çapulcu bir ordu oluşturmuştu.
- Saltanat Şurası, üstlerine giyecek kıyafeti ve ellerinde tutacak silahı olmayan bu ordunun Batı kuvvetlerine direnebileceğini düşünmüyordu.
- 02:29İngilizlerin Müdahalesi
- İngilizler, Anadolu'daki isyancıların Servi kabul etmeyeceklerini ve İstanbul hükümetinin bir vasıfı kalmadığını anlamışlardı.
- İstanbul sokaklarında İngiliz askerlerini kaçırıp döven halk ve karakollardan silah çalan gizli baskınlar yaşanıyordu.
- İngilizler, bu durumun tek çıkar yolu olarak tüm isyancıları yok etmeyi planlamış ve bunu Yunanlılar aracılığıyla gerçekleştirmeyi düşünüyorlardı.
- 03:45Yunan İşgali ve Mustafa Kemal'in Kararı
- Yunanlılar Anadolu topraklarını işgal ederek Bursa'ya kadar ilerlemiş ve Türk tarihine hakaret ederek türbeleri yakma girişiminde bulunmuşlardı.
- Mustafa Kemal, halkı birlikte hareket etmeye davet ederek Kuvayi Milliye'ye katılmalarını zorunlu kıldı.
- Yeni kurulan düzenli ordu Doğu'da birçok başarıya imza atmış, Ermenileri Anadolu'dan atmayı başarmıştı.
- 05:04Sakarya Savaşı
- Yunan ordusu Eskişehir-Afyon bölgesinde sağlam bir savunma hattı kurmuş ve Mustafa Kemal, orduyu Sakarya Nehri'nin doğusuna çekmesini emretti.
- Sakarya Savaşı'nın ilk günlerinde Yunanlılar tüm güçleriyle saldırıp Ankara sınırına kadar gelmiş, top sesleri Ankara'da duyulmaya başlamıştı.
- Mustafa Kemal "Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır" diyerek karşı saldırı emrini verdi ve Yunanlılar geri çekilmek zorunda kaldı.
- 06:02Zaferin Sonrası ve Taarruz Planı
- Sakarya Zaferi'nden sonra Fransızlar Ankara Antlaşması ile işgal ettikleri toprakları Türkler'e teslim etmişlerdi.
- Atatürk, kesin zafer elde etmek için düşmana ani, güçlü ve beklenmedik bir darbe indirmenin gerektiğini anlamıştı.
- Ordunun tüm gücünün toplanması için Anadolu halkından son bir kez daha fazlası, yani hepsi gerekiyordu.
- 07:36Halkın Fedakarlığı ve Taarruz Planı
- Aylarca kapı kapı dolaşılıp toplanan erzak ve para ordunun üçte birini onarmaya yetmiş, toplanan paralarla Ruslar ve Fransızlardan silah ve mühimmat satın alındı.
- Anadolu kadını askere giyecek dikti, demir çanaklar ve kaplar eritilerek siperde kullanılmak üzere tel haline getirildi.
- Mustafa Kemal'in taarruz planına göre ordu ikiye bölünecek ve 120 bin kişilik ikinci ordu gizlice hareket ettirilerek düşmanın etrafı sarılacak, ardından kıskacı alınan düşmana saldıracaktı.
- 09:54Taarruz Kararının Alınması
- Büyük bir taarruzun kaybedilmesi durumunda ordunun yeniden toplanması yıllar alır ve düşman Ankara'ya yürüyebilirdi.
- Mustafa Kemal Paşa, taarruz kararının tüm sorumluluğunu kendisine ait olduğunu ve kaybedilirse kendisinin asılacağını belirtti.
- Bu konuşmanın ardından Ekat tümüyle gizlilik içerisinde yönetilecek ve "Ya istiklal ya ölüm" sözü ortaya atıldı.
- 11:26Taarruz Hazırlıkları
- Çin Dışişleri Bakanı Fethi Bey'i İngiltere'ye göndererek İngilizlerle barış görüşmeleri yapmasını istedi.
- Atatürk tüm tepkilere kulağını tıkadı, Yunan cephesi Türklerin birbirine girdiğini düşünüyordu ve taarruza ihtimal vermiyordu.
- Mustafa Kemal, başkomutan rütbesiyle ordunun başında, cephede edilmez diyerek boş bırakılan sarp kayalıkların olduğu güzergahtan güç bela geçerek asıl yerlerine vardı.
- 12:23Taarruz ve Zafer
- Atatürk 24 Ağustos'tan ayrıldı, ordular yerlerinde hazır bir şekilde savaş emrini beklerken.
- 26 Ağustos günü Türk orduları büyük taarruza başladı ve Yunan ordusu şaşkına uğradı.
- İlk iş olarak Yunanlılar Anadolu'dan atıldı, 30 Ağustos'ta düşman Dumlupınar'da tamamen bozguna uğradı ve 9 Eylül'de tümüyle İzmir'den denize düşerken birçok yeri yakarak kaçtı.