Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan ticari isimler ve marka hukuku konulu kapsamlı bir eğitim dersidir. Konuşmacı, kendi işletmesi olan "Benim Hocam Yayıncılık" örneğini de kullanarak konuyu anlatmaktadır.
- Video, ticari isimlerin üç ana türünü (ticaret ünvanı, işletme adı ve marka) detaylı şekilde ele almaktadır. İşletme adının özellikleri, ticaret ünvanı ile farkları, markanın tanımı ve işlevi, marka tescil süreci, tescil için gerekli şartlar, mutlak ve nispiret ret sebepleri, marka türleri ve tescil süreleri gibi konular sırasıyla açıklanmaktadır.
- Videoda ayrıca markanın farklı formları (slogan, ambalaj biçimi, renk, üç boyutlu cisim, ibare), marka tescilindeki önemli süreler (itiraz süresi 2 ay, tescil koruma süresi 10 yıl, yenileme süresi 6 ay) ve 2012 yılından sonra ticari isimlerin Türkiye genelinde tekel hakkı sağlanması gibi önemli bilgiler de paylaşılmaktadır. Ticari sicil ve ticari defterler konusunun bir sonraki bölümde ele alınacağı belirtilmektedir.
- 00:24İşletme Adı Tanımı
- İşletme adı, ticari işletmeyi gösteren ve bir işletmeyi diğer işletmelerden ayırt etmeye yarayan isimdir.
- İşletme adı, işletmenin ticaret hayatında yer aldığını gösteren bir isimdir.
- İşletme adı kullanmak zorunlu değildir, tacirler ticaret ünvanı ile işletme adını aynı isim olarak kullanabilir veya farklı isimler seçebilirler.
- 02:33Ticaret Ünvanı ile İşletme Adı Karşılaştırması
- Ticaret ünvanı kullanmak zorunlu bir isimdir, işletme adı ise kullanmak zorunlu değildir.
- Ticaret ünvanı hem kullanmak hem de tescil ettirmek zorundadır, işletme adı ise kullanılıyorsa tescil şarttır.
- Ticaret ünvanı yalnızca tacirlere özgüdür, işletme adı ise esnaflar da kullanabilir.
- 04:51İşletme Adının Özellikleri
- İşletme adı tacirle alakalı ipuçları vermez, tamamen işletmeyi gösteren bir isimdir.
- İşletme adı seçerken tacirin adını veya iş faaliyetini göstermek zorunda değildir.
- İşletme adı tamamen serbestlik esastır, ancak kanuna, ahlaka ve adaba uygun olmalıdır.
- 09:32Ticaret Ünvanı ve İşletme Adı Arasındaki Önemli Fark
- Ticaret ünvanı işletmeden ayrı tek başına devredilemez, devredilirse işletmenin de devredildiğini gösterir.
- İşletme adı ise işletmeden ayrı tek başına devredilebilir.
- 10:37İşletme Adı ve Franchising
- İşletme adı, işletmenin ismi ve bu isim ticari marka olarak kullanılabilir.
- İşletme adı sahibi, isim hakkını isteyenlerle para karşılığında devrederek franchise (fransız) sistemini kurabilir.
- İşletme sahibi, isim hakkını kimseye vermeyeceğini ve kendi şubelerini açacağını tercih edebilir.
- 11:47Ticaret Ünvanı ve İşletme Adı Örneği
- Ticaret ünvanı ve işletme adı aynı olmak zorunda değildir, bu işletme sahibinin tercihine bağlıdır.
- İşletme adı, işletmenin yapacağı işle alakalı olmayan herhangi bir sözcük olabilir ve harfler veya rakamlar içerebilir.
- Limited şirketlerin ticaret ünvanında yapılan iş yazılması zorunludur, işletme adı ise ek olarak kullanılır.
- 13:36Marka ve Ticari İsimler
- Marka, ticaret ünvanı ve işletme adından farklı olarak TTK'da düzenleme alanı bulmayan, özel kanunu olan bir ticari isimdir.
- Marka, eski adıyla "Marka Kanunu" olan "Sinai Mülkiyet Kanunu" kapsamında düzenlenir ve bu kanun 2016'da yürürlüğe girmiştir.
- Marka, işletmelerin hizmetlerini veya mallarını birbirinden ayırt etmeye yarayan her türlü işarettir ve tacirler için isteğe bağlı bir isimdir.
- 15:07Marka Tescili ve Tacirlik İlişkisi
- Marka tescil ettirmek için tacir olma zorunluluğu yoktur, ancak markayı kullanabilmek için ticari faaliyetlerde kullanabilmek için tacir olmak zorunludur.
- Marka, ürünleri ve hizmetleri birbirinden ayırt etmeye yarayan her türlü işarettir.
- Marka olabilecek işaretler çok geniş kapsamdadır: sözcükler, sloganlar, harfler, rakamlar, grafik tasarımları, logolar, jenerik müzikleri, ambalaj biçimleri, üç boyutlu cisimler, renk ve renk birleşmeleri.
- 17:07Markanın Önemi ve Örnekleri
- Markanın temel fonksiyonu, aynı işi yapan firmaları birbirinden ayırt etmektir (örneğin Nike ve Adidas).
- Bir firmanın birden fazla şeyi marka olarak tescil ettirebilir (örneğin Nike'ın hem sembolü hem de adı markasıdır).
- Ambalaj biçimi (Tobleron'ın üçgen şekilli ambalajı) ve renk (Milka'ın lila tonu) da marka olarak tescillenebilir.
- 20:55Marka Tescili Süreci
- Markalar ticaret siciline değil, Türk Patent Enstitüsü'ne (TP) tescil edilir.
- Marka tescil ettirebilirsiniz ancak tacir olmadığınız için kullanamazsınız.
- Bazı kişiler, dünya çapındaki markaların Türkiye'ye henüz gelmeyen versiyonlarını kendi adlarına tescil ettirerek, markanın Türkiye'ye geldiğinde satın almak zorunda kalacağını bilmektedir.
- 23:13Marka Tescilinde Ret Sebepleri
- Marka tescil ettirmek için seçilen markanın ret sebeplerinden birisinin olmaması gerekir.
- Sınai Mülkiyet Kanunu, markalar için iki çeşit ret sebebi düzenlemiştir: mutlak ret sebepleri ve nispi ret sebepleri.
- Mutlak ret sebeplerini barındıran markalar tescil edilmezken, nispi ret sebeplerini barındıran markalar tescil edilir ancak itiraz edilirse tescili silinir.
- 24:55Marka Tescilinde Mutlak Ret Sebepleri
- Kanuna, ahlaka, adaba aykırı, kamu düzenine aykırı veya halkı yanıltacak ibareler içeren işaretler marka olarak tescil edilmemelidir.
- Uyuşturucu, esrar, eroin gibi yasal olmayan sözcükler marka olarak tescil edilemez.
- Daha önce tescil edilmiş bir marka veya ona çok benzeyen bir marka tescil edilemez.
- 25:59Mevcut Markaların Benzerleri
- Nike, Mercedes, Adidas gibi dünya çapında tescil edilmiş markaların aynısı veya ayırt edilemeyecek kadar benzeri tescil edilemez.
- Merdivenaltı kaçak üretim markaları tescil edilemez çünkü mevcut markalara çok benziyorlar.
- Bir markanın esas unsuru oluşturan ifadeler veya ibareler marka olarak kullanılamaz.
- 27:31Esas Unsurların Marka Olamaması
- Lastik fabrikası için "lastik" sözcüğü veya şekli marka olarak kullanılamaz.
- Araba fabrikası için "araba" sözcüğü veya şekli marka olarak kullanılamaz.
- Giyim mağazası için "elbise" sözcüğü marka olarak kullanılamaz.
- 28:38Meslek Adlarının Marka Olamaması
- Avukat, doktor, öğretmen, profesör, hakim gibi meslek adları marka olarak kullanılamaz.
- "Doktora Türk" veya "Öğretmenler AVM" gibi markalar tescil edilebilir çünkü kendi sektörlerinde kullanılmıyorlar.
- Meslek adları kendi sektörlerinde kullanılamaz, ancak başka sektörlerde kullanılabilir.
- 30:16Halkı Yanıltıcı İbareler
- Ürünün kalitesi, yapısı veya üretim yeri hakkında halkı yanıltıcı beyanlarda bulunan işaretler marka olarak tescil edilemez.
- İçeriğinde domuz eti veya domuz ürünleri bulunan bir ürünün üzerinde "halal" baskısı basılamaz.
- Türk standartlarına uygun olmayan ürünlerde "TSE" damgası basılamaz.
- 31:28Kültürel Değerler ve Dini Semboller
- Halka mal olmuş kültürel değerler (Anıtkabir, Sultanahmet Camii) marka olarak tescil edilemez, ancak gerekli yerlerden izin alınması durumunda kullanılabilir.
- Sultanahmet Köftecisi gibi işletmeler, gerekli yerlerden izin alarak halka mal olmuş kültürel değerleri marka olarak kullanabilir.
- Dini değerler ve semboller (namaz, kabe) asla marka olarak kullanılamaz.
- 33:42Paris Sözleşmesi ve Uluslararası Anlaşmalar
- Paris Sözleşmesi'nde geçen işaretler ve sözcükler gerekli yerlerden izin alınmadıkça marka olarak kullanılamaz.
- UNESCO, UNICEF gibi sözcüklerin kullanımı için gerekli yerlerden izin alınması gerekir.
- Mutlak ret sebepleri genellikle ahlak ve adapla, kamu düzeni ile alakalı sebeplerdir.
- 34:57Marka Ret Sebepleri
- Nispiret (nispi red) sebepleri daha az sayıda olup, mutlak red sebepleriyle ortak olan sebep, daha önce tescil edilmiş veya tescil başvurusu yapılmış bir markanın aynısı veya ayırt edilemeyecek düzeyde benzerini tescil etmektir.
- Nispiret sebepleri arasında, marka sahibinin ticari mümessili veya vekili izinsiz markayı kendi adlarına tescil etmeyi denemesi ve markanın başkasına ait fotoğraflar, isimler veya telif hakları içermesi bulunmaktadır.
- Tanınmış bir markanın farklı bir sektörde kullanılmaya çalışılması da nispiret sebebi olarak değerlendirilir, farklı sektör olmasına rağmen izin alınmazsa tescil kaldırılabilir.
- 39:27Marka Türleri
- Bireysel (ferdi) marka, belli bir şahsa ait olup hiçbir yere bağlı olmadan çalışan markalardır; Ömer Aybak, Ali Osman Ulusoy gibi örnekler verilebilir.
- Ortak marka, bünyesinde birden fazla sektörü bulunduran markalardır; Çibo, Boyner ve Karaca gibi örnekler verilebilir.
- Ticaret markası, ithalat, ihracat ve alım satım üzerine kurulu markalardır; Apple, Vestel ve Samsung gibi örnekler verilebilir.
- Hizmet markası, alım satımdan ziyade topluma hizmet sunan markalardır; Ziraat Bankası, Starbucks ve Kahveci Hacı Baba gibi örnekler verilebilir.
- Garanti markası, ürün kalitesini ve standartlarını gösteren markalardır; TSE, ISO 9001, KVKK, halal baskısı ve oyuncaklarda bulunan R veya C baskısı gibi örnekler verilebilir.
- 45:02Marka İtiraz Süresi ve Koruma Süresi
- Nispiri sebeplerinde, marka sahibi tescilize itiraz edebilir ve bu itirazın süresi tescilin ilanından itibaren iki aydır.
- Bir markanın tescil koruma süresi maksimum on yıldır ve bu süre dolduktan sonra yenileme gereklidir.
- Marka sahibinin yenileme süresi altı aydır; bu süre içinde yenilemezse başkası markayı tescil ettirebilir.
- 48:17Coğrafi İşaretler
- Coğrafi işaretler, bir ürünün veya hizmetin nereden geldiğini ya da nerede üretildiğini gösteren isimlerdir.
- Made in China, Made in Türkiye gibi ülke işaretleri veya Çorum leblebisi, İzmir lokması gibi yerel işaretler coğrafi işaretlerdir.
- Coğrafi işaretler sadece yiyecekler için değil, her türlü ürün için de geçerlidir.
- 49:37Ticari İsimlerin Koruma Süreci
- 2012 öncesinde ticari isimler sadece tescil edildiği bölgede koruma altındaydı, ancak 2012'den sonra tüm Türkiye'de tekel hakkı sağlandı.
- Ticari isimler tescil edilmezse ticari isim olmaz ve TTK'nın ticari isim koruma hükümlerinden faydalanılamaz.
- Tescilsiz ticari isimler ancak haksız rekabet hükümlerince korunur.