Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Açıksa TV'de yayınlanan bir eğitim dersidir. Programda Türkan Hoca, Türk dünyası ve Türk edebiyatındaki şiir konusunu anlatmaktadır.
- Video, Türk dünyasının coğrafi dağılımı ve dil özellikleri üzerine odaklanmaktadır. Batı Türkleri (Türkiye, Azerbaycan, Kıbrıs, Irak, Bulgaristan, Yugoslavya, Batı Trakya ve Gagavuz Türkleri) ve Doğu Türkleri (Kırım, Tatar, Kırgızistan, Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan, Uygur, Çuvaş, Yakut ve Altay Türkleri) olarak iki kısma ayrılan Türk toplulukları ele alınmaktadır. Ayrıca, Türkiye Cumhuriyetleri'ndeki Türklerin sanat ve şiirde daha ileri düzeyde olduğu, diğer Türk topluluklarının ise baskıcı rejimlerden etkilenerek edebiyat alanında zorluklar yaşadığı vurgulanmaktadır. Video, Cengiz Aytmatov, Cengiz Dağcı, Şehriyar, Bahtiyar Vahapzade, Recep Küpçü, Abdülhamid Süleyman Çolpan ve Nimetullah Hafız gibi dünya çapında tanınan Türk şairlerini tanıtmaktadır.
- 00:19Türk Dili ve Toplulukları
- Türkçe kırkiki ayrı coğrafyada toplam ikiyüzelli milyon insan tarafından konuşulmaktadır.
- Türk toplulukları dil özelliklerine göre batı ve doğu Türkleri olmak üzere iki kısma ayrılır.
- Batı Türkleri Türkiye Türkçesi'ni, Doğu Türkleri ise Çağatay Türkçesi'nin günümüzdeki devamı olan Özbek Türkçesi'ni baz alırlar.
- 01:05Batı ve Doğu Türkleri
- Batı Türkleri arasında Türkiye Türkleri, Azerbaycan Türkleri, Kıbrıs Türkleri, Irak Türkleri, Bulgaristan'daki Türkler, Yugoslavya Türkleri, Batı Trakya Türkleri ve Gagavuz Türkleri bulunmaktadır.
- Doğu Türkleri arasında Kırım Türkleri, Tatar Türkleri, Kırgızistan, Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan, Uygur, Çuvaş, Yakut ve Altay Türkleri yer almaktadır.
- Doğu Türkleri Çağatay Türkçesi'nin günümüzdeki devamı olan Özbek Türkçesi'nden etkilenmişlerdir.
- 01:53Türk Edebiyatı ve Baskılar
- Türkiye Türkleri sanat ve şiirde daha ileri düzeydedirler çünkü diğer Türk devletleri totaliter rejimler altında varlıklarını sürdürmeye çalışmışlardır.
- Baskıcı rejimler, yazarların üzerinde baskı oluşturarak özgürce fikirlerini ifade etmelerini engellemiştir.
- Sovyet yönetiminin politika uygulamaları sonucu çok sayıda edebi dil doğmuş ve Türkler kendi lehçe ve ağız özelliklerini kullanarak eserler vermişlerdir.
- 03:13Türk Edebiyatı ve Bağlantılar
- 20. yüzyıla kadar Türkiye Cumhuriyetlerindeki Türkler İstanbul'daki gelişmeleri yakından takip etmişlerdir.
- 20. yüzyılın ilk çeyreğinden sonra bağlantılar kopmuş ve Türkler kendi edebiyatlarını rejimlerin izin verdiği şekilde devam ettirmişlerdir.
- Baskı olmasına rağmen bu dönemde çok fazla dünyaca tanınmış şair, yazar ve sanatçı çıkmıştır.
- 04:09Önemli Türk Şairleri
- Cengiz Aytmatov Kırgız Türküdür ve dünyaca tanınan bir isimdir.
- Cengiz Dağcı Kırım Türklerinden olup, Kırım Türklerinin yaşamış olduğu problemlerden bahseden bir isimdir.
- Şehriyar Hakeza Heydel Baba'ya Selam isimli şiiriyle tanınan bir Azeri Türk'üdür.
- Bahtiyar Vahapzade Azerbaycan Türkçesinin dil özelliklerini kullanarak şiirler yazmıştır.
- Recep Küpçü Bulgaristan Türküdür ve dünya çapında tanınan bir şairdir.
- Abdülhamid Süleyman Çolpan (Çolpan'la verilir) Özbekistan Türküdür ve yeni şiirleri önemlidir.
- Nimetullah Hafız Kosova Türküdür.