• Buradasın

    Türk Edebiyatı Dersi: Anadolu Edebiyatı ve Doğu-Batı Türkçesi

    youtube.com/watch?v=WKikZlRYGhI

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan Türk edebiyatı dersinin bir bölümüdür. Eğitimci, tahtaya notlar alarak konuyu anlatmakta ve öğrencilere sınav hazırlığı için önemli bilgiler aktarmaktadır.
    • Ders, Anadolu'ya giriş yaparak Türk edebiyatının gelişimini ele almaktadır. İlk bölümde Kirmanni ve Evhad tarikatı hakkında bilgi verilmekte, Mevlana Celaleddin Rumi'nin hayatı, eserleri ve etkisi anlatılmaktadır. İkinci bölümde ise Hacı Bektaş-ı Veli'nin hayatı ve eserleri, Türk edebiyatının Doğu ve Batı Türkçesi olarak iki ana kategoride incelenmesi ve 14. yüzyıla geçiş ele alınmaktadır.
    • Video, bir sonraki derste doğu Türkçesi konusunun devam edeceği bilgisiyle sona ermektedir. Mevlana'nın "Divan-ı Kebir", "Mecalis Seba", "Mektubat" ve "Mülemma" gibi eserleri detaylı olarak incelenmekte, ayrıca Harezm Türkçesi ve Çağatay Türkçesi arasındaki geçiş, Harezm bölgesinin tarihi ve kültürel önemi de ele alınmaktadır.
    Edebi Tercümeler ve Mülemma Şairi Evhadüddin Kirmanni
    • Anadolu'ya giriş yapılırken, edebi tercümeler ve mülemma şairi Evhadüddin Kirmanni ele alınır.
    • Evhadüddin Kirmanni, Arapça ve Farsça mülemmaları yazmış, Farsça rubai yazmış bir şairdir.
    • Mülemma, beyitlerde Türkçe, Farsça ve Arapça karışık kullanılmasıyla oluşan bir edebi sanattır.
    04:09Mevlana Celaleddin Rumi'nin Hayatı ve Eserleri
    • Mevlana Celaleddin Rumi, Nişabur'da Attar ile tanışarak bilgi yükünü doldurmuş, Bağdat, Mekke, Şam'dan sonra Anadolu'ya gelmiştir.
    • Mevlana'nın eğitimini babası Bahattin Velit vermiş, tasavvuf konusunu olgunlaştıran kişi Şems-i Tebrizi'dir.
    • Mevlana, Şems-i Tebrizi ile tanışınca bunalımdan kurtulmuş ve ilahi aşka ermiştir.
    09:26Mevlana'nın Önemli Eserleri
    • Mevlana'nın "Mesnevi" eseri, Farsça'da yazılmış, tasavvuf, ahlak ve öğüt içeren bir eserdir.
    • "Divan-ı Kebir" (büyük divan), 72 beyitten oluşan Farsça ağırlıklı bir eserdir.
    • "Mektubat", 147 mektup içeren bir eserdir ve devrin ileri gelenlerine yazılmıştır.
    13:37Mevlana'nın Türkçesi ve Etkileri
    • Mevlana'nın Türkçesi, mülemma türkçe şiirler olarak bilinir ve ağırlıklı olarak Türkçe-Farsça karışık dilli mülemmaları içerir.
    • Mevlana, Mesnevi'sinden beş hikaye etkilenerek yazmıştır ve birçok kişi tarafından etkilenmiştir.
    • Mevlana'nın oğlu Sultan Veleddin, Rumca da bilen ve şiir yazan bir şairdir.
    16:12Sultan Veleddin'in Eserleri
    • Sultan Veleddin'in divanı, 1279 beyitten oluşan bir eserdir ve Farsça'da yazılmıştır.
    • "İtiname" adlı eserinde Mevlana ve Mevlevi aşıklar hakkında bilgiler vermiştir.
    • Sultan Veleddin, kendi kimliğini bulamamış olsa da yavaş yavaş kendini ifade etmeye başlamıştır.
    21:22Divan Edebiyatının Gelişimi
    • Divan edebiyatının gelişimi yavaş yavaş olmuştur, birden başlamamıştır.
    • Anadolu sultanlarına ilk kaside sunmayı getiren şairler olmuştur.
    • Divan edebiyatı 16. yüzyıla kadar olgunlaşmıştır.
    22:09Hacı Bektaş-ı Veli ve Eserleri
    • Hacı Bektaş-ı Veli'nin dervişlerinden eserlerini ezberlemek yerine, eserlerin adlarını bilmek sınavda faydalı olacaktır.
    • Hacı Bektaş-ı Veli, Anadolu'ya Haydariye tarikatı olarak gelmiştir ve Bektaşilik'in kendisi tarafından kurulmadığı kaynaklara göre bilinmektedir.
    • Hacı Bektaş-ı Veli heterodoks ve bağdaştırıcıdır, Vilayetname adlı eseri vardır ve avucundaki yeşil beni kerameti ile tanınmaktadır.
    24:4914. Yüzyıl Türkçesi
    • 14. yüzyılda Türkçenin batı ve doğu ayrımı yapılmaktadır; batıda konuşulan Türkçeye Oğuzca, doğuda konuşulan Türkçeye ise Doğu Türkçesi denir.
    • Batı Türkçesi (Oğuzca) Anadolu sahasını kapsarken, Doğu Türkçesi ise Samoyloviç'in tasnifine göre 13. ve 14. yüzyıllarda Harezm Türkçesi olarak adlandırılmaktadır.
    • Harezm Türkçesi, Oğuz ve Kıpçak unsurlarının karışması sonucu ortaya çıkmıştır.
    27:08Harezm Bölgesi
    • Harezm, Türklerin yaşadığı, ticari yönden kuvvetli ve bilim kültür merkezi olan bir bölgedir.
    • Harezm bölgesine hakim olan kişiye "Harzemşah" denir.
    • 1017 yılında Gazneli Mahmut Harezm'i fethetmiş, ancak bölgeyi Türk valilerine bırakarak Türk temelli bir yönetim gelişmiş durumdadır.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor