Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan interaktif bir hukuk dersi formatındadır. Eğitmen, tahtaya yazarak ve öğrencilere sorular yönelterek konuyu anlatmaktadır.
- Video, ticari yargı konusunu iki ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde ticari hükümler ve bir ticari davada hakimin karar verme sırası (emredici hükümler, sözleşme metinleri, yedek hükümler, ticari örf-adet, genel hükümler ve hukuk yaratma) açıklanırken, ikinci bölümde ticari örf-adetler ve ticari davalar ele alınmaktadır. Ticari davaların üç ana türü (mutlak ticari davalar, nispi ticari davalar ve yarın ismi ticari davalar) detaylı olarak incelenmektedir.
- Videoda ayrıca ticari iş ve adi iş arasındaki farklar, ticari davaların hangi mahkemelerde görülmesi gerektiği ve örnek soru çözümleri de yer almaktadır. KPSS sınavlarında bu konuyla ilgili soruların çıkmış olduğu ve sıralamayı bilmekle yükümlü olduğumuz belirtilmektedir.
- 00:03Ticari Yargı Başlığının İçeriği
- Ticari yargı başlığı altında ticari davaların ne olduğu ve bir ticari davada hakimin hangi hükümlere göre karar vermesi gerektiği incelenecektir.
- Ticari yargı başlığı iki alt bölümden oluşmakta olup, öncelikle ticari hükümler başlığı incelenecektir.
- 00:48Ticari Hükümler
- Ticari hükümler, herhangi bir ticari davada hakimin davayı hangi kurallara göre çözüme kavuşturacağını belirler.
- Bu başlık ticaret hukuku dersinde anlatılır ve diğer derslerde pek girilmez, ancak temel itibariyle hemen hemen her hukuk dersinde benzer şekilde karşınıza çıkar.
- 01:30Ticari Davalarda Hükümlerin Sıralaması
- Ticari davalarda çözüm sırası: öncelikle emredici kurallar, sonra sözleşme metinleri (taraf iradeleri), ardından yedek hükümler (tamamlayıcı ve yorumlayıcı hükümler) gelir.
- Yedek hükümlerde çözüm bulunamazsa, yazısız kaynaklar (ticari örf adetler) devreye girer.
- Ticari örf adetlerden de çözüm bulunamazsa, tüm mevzuat hükümleri (genel hükümler) incelenir.
- Tüm kaynaklarda çözüm bulunamazsa, hakim hukuk yaratır.
- 06:25Ticari Hükümlerin Önemi
- Ticari davalarda hakimin uygulayacağı hükümlerin sıralamasını bilmekle yükümlü olmak gerekir.
- KPSS sınavlarında bu sıralama konusu sorulmuştur (2004 ve 2014 yıllarında).
- Bu sıralama ezberden ziyade yorum yöntemiyle de rahatlıkla bulunabilir.
- 08:27Ticari Örf Adetler
- Ticari örf adetler, yazısız ticaret hukuku kurallarıdır ve coğrafi bölgedeki ticareti yapılan malın cinsine, türüne ve ticaret kurallarına göre değişkenlik gösterir.
- Bölgesel ticari faaliyetler farklılık gösterir; Karadeniz, Ege gibi farklı bölgelerde ticari örf adetler farklıdır.
- Bölgedeki ticaret ve sanayi odaları, o bölgede yapılan ticari faaliyetlerin genel itibariyle yazısız kurallarını oluşturur ve herkes bu kuralları uygulamak zorundadır.
- 09:36Ticari Örf Adetlerin Uygulanması
- Tacirler basiretli olmak zorundadır, bu nedenle kendi bölgesindeki örf adetleri bilseler de bilmeseler de bilmekle yükümlüdürler.
- Tacir olmayanlara ticari örf adetler kural olarak uygulanamaz çünkü bilmek zorunda değillerdir.
- Tacir olmayanlara ticari örf adetlerin uygulanabilmesinin tek koşulu, tacir olmayan kişinin bu ticari örf adeti bildiğinin açıkça kanıtlanmasıdır.
- 12:56Ticari Örf Adetler ve Ticari Teamül
- Ticari teamül, uzun zamandan beri uygulanagelen, toplumun büyük bir kesimi tarafından kabul görmüş kurallar bütünüdür ve ticaret hayatı ile ilgili olanlarına ticari teamül adı verilir.
- Ticari örf adetler ticaret ve sanayi odaları tarafından hukuk kuralı olarak kabul görmüş daha geniş çaplı kurallardır, ticari teamüller ise henüz ticari örf-adet statüsüne gelememiş daha basit düzeydeki kurallardır.
- Ticari örf adetler kendiliğinden hükmü esas olurken, ticari teamüller hakim tarafından kendiliğinden dikkate alınmaz, taraflar ileri sürerse dikkate alınır.
- 14:43Ticari Örf Adetlerin Bölgesel Uygulanması
- Ticari örf adetler bölgesel farklılıklar gösterebilir; Marmara, Akdeniz, Ege ve Karadeniz bölgelerinde farklı örf adetleri uygulanabilir.
- Taraflar aksine düzenleme yapmadıkça, ifa yerindeki ticari örf adetler geçerli olacaktır.
- Borcun ifa yeri neresi ise, o bölgenin ticari örf adetleri davanın çözüm kurallarını oluşturacaktır.
- 15:54Ticari Davalar
- Ticari yargı başlığının ikinci bölümü ticari davalar başlığıdır ve üç çeşit ticari dava vardır: mutlak ticari dava, nispi ticari dava ve yarın nispi ticari dava.
- Mutlak ticari dava, mutlak ticari işlerden doğan tüm davalardır.
- Mutlak ticari işler, önceki ders videolarında detaylı olarak ele alınmıştır.
- 16:42Mutlak Ticari Davalar
- Mutlak ticari işler, TTK'da sayılıp ticari şeklini ilgilendiren veya herhangi bir kanunda sayılıp ticari iş olan işlerdir.
- Mutlak ticari işler arasında haksız rekabet, cari hesap, rekabet yasağı, yayın mektubu, kredi emri, kıymetli evraklar, şirketlerin devri, ticari işletme rehini, iflas davası, esnaf ve sanatkarlar odaları işleri, bankacılık ve sigortacılık kanunları, medeni kanun, kooperatifler kanunu, ak finansal kiralama ve fikri mülkiyet hukuku işleri bulunmaktadır.
- Mutlak ticari davalarda tarafların tacir olup olmaması önemli değildir, çünkü konu mutlak ticari işlerden kaynaklanmaktadır.
- 19:42Nispi Ticari Davalar
- Nispi ticari davalar, her iki tarafı da tacir olan ve her iki taraf için de ticari iş niteliğinde olan davalardır.
- Nispi ticari davalar da mutlak ticari davalar gibi asliye ticaret mahkemelerinde görülür.
- Mutlak ticari davalar konudan kaynaklı olarak mutlak olan davalardır, nispi ticari davalar ise konulan bağımsız taraflarla alakalıdır.
- 21:06Yarın İsmi Ticari Davalar
- Yarın ismi ticari davalar, taraflardan birisinin ticari iş yapması ve taraflar arasında sözleşme olması durumunda oluşur.
- Yarın ismi ticari davaların hepsi hukuk mahkemelerinde görülür, asliye ticaret mahkemelerinde görülmez.
- Atm (asliye ticaret mahkemesi) basit yargılama usulüyle çalışan bir mahkemedir ve belge üzerinden yargılama yapar, ancak yarın ismi davalarında tacir olmayanların ticari defter belgesi olmadığı için adil bir yargılama sağlanamaz.
- 24:44Ticari Davaların İstisnaları
- Ticari davaların genel kuralının üç istisnası vardır: havale, vedia ve telif.
- Havale ve telif, ticari işletmeyi ilgilendiren durumlarda mutlak ticari dava, ilgilendirmeyen durumlarda yarın ismi ticari dava niteliği taşır.
- Havale, vedia ve telif davaları, yarın ismi ticari dava niteliği taşısa da her zaman asliye ticaret mahkemelerinde görülür.
- 27:18Ticari ve Adi İşlerin Mahkeme Yerleşimi
- İki taraf da ticari iş yapıyorsa, bu iş ticari iş niteliğindedir ve ATM'de (Ticaret Mahkemesi) görülecektir.
- İki taraf da adi iş yapıyorsa, bu iş adi iş niteliğindedir ve hukuk mahkemelerinde görülecektir.
- Bir taraf ticari iş yapıyor, diğer taraf adi iş yapıyorsa, bu durumda sözleşme varsa iş ticari niteliğinde, yoksa adi iş niteliğindedir ve her iki ihtimalde de hukuk mahkemelerinde görülecektir.
- 29:12Mutlak ve Nispi Ticari Davalar
- Mutlak ticari dava, davanın konusu belli olduğunda belirlenir ve taraflar veya mahkeme tarafından belirlenemez.
- Nispi ticari dava, her iki taraf için de ticari güzelliği taşıyan ve her iki tarafı da tac olan davalardır.
- Konu bilinmediği sürece hiçbir dava mutlak ticari dava olarak belirlenemez, ancak konu belli olduğunda (örneğin çekle ilgili dava) mutlak ticari dava olabilir.