Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan ticaret hukuku ders videoları serisinin ilk bölümüdür. Eğitim dersi formatında hazırlanmış olup, özellikle sınav hazırlığı yapan öğrenciler için hazırlanmıştır.
- Video, ticaret hukukunun tanımı ve temel kaynağı olan Türk Ticaret Kanunu'nun yapısını ele almaktadır. İçerikte Türk Ticaret Kanunu'nun altı kitabının tanıtımı yapılmakta, 1-5. maddeler detaylı olarak incelenmekte ve ticari hükümlere ilişkin konular açıklanmaktadır. Dava şartları, arabuluculuk, zamanaşımı, teselsül karinesi, ticari işlerde faiz ve ticari örf ve adet gibi konular ele alınmaktadır.
- Video, bir sonraki derste ticari işletme konusuna başlanacağı bilgisiyle sonlanmaktadır. İçerikte Türk Ticaret Kanunu ve Türk Borçlar Kanunu'ndaki ilgili hükümler açıklanmakta, ticari işlerdeki özel durumlar ve adi işlerden farkları vurgulanmaktadır.
- 00:01Ticaret Hukuku ve Türk Ticaret Kanunu
- Ticaret hukuku, ticari işletmeleri, tacirleri ve ticari işleri düzenleyen özel hukukun bir alt dalıdır.
- Türk Ticaret Kanunu'nun temel kaynağı 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe girmiş olan Türk Ticaret Kanunu'dur.
- Türk Ticaret Kanunu 1535 madde ve altı kitaptan (Ticari İşletme, Ticaret Şirketleri, Kıymetli Evrak, Taşıma İşleri, Deniz Ticareti, Sigorta Hukuku) meydana gelmiştir.
- 00:57Ticari Hükümler
- Türk Ticaret Kanunu, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun ayrılmaz bir parçasıdır ve kendine özgü kuralları ve kurumları bulunan bağımsız bir hukuk dalıdır.
- Ticari hüküm, Türk Ticaret Kanunu hükümleri veya ticari işletmeleri ilgilendiren işlem ve fiillere ilişkin diğer kanunlarda yazılı özel hükümlerdir.
- Ticari hüküm olmanın sonucu, bir ticari işe uygulanacak hükümlerin uygulanma sırasının ticari hüküm olmasına göre belirlenmesidir.
- 01:58Uygulama Sırası
- Mahkeme, uyuşmazlığın çözümü için öncelikle ticari bir hüküm bulunup bulunmadığını, bulunmuyorsa ticari örf ve adet bulunup bulunmadığını, yoksa genel hükümlere göre karar verir.
- Ticari hükümlerde sıralama: öncelikle emredici hükümler, emredici hükümler yoksa sözleşme hükümleri, sözleşme hükümleri de yoksa tamamlayıcı ve yorumlayıcı ticari hükümlerdir.
- Örf ve adet kuralları, uzun zamandan beri uygulanan ve toplumda uyulmasının zorunlu olduğu yaygın bir inancın yerleşmiş olduğu davranış kurallarıdır.
- 03:58Ticari Örf ve Adet
- Ticari örf ve adetler sadece tacirler arasında doğrudan doğruya uygulama alanı bulur, tacir sıfatını haiz bulunmayanlar hakkında ancak onlar tarafından bilindiği veya bilinmesi gerektiği takdirde uygulanır.
- Aynı bölgede olmayan taraflar arasında ifa yerindeki ticari örf ve adet uygulanır.
- Kanunda aksine bir hüküm yoksa, ticari örf ve adet olarak kabul edildiği belirlenmedikçe, teamül mahkemenin yargısına esas olamaz.
- 05:01Uygulama Sırasının Devamı
- Uygulama sırası: öncelikle ticari hüküm, o yoksa ticari örf ve adet, ticari örf adet de yoksa genel hüküm uygulanır.
- Genel hükümde öncelikle genel hükümlere bakılır, genel hüküm yoksa adi örf adet kuralına bakılır, genel örf adet kuralı da yoksa hakim hukuk yaratır.
- Uygulanacak hükümler sıralaması: emredici hükümler, sözleşme hükümleri, tamamlayıcı ve yorumlayıcı ticari hükümler, ticari örf ve adet, genel hükümler, genel örf ve adet kuralları, hakimin hukuk yaratmasıdır.
- 06:04Ticari İşler ve Davalar
- Ticari iş, Ticaret Kanununda düzenlenen hususlar veya bir ticari işletmeyi ilgilendiren bütün işlem ve fiillerdir.
- Ticari dava, her iki tarafın da ticari işletmesi ile ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleridir.
- Türk Medeni Kanunu, Borçlar Kanunu, Rekabet Yasası, Fikri Mülkiyet Hukuku ve diğer mevzuatta öngörülen hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri de ticari dava ve ticari nitelikte çekişmesiz yargı işi sayılır.
- 08:49Ticari Davaların Görüleceği Mahkemeler
- Ticari davalarda deliller ile bunların sunulması 6100 sayılı Hukuk Mahkemeleri Kanunu hükümlerine tabidir.
