Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin öğrencilere biyografi, otobiyografi ve teskili konularını anlattığı eğitim dersidir. Öğretmen, teknik bir aksaklık nedeniyle normal ders yerine bu şekilde anlatım yolu tercih ettiğini belirtiyor.
- Videoda öncelikle biyografi, otobiyografi ve teskili konularının edebiyat kategorisindeki yerleri açıklanıyor, ardından bu metin türlerinin özellikleri ve aralarındaki farklar detaylı şekilde ele alınıyor. Öğretmen, bu iki türün anlatım tarzı, nesnellik derecesi ve içerik açısından nasıl farklılaştığını örneklerle anlatmaktadır.
- Video ayrıca biyografi türünün dünya edebiyatındaki ilk örneği olan Plutarkos'un "Hayatlar" eseri ve Türk edebiyatındaki ilk tezkireler hakkında bilgi vermektedir. Biyografik romanlar ve Fatih Sultan Mehmet Han'ın hayatını anlatan bir biyografi videosunun izlenmesiyle video sonlanmaktadır.
- 00:23Biyografi, Otobiyografi ve Teskili Tanıtımı
- Bugünkü konu biyografi, otobiyografi ve teskili olup, bu metinler öğretici metinler kategorisinde yer alır.
- Biyografi, otobiyografi ve teskili sanatsal metinler kategorisinden farklı olarak öğretmeye bağlı metinlerdir.
- Bu metinlerde yazarın hayatını okuyup estetik haz almak pek mümkün değildir, bilgi verilir.
- 01:31Biyografi ve Teskili
- Biyografi, otobiyografi ve teskili göndergesel işlevde kullanılır, didaktiktir, bilgi vericidir ve öğreticidir.
- Biyografi, tanınmış kişilerin hayatlarının anlatıldığı hikayedir ve edebiyatımıza divan şiiri vasıtasıyla girmiştir.
- Teskili, "zikir" kelimesinden türemiş olup "anmak, hatırlamak, tutmak" anlamına gelir ve yaşamış şairlerin hayatını anlatır.
- 02:59Biyografinin Özellikleri
- Biyografide tanınmış kişilerin çektikleri sıkıntılar ve karşılaştıkları engeller anlatılır.
- Biyografilerde nesnellik ağır basar, tarafsız bir gözle anlatılır ve verilere, belgelere dayanır.
- Biyografilerde gereksiz ayrıntılara yer verilmez, mahremiyetine zarar verilmeden anlatılır ve yalın, açık ve duru bir dil kullanılır.
- 04:42Otobiyografi
- Otobiyografi, öz yaşam öyküsü olarak tanımlanır ve bir düşünür, sanatçı veya sporcu kendi yaşam öyküsünü anlattığı eserdir.
- Otobiyografide birinci tekil kişi ağzından anlatılır ve öznel ifadeler kullanılır.
- Otobiyografi biyografiye göre daha özneldir ve anılarla doludur.
- 06:05Anı ve Otobiyografi Arasındaki Farklar
- Anı, hayatın belli bir kesitini anlatırken, otobiyografide uzun bir aralık ayrıntıya girmeden anlatılır.
- Anı, yaşadığı bir anı çok büyük detaylarda teferruatlandırır ve anlatırken, otobiyografide detay vardır.
- Türk edebiyatında fazla gelişmeyen bu türün ilk örneği Katip Çelebi'nin "Mizah" adlı eserinin hatimesidir.
- 07:00Biyografi ve Otobiyografi ile Benzerlik Gösteren Türler
- Monografi, ünlü bir kişinin tek bir alandaki başarısı, çalışması ve yaşamını anlatmaktır.
- Özgeçmiş (CV), bir kişinin kısaca kendisini tanıtan, iş başvurularında kullanılan bir yazıdır.
- Portre, bir kişinin ayırt edici özelliğini anlatmaya yarayan eserlerdir ve fiziksel ve ruhi portre olmak üzere ikiye ayrılır.
- 09:49Biyografi ve Otobiyografi Arasındaki Farklar
- Biyografide dolaylı anlatım, otobiyografide doğrudan anlatım vardır.
- Biyografide nesnellik ağır basarken, otobiyografide yer yer öznellik vardır.
- Biyografide belgeler önem kazanırken, otobiyografide bellek önem kazanır.
- 12:11Biyografi Türünün Önemli Eserleri
- Dünya edebiyatında bu türün ilk önemli yazarı Eski Yunan edebiyatından Plutarkos'un "Hayatlar" adlı eseridir.
- Türk edebiyatındaki ilk tezkire Ali Şir Nevai'nin "Mecalisin Nefais" adlı eseridir ve 16. yüzyılda Orta Asya sahasında yazılmıştır.
- Anadolu sahasında yazılmış ilk tezkire Sehi Bey'in "Heş" adlı eseridir.
- 14:14Biyografik Romanlar
- Mehmet Emin Eriştegil'in "Bir Fikir Adamının Romanı", Ziya Gökalp'in "Bir İslam Şairinin Romanı" ve Tahir Alangu'nun "Ülkücü Bir Yazarın Romanı" biyografik romanlardır.
- Ömer Seyfettin'in "Mülk Yazar" ve Oğuz Atay'ın "Bir Bilim Adamının Romanı" da biyografik romanlardır.
- Oğuz Atay'ın "Bir Bilim Adamının Romanı" eserinde Mustafa İnan'ın hayatını anlatmaktadır.