Buradasın
Türk Edebiyatı Tarihi: Biyografi, Otobiyografi ve Edebi Tipler
youtube.com/watch?v=MuFKhRCH_ssYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Açıkça TV'de yayınlanan bir eğitim dersidir. Videoda Ahmet Hoca ve bir öğrenci, Türk edebiyatındaki biyografi ve edebi tipler konusunu ele almaktadır.
- Videoda öncelikle biyografinin tanımı, tarihsel gelişimi ve Türk edebiyatındaki yerleri anlatılmakta, ardından otobiyografi, monografi ve bibliyografya gibi edebi tipler tanıtılmaktadır. Biyografinin öğretici metinler kapsamında olduğu, tezkire ve tercüme-i hal kavramlarının açıklanması ile Türk edebiyatındaki önemli örnekler verilmektedir.
- Video, üniversite sınavlarına hazırlanan öğrenciler için önemli bilgiler içermekte olup, otobiyografinin "özyaşam öyküsü" olduğu, monografinin bir konuyu ayrıntılı ve bilimsel bir şekilde işleyen uzun eserler olduğu ve kitapların arkasındaki kaynakların "bibliyografya" olarak adlandırıldığı bilgileri de içermektedir.
- 00:20Biyografi Tanımı ve Önemi
- Biyografi, otobiyografi, monografi ve bibliyografya gibi konular sınav sistemlerinde karşınıza çıkabilecek önemli konulardır.
- Metinler ikiye ayrılır: sanat metinleri (insanın iç dünyasına hitap eden) ve öğretici metinler (insanlara bilgi vermek amacıyla yazılan).
- Biyografi, öğretici metinlerin "kişisel hayatı konu alan metinler" başlığı altında yer alır ve ünlü kişilerin hayat hikayesinin anlatıldığı yazılardır.
- 01:31Biyografinin Etkileri ve Tarihsel Gelişimi
- Biyografi edebiyata, eleştiriye, edebiyat tarihine ve tarihe büyük katkılar sağlamıştır.
- Eski edebiyatta biyografiye benzer kavramlar olarak Divan edebiyatında "tezkire" ve Halk edebiyatında "tercüme-i hal" (durumun tercümesi) terimleri kullanılmıştır.
- Dünyada biyografinin en önemli ismi Plutarkos'tur, Türk edebiyatında ise modern biyografi örneklerini ilk kez Mehmet Fuat Köprülü vermiştir.
- 04:01Türk Edebiyatında İlk Tezkireler
- Türk edebiyatındaki ilk tezkire 15. yüzyılda Çağatay edebiyatında Ali Şir Nevai'nin "Mecali'sin Nefizi" (Nefisler Meclisi) adlı eseridir.
- Osmanlı topraklarındaki ilk tezkire 16. yüzyılda Sehi Bey'in yazdığı "Had Behişt" (Sekiz Cennet) adlı tezkiredir, bu eserin diğer adı "Mihri Hatun Tezkiresi"dır.
- İlk sistemli (alfabetik sıraya uygun) tezkire 16. yüzyılda Latifi'nin "Tezkire'tü'l-Eş'ar" (Şairler Tezkiresi) adlı eseridir.
- Ahdi'nin "Gülşen-i Şuara" (Şairlerin Gül Bahçesi) adlı tezkiresi ise sadece kendi yüzyılının şairlerini içermektedir.
- 09:07Otobiyografi
- Otobiyografi, kişinin kendi hayatını anlattığı özyaşam öyküsüdür.
- Günümüzde iş başvurularında kullanılan CV'ler de otobiyografi örnekleridir.
- 10:07Monografi
- Monografi, devlet, devlet adamı veya bir dönemi ayrıntılarıyla ayrıntılı işleyen eserlerdir.
- Monografiler bilimsel bir şekilde işlenen ve uzun yazılar olan eserlerdir.
- 11:01Bibliyografya
- Bibliyografya, kitapların arkasındaki kaynakçalardır.
- Bibliyografya, kitapların biyografisi olarak da tanımlanabilir.