- Miktar ve değeri 100 bin Türk Lirasını geçmeyen ticari davalarda basit yargılama usulü uygulanır.
- Aksine hüküm bulunmadığı sürece, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın asliye ticaret mahkemesi, tüm ticari davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlerine bakmakla görevlidir.
- 10:35Asliye Ticaret Mahkemesi ve Asliye Hukuk Mahkemesi
- Hukuk mahkemeleri genel mahkemeler (asliye hukuk ve sulh hukuk mahkemeleri) ve özel mahkemeler olarak ikiye ayrılmaktadır.
- Asliye ticaret mahkemesi özel mahkemedir ve her adliye teşkilatının bulunduğu yerde bulunmaz.
- Asliye ticaret mahkemesi'nin bulunmadığı yerlerde asliye ticaret mahkemesi'nin görevine giren davalara asliye hukuk mahkemesi bakmaktadır.
- 11:32Dava Şartı Olarak Arabuluculuk
- 5. maddenin a fıkrası 2018'in aralığında eklendi kanuna dava şartı olarak arabuluculuk.
- Ticari davalardan konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır.
- 12:17Dava Şartları ve Arabuluculuk
- Dava şartı, hakimin dosyanın esasını inceleyebilmesi için varlığı veya yokluğu gerekli olan şartlardır ve kamu düzenine ilişkindir.
- Dava şartları karar verilinceye kadar taraflar ileri sürebileceği gibi hakim de bunları kendiliğinden dikkate almak zorundadır.
- Arabuluculuğa gidilmesi gereken bir dava direkt Asya Ticaret Mahkemesi'nde açılmışsa, mahkeme dava şartı yokluğundan davayı usulden reddeder.
- 13:11Arabuluculuğun Süresi
- Arabulucu yapılan başvuruyu görevlendirildiği tarihten itibaren altı hafta içinde sonuçlandırır.
- Bu süre zorunlu hallerde arabulucu tarafından en fazla iki hafta uzatılabilir.
- Altı hafta ve iki haftalık süreler sınavlarda sıkça sorulmaktadır.
- 14:00Teselsül Karinesi
- Türk Borçlar Kanunu'nun 162. maddesine göre, birden çok borçludan her biri alacaklıya karşı borcun tamamından sorumlu olmayı kabul ettiğini bildirirse müteselsil borçluluk doğar.
- Adi işlerde birden çok borçludan her biri alacaklıya karşı borcun tamamından sorumlu olmayı kabul ettiğini bildirdiği takdirde müteselsil borçluluk doğar.
- Ticari işlerde birlikte ticari borç üstlenen kişilerin müteselsil sorumluluğa tabi tutulması kabul edilmiş karine olarak aksinin iddia eden tarafından ispatlanması gerekiyor.
- 16:08Kefil ve Tüketici Hukuku
- Kefil veya kefillere taahhüt veya ödemenin yapılmadığı veya yerine getirilmediği ihbar edilmeden temerrüt faizi yürütülemiyor.
- Ticari iş sayılan bir sözleşmenin borçlu tarafında olan kişi tüketici sıfatına sahipse ve bu borçluya ve kefile tüketici hukukunun özel hükümleri uygulanır.
- Kefil, tüketici kanunu tarafından düzenlenmiş durumlarda müteselsil sorumluluk altında değildir, borçlu borcunu ödemezse kefilin sorumluluğu başlar.
- 17:08Kefalet Sözleşmeleri
- Kural olarak kefalet sözleşmelerinde eşin rızası aranıyor.
- Türk Borçlar Kanunu'nun 584. maddesinde yapılan değişiklik sonucu ticari işletme sahiplerinin ve ticari şirketlerin ortak ve yöneticilerinin ticari işletmeleri veya şirketleri için yapacakları kefalet sözleşmesinde eşlerinin rızasına gerek yok.
- 17:34Ticari İşlerde Faiz
- Ticari işlerde kural olarak ticari faiz söz konusu ve faiz oranı serbestçe belirlenebiliyor.
- Üç aydan aşağı olmamak üzere faizin anaparaya eklenerek birlikte tekrar faiz yürütülmesi şartı, yalnız cari hesaplarla her iki taraf bakımından da ticari iş niteliğinde olan ödünç sözleşmelerinde geçerli.
- Ticari faizin temel özellikleri: taraflarca faiz kararlaştırılmamış olsa bile faize hak kazanılıyor ve ticari işlerde bileşik faiz kural olarak yasak ama istisnaları var.
- 19:23Bileşik Faiz
- Bileşik faiz, faizin belli devreler sonunda anaparaya eklenmesi ve bundan sonra anapara ve faizlerden oluşan yeni tutarak tekrar faiz yürütülmesine denir.
- Ticari işlerde bileşik faiz kuralı olarak yasak ama her iki tarafı da tacir olan cari hesaplarla her iki taraf bakımından da ticari iş olarak kabul edilen ödünç sözleşmelerinde bileşik faiz uygulanması yapılmasına izin verilmiş.
- Kambiyo senetlerinde bileşik faiz uygulanabiliyor.