Buradasın
Toplumsal Kontrol ve Bireyselleşme Üzerine Psikolojik Bir Sohbet
youtube.com/watch?v=7Qr94xiz-tEYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir psikolog ve sunucu arasında geçen, toplumsal kontrol ve bireyselleşme konularını ele alan bir sohbet programıdır. Konuşmacılar sosyal psikoloji ve gelişim psikolojisi perspektiflerinden konuyu incelemektedir.
- Sohbet, hayatın bir oyun benzetmesiyle başlayıp, toplumsal kontrol mekanizmalarının önemini anlatmaktadır. Video, çocukların eğitim sürecinde, dini ibadetlerin öğretimi ve bireyselleşme sürecinde yaşanan zorlukları ele almaktadır. Ayrıca, anne tavrının çocuk gelişimine etkisi, aşırı koruyucu anne modeli ve toplum-birey ilişkisi "hayati organları ortak siyam ikizleri" metaforuyla açıklanmaktadır.
- Konuşmacılar, toplum ve birey arasındaki ilişkiyi çatıştırmak yerine ahenkle bir arada tutmanın önemini vurgulamakta, sosyal denge kavramı ve bilişsel çelişki gibi psikolojik kavramları da konuşmanın bir parçası olarak sunmaktadır.
- 00:13Hayat ve Oyun Benzetmesi
- Hayat bir oyuna benzetilir; Shakespeare'e göre hayat bir tiyatro oyunudur ve insanlar rollerini oynarlar.
- Hayatta kurallar olmadan yaşanması mümkün olmayan bir gerçekliktir, bu nedenle sosyal gerçeklik olarak adlandırılır.
- Kontrol mekanizması, kuralların gözetimini yapan ve takip eden bir mekanizmadır.
- 01:16Kontrol ve Birey Olma Süreci
- Deneysel olarak ispat edilmiştir ki bir ortamda norm yoksa, oradaki üç-beş kişi kendi arasında bir norm oluşturmuştur.
- Kontrol mekanizması, yapılması gereken işlerin yapılıp yapılmadığını takip eden bir mekanizmadır ve çoğu zaman toplumsal yapı içerisinde görünmez.
- Kontrolün nasıl algılandığı önemlidir; sürekli baskı altında olmak bireyin sorumluluk duygusunu geliştirmesine engel olur.
- 03:06Bireyselleşme ve İç Kontrol
- Toplumsal yaşamın değişik aşamalarında kontrolün yapısı değişir ve en doruk noktaya vicdan dediğimiz ya da değerlerin içselleştirilmesi noktasında bireyin kendi kendine iç kontrol (self-control) aşamasına gider.
- Olgun bir birey kendi kendini kontrol edebilen, tercihlerini taklitlerden ayrı düşünerek yapabilir.
- İrade kasa benzer; kaslar çalıştıkça güçlenirse, irade de çalıştıkça güçlenir.
- 04:09Çocukluk ve İrade Geliştirme
- Yetişme yıllarından itibaren bireye iradesini kullanmazsa, kararlarını aile veya çevre alır.
- Küçük yaşlardan itibaren çocuklara iradeyi geliştirici, sorumluluklarını geliştirici ödevler vermek gerekir.
- Bireyle toplum bir gerilim alanı değil, ahenk alanıdır; toplum kendi sorumluluklarını yaptığı zaman belirli bir birey isteyebilir.
- 05:34Eğitim ve Din Eğitimi
- Ergenlik öncesinde çocuklar sosyalleşme sürecinde değerlerini içselleştirir, özellikle üç-altı yaş arası vicdanın oluşumunun nüvesi olur.
- Çocuğa kendi yaptıklarını ettiklerini engellemek yerine, doğru davranışları sevdirmek gerekir.
- Küçük yaşlarda ibadet zorlamaları veya dayaklar, annenin babanın inandığı tanrıya öfke ve kızgınlık beraberinde getirir.
- 09:43Din Eğitimi ve Ahlaki Temeller
- İbadet öğretimi mi yoksa çocuğun müslümanca duyuşun temel ahlaki vasıflarının neler aldırılması mı ilk önce öğretilmesi gereken sorusudur.
- Ahlaki vasıfları kazandıktan sonra ergenlik dönemi şüphe ve bunalım dönemidir, o dönemde çocuk inancında sorgulayabilir.
- Hz. Peygamberin hayatı, önce oturtulması gereken prensiplerin var olduğunu ve onun üstüne diğerlerin şekilleneceğini gösteren bir modeldir.
- 11:04Oyun ve Çocuk Gelişimi
- Eskiden çocuklar kendi oyuncaklarını kendileri yapıyorlardı, bu sayede oyuncağı kıymetlendiriyor ve sahipleniyorlardı.
- Günümüzde hayat her şeyi hazır koyduğunda, çocuklar oyuncaklarının değerini bilmiyor olabilirler.
- Oyun kavramı çocuk gelişiminde ve bireyin oluşumunda ciddi bir sosyalleşme aracıdır, hayatın provasıdır.
- 12:51Aşırı Koruyucu Anne Tavrı
- Türk anneleri itaatkar çocuklar istiyor ve bu durum psikologların gözlemlerine göre önemli bir konudur.
- Aşırı koruyucu anne (over protective mother) tipi, çocuğun her şeyine müdahale eden ancak bunu sevdiğini düşünerek davranan bir anne modelidir.
- Bu anne tavrı, çocuğun irade gelişimini ve öğrenilmesi gereken davranışları öğrenmesine engel olur.
- 14:25Toplum ve Birey İlişkisi
- Toplum ve birey ilişkisinin dengeli ve birbirini tamamlayan bir şekilde gelişmesi gerekir.
- Toplum her şeyi üstlendiğinde aşırı kolektivizme, birey her şeyi kendisi yapmaya çalıştığında ise bireyciliğe gider.
- Bu iki uç arasında "itidal" adı verilen bir orta nokta vardır.
- 15:34Toplum ve Birey Arasındaki Diyalektik İlişki
- Toplum ve birey hayati organları ortak siyam ikizleri gibidir; birbirini besleyen ve bağımlı olan mekanizmalardır.
- Toplumsal uzlaşma, sosyal psikolojinin temel konusudur.
- Sosyal denge kavramı, kontrol, birey, özgürlük gibi kavramlara ilave edilmelidir.