Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin Türk edebiyatında şiir-zihniyet ilişkisini anlattığı eğitim içeriğidir. Öğretmen, çeşitli dönemlerden örnekler vererek konuyu açıklamaktadır.
- Video, halk edebiyatındaki aşık edebiyatından başlayarak, Divan edebiyatı, Lale Devri, Tanzimat edebiyatı ve Milli edebiyat dönemlerine kadar uzanan bir yapıya sahiptir. Her dönem için önemli şairlerin (Karacaoğlan, Nedim, Namık Kemal, Faruk Nafiz Çamlıbel) şiirleri örnek alınarak, bu şiirlerin dönemin zihniyetini nasıl yansıttığı detaylı şekilde incelenmektedir. Özellikle Namık Kemal'in "Hürriyet Kasidesi" ve Faruk Nafiz'in "Sanat Şiiri" gibi eserler üzerinden dönemin siyasi, kültürel ve edebi özellikleri açıklanmaktadır.
- Aşık Edebiyatında Şiir-Zihniyet İlişkisi
- Aşık edebiyatında şiir-zihniyet ilişkisi, Karacaoğlan'ın "Yeşil başlı gövel ördek uçar gider göle karşı" şiiriyle örneklendirilmiştir.
- Aşık edebiyatının kaynağı İslam'ın kabulünden önceki sözlü edebiyattır ve 15. yüzyıldan sonra gelişerek günümüze kadar ulaşmıştır.
- Şiirde şair sevgilisini ve onun güzelliklerini ördek, turna gibi kuşların güzel niteliklerinden yararlanarak benzetme yoluyla anlatmaktadır.
- 01:18Divan Edebiyatında Şiir-Zihniyet İlişkisi
- Divan edebiyatında zihniyet, Nedim'in "Erişte nevbahar eyyama açıldı, gülü gülşen çırağan vakti geldi lalezar'ın didesi ruşen" şiiriyle örneklendirilmiştir.
- Nedim, lale devrinin zihniyetini, insanların o dönemde zevklerini, düşüncelerini ve anlayışlarını şiirlerinde yansıtmıştır.
- Şiirde gül ve lale bahçeleri anlatılır, lale sevgisi zamanla bir tutku halini almış ve lale bahçelerinde yapılan geziler "lale seyranına çıkmak" şeklinde tarif edilmiştir.
- 03:18Lale Devri
- Lale devri (1718-1730) Osmanlı'nın gerçek anlamda en coşkulu eğlencelerin yaşadığı zamanıdır.
- Dönemin sadrazamı İbrahim Paşa'nın varlığıyla sadece eğlence bakımından değil, siyaset, düşünce, kültür ve mimari alanlarında da en parlak dönemler yaşanmıştır.
- Batı ile olan ilişkiler geliştirilmiş, Batı'dan alınan yenilikler sadece eğlence açısından değil, diğer alanlarda da yenilikler, gelişme ve modernleşme gibi özellikler bu dönemde yansıtılmaya çalışılmıştır.
- 04:23Nedim
- Nedim, Osmanlı İmparatorluğu'nun Lale devri'nde şöhretini kazanmış ve o devrin ruhunun temsilcisi olarak kabul görmüştür.
- Şiirlerinde genellikle zevk ve aşkı işleyen şair, devlet büyüklerine de kasideler yazmıştır.
- Mahalleleşme akımının öncüsü olan Nedim, divan şairinin önemli bir kişiliğidir.
- 05:07Tanzimat Edebiyatında Şiir-Zihniyet İlişkisi
- Tanzimat edebiyatıyla birlikte Türk şiirinde önemli gelişmeler yaşanmış ve batıdan alınan birçok yenilik ortaya konmuştur.
- Namık Kemal'in "Hürriyet Kasidesi" adlı şiirinde millet, vatan, hürriyet, adalet gibi dönemin öne çıkan kavramları şiirlerde yeni yeni dile getirilmeye başlanmıştır.
- Şiirde meydan okuyan, inandığı davayı sonuna kadar savunan, dirayetli, iradeli, vatan ve milliyetperver, hamiyet sahibi bir karakter portresi çizilmiştir.
- 07:16Tanzimat Dönemi
- Tanzimat dönemi zihniyetine sosyal açıdan bakıldığında, toplumun ve yönetimin tamamen Batıya yüzünü döndürdüğü görülür.
- 3 Kasım 1839'da Topkapı Sarayı'nın Gülhane Bahçesinde Mustafa Reşit Paşa'nın okuduğu "Hattı Hümayun" (Tanzimat Fermanı) ile Osmanlı Devleti yeni bir döneme girmiştir.
- Namık Kemal, yurtseverlik, hürriyet, millet kavramlarına bağlı bir Tanzimat sanatçısıdır ve vatan şairi, hürriyet şairi olarak anılır.
- 09:46Milli Edebiyat Dönemi
- Milli edebiyat döneminin zihniyetini Faruk Nafiz Çamlıbel'in "Sanat Şiiri" adlı şiiri ile görebiliriz.
- Şiirde batıcı kültürel anlamda milli benliğini kaybetmiş olanlara karşı Anadolu kaynaklı Türk-Islam kültürünü, sanatını ve dünya görüşünü öne çıkarıyor.
- Faruk Nafiz, Türk sanatçısının asıl beslenme kaynağı olarak yabancı kaynakları değil, milli ve yerli kaynakları Anadolu'yu almalıdır şeklinde düşünmüştür